Μέσα σε ένα "ναρκοθετημένο πεδίο" έχουν ξεκινήσει οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας, σε αρκετούς κλάδους. Ο αντεργατικός νόμος 2639/98 σκιάζει απειλητικά τις διαδικασίες, όπως και η κυβερνητική εισοδηματική πολιτική του ...2%, την οποία αξιοποιούν στο έπακρο οι εργοδοτικές οργανώσεις στις διαπραγματεύσεις με τα εργατικά συνδικάτα, προκειμένου να κρατήσουν καθηλωμένα τα εισοδήματα των εργαζομένων. Η, διετούς ισχύος, Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας σκληρής λιτότητας που υπέγραψε πέρσι η πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ, το παράδειγμα της οποίας ακολούθησαν πρόθυμα και οι ηγεσίες αρκετών Ομοσπονδιών, έρχεται να "σφραγίσει" τις διαπραγματεύσεις και να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τις όποιες προσπάθειες για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων που να ανταποκρίνονται στοιχειωδώς στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων.

Στο φόντο της απαίτησης των εργοδοτών οι νέες συμβάσεις να κινηθούν στα πλαίσια που έχουν καθοριστεί από τη διετή Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που υπέγραψε πέρσι η πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ, έγιναν οι πρώτες συναντήσεις της Ομοσπονδίας Εργατοϋπαλλήλων Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος Ελλάδας με τις εργοδοτικές οργανώσεις για την υπογραφή των εννιά συνολικά κλαδικών συμβάσεων που υπογράφει. Οι συμβάσεις έχουν καταγγελθεί από τον περασμένο Δεκέμβρη και θα ακολουθήσουν και άλλες συναντήσεις. Ταυτόχρονα με την απαίτησή τους για αυξήσεις - πείνας και νέες εισοδηματικές απώλειες για τους εργαζόμενους, διάφοροι εργοδότες πιέζουν για ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και κατάργηση του 8ωρου στις επιχειρήσεις τους, όπως π. χ. η ΦΑΝΚΟ.

Η Ομοσπονδία διεκδικεί ποσοστό αυξήσεων 11% συνολικά για τους εργαζόμενους στους κλάδους ένδυσης (κλωστοϋφαντουργία, ιματισμός, δέρμα), επισημαίνοντας τις σοβαρότατες συνέπειες στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων από τις πολιτικές μονόπλευρης λιτότητας, την ίδια ώρα που αυξάνονται συνεχώς τα κέρδη των βιομηχάνων. Επίσης, διεκδικεί την ικανοποίηση μιας σειράς οικονομικών και θεσμικών αιτημάτων, αναγνώριση μιας ακόμα τριετίας, ανθυγιεινό επίδομα σε όλους, αύξηση κατά 50% του επιδόματος άδειας, καθιέρωση 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου χωρίς μείωση αποδοχών κ. ά. Να σημειώσουμε πως για πρώτη φορά πέρσι η Ομοσπονδία υπέγραψε κλαδική συλλογική σύμβαση για το φασόν και φέτος οι διεκδικήσεις της προσανατολίζονται στο να υπάρξει εξομοίωση αυτής της σύμβασης με τη σύμβαση του ιματισμού.

"Οχι σε όλα", είπαν οι βιομήχανοι του κλάδου στην πρώτη συνάντηση που είχαν με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Γάλακτος - Τροφίμων - Ποτών στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων για τις νέες κλαδικές συμβάσεις. Οσον αφορά τις αυξήσεις, σημείωσαν πως θα ακολουθήσουν πολιτική κάλυψης του επίσημου τιμάριθμου! Εντελώς αρνητικοί ήταν ιδιαίτερα στο αίτημα για την καθιέρωση 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου, αναφέροντας πως η θέση τους είναι γνωστή... Την ίδια στιγμή κατευθύνουν στην εφαρμογή ελαστικοποιημένου "35ωρου" σε εργοστάσια, σημειώνοντας πως "αν κάποια μέλη μας συμφωνήσουν σε 35ωρο σε εργοστάσια, θα το δεχτούμε".

Η Ομοσπονδία υπογράφει τέσσερις συλλογικές συμβάσεις εργασίας (παστερίωσης γάλακτος, τυροκομικών επιχειρήσεων, οινοποιίας - ζυθοποιίας - αναψυκτικών και τυποποιημένων τροφίμων) και διεκδικεί: Αυξήσεις για όλους ύψους 8%, αύξηση 10% στις τριετίες, 15% επίδομα γάμου, 10% ανθυγιεινό επίδομα, καθιέρωση 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου χωρίς μείωση αποδοχών, επέκταση της υπαλληλικής αποζημίωσης και στους εργατοτεχνίτες κ. ά.

Μακριά και έξω από τις ανάγκες και τις διεκδικήσεις των εργαζομένων κινείται η πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας,η οποία έχει θέσει ένα ασαφές πλαίσιο για τις αυξήσεις που διεκδικεί για το '99. Εκεί που είναι σαφής, είναι η υιοθέτηση ουσιαστικά του αντεργατικού πλαισίου που έχει διαμορφώσει ο κυβερνητικός νόμος 2639/98, καθώς αναγνωρίζει τη μερική απασχόληση και περιορίζεται να ζητά να αποδεχτούν οι εργοδότες κάποια ανώτατα όρια μερικής απασχόλησης.

Από τις πέντε συμβάσεις, οι δυο (τεχνικών υπαλλήλων, ομοιοεπαγγελματική) είναι διετείς και έχουν υπογραφεί πέρσι. Οι τρεις άλλες (παροχής υπηρεσιών, εμπορίου, συμβολαιογράφων) έχουν καταγγελθεί, όμως οι εργοδότες ζήτησαν και ανέβαλαν τις καθορισμένες συναντήσεις και δεν έχει καθοριστεί το πότε θα γίνουν.

Και στα τρία σχέδια συμβάσεων κάνει λόγο γενικά για κάλυψη απωλειών, προστασία του εισοδήματος, συμμετοχή στην αύξηση του ΑΕΠ. Ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας είχε προτείνει τη διεκδίκηση αύξησης 22%, την κατάργηση της μερικής απασχόλησης, την καθιέρωση 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου με αύξηση αποδοχών κλπ., όμως η πλειοψηφία της διοίκησης αρνήθηκε. Εκεί δε, που δείχνει ιδιαίτερη απροθυμία - επισημαίνουν συνδικαλιστές - είναι να συντονίσει τα πρωτοβάθμια σωματεία και να διεκδικήσει αγωνιστικά την υπογραφή των συμβάσεων.

Στη "μάχη" για την υπογραφή κλαδικών συμβάσεων έχει μπει η Ομοσπονδία Τύπου - Χάρτου που έχει καταγγείλει τις συμβάσεις και αναμένεται να ξεκινήσουν το επόμενο διάστημα οι διαπραγματεύσεις με τις εργοδοτικές οργανώσεις. Η Ομοσπονδία υπογράφει συνολικά τέσσερις συμβάσεις, της χαρτοβιομηχανίας, της κυτιοποιίας, των τυπογράφων και των εργαζομένων στον επαρχιακό Τύπο.

Διεκδικεί ποσοστό αυξήσεων 8%, την καθιέρωση 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου, επίδομα άδειας ίσο με την άδεια, πέμπτη βδομάδα άδειας χωρίς χρονικές προϋποθέσεις, αναγνώριση υπαλληλικής ιδιότητας σε όλους, να μη γίνονται απολύσεις πέντε χρόνια πριν τη συνταξιοδότηση κ. ά. Επίσης, ζητούν την καθιέρωση 5ήμερου για τους εργαζόμενους στον επαρχιακό Τύπο, όπως και την καθιέρωση ανθυγιεινού επιδόματος στη χαρτοβιομηχανία.

Τη σύμβαση εργασίας έχει καταγγείλει και η Πανελλαδική Ενωση Λιθογράφων,η οποία διεκδικεί αύξηση 1.000 δρχ. ημερησίως, 35ωρο - 7ωρο - 5ήμερο χωρίς μείωση αποδοχών, εξίσωση επιδόματος αδείας με άδεια, καθορισμό σύνθεσης των εργαζομένων στα περιστροφικά και στα ταχυπιεστήρια κλπ.

Η υπογραφή πέρσι δυο διετών συμβάσεων εργασίας (σιδηροβιομηχανίας, αμαξωμάτων) με ελάχιστες αυξήσεις, από την πλειοψηφία της διοίκησης, αλλά και τα μεγάλα εμπόδια που θέτουν οι εργοδοτικές οργανώσεις, σκιάζουν τις διαδικασίες για την υπογραφή των δυο άλλων κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας (αργυροχρυσοχοϊας, σιδηροβιοτεχνίας), που ήδη ξεκίνησε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Μετάλλου.Ειδικότερα η Ομοσπονδία αποφάσισε να καταγγείλει τις συμβάσεις, όμως δεν έχει καθορίσει ακόμα το πλαίσιο αιτημάτων, καθώς θα προηγηθεί συνεννόηση με τα σωματεία - μέλη και στη συνέχεια θα αποφασίσει.

Με βάση τα προβλεπόμενα στις διετείς συμβάσεις της σιδηροβιομηχανίας και των αμαξωμάτων, θα υπάρξει διορθωτικό 0,4% και αύξηση για το '99 1,4%+1,4%. Σημαντικό πρόβλημα υπάρχει με τη σύμβαση της αργυροχρυσοχοϊας, που πέρσι οδηγήθηκε στον ΟΜΕΔ, καθώς οι εργοδότες έχουν προσφύγει στα δικαστήρια μη αναγνωρίζοντας το δικαίωμα στην ΠΟΕΜ να υπογράφει τη σύμβαση. Επίσης πρόβλημα δημιουργεί το γεγονός πως πέρσι η ισχύς της σύμβασης ξεκίνησε από την 21η Μάη. Οσον αφορά τη σύμβαση της σιδηροβιοτεχνίας, το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι η εργοδοτική οργάνωση έχει μισοδιαλυθεί, καθώς οι εργοδότες μηχανουργείων έχουν αποχωρήσει και οι εργοδότες συνεργείων αυτοκινήτων προσχηματίζονται πως μετά από την παραπάνω εξέλιξη δεν μπορούν να υπογράψουν.

Τις προσπάθειές της για διεκδίκηση ικανοποιητικής κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας για το '99 έχει ήδη ξεκινήσει η Ομοσπονδία Συλλόγων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων Ελλάδας,η οποία έχει καταγγείλει την περσινή σύμβαση.

Επισημαίνοντας την "άνοιξη των κερδών" που διανύουν οι εργοδότες του κλάδου, που θα πρέπει να έχει θετικό αντίκτυπο και στα εισοδήματα των εργαζομένων, διεκδικεί αυξήσεις για φέτος, ύψους 10%+3% επί των βασικών μισθών. Επίσης διεκδικεί στις επιχειρήσεις που τα κέρδη τους ξεπέρασαν τα 300 εκατ. δρχ. να δοθεί στους εργαζόμενους εφάπαξ 50.000 δραχμών, 37,5 ώρες εργασίας για όλο το προσωπικό χωρίς μείωση αποδοχών, προστασία των εργαζομένων μια πενταετία πριν τη συνταξιοδότηση, αναγνώριση προϋπηρεσίας, αυξήσεις στο νυχτερινό και στο ανθυγιεινό επίδομα, 35ωρο για τους εργαζόμενους στις εντατικές μονάδες και τα χειρουργεία κλπ.

Σε θέση "μάχης" έχει μπει και η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο Φάρμακο,που πριν τις γιορτές έχει καταγγείλει την περσινή σύμβαση εργασίας και έχει καθορίσει το διεκδικητικό της πλαίσιο.

Συγκεκριμένα διεκδικεί 5% διορθωτικό για κάλυψη μέρους των απωλειών εισοδήματος λόγω της διαφοράς μεταξύ αυξήσεων από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και του πληθωρισμού και αυξήσεις για το '99 3%+4%. Επίσης, τη χορήγηση ανθυγιεινού επιδόματος 15% στους εργαζόμενους στην παραγωγή γεωργικών φαρμάκων και σε υπολογιστές, επέκταση του ανθυγιεινού επιδόματος που ισχύει για τα εργοστάσια και στις άλλες επιχειρήσεις, 5% επίδομα στους εργαζόμενους στη ζύγιση πρώτων υλών και στους χειριστές μηχανών κ. ά.

Ακολουθώντας την πεπατημένη των τελευταίων χρόνων, η πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας Επισιτισμού - Τουρισμού,λίγο μετά την καταγγελία τους, παρέπεμψε στον ΟΜΕΔ τις δυο κλαδικές συμβάσεις εργασίας, των ξενοδοχείων του δημοσίου και των εστιατορίων. Οι δε άλλες τρεις κλαδικές συμβάσεις εργασίας (ξενοδοχοϋπαλλήλων, κονσερβοποιίας, ζαχαροπλαστικής) που υπογράφει η Ομοσπονδία είναι διετείς και όσον αφορά το '99, προβλέπονται σε αυτές αυξήσεις 2%+2%.

Από πλευράς ΔΑΣ είχε προταθεί να καταγγελθούν όλες οι συμβάσεις και οι διετείς και να διεκδικηθούν ουσιαστικές αυξήσεις, ενώ επισημάνθηκε πως η παραπομπή στον ΟΜΕΔ, ο οποίος όπως δείχνει η εμπειρία κινείται στα πλαίσια της κυβερνητικής εισοδηματικής πολιτικής, πιθανά θα οδηγήσει σε νέες απώλειες εισοδήματος.

Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