Αντιμέτωπος με τις εγγενείς αντιφάσεις του βρίσκεται ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Η σοσιαλδημοκρατική του φύση, απ' τη μια, και η πίεση από την όξυνση της ταξικής πάλης, απ' την άλλη, δημιουργούν καινούρια πεδία εσωτερικών αντιθέσεων, επιβεβαιώνοντας τον επίπλαστο χαρακτήρα της «ενότητας» την οποία ευαγγελίζεται.

Στρατηγικά, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να παίξει καταλυτικό ρόλο στη διάσωση και αυτοκάθαρση του αστικού πολιτικού συστήματος, φιλοδοξώντας παράλληλα, με προτάσεις διαχειριστικού χαρακτήρα, να συνδράμει στο ξεπέρασμα της κρίσης χωρίς ιδιαίτερους κραδασμούς για το κυρίαρχο σύστημα.

Ενα μεγάλο κομμάτι του απευθύνεται κατά κανόνα σε μεσοαστικά στρώματα, που θέλουν να ξεπεραστεί η κρίση με μερεμέτια στο πολιτικό σκηνικό και έναν πιο «δίκαιο» καπιταλισμό, ώστε να μη θιχτούν και τα δικά τους κεκτημένα από τυχόν ριζοσπαστικές αλλαγές. Και ταυτόχρονα η προβολή της πολιτικής του ως προσπάθεια να ανακουφιστεί ο λαός απο την κρίση χωρίς αμφισβήτηση του καπιταλισμού, βάζεο φουρνέλο στις δειργασίες ριζοσπαστικοποίησης λαϊκών δυνάμεων.

Ωστόσο, η απότομη όξυνση της ταξικής πάλης, η συνειδητοποίηση από πλατιές λαϊκές μάζες του πραγματικού χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης και της προσπάθειας των κομμάτων του κεφαλαίου να τη διαχειριστούν πολιτικά προς όφελος αυτών που τη δημιούργησαν, φέρνουν τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σε δύσκολη θέση και οξύνουν τις εσωτερικές αντιφάσεις του.

Ως προς τα παραπάνω, είναι χαρακτηριστική η αντίδραση της «Ανανεωτικής Πτέρυγας» στην απόφαση του Α. Τσίπρα να μη συμμετάσχει στο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών. Με ανακοίνωσή της, κατήγγειλε ότι η «άρνηση αυτή δίνει την εικόνα μιας αριστεράς που φυγομαχεί». Αν και η απάντηση του Αλ. Τσίπρα αρχικά ήταν ήπιων τόνων, στη συνεδρίαση της ΠΓ του ΣΥΝ που ακολούθησε οι τόνοι ανέβηκαν, σε σημείο να ακουστεί ότι η ανακοίνωση «θα μπορούσε να είχε γραφτεί απ' τον Πεταλωτή».

Τα στελέχη της «Ανανεωτικής Πτέρυγας» κατηγόρησαν τον Α. Τσίπρα ότι υποχώρησε στις αφόρητες πιέσεις δυνάμεων και παραγόντων του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς πρώτος ο Αλ. Αλαβάνος είχε ζητήσει τη μη εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών. Ο Σπ. Λυκούδης κατήγγειλε, μάλιστα, την ηγεσία του σχήματος ότι ακολουθεί μια «πολιτική, η οποία οδηγεί στην αυτοεκτόπιση της αριστεράς από τις κεντρικές θεσμικές πολιτειακές λειτουργίες (...) εμφανίζει μία Αριστερά προβληματική».

Από την πλευρά του, ο Αλ. Τσίπρας φρόντισε να καθησυχάσει τόσο τους αντιδρώντες στο εσωτερικό του κόμματός του, αλλά και συνολικά το αστικό πολιτικό σύστημα, ότι «το επόμενο διάστημα θα βρεθούμε στην πρώτη γραμμή των κοινωνικών αγώνων, αλλά και στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης των θεσμικών διαδικασιών, της συνταγματικής νομιμότητας, της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που περιφρονείται».

Οι αντεγκλήσεις και αντιπαραθέσεις επεκτείνονται και σε άλλα ζητήματα. Η διάσπαση του «αριστερού ρεύματος» οδήγησε σε ανοιχτή αντιπαράθεση τα δύο τμήματά του. Οσοι έμειναν στο «ρεύμα», καταγγέλλουν τον Π. Λαφαζάνη και τα στελέχη που στηρίζουν τις θέσεις του για διασπαστικές κινήσεις και πως ό,τι έκανε, το έκανε εν κρυπτώ, χωρίς καν να ενημερώσει τουλάχιστον τα εκλεγμένα με το «ρεύμα» στελέχη στην ΚΠΕ του κόμματος. Ο Π. Λαφαζάνης ανταπαντά, «αν έπρεπε να μιλήσουμε με τέτοιους όρους, διασπαστική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η απόφαση για διεξαγωγή του συνεδρίου».

