Σε αυτό το πλαίσιο, σημαντική είναι η πρωτοβουλία που πήραν οι καθηγήτριες Φιλιππίνα Λιβιτσάνου (8ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου) και Μάγδα Λαμπροπούλου (Γυμνάσιο Παμφίλων Μυτιλήνης) μαζί με τους μαθητές τους στο μάθημα της Αισθητικής Αγωγής.Ετοίμασαν ατομικά και συλλογικά έργα με θέματα ενάντια στο ρατσισμό και στο φασισμό.Πρόσφατα παρουσιάστηκαν και σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης του Εικαστικού Επιμελητηρίου, με γενικό θέμα «Αντίσταση Τώρα».

Το σχολείο, πέρα από το μαθησιακό του χαρακτήρα, οφείλει να έχει στόχο και τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Σε αυτό το πλαίσιο είναι αναγκαία και η καλλιέργεια της αισθητικής αγωγής, που θα συμβάλει στην αισθητική καλλιέργεια της σταθερής, δημιουργικής και ολοκληρωμένης προσωπικότητας, που με αρμονικό και δυναμικό τρόπο θα ενταχθεί στην κοινωνία. Κόντρα στην αποσπασματικότητα, που είναι κυρίαρχη στα αναλυτικά προγράμματα των σχολείων, υπάρχουν εκπαιδευτικοί που, μέσα από τα μαθήματά τους, προσπαθούν να διδάξουν την αλήθεια στους μαθητές τους.

Ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» συζήτησε μαζί τους για το πώς τα προετοίμασαν και τι παρουσίασαν μαζί με τους μαθητές τους.

Η πρωτοβουλία που πήραν είναι ακόμα πιο σημαντική, αν συλλογιστεί κανείς, τις δύσκολες συνθήκες μέσα στις οποίες γίνεται προσπάθεια να διδαχθεί ως μάθημα στα σχολεία σήμερα η Αισθητική Αγωγή.

Χαρακτηριστικά η Φ. Λιβιτσάνου δηλώνει ότι στο σχολείο που δουλεύει δεν υπάρχει αίθουσα καλλιτεχνικών και ότι η ίδια μαζί με τους μαθητές της ήταν περιπλανώμενοι. Ανύπαρκτες, όμως, ήταν και οι υλικές υποδομές (μολύβια, μπογιές) και στα δύο σχολεία. Με βάση τα παραπάνω, δεδομένη ήταν και η μοίρα των έργων... Στο σχολείο του Χαϊδαρίου, δεν υπάρχει χώρος, για να εκτεθούν, να φυλαχθούν και βρίσκονται πεταμένα δίπλα στις τουαλέτες.

Η Φ. Λιβιτσάνου δούλεψε πέρσι ένα πρόγραμμα, που αγκάλιασε όλη τη χρονιά, με μαθητές από τη Β' και Γ' τάξη του 8ου Γυμνάσιου Χαϊδαρίου. Το θέμα τους είχε τίτλο: «Η τέχνη ως αντίσταση. Οι εικαστικές τέχνες κατά του φασισμού». Μας λέει χαρακτηριστικά: «Είναι ένα θέμα, όπου αναζητούσα υλικό από το 2009 και δεν έβρισκα! Στη Σχολή Καλών Τεχνών δε μαθαίναμε τίποτα για τους δημιουργούς εκείνης της εποχής. Η επίσημη αντίληψη είναι ότι η εικαστική τέχνη της περιόδου της κατοχής και μετά είναι τέχνη του περιθωρίου. Αναγκαζόμουν να εκτυπώνω από τον υπολογιστή και να σχεδιάζω πάνω στο ριχόζαρτο για να δουν και κατά συνέπεια να γνωρίσουν οι μαθητές έργα εκείνης της περιόδου».

Πριν ξεκινήσουν να δουλεύουν το θέμα τα παιδιά, πραγματοποιήθηκε συζήτηση, είδαν ντοκιμαντέρ στην τάξη, πήραν μόνα τους τα ερεθίσματα, για να ψάξουν και τα ίδια τους καλλιτέχνες, τα έργα τους. Επικεντρώθηκαν κυρίως στον ζωγράφο Αλέξανδρο Αλεξανδράκη και στους χαράκτες Βάσω Κατράκη και Γιάννη Στεφανίδη. Οπως μάς είπε η ίδια, σκοπός της ήταν «να έρθουν σε επαφή οι νέοι μαθητές με την ελληνική ζωγραφική, που σε γενικές γραμμές είναι άγνωστη, να δουν ότι υπάρχει συνέχεια. Πέρα από αυτά όμως, ήταν ένας τρόπος για να έρθουν από άλλα κανάλια σε επαφή και με την Ιστορία του λαού μας, για να μπορέσουν να ερμηνεύσουν καλύτερα το σήμερα, γιατί η Τέχνη είναι κάτι ζωντανό. Είναι βίωμα».

Χαρακτηριστικά, μέσα από όλη αυτήν τη διαδικασία, τα παιδιά τής είπαν «Τώρα, μαθαίνουμε και Ιστορία». Ερμήνευσαν τις αφίσες της εποχής, που ήταν καλέσματα για αγώνα, για ξεσηκωμό με δικές τους σημερινές έννοιες. «Τους έκανε εντύπωση μια αφίσα του ΕΑΜ, που έχει μια γροθιά που σπάει τον αγκυλωτό σταυρό και μου είπαν "κυρία, αυτό είναι το γκράφιτι της εποχής μας"».

Η προσπάθεια επαφής και γνωριμίας των παιδιών με το έργο και τη ζωή των εικαστικών της συγκεκριμένης περιόδου δε σταμάτησε με τη λήξη της σχολικής χρονιάς. Φέτος, ήταν ένα από τα εκατοντάδες σχολεία που επισκέφθηκαν την έκθεση του Εικαστικού Επιμελητηρίου. Στους διοργανωτές έκανε εντύπωση ότι είχαν έρθει «διαβασμένοι», ότι ενδιαφέρονταν και παρακολουθούσαν πολύ προσεχτικά την έκθεση.

Ενας διαγωνισμός αφίσας που προκήρυξε η ΕΛΜΕ της Λέσβου (που κέρδισαν το 1ο και το 2ο βραβείο) ήταν η αφορμή για να δουλέψει η Μάγδα Λαμπροπούλου μέσα από το μάθημα των Εικαστικών θέματα ενάντια στο ρατσισμό και στο φασισμό. Είναι σημαντικό ότι οι οικογένειες των μαθητών αγκάλιασαν αυτήν την πρωτοβουλία. Για να αντιμετωπίσει φαινόμενα ρατσισμού, επέλεξε να φέρει τα παιδιά, μέσω της Τέχνης, σε επαφή με πολιτισμούς, ήθη κι έθιμα άλλων λαών. Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία, τα ίδια τα παιδιά άλλαζαν αντιλήψεις, έβγαζαν μόνα τους συμπεράσματα. Χαρακτηριστικά, κοντά στη λήξη της χρονιάς, όταν κλήθηκαν να φτιάξουν έργα από φυσικά υλικά, επέλεξαν να ασχοληθούν με παρόμοια θέματα και να στείλουν το δικό τους μήνυμα.