Την Κυριακή 6/7, απ' αυτήν εδώ τη σελίδα, γράφαμε ότι η Κίνα, σύμφωνα με τους «Financial Times», πήρε την πρωτοβουλία ίδρυσης Παγκόσμιας Ασιατικής Τράπεζας, κόντρα στην υπάρχουσα Παγκόσμια Τράπεζα, αλλά και στην Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης, γιατί και οι δύο επηρεάζονται από τις ΗΠΑ, ενώ η δεύτερη και από την Ιαπωνία. Το δημοσίευμα των «Financial Times» έγραφε ότι, έως τώρα, 22 χώρες της ευρύτερης περιφέρειας, μεταξύ των οποίων και ορισμένες της Μέσης Ανατολής, έχουν εκδηλώσει πρόθεση να συμμετάσχουν στη σύσταση της Παγκόσμιας Ασιατικής Τράπεζας, που θα έχει το όνομα «Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών». Ουσιαστικά, η Κίνα μπαίνει σφήνα στην παραδοσιακή έως τώρα ηγεμονική δράση των ΗΠΑ, αλλά και της ΕΕ, πιο ειδικά της Ευρωζώνης και της Γερμανίας, λόγω ευρώ.

Αλλά η 6η Σύνοδος των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) που στη Φορταλέζα της Βραζιλίας, αποφάσισε τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας, αλλά και Αποθεματικού Ταμείου. Η έδρα της Τράπεζας θα είναι στη Σαγκάη, ενώ τη θέση του προέδρου ανέλαβε για την επόμενη πενταετία η Ινδία. Το κεφάλαιο με το οποίο θα ξεκινήσει θα είναι 50 - 100 δισεκατομμύρια δολάρια. Αντίστοιχα, το αρχικό κεφάλαιο του Ταμείου θα είναι 100 δισ. δολάρια.

Οι BRICS πήραν αυτές τις αποφάσεις για να υπάρξει «η προώθηση μεγαλύτερης συνεργασίας» των κρατών - μελών αυτής της καπιταλιστικής ένωσης, αλλά και να «ενισχυθεί η παγκόσμια χρηματοοικονομική ασφάλεια», σημειώνεται στην ανακοίνωση της Συνόδου.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα του αστικού Τύπου, οι BRICS