Η πολεμική που είχε δεχτεί η απόφαση του Α. Τσίπρα να προχωρήσει σε έκτακτο συνέδριο, επανέρχεται τις τελευταίες μέρες με δριμύτητα. Δεν είναι μόνον ο Π. Λαφαζάνης. Τα στελέχη της «Ανανεωτικής Πτέρυγας» χαρακτηρίζουν και αυτά την απόφαση ως «το απόλυτο λάθος της περιόδου». Ο Σπ. Λυκούδης ομολογεί σχετικά: «Με έναν κατακερματισμένο ΣΥΝ και με έναν ουσιαστικά μισοδιαλυμένο ΣΥΡΙΖΑ, αφού οι μισές του συνιστώσες με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο του κόμματος τραβούν το δικό τους δρόμο, το μόνο που δε χρειαζόταν ήταν η επιβεβαίωση του "όλοι εναντίον όλων" μέσα από ένα έκτακτο συνέδριο. Η ηγεσία δεν μας άκουσε και το κόμμα οδηγείται σε συνέδριο ξεκαθαρίσματος».

Η εικόνα που εκπέμπει ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, σε μια κρίσιμη για το αστικό πολιτικό σύστημα καμπή, κινδυνεύει να τον αποδομήσει πλήρως στα μάτια των εργαζομένων και του λαού και να ακυρώσει το ρόλο του σαν ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση λαϊκών συνειδήσεων. Από εδώ προκύπτει και η ανάγκη να δημιουργηθεί η εικόνα μιας ανύπαρκτης εσωκομματικής συνοχής και αυτή να χρησιμοποιηθεί σαν όχημα για δημαγωγικές προτάσεις «ενότητας από τα πάνω» με το ΚΚΕ και το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα.

Καθόλου τυχαία, η ταυτόχρονη επικοινωνιακή συμμετοχή πριν από λίγες μέρες του Αλ. Αλαβάνου και του Αλ. Τσίπρα στη συνεδρίαση της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ συνδυάστηκε με την πρόταση του Αλ. Τσίπρα προς το ΚΚΕ για κοινή συγκέντρωση με τη ΓΣΕΕ την Πρωτομαγιά, αλλά και με αστείες διαρροές ότι ο επικεφαλής του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ σκοπεύει να ζητήσει συνάντηση με την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Το σόου που στήθηκε στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ ξεφούσκωσε πριν καν αναπτύξει την ελάχιστη δυναμική. Η πρόταση που έγινε να διοργανωθεί συγκέντρωση στην Αθήνα με ομιλητές και τους δύο (Τσίπρας - Αλαβάνος) προσέκρουσε στην επίμονη άρνηση των εκπροσώπων του ΣΥΝ. Το ζήτημα επανήλθε σε δεύτερη συνεδρίαση της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και απορρίφθηκε πάλι απ' τον ΣΥΝ.

Μάλιστα, ο Αλ. Καλύβης κάλεσε τον Αλ. Αλαβάνο να συμμετάσχει στη συγκέντρωση της Αθήνας, όπου θα μιλήσουν οι Α. Τσίπρας και Μ. Γλέζος και «να μην παίρνει μέρος στις εκδηλώσεις μόνο όταν είναι ομιλητής». Ενώ ο Ε. Τσακαλώτος ανέφερε πως «ο τρόπος που λειτουργεί ο τέως πρόεδρος του ΣΥΝ το τελευταίο εξάμηνο δεν εγγυάται σε κανέναν αν θα εκφράσει όσα έχει συμφωνήσει συλλογικά η Γραμματεία».

Σαν αποτέλεσμα, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που υποστήριξαν την πρόταση να είναι και ο Αλ. Αλαβάνος ομιλητής στη συγκέντρωση (Νταβανέλος, Γαλάνης, Θεωνάς, Σαπουνάς, Τσακνιάς) αποφάσισαν τη διοργάνωση ξεχωριστής (!) συγκέντρωσης με ομιλητή τον Αλαβάνο, σε διαφορετική ημερομηνία από τη συγκέντρωση που διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ με ομιλητή τον Τσίπρα!

Μετά απ' όλα αυτά, μόνον ως φαιδρή μπορεί να χαρακτηριστεί η ανακοίνωση της ΠΓ του ΣΥΝ, στην οποία αναφέρεται: «Η επιχείρηση απαξίωσης του χώρου με "ρεπορτάζ" που εμφανίζουν διαλυτικά φαινόμενα ως κυρίαρχα (...) και με την εμφάνιση για άλλη μια φορά του κόμματος ως ομοσπονδία τάσεων και όχι ως συγκροτημένο πολιτικό υποκείμενο, πέφτει στο κενό (...) Θεωρούμε πως ειδικά αυτήν την κρίσιμη στιγμή υπάρχει ο τρόπος να εκφράζονται όλες οι απόψεις, χωρίς να πλήττεται το κόμμα δημόσια (...) Σε κάθε περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά πρέπει να χαρακτηρίζονται από αποφασιστική δράση, αντοχή, ενότητα και αλληλεγγύη».

Εχουν όμως και κοινά στοιχεία. Φαίνεται στην αντίληψή τους για την καπιταλιστική κρίση και τα ζητήματα που καλείται να λύσει ο λαός εν μέσω ολομέτωπης επίθεσης. Βρίσκεται στη διαχρονική προσπάθεια του συγκεκριμένου χώρου να σταθεί ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση της λαϊκής πάλης, να θαμπώσει την αναγκαία και επίκαιρη όσο ποτέ διέξοδο της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας, να βάλει εμπόδια - στο μέτρο των δυνατοτήτων του - στο δυνάμωμα της αντιιμπεριαλιστικής πάλης.

Για παράδειγμα, όλοι τους έχουν πέσει με τα μούτρα να εξωραΐσουν την ιμπεριαλιστική ευρωένωση, μην τυχόν και απαξιωθεί στα μάτια του λαού, τώρα που πέφτει και το τελευταίο φύλλο συκής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που εξέδωσε ανακοίνωση - αφού το ΕΚΟΦΙΝ είχε αποφασίσει τη συγκρότηση ενός ευρωενωσιακού ταμείου κατά τα πρότυπα του ΔΝΤ και με τη συνεργασία του ΔΝΤ - με την οποία ισχυριζόταν ότι «ο νέος ευρωπαϊκός θεσμός αφού δεν θα περιλαμβάνει το ΔΝΤ, δεν θα πρέπει να εμπεριέχει και την ιδεολογία του»! Στην ίδια ανακοίνωση, με αγωνία εκφραζόταν η ανάγκη «να υπάρξει διέξοδος και απομάκρυνση από μια μεγάλη καταστροφή», απ' την οποία διαπιστώνουν ότι κινδυνεύει όλη η Ευρωζώνη και τονίζεται ότι «σ' αυτήν την κατεύθυνση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αγωνιστεί με κάθε τρόπο».

Τα λέει αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια ώρα που ακόμα και οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ ομολογούν ότι, στη διάρκεια των συζητήσεων με την τρόικα, σε πολλές περιπτώσεις οι εκπρόσωποι της ΕΕ πλειοδοτούσαν σε αντιλαϊκά μέτρα. Για παράδειγμα, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, δήλωσε τις προάλλες ότι ήταν οι τεχνοκράτες της ευρωένωσης που πρότειναν με επιμονή την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού και στον ιδιωτικό τομέα, μέτρο που, αργά ή γρήγορα, θα εφαρμόσει η κυβέρνηση.

Ολοι μαζί προτείνουν στο λαό τη «διέξοδο» ενός αναβαπτισμένου αστικού πολιτικού συστήματος στην «κολυμβήθρα» μιας επιφανειακής αναμόρφωσής του. Που θα του επιτρέψει να εμφανιστεί σαν «νέο», να χειραγωγήσει το λαό και να σταθεί πιο ισχυρό και αντιλαϊκό στα πόδια του. Σαφής ως προς αυτό ήταν ο Π. Λαφαζάνης: «Οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν μετατραπεί σε άβουλα πιόνια της "δικτατορίας" που έχουν επιβάλει οι κεφαλαιαγορές (...) η κυβέρνηση Παπανδρέου έχει τα πρωτεία». Αλλά και ο Αλ. Αλαβάνος: «Αυτή η κυβέρνηση πρέπει να φύγει το συντομότερο». Για να έρθει τι; Μια επόμενη με την ίδια στρατηγική, που θα διαχειριστεί σε βάρος του λαού την αναιμική καπιταλιστική ανάπτυξη και την επόμενη βέβαιη καπιταλιστική κρίση.