Στον απόηχο των αντιδραστικών προτάσεων της Κομισιόν για ενίσχυση της «οικονομικής διακυβέρνησης» στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη και ενώ η μια μετά την άλλη οι χώρες της Ευρωζώνης προωθούν σκληρά αντιλαϊκά μέτρα για την ικανοποίηση των στρατηγικών επιλογών του κεφαλαίου, οι εκπρόσωποι της ΕΕ και των αστικών κυβερνήσεων εμφανίζονται ανήσυχοι για τη βιωσιμότητα του ευρώ.

«Αν αποτύχει το ευρώ, δεν αποτυγχάνει μόνο το νόμισμα. Αποτυγχάνει και η Ευρώπη και η ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Εχουμε ένα κοινό νόμισμα, αλλά όχι μια κοινή πολιτική και οικονομική ένωση. Αυτό ακριβώς είναι που πρέπει να αλλάξουμε. Αυτή η κρίση μάς προσφέρει την ευκαιρία να το επιτύχουμε». Τα παραπάνω υπογράμμισε η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ.

Σημείωσε ακόμα ότι η κρίση για το μέλλον του ευρώ δεν «είναι απλώς μια οποιαδήποτε κρίση, είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία που αντιμετώπισε η Ευρώπη από το 1990 (...) Η δοκιμασία αυτή είναι υπαρξιακή. Πρέπει να ξεπεραστεί. Αν δεν τα καταφέρουμε οι συνέπειες για την Ευρώπη και πέραν αυτής θα είναι αδύνατο να προβλεφθούν».

Ωστόσο, η Α. Μέρκελ δήλωσε πεπεισμένη ότι η ΕΕ θα ξεπεράσει την κρίση και θα βγει «ισχυρότερη από ποτέ», τονίζοντας: «Το ευρώ είναι κάτι περισσότερο από το νόμισμά μας. Είναι το απώτατο επίτευγμα της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης μέχρι στιγμής. Αντιπροσωπεύει το ευρωπαϊκό ιδεώδες. Και μένω προσηλωμένη στο όραμά μου ότι μια μέρα όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ θα έχουν επίσης ως νόμισμά τους το ευρώ».

Σε σχόλιό της η γερμανική εφημερίδα «Nuernberger Nachrichten» σημειώνει: «Η ελληνική κρίση δε θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κρίση του ευρώ εάν στις αρχές του χρόνου οι αρμόδιοι είχαν ενεργήσει. Τώρα εκπλήσσονται οι κυβερνώντες, βλέποντας ότι η γιγαντιαία ομπρέλα διάσωσης δεν επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Το να βοηθάει κανείς τους οφειλέτες προαναγγέλλοντας νέα χρέη είναι κάτι που δεν πείθει τους κερδοσκόπους. Αυτοί θα απωθηθούν μόνο όταν διαπιστώσουν την πολιτική βούληση για εξυγίανση των δημοσιονομικών, όχι μόνο στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία, αλλά και στη Γερμανία και στη Γαλλία».

Αμφιβολίες για το κατά πόσον η Ελλάδα θα αποπληρώσει το εξωτερικό χρέος εξέφρασε ο πρόεδρος της «Ντόιτσε Μπανκ», Γιόσεφ Ακερμαν, υπογραμμίζοντας ότι αν η Ελλάδα καταρρεύσει, αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες χώρες. «Πρέπει να βοηθήσει η Ευρώπη την Ελλάδα στην εξυπηρέτηση του χρέους της ώστε να μη φθάσει στη στάση πληρωμών, κάτι που θα επηρεάσει αρνητικά τις γερμανικές τράπεζες», είπε, και εκτίμησε ότι ο ευρωπαϊκός μηχανισμός «θα βοηθήσει την Ισπανία και την Ιταλία (...) ενώ για την Πορτογαλία τα πράγματα θα είναι δυσκολότερα».

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, είχε χτες τηλεφωνικές επαφές με Ευρωπαίους ηγέτες, στις οποίες μίλησαν για τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία και το ευρώ «να παραμείνουν σε ευρωστία». «Φυσικό είναι ο Αμερικανός Πρόεδρος να ανησυχεί γύρω απ' αυτά τα ζητήματα, να συνομιλεί με Ευρωπαίους ηγέτες περί κάποιων "επιθετικών" οικονομικών μέτρων, που θα έπρεπε να είχαν λάβει ή που πρέπει να λάβουν, με σκοπό και το ευρώ και η ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της να παραμένουν σε ευρωστία», δήλωσε σχετικά ο Μπ. Ομπάμα.

