Υπάρχει ωστόσο και ο καλός καπιταλισμός, ο καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο, εκείνος του καλού και άγιου παρελθόντος ισχυρίζεται η ιδιαίτερα επίκαιρη - λόγω της θεματικής της - ταινία που αφενός προσπαθεί να παρηγορήσει τα θύματα ενός συστήματος που έχει πια πλήρως αποκαλύψει το απάνθρωπο πρόσωπό του και αφετέρου να στρέψει τις σκέψεις σε εναλλακτικές - δήθεν - λύσεις, προσωπικής διεξόδου, τις οποίες ξεθάβει από την ουμανιστική μυθολογία του Κάπρα, από ένα πεθαμένο και ενταφιασμένο παρελθόν.Οικονομική κρίση και μαζικές απολύσεις εξαπολύονται από πολυεθνικές μεγαθήρια που πασχίζουν να μεγιστοποιήσουν τη χρηματιστηριακή τους αξία, ώστε να πουλήσουν ακριβά μια που τώρα πια «τα κέρδη βρίσκονται στην ιατρική περίθαλψη και στην ενέργεια», όπως λέει ο κεφαλαιοκράτης. Απολύσεις, που χτυπούν ανελέητα και εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που μέχρι τότε θεωρούσαν τον εαυτό τους, εκτός πεδίου βολής και άτρωτο από τέτοιου είδους κοινωνικά φαινόμενα. Στο επίκεντρο, ένα πετυχημένο στέλεχος της εταιρείας, η προσωποποίηση του αμερικάνικου ονείρου, ο Μπόμπι Γουόκερ. Νέος ακόμη, με καλό εισόδημα, βίλα, μέλος σε γκολφ κλαμπ και με ολοκαίνουργια, γυαλιστερή Πόρσε, όλα αυτά αγορασμένα με τραπεζικά δάνεια. Η εταιρεία κάνει άγριες περικοπές, μειώνει θεαματικά το προσωπικό και ο Μπόμπι βρίσκεται άξαφνα στην ανεργία. Την τύχη του Μπόμπι έχουν και δυο γηραιότεροι διευθυντές ο Φιλ και ο Τζιν, που πρωτοαντικρίζουν μια δύστροπη πραγματικότητα με οδυνηρές επιπτώσεις για τη ζωή τους και τις υποχρεώσεις τους. «Βάψε τα μαλλιά σου γιατί πλησιάζεις τα 60 και δείχνεις χάλια και αν καπνίζεις, κόψε το τσιγάρο, οι εταιρείες δεν θέλουν να επιβαρύνονται με τα δικά σου ασφάλιστρα ασθενείας», συμβουλεύει τον απολυμένο κάποια σύμβουλος ανέργων που πληρώνεται από τις εταιρείες και κάνει μαθήματα συλλογικής εμψύχωσης και ανόρθωσης ηθικού των ανέργων με τις γελοίες αμερικανιές «Εχω πίστη, κουράγιο και ενθουσιασμό. Θα νικήσω». Ναι, μόλις ... Ο Φιλ αυτοκτόνησε, δεν άντεξε ότι «ο κόσμος δεν σταμάτησε να γυρίζει» μετά από ό,τι συνέβη στον ίδιο. Ο Μπόμπι αναγκάστηκε να πουλήσει τα πάντα και να αποδεχθεί δουλειά οικοδόμου στο συνεργείο του γαμπρού του. Η εμπειρία και η εργατική αλληλεγγύη θα τον κάνει να συνειδητοποιήσει ότι η ζωή δεν περιορίζεται στο κυνήγι της οικονομικής επιτυχίας ... Και ο Τζιν, νοσταλγός του παλιού, καλού και ηθικού παρελθόντος, που εναντιώνεται στην ανωνυμία και τον κυνισμό του κερδοσκοπικού χρηματιστικού κεφαλαίου, δίνει τη λύση ... «Κάποτε φτιάχναμε κάτι εδώ ...», λέει διασχίζοντας τους ερημωμένους βιομηχανικούς χώρους, τα ρημαγμένα εργοστάσια και τα εγκαταλειμμένα ναυπηγεία «Πριν μας πνίξει το χαρτομάνι».
Η επιδίωξη της ουσιαστικής ευτυχίας συνιστά και στην ηθικοπλαστική κωμωδία του Γουέλς κεντρικό θέμα όπως στο «λαϊκιστικό» (populist) έργο του Φρανκ Κάπρα. Η φιγούρα του αστού (άνθρωπος του άστεως) Τζιν ενσαρκώνει το σημερινό απόσταγμα των στοιχείων που συνθέτουν την πεμπτουσία του αμερικάνικου ονείρου. Ο Τζιν, σαν να βγαίνει από ταινία του Κάπρα, προσωποποιεί το αρχέτυπο του καλού Αμερικανού, την επιτομή του αμερικάνικου ήθους, τις αξίες που ανάγονται στην (καλή) Παλιά Δύση και τους κώδικές της, ιδιαίτερα σε κείνους που καθορίζουν πράγματα απλά όπως το σωστό και το λάθος. Προσωποποιεί τον ήρωα που θα δώσει μάχες για τον ηθικό αμερικάνικο τρόπο ζωής, που πολεμά την απάθεια μπροστά στη χειραγώγηση από τις μεγάλες μπίζνες μιας θεσμοθετημένης κοινωνικής κάστας που προσβάλλει τα ιδανικά της ισότητας και των ίσων ευκαιριών, καθώς κι εκείνες τις «μεγάλες μπίζνες» που αποζητούν τη δύναμη για ίδιον όφελος και όχι για το καλό της χώρας. Ο Λίνκολν είχε κάποτε πει: «Οι ρεπουμπλικάνοι (μη μοναρχικοί) είναι υπέρ του ανθρώπου και του δολαρίου, όμως σε περίπτωση σύγκρουσης, ο άνθρωπος πάει πριν το δολάριο». Αυτή είναι η φιλοσοφία του Κάπρα και η σημερινή όψη της, κατά τον Τζον Γουέλς ... Με θετικό πρόσημο τις πολύ καλές ερμηνείες, ο Γουέλς δεν ξεφεύγει από το κλισέ του ανεξάρτητου σινεμά, κρίσεις σε ουδέτερα περιβάλλοντα, πολύ ανθρώπινοι άνθρωποι, θετικιστική ηθική αλλά και από μια έντονα τηλεοπτική αίσθηση.
Παίζουν: Μπεν Αφλεκ, Κέβιν Κόστνερ, Μαρία Μπέλο, Τόμι Λι Τζόουνς, Κρις Κούπερ, κ.ά.
Παραγωγή: ΗΠΑ (2011).
Feeds
«Κατσαρίδας»... περιοδεία
