Φουντώνουν οι ανταγωνισμοί μεταξύ των μονοπωλιακών ομίλων, ενόψει της ιδιωτικοποίησης των ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ, στο φόντο των γενικότερων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων για την Ενέργεια.

Χτες, ο Αντ. Σαμαράς συναντήθηκε (για δεύτερη φορά το τελευταίο διάστημα) στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Αλ. Μίλερ, διευθύνοντα σύμβουλο του ρωσικού μονοπωλίου «Gazprom», που ενδιαφέρεται για την εξαγορά της ΔΕΠΑ και βρέθηκε για τρίτη φορά στην Αθήνα, μέσα σε λίγους μήνες. Στις 29 Μάη, κατά πάσα πιθανότητα, το ΤΑΙΠΕΔ θα αποφασίσει σε ποιον όμιλο θα εκχωρηθούν οι ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ (διαχειριστής του συστήματος φυσικού αερίου).

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής της «Gazprom» υπήρξε «καλό κλίμα» και συζητήθηκαν εκ νέου οι απαιτήσεις που είχε θέσει η ρωσική εταιρεία, προκειμένου να καταθέσει «δεσμευτική προσφορά» στην τελική φάση του διαγωνισμού για τη ΔΕΠΑ. Σε ανακοίνωσή της, μετά τη συνάντηση, η «Gazprom» αναφέρει: «Οι δύο πλευρές συζήτησαν σχετικά με την εξαιρετική συνεργασία στον τομέα του φυσικού αερίου και εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της αμοιβαίως επωφελούς συνεργασίας».

Τόσο η «Gazprom», όσο και το ρωσικό μονοπώλιο «Sintez» (ενδιαφέρεται για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ, ενώ έχει καταθέσει προσφορά και για τη ΔΕΠΑ), είχαν προβάλει συγκεκριμένες απαιτήσεις στην κυβέρνηση, προκειμένου να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό. Μεταξύ άλλων, είχαν ζητήσει να υπάρξει εγγύηση του ελληνικού δημοσίου για τα χρέη τρίτων (κυρίως ιδιωτών μεγαλοοφειλετών απέναντι στη ΔΕΠΑ), καθώς και να επιστραφεί η εγγυητική επιστολή στη ρωσική εταιρεία, σε περίπτωση που με παρέμβαση της ΕΕ ακυρωθεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, αν αυτό κριθεί υπέρ της «Gazprom».

Μετά τη συνάντηση, ο Α. Μίλερ αποχώρησε από την Αθήνα, αφήνοντας πίσω υψηλόβαθμα στελέχη του ρωσικού μονοπωλίου, μεταξύ των οποίων και ο γενικός διευθυντής δημοσίων σχέσεων της «Gazprom» Πάβελ Οντέροφ, για συνεννοήσεις με στελέχη της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ.

Η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής του ρωσικού ενεργειακού μονοπωλίου έγινε μόλις δυο μέρες μετά την επιστροφή του Αντ. Σαμαρά από το Αζερμπαϊτζάν, όπου συζήτησε με τον Πρόεδρο της χώρας Ιλχάμ Αλίεφ τόσο για την κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ, που σχεδιάζεται να περάσει από την Ελλάδα και να μεταφέρει αζέρικο αέριο από το κοίτασμα «Σαχ Ντενίζ 2» στην Κεντρική Ευρώπη, όσο και για το ενδιαφέρον της κρατικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν «Socar» για την εξαγορά της ΔΕΣΦΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η αζέρικη εταιρεία, με κεφάλαια που θα της χορηγήσουν οι εταιρείες που ελέγχουν το συγκεκριμένο κοίτασμα και κυρίως η Βρετανική ΒΡ, θα ανεβάσει το ύψος της προσφοράς της για την αγορά του ΔΕΣΦΑ. Την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν στηρίζουν οι ΗΠΑ και η ΕΕ, θέλοντας να εμποδίσουν τη Ρωσία να ελέγξει τις ελληνικές κρατικές εταιρείες και μέσω αυτών τον Νότιο Ενεργειακό Διάδρομο της Ευρώπης.

