Τρεις περιοχές της χώρας - «οικόπεδα», σύμφωνα με την τεχνική ορολογία - με εκτιμώμενα αποθέματα 250-300 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου, αλλά και πιθανά κοιτάσματα φυσικού αερίου, ετοιμάζεται να εκχωρήσει στα μονοπώλια η κυβέρνηση. Η Κυβερνητική Επιτροπή έδωσε χτες το «πράσινο φως» για την πρόσκληση ενδιαφέροντος με τη μέθοδο της «ανοιχτής πρόσκλησης». Οι τρεις περιοχές είναι στον Πατραϊκό Κόλπο, στα Ιωάννινα και στα ανοιχτά του Κατάκολου.

Η κυβέρνηση θέτει σε μια ψευδεπίγραφη διαδικασία «διαβούλευσης» τις προθέσεις της, καθώς αυτό που επιδιώκει είναι, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, η συγκέντρωση «όλου του διαθέσιμου πληροφοριακού υλικού σε γεωλογικές, γεωφυσικές και άλλες έρευνες που έχει συγκεντρωθεί σε ελληνικά ή διεθνή ακαδημαϊκά ινστιτούτα, ερευνητικά κέντρα και φορείς ώστε οι σχετικοί φάκελοι να είναι πλήρεις». Η «διαβούλευση» θα ολοκληρωθεί στις 15 του Δεκέμβρη και σύμφωνα με τον υφυπουργό ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτη «στις αρχές του 2012 θα υπάρξει επίσημη ανακοίνωση» ώστε τα τρία «οικόπεδα» να δοθούν στο «διεθνή ανταγωνισμό».

Η σχετική διαδικασία της «ανοιχτής πρόσκλησης», εφόσον ενεργοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2012, θα καταλήξει σε αποτέλεσμα το αργότερο μέχρι το τέλος του Ιούλη του ίδιου έτους. Το πλέον υποσχόμενο «οικόπεδο» είναι στον Πατραϊκό Κόλπο. Σύμφωνα με τα ενημερωτικά στοιχεία του υπουργείου, οι εκτιμήσεις για τα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου είναι 200 εκατ. βαρέλια. Η περιοχή είχε παραχωρηθεί το 1997 σε εταιρεία («Triton») που τελικά δεν προχώρησε στη γεώτρηση «για λόγους εσωτερικών επιχειρηματικών επιλογών» και την επέστρεψε το 2001. Η περιοχή «θεωρείται δύσκολη, δεδομένου ότι παρόμοιοι γεωλογικοί στόχοι δεν έχουν διατρηθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο».

Η περιοχή στα Ιωάννινα είχε επίσης εκχωρηθεί το 1997 σε κοινοπραξία που την επέστρεψε το 2002, εγκαταλείποντας τη γεώτρηση που ξεκίνησε λόγω τεχνικών δυσκολιών (μεγάλες πιέσεις). Η έρευνα απαιτεί γεώτρηση 4.000 μέτρων και οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αποθέματα 50-80 εκατ. βαρελιών πετρελαίου. Στο Δυτικό Κατάκολο υπάρχουν εκτιμήσεις για αποθέματα 3 εκατ. βαρελιών πετρελαίου. Το κοίτασμα ανακαλύφθηκε το 1982 από τη ΔΕΠ - ΕΚΥ, αλλά η εκμετάλλευσή του κρίθηκε «οριακά ασύμφορη» λόγω του μεγάλου κόστους, καθώς το βάθος της θάλασσας είναι 250 μέτρα, σε σχέση με τις χαμηλές τιμές πετρελαίου εκείνη την εποχή.

Κυβερνητικά στελέχη αποτιμούσαν την «εκτιμώμενη αξία» των ποσοτήτων πετρελαίου στις τρεις περιοχές περίπου σε 25 δισ. ευρώ σε βάθος 15ετίας (με την αξία του πετρελαίου στα 150 δολάρια το βαρέλι), από τα οποία οι ίδιες πηγές υποστήριζαν ότι περίπου τα 12 δισ. θα καταλήξουν στα κρατικά ταμεία.

Σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΚΑ) Γ. Μανιάτη, η κυβέρνηση έχει ήδη έτοιμους τους «πελάτες», καθώς υπάρχει «διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον από πετρελαϊκές εταιρείες». Κυβερνητικά στελέχη έχουν ήδη ξεκινήσει στο παρασκήνιο επαφές με πετρελαϊκούς μονοπωλιακούς ομίλους, αλλά και με εκπροσώπους κυβερνήσεων, για την από κοινού εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή του Ιονίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις έρευνες στις ακτές της Ηπείρου και τον Πατραϊκό Κόλπο, έντονο ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει τόσο η ισραηλινή όσο και η νορβηγική κυβέρνηση, με τις οποίες υπάρχουν ήδη επαφές, ενώ την Αθήνα έχουν επισκεφτεί τόσο ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπ. Νετανιάχου, όσο και της Νορβηγίας Τζ. Στόλτενμπεργκ.

Συγκεκριμένα, ενδιαφέρον για τα κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή έχει εκδηλώσει η νορβηγική «Statoil» καθώς και η αμερικανική «Noble Energy», η οποία εκμεταλλεύεται το ισραηλινό κοίτασμα «Λεβιάθαν» και στην οποία συμμετέχουν ισραηλινά κεφάλαια, μέσω της εταιρείας «Delek Group». Ενδιαφέρονται ακόμα η βρετανική πολυεθνική «ΒP», η πετρελαϊκή «Shell» (ολλανδικών και βρετανικών συμφερόντων) και η αμερικανική «Chevron».

Οι άδειες για πετρελαϊκές έρευνες στο Ιόνιο και το έντονο ενδιαφέρον των Ισραηλινών συνδέονται άμεσα με τις έρευνες για φυσικό αέριο που ήδη έχουν ξεκινήσει Κύπρος και Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν σχέδια για κοινές έρευνες ανάμεσα στις κυβερνήσεις της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου και συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο.