Την «Ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης για το 2015» δημοσιοποίησε χτες η Κομισιόν εγκαινιάζοντας τις διαδικασίες του λεγόμενου «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» για το επόμενο έτος. Στην «ετήσια επισκόπηση» προσδιορίζονται οι οικονομικές προτεραιότητες, εξετάζονται όλα τα κράτη για τυχόν αποκλίσεις και «οικονομικές ανισορροπίες», ενώ η Κομισιόν απευθύνει «συστάσεις» και προειδοποιήσεις σχετικά με τα σχέδια των κρατικών προϋπολογισμών που έχουν υποβάλει οι κυβερνήσεις για κάθε επόμενο έτος. Να σημειωθεί ότι η εν λόγω διαδικασία δεν αφορά σε κράτη που υπάγονται σε «μηχανισμούς στήριξης» (και τις διαδικασίες «ελέγχου» και «αξιολόγησης» που προβλέπονται και σε αυτούς), όπως είναι σήμερα η Ελλάδα και η Κύπρος. Επί της ουσίας, πρόκειται για τα μνημόνια διαρκείας, που ισχύουν για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη της ΕΕ, ανεξάρτητα από μηχανισμούς στήριξης και δανειακές συμβάσεις.

Στη φετινή έκθεση αποτυπώνονται οι αυξημένες αβεβαιότητες και οι κίνδυνοι, με βάση και τις πρόσφατες «φθινοπωρινές προβλέψεις» της Κομισιόν, σχετικά με την εμφανιζόμενη κόπωση και στασιμότητα στις οικονομίες της ΕΕ. Παράλληλα αναδεικνύονται οι βασικοί άξονες της αντιλαϊκής πολιτικής, που αφορούν στην τόνωση των επενδύσεων, στη «δέσμευση» για τις διαρθρωτικές αλλαγές και στη «δημοσιονομική υπευθυνότητα».

Σε ό,τι αφορά το επίδικο ζήτημα των κρατικών προϋπολογισμών για το 2015, η Κομισιόν απευθύνει συστάσεις στις κυβερνήσεις 7 κρατών και συγκεκριμένα σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Πορτογαλία, Βέλγιο και Μάλτα. Η συγκεκριμένη ομάδα αξιολογείται στη ζώνη του κινδύνου, για μη συμμόρφωση με το «Σύμφωνο Σταθερότητας». Οι προϋπολογισμοί ακόμη 4 χωρών (Εσθονία, Λετονία, Σλοβενία, Φινλανδία) κατατάσσονται στην κατηγορία των πιο... «ελαφρών» συστάσεων, χαρακτηριζόμενοι ως «γενικά συμβατοί» με το δημοσιονομικό σύμφωνο.

Στο επίκεντρο της διαδικασίας βρίσκεται η Γαλλία, για τις συνεχιζόμενες αποκλίσεις στα δημοσιονομικά ελλείμματα, γύρω από τα οποία εκδηλώνονται ενδοαστικές κόντρες και πρόσκαιροι συμβιβασμοί. Να σημειωθεί το γεγονός ότι ήδη η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε γιγαντιαίο σχέδιο περιστολής των κρατικών δαπανών, ύψους 50 δισ. ευρώ σε διάστημα τριετίας, προκειμένου να μειώσει τα ελλείμματα.

Η Κομισιόν καλεί όλα τα κράτη να σεβαστούν τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς κανόνες, ωστόσο επικεντρώνεται στις περιπτώσεις της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Βελγίου.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, δήλωσε σχετικά ότι «δεν θα επιβάλω κυρώσεις σε Γαλλία και Ιταλία διότι δεν είμαι ένας γραφειοκράτης και οι χώρες αυτές, παράλληλα, προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις. Εκ μέρους κάποιων χωρών θα χρειασθούν επιπλέον προσπάθειες (...) Αλλωστε από την Ιταλία, τη Γαλλία και το Βέλγιο λάβαμε επιστολές με σαφείς και συγκεκριμένες δεσμεύσεις».

Σύμφωνα με την Κομισιόν, το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων θα εξεταστεί το Μάρτη του 2015. Παράλληλα, η επιβολή προστίμου ύψους πάνω από 4 δισ. ευρώ θα αποτελούσε νέο πεδίο διαπάλης στο εσωτερικό της Ευρωζώνης.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, σημείωσε ότι «μερικοί από τους πιο σημαντικούς εταίρους μας βρίσκονται σε δύσκολη θέση αυτή τη στιγμή και γνωρίζουμε επίσης ότι έχουμε κοινή ευθύνη, ότι πρέπει να επιδείξουμε αλληλεγγύη»...

Υπενθυμίζουμε ότι η «ενισχυμένη οικονομική εποπτεία» προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθήλωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων κάτω από το 3% του ΑΕΠ του κάθε κράτους, καθώς και τη μείωση του κρατικού χρέους στο 60% του ΑΕΠ, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και ετήσιους ρυθμούς. Προβλέπονται επίσης μια σειρά από κριτήρια για την παρακολούθηση και αξιολόγηση διαφόρων δημοσιονομικών μεγεθών, όπως τα εμπορικά και άλλα ελλείμματα ή πλεονάσματα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.

Το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης» προβλέπει ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των κρατικών δαπανών δεν μπορεί να υπερβαίνει το ρυθμό του ΑΕΠ. «Εναλλακτικά», παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των δαπανών πάνω από το ρυθμό του ΑΕΠ, αλλά με την αυστηρή προϋπόθεση ότι θα «αντισταθμιστούν» με τα κατάλληλα «ισοδύναμα» αντιλαϊκά μέτρα.