Από το μνημόνιο στην «έξοδο στις αγορές», από την κρίση στην ανάκαμψη και από τα «δημοσιονομικά» στα «διαρθρωτικά» αντιλαϊκά μέτρα. Αυτή η συζήτηση κυριαρχεί στις αστικές αναλύσεις το τελευταίο διάστημα, στο πλαίσιο και των προσδοκιών των αστών, βάσει των προβλέψεων για διαφαινόμενους ρυθμούς ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας. Γύρω από αυτά ακριβώς τα ζητήματα εκδηλώνονται έντονοι ανταγωνισμοί και παζάρια μεταξύ των διαφορετικών μερίδων του κεφαλαίου και των πολιτικών τους εκπροσώπων. Αυτό που τους απασχολεί είναι το μείγμα της αντιλαϊκής πολιτικής που θα εφαρμοστεί στην επόμενη φάση, με στόχο την αποτελεσματική στήριξη και ενίσχυση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Στο επίπεδο του πολιτικού σκηνικού, από τη μια, η συγκυβέρνηση και τα κόμματά της επιχαίρουν για το επίτευγμα των «πλεονασμάτων», για την «έξοδο στη μετά μνημόνιο εποχή» κ.λπ. Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και άλλοι διαχειριστές, κατηγορούν τη συγκυβέρνηση για «εικονική πραγματικότητα», ακόμη και για «στημένη έξοδο στις αγορές». Στην ουσία, βέβαια, είτε «στημένα» είτε όχι, είτε με το ένα είτε με το άλλο μείγμα διαχείρισης, ανεξάρτητα και από τις όποιες υπαρκτές διαφορές, το κεντρικό ζητούμενό τους, είναι, σε τελική ανάλυση, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας κλάδων και επιχειρηματικών ομίλων που θα πάρουν κεφάλι σε συνθήκες οικονομικής ανάκαμψης. Αλλωστε, σε αυτό αποσκοπούν οι σχεδιασμοί για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις της επόμενης περιόδου, οι οποίες έτσι κι αλλιώς θα πατήσουν πάνω στα ερείπια των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων που διαμόρφωσε το μπαράζ των αντιλαϊκών μέτρων της προηγούμενης φάσης.

Η λεγόμενη «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ με τα διαρθρωτικού χαρακτήρα αντιλαϊκά μέτρα ασκεί μια ορισμένη κριτική στις κυβερνήσεις των κρατών της Ευρωζώνης, στο πλαίσιο των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Σε πρόσφατη έκθεσή του, τις κατηγορεί για την «εμμονή τους στη δημοσιονομική πειθαρχία», για τις περικοπές δαπανών και τις αυξήσεις των φόρων. Από ανάλογες συστάσεις βρίθουν και διάφορες εκθέσεις του ΔΝΤ, το οποίο βάζει στο τραπέζι ακόμη και το «κούρεμα» του κρατικού χρέους.

Μόλις τις προάλλες και ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας A. Moντεμπούργκ, εμφανίστηκε λάβρος κατά της πολιτικής λιτότητας στην Ευρωζώνη. Ο ίδιος, πρόσφατα, από άλλη κυβερνητική θέση, υποστήριζε και την υποτίμηση του ευρώ, ως μέτρο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των Ευρωπαίων βιομηχάνων.

Σε ανάλογη ρότα κινούνται και τα τμήματα του ντόπιου κεφαλαίου. Ο ΣΕΒ, για παράδειγμα, προτείνει εναλλαγές στο μείγμα της εφαρμοζόμενης πολιτικής, εκτοξεύοντας μάλιστα και κορόνες «κατά του μνημονίου». Πάνω σε αυτό το έδαφος, σπέρνουν τις αυταπάτες για την επάνοδο των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων στην προ μνημονίου εποχή. Ταυτόχρονα, αξιώνουν χαμηλό ενιαίο φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις, σε μια εξέλιξη που αναγκαστικά και αναπότρεπτα θα φέρει νέα βάρη στα λαϊκά στρώματα.