Το πρακτορείο «Dow Jones Newswire» εκτιμά ότι η νέα βρετανική κυβέρνηση «θα κάνει "φύλλο και φτερό" τα λογιστικά βιβλία και θα καταρτίσει έναν έκτακτο προϋπολογισμό μέσα στις επόμενες 50 μέρες, αυξάνοντας την προοπτική εμφάνισης αυτού που κύκλοι της αγοράς ονομάζουν ελληνικό φαινόμενο (...) καθώς αναλαμβάνει μετά από 13 χρόνια διακυβέρνησης των Εργατικών, οι οποίοι αφήνουν πίσω τους το μεγαλύτερο έλλειμμα προϋπολογισμού στην Ευρώπη, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στην περίπτωση που η κυβέρνηση αποφανθεί ότι η Μ. Βρετανία βρίσκεται σε πολύ πιο δυσχερή θέση από ό,τι πίστευαν, θα έχει την ευκαιρία να ρίξει τις ευθύνες για το μέγεθος του προβλήματος στην προηγούμενη κυβέρνηση. Ωστόσο, μία τέτοια ανακοίνωση θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει πολλούς επενδυτές να απομακρυνθούν από βρετανικούς τίτλους. Αυτός ο κίνδυνος συγκρατεί το σύντομο ράλι της στερλίνας (...) "Το πρώτο πράγμα που θα κάνει η κυβέρνηση του Κάμερον είναι να ελέγξει τα λογιστικά βιβλία και να προετοιμάσει τον κόσμο για περικοπές στον προϋπολογισμό", εκτιμούν αναλυτές της γαλλικής τράπεζας BNP Paribas (...)

Το πώς η νέα κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει αυτές τις λεπτές ισορροπίες αφήνει εκτεθειμένη τη στερλίνα σε σημαντικές αδυναμίες, παρά την ώθηση που δέχτηκε το βρετανικό νόμισμα όταν σχηματίστηκε ο κυβερνητικός συνασπισμός, προσθέτει η τράπεζα (...) Χωρίς ισχυρά μέτρα για τα δημόσια οικονομικά, η χώρα αντιμετωπίζει τον πολύ πιθανό κίνδυνο κρίσης κρατικού χρέους, με τη λογική ότι οι επενδυτές ομολόγων θα μπορούσαν να γυρίσουν την πλάτη στα βρετανικά ομόλογα. Αυτό θα ωθούσε το κόστος δανεισμού υψηλότερα και θα δημιουργούσε το φαύλο κύκλο των προβλημάτων που στην παρούσα φάση αντιμετωπίζει η Ελλάδα (...)

Ορισμένοι οικονομολόγοι ήδη πιστεύουν πως ακόμα και οι περικοπές των 6 δισ. λιρών, που θέλει να βρει η νέα κυβέρνηση για το τρέχον δημοσιονομικό έτος, δε θα είναι αρκετές. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Βρετανίας αναμένεται να φτάσει τα 163 δισ. λίρες το δημοσιονομικό έτος που λήγει τον επόμενο Μάρτη, το οποίο θα είναι ένα από τα υψηλότερα σε σχέση με το ΑΕΠ σε οποιαδήποτε σημαντική οικονομία. Το αξιοσέβαστο Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών έχει προειδοποιήσει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει τα επόμενα πέντε χρόνια να προχωρήσει σε περικοπές δαπανών ύψους μέχρι και 60 δισ. λιρών».

Υψηλότερο του αναμενόμενου ήταν το κυβερνητικό έλλειμμα των ΗΠΑ, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. Τον Απρίλη το κυβερνητικό έλλειμμα έφτασε τα 82,69 δισ. δολάρια και είναι σχεδόν τετραπλάσιο από το αντίστοιχο του 2009, ενώ αναμενόταν ότι δε θα ξεπεράσει τα 52 δισ. δολάρια.

Με αυτά τα στοιχεία το έλλειμμα για τους πρώτους επτά μήνες του οικονομικού έτους 2010 (το οποίο ολοκληρώνεται στο τέλος του Σεπτέμβρη) αγγίζει τα 799,68 δισ. δολάρια, ποσό ελαφρώς μικρότερο από τα 802,9 δισ. δολάρια την ίδια περίοδο πέρυσι. Ο Λευκός Οίκος έχει προειδοποιήσει ότι το έλλειμμα το οικονομικό έτος 2010 ίσως φθάσει ακόμα και το 1,555 τρισ. δολάρια, από 1,415 τρισ. το 2009.

Χτες, ο διευθυντής προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου, Πίτερ Ορζαγκ, απηύθυνε έκκληση στους βουλευτές να προωθήσουν πρόγραμμα σκληρών μέτρων για να αντιμετωπίσουν την κρίση εν τη γενέσει της. Επισήμανε ότι «θέλουμε να διασφαλίσουμε πως ποτέ δε θα αντιμετωπίσουμε επιλογές ανάλογες με αυτές της Ελλάδας» και αφού σημείωσε ότι οι ΗΠΑ «δεν αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο», υπογράμμισε ότι «θα προτιμούσα να την αντιμετωπίσω εγκαίρως (σ.σ. την κρίση) και όχι εκ των υστέρων».

Στο πλαίσιο αυτό τόνισε την ανάγκη να γίνουν πιο φιλόδοξες προτάσεις από τους βουλευτές ώστε να εξυγιανθούν τα δημοσιονομικά μεγέθη των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας: «Δυστυχώς το πολιτικό σύστημα δεν αντιμετωπίζει τα μακροπρόθεσμα προβλήματα, παρά μόνο όταν εξελιχθούν σε κρίση και δε θέλουμε να εξελιχθεί αυτό το πρόβλημα σε κρίση (...) Ολοι θέλουν να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα, αλλά τάσσονται εναντίον οποιασδήποτε ενέργειας θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει».