Τη δεκαετία του '30 η Βρετανία ήταν μια βιομηχανική χώρα με φόντο κοινωνικό μια πολυπληθή εργατική τάξη αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα ανεργίας, στέγασης και λαϊκής υγείας. Στα οξυμένα αυτά προβλήματα, τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο - και όχι μόνο τα αγγλικά - γύριζαν επιδεικτικά την πλάτη. Τα τέλη της δεκαετίας του '30 χαρακτηρίζεται, επίσης, εποχή άνθησης των θρίλερ του Αλφρεντ Χίτσκοκ με ανεξίτηλο το στίγμα της «αγγλικότητας». Το 1938, ο σκηνοθέτης γυρίζει το τελευταίο του, καθαρόαιμο βρετανικό θρίλερ, πριν φύγει οριστικά για την Αμερική. Τίτλος της γεμάτης χιούμορ ταινίας «Η ΚΥΡΙΑ ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΤΑΙ».

Στο σημείο αυτό της καριέρας του και αφού προηγουμένως τροφοδότησε με διεθνές κύρος τη βρετανική κινηματογραφική βιομηχανία, ο Αλφρεντ Χίτσκοκ αποφάσισε να αναχωρήσει για το Χόλιγουντ. Κύριοι παράγοντες και κριτήρια της κίνησής του αυτής υπήρξε τόσο η αμερικανική οικονομική γενναιοδωρία σε αντίθεση με το αβέβαιο του πολιτικού μέλλοντος στην Ευρώπη όσο αδιαμφισβήτητες αισθητικές εκτιμήσεις. Η βρετανική οικονομία και κινηματογραφική παραγωγή συρρικνώνονταν την ίδια στιγμή που οι καλλιτεχνικές φιλοδοξίες του σκηνοθέτη διογκώνονταν και όταν στα τέλη της οικονομικής κρίσης του '29, τα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλιγουντ είχαν μετατραπεί σε αυτό που ήταν τα στούντιο της γερμανικής UFA κατά τη δεκαετία του '20: επίκεντρο των, υψηλού προϋπολογισμού, καλλιτεχνικών ταινιών της Δύσης!

Το αριστοτεχνικά σκηνοθετημένο και ενδιαφέρον τεχνικά αισθηματικό θρίλερ γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο μικρό ατελιέ των στούντιο Islington, που ο Χίτσκοκ ανέλαβε τη διεύθυνση το 1938, με μια κάμερα πάνω σε τροχούς, ενώ οι υπόλοιπες λύσεις πραγματοποιήθηκαν με «προβολές» και «μοντέλα». Ο ίδιος ο Χίτσκοκ, που ως είθισται κάνει κι εδώ ένα πέρασμα, αναφέρει ότι κάθε φορά που πήγαινε να δει την ταινία αποφάσιζε, δεδομένου ότι γνώριζε την «υπόθεση», να επικεντρώσει την προσοχή του στην τεχνική που χρησιμοποίησε για να αποδώσει το θέμα. Ποτέ όμως δεν τα κατάφερε, γιατί κάθε φορά, η ιστορία τον συνάρπαζε τόσο που καθιστούσε την τεχνική «αόρατη».

Μυθοπλασία με δομή αστυνομικού μυστηρίου η ταινία ξετυλίγεται στο εσωτερικό του θρυλικού Οριάν Εξπρές και παίρνει σάρκα και οστά από ένα εξαίρετο καστ ηθοποιών και χαρισματικό χιούμορ, σασπένς και κοφτούς διαλόγους. Επιστρέφοντας από τις διακοπές της, η Ιρις, μια νεαρή Αγγλίδα που ετοιμάζεται να παντρευτεί κάποιον που δεν αγαπά, γνωρίζει στο τρένο μια γηραιά κυρία, που, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, εξαφανίζεται. Η κοπέλα ψάχνει να τη βρει. Οι συνταξιδιώτες όμως αρνούνται ότι την έχουν ποτέ συναντήσει και ένας ψυχίατρος προσπαθεί να την πείσει ότι έχει παραισθήσεις. Στην πραγματικότητα, το τρένο είναι σφηκοφωλιά παράλογα ηρωικών και ψύχραιμων πρακτόρων και η γηραιά «εξαφανισμένη» κυρία ονόματι Μις Φρόι - και αυτή μυστικός πράκτορας - είναι δεμένη και φιμωμένη. Η Ιρις κοντεύει να πιστέψει ότι τρελάθηκε. Κι όλοι οι υπόλοιποι, κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους ώστε να το πιστέψει. Ευτυχώς, όμως, τις έρευνές της συνδράμει ο νεαρός μουσικολόγος ερευνητής Γκίλμπερτ. Οταν το τρένο παγιδεύεται κοντά στα σύνορα και δέχεται ένοπλη επίθεση, η μις Φρόι κάτω από τους επιδέσμους μιας ψευδο-άρρωστης κατορθώνει να αποδράσει. Ξανασυναντιούνται όλοι μαζί στην Σκότλαντ Γιαρντ, όπου η μις Φρόι αφήνει το μήνυμα - για το οποίο διακινδύνευσε τη ζωή της - κλεισμένο στις εισαγωγικές φράσεις μιας μουσικής μελωδίας ... Η χαρά είναι πάντα ιδιαίτερη όταν βλέπει κανείς στο σινεμά Χίτσκοκ, πόσο μάλλον την ταινία που χάρισε στον μαιτρ το βραβείο σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Κινηματογράφου της Ν. Υόρκης!

Παίζουν: Μέι Γουίτυ, Μάικλ Ρέντγκρέιβ, Μάργκαρετ Λόκγουντ, Πολ Λούκας, κ.ά.

Παραγωγή: Μ. Βρετανία (1938).