Παρότι τα ρωσικά και το αζέρικο μονοπώλιο φαίνεται ότι λειτουργούν ανταγωνιστικά, υπάρχει συμφωνία ήδη από τον Απρίλη του 2013 ανάμεσα στην «Gazprom» και την κοινοπραξία που ελέγχει το κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν για ανάπτυξη της μεταξύ τους συνεργασίας. Βάσει της συμφωνίας, που δεν έχει ενεργοποιηθεί, το ρώσικο μονοπώλιο θα απορροφήσει το σύνολο της ποσότητας του αερίου που θα εξορυχθεί από τον κοίτασμα «Σαχ Ντενίζ Ι» και μέρος του αερίου από το «Σαχ Ντενίζ ΙΙ».

Σύμφωνα με άλλους σχεδιασμούς, αν επέλθει συνεργασία της «Gazprom» με την κοινοπραξία που ελέγχει το κοιτάσματα «Σαχ Ντενίζ ΙΙ», τότε μέσω της «Socar», η «Gazprom» μπορεί να μπει και στον TAP και να διοχετεύσει αέριο στην Ευρώπη, μέσω του αγωγού που περνά από την Ελλάδα.

Η «Gazprom» βεβαίως θέλει να διοχετεύσει το φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στον αγωγό «South Stream», ο οποίος, όταν κατασκευαστεί, σε συνδυασμό με φυσικό αέριο από τη Ρωσία, θα τροφοδοτεί μέσω του νότιου ευρωπαϊκού ενεργειακού διαδρόμου τις χώρες της ΕΕ. Ενδιαφέρεται όμως να συμμετέχει και σε άλλα σχήματα.

Από αυτή τη σκοπιά, τα παζάρια και οι ανταγωνισμοί για το αέριο και τους αγωγούς ΤΑΡ, που φιλοδοξεί να μεταφέρει το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη, τον «Nabucco West», που δεν περνά από την Ελλάδα και τον οποίο προωθεί άλλη κοινοπραξία, επίσης με τη στήριξη ΗΠΑ και ΕΕ, αλλά και τον ρώσικο «South Stream», κάνουν την κατάσταση αρκετά πιο σύνθετη και την Ελλάδα πεδίο όξυνσης των ενεργειακών ανταγωνισμών.

Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ στην Ελλάδα θα χρησιμοποιηθούν στο μέλλον και για την τροφοδοσία του αγωγού ΤΑΡ. Στα σχέδια της κοινοπραξίας του ΤΑΡ, είναι να προχωρήσει η κατασκευή εξέδρας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Καβάλας.

Με δεδομένη την ένταση των καπιταλιστικών ανταγωνισμών, διπλωματικοί κύκλοι σημειώνουν ότι με τη συμμετοχή της κρατικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν «Socar» στο διαγωνισμό για τον ΔΕΣΦΑ, μπορεί να δοθεί μια «λύση ισορροπίας», αφού δεν θα καταλήξει το σύνολο των κρατικών εταιρειών αερίου στα χέρια των ρωσικών μονοπωλίων, αν αυτά βάλουν στο χέρι τη ΔΕΠΑ.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την πώληση των ΔΕΠΑ, σύμφωνα με πληροφορίες, η «Gazprom» είχε υποβάλει μη δεσμευτική προσφορά ύψους περίπου 900 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος «Μυτιληναίου - Βαρδινογιάννη» προσφέρει περίπου 550 εκατ. ευρώ. Για τη ΔΕΣΦΑ -πληροφορίες μιλούν για παράταση του διαγωνισμού μέχρι τα μέσα Ιούνη- πέραν της ρωσικής «Sintez» και της αζέρικης «Socar», στο διαγωνισμό συμμετέχει και η κοινοπραξία της ελληνικής «ΓΕK - ΤΕΡΝΑ» (συμφερόντων του επιχειρηματία Περιστέρη), σε κοινοπραξία με την τσέχικη PPF, που πρόσφατα εξαγόρασε τον ΟΠΑΠ.