Στο ίδιο μήκος, ο πρωθυπουργός της χώρας Αντ. Σαμαράς: Σε πρόσφατη συνέντευξή του σημείωνε πως η «κοινωνία έχει εξαντλήσει τα όριά της στη φορολογική απόδοση» και ταυτόχρονα επαναλάμβανε το στόχο του να μειωθεί κι άλλο η φορολογία στα επιχειρηματικά κέρδη, στο 15%.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, από την πλευρά του, ρίχνει επιπλέον και την ...ιδέα αποπληρωμής του κρατικού χρέους με «ρήτρα ανάπτυξης», δηλαδή ανάλογα με την αύξηση του παραγόμενου ΑΕΠ, την οποία επίσης θα καρπώνονται οι κεφαλαιοκράτες. Στόχος του, βέβαια, δεν είναι η ανακούφιση του λαού, αλλά αντίθετα η απελευθέρωση κεφαλαίων, τα οποία στη συνέχεια θα κατευθυνθούν στη χρηματοδότηση και ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων.

Η ανάκαμψη της κερδοφορίας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, είτε με μνημόνια είτε χωρίς αυτά, θα απαιτεί αλλεπάλληλα διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα. Τα μέτρα αυτά, μάλιστα, σε αυτήν τη φάση, περνούν στο σκληρό πυρήνα τους, στις λεγόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στη συγκυβέρνηση και τους ιμπεριαλιστικούς Οργανισμούς (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) προβλέπει και τα παρακάτω:

-- Νέο πακέτο «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» σε συνέχεια αυτού που περιλαμβάνει η «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ. Αυτήν τη φορά, το βάρος πέφτει στους εξής κλάδους: Μεταποίηση, χονδρεμπόριο, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρονικό εμπόριο.

-- Διαμόρφωση νέου μισθολογίου στο δημόσιο τομέα, συνδεδεμένου με τις διαδικασίες αξιολόγησης των εργαζομένων. Το νέο μισθολόγιο θα εφαρμόζεται από το 2015, ταυτόχρονα με το μόνιμο μηχανισμό αξιολόγησης όλων των εργαζομένων.

-- «Ευθυγράμμιση» του καθεστώτος των ομαδικών απολύσεων με όσα ισχύουν στην ΕΕ, σε περίπτωση που δεν «αποδώσει» το ήδη ψηφισμένο καθεστώς.

-- Επαναξιολόγηση της «βιωσιμότητας» του ασφαλιστικού συστήματος. Προαπαιτούμενο για την εκταμίευση μέρους της τρέχουσας δόσης των δανείων της τρόικας είναι και η ένταξη στο επικουρικό ταμείο ιδιωτικού τομέα (ΕΤΕΑ) όλων των επικουρικών ταμείων του Δημοσίου.

-- Επιτάχυνση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων.

-- Διατήρηση των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, ώστε να παραμείνει «βιώσιμη» η διαχείριση του κρατικού χρέους και να δημιουργούνται προϋποθέσεις παραπέρα χρηματοδότησης των ντόπιων μονοπωλίων.

Τα παραπάνω μέτρα περιγράφονται ως «προαπαιτούμενα» για την εκταμίευση των δόσεων των «προγραμμάτων στήριξης» της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας. Οι συνεχείς αναφορές, ωστόσο, παραγόντων του ντόπιου κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων, ότι θα έπρεπε να είχαν παρθεί έτσι κι αλλιώς εδώ και πολύ καιρό, άσχετα από την τρόικα και τα μνημόνια, επιβεβαιώνουν ότι στην πραγματικότητα αποτελούν «προαπαιτούμενα», αναγκαίους όρους και προϋποθέσεις για τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου και των κερδών. Χωρίς αυτά οι καπιταλιστές δε θα μπορούσαν να κάνουν ούτε βήμα παραπέρα.

Απέναντι στην κλιμάκωση της επίθεσης του κεφαλαίου, μοναδική διέξοδος και λύση για τα λαϊκά συμφέροντα είναι η πάλη ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική, σε ρότα συνολικής ρήξης με τα μονοπώλια και την πολιτική τους. Για το λαό, υπάρχει ο άλλος δρόμος ανάπτυξης, η μονομερής διαγραφή του χρέους, η έξοδος από τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ, η κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, με εργατική - λαϊκή εξουσία, με κεντρικό σχεδιασμό, για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας, με το λαό αποκλειστικό ιδιοκτήτη του πλούτου που παράγει.