-- Ποια είναι τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εξελίξεις στην Πορτογαλία;
Μετά την Κύπρο, ένα ακόμα παράδειγμα, αυτό της Πορτογαλίας, έρχεται να προστεθεί στα πολλά που επιβεβαιώνουν τη θέση του ΚΚΕ ότι οι διαπραγματεύσεις εντός της ΕΕ για το πώς θα σωθούν τα μονοπώλια από την κρίση, τίποτα καλό δεν μπορούν να δώσουν για το λαό. Τι έγινε στην Πορτογαλία; Την περασμένη βδομάδα, το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας έκρινε αντισυνταγματικά τέσσερα από τα εννέα μέτρα που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο με την τρόικα. Στο Δικαστήριο είχαν προσφύγει Οργανώσεις της Πορτογαλίας, όπως έγινε και στη χώρα μας από τη ΓΣΕΕ. Μεταξύ των μέτρων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά ήταν η κατάργηση του 14ου μισθού (επίδομα άδειας), που δίνεται στους δημόσιους υπαλλήλους και στους συνταξιούχους, καθώς και η μείωση των επιδομάτων ανεργίας και ασθενείας. Συνολικά, τα έσοδα που προσδοκούσε το κράτος από τα μέτρα που απέρριψε το Δικαστήριο ήταν της τάξης των 900 εκατ. ευρώ έως 1,3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Είναι μέρος των μέτρων ύψους 5 δισ. ευρώ που πέρασαν με τον προϋπολογισμό του 2013. Ποιο ήταν το σκεπτικό του Δικαστηρίου; Οτι με την εφαρμογή των συγκεκριμένων μέτρων (κατάργηση του επιδόματος άδειας των υπαλλήλων και των συνταξιούχων του Δημοσίου, περικοπές στα επιδόματα ανεργίας και ασθενείας) παραβιάζεται η αρχή της ισότητας, αφού πλήττονται μόνο οι δημόσιοι υπάλληλοι και όχι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα! Δηλαδή, αν οι μειώσεις και οι περικοπές επεκτείνονταν και στον ιδιωτικό τομέα, τότε ούτε γάτα ούτε ζημιά για το Συνταγματικό Δικαστήριο. Είναι και αυτό μια επιπλέον απόδειξη για το ρόλο της αστικής Δικαιοσύνης, που στον καπιταλισμό είναι ταξική υπέρ των μονοπωλίων, ακόμα κι αν ορισμένες αποφάσεις της αξιοποιούνται προπαγανδιστικά για να δημιουργηθεί διαφορετική αίσθηση στο λαό.
Το ίδιο Δικαστήριο, άλλωστε, θεώρησε καθ' όλα συνταγματικές τις μεγαλύτερες φορολογικές αυξήσεις που επιβλήθηκαν στην ιστορία της χώρας και οι οποίες επίσης περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2013. Αυτή είναι η μια πλευρά της υπόθεσης. Αμέσως μετά την ανακοίνωση της απόφασης του Δικαστηρίου, την Κυριακή που μας πέρασε, ο πρωθυπουργός της χώρας έβγαλε διάγγελμα και ανακοίνωσε νέες περικοπές των δημόσιων δαπανών στους τομείς της Κοινωνικής Ασφάλισης, της Υγείας και της Παιδείας, προκειμένου να αντισταθμίσει τη «χασούρα» του κράτους από τα μέτρα που κρίθηκαν αντισυνταγματικά και δεν μπορούν να εφαρμοστούν προς το παρόν. Στο διάγγελμά του, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός κινδυνολόγησε ότι δεν είναι διασφαλισμένη μια νέα δανειακή δόση, στο πλαίσιο του συνολικού πακέτου των 78 δισ. που έχει να λάβει η Πορτογαλία από την τρόικα. Είπε ακόμα ότι η τήρηση των συμφωνηθέντων είναι προϋπόθεση για να πάρει η Πορτογαλία παράταση στην αποπληρωμή του συνολικού δανείου μέχρι το 2022. Το ίδιο είπε με ανακοίνωσή της και η Κομισιόν, προειδοποιώντας πως η δικαστική απόφαση σε βάρος τμήματος των πορτογαλικών μέτρων δεν μπορεί να εκτροχιάσει το πακέτο λιτότητας. Σύμφωνα με την Κομισιόν, «η συνεχής και αποφασιστική εφαρμογή του προγράμματος (...) είναι όρος για την απόφαση να επιμηκυνθεί η ωρίμανση των δανείων στήριξης, η οποία θα διευκολύνει την επιστροφή της Πορτογαλίας στις αγορές». Στο ίδιο πνεύμα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, δήλωσε χτες: «Η Πορτογαλία σημείωσε μεγάλη πρόοδο πέρυσι για να κερδίσει πρόσβαση στις χρηματαγορές. Ωστόσο μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, θα πρέπει να υιοθετήσει νέα μέτρα εξοικονόμησης πόρων». Με το ζήτημα της Πορτογαλίας αναμένεται να ασχοληθεί το Γιούρογκρουπ που θα γίνει την Παρασκευή.
Τι επιβεβαιώνεται; Οτι το αντιπάλεμα των αντιλαϊκών μέτρων με προσφυγές στα αστικά δικαστήρια δεν μπορεί να δώσει διέξοδο υπέρ του λαού και είναι αποπροσανατολισμός. Και στη χώρα μας υπήρξαν δικαστικές αποφάσεις ενάντια σε μέτρα της κυβέρνησης, οι οποίες όμως όχι μόνο δεν άλλαξαν τον ρου της συνολικής επίθεσης σε βάρος της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, αλλά η κυβέρνηση βρήκε και βρίσκει τρόπους να τις παρακάμπτει και να εφαρμόζει κανονικά τα συμφωνηθέντα με την τρόικα, έστω και με παραλλαγές. Επιβεβαιώνεται ακόμα ότι οι ελιγμοί της αστικής τάξης, όπως η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων, που παρουσιάζονται σαν φιλολαϊκές τάχα επιλογές και αποφάσεις, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ενδοαστικές διευθετήσεις στο πλαίσιο της διαχείρισης της κρίσης, που προϋποθέτουν νέα μέτρα σε βάρος του λαού. Για να πάρει παράταση στα δάνεια μέχρι το 2022 η Πορτογαλία πρέπει να στύψει το λαό με μέτρα κι αυτό δείχνει η άμεση αντίδραση της κυβέρνησης στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, που της στερούσε έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Το ίδιο ισχύει και στη χώρα μας, όπου η παράταση στη δημοσιονομική προσαρμογή έως το 2016 (από το 2014) προβλήθηκε ως φιλολαϊκή εξέλιξη, συνοδεύτηκε όμως με πακέτο μέτρων που τώρα ετοιμάζεται να επεκτείνει η κυβέρνηση. Το ίδιο θα γίνει και με τα άλλα μέτρα που παρουσιάζει σαν φιλολαϊκή τάχα διέξοδο ο ΣΥΡΙΖΑ, που λέει ότι θα κάνει καλύτερη διαπραγμάτευση, όπως το νέο «κούρεμα» του χρέους, ή μια νέα παράταση στην αποπληρωμή του χρέους. Τίποτα δεν έχει να περιμένει ο λαός από τη διαχείριση εντός ΕΕ και με τα μονοπώλια ακλόνητα στην οικονομία. Η πάλη για αποδέσμευση από την ΕΕ με λαϊκή εξουσία και μονομερή διαγραφή του χρέους είναι η μόνη σωτηρία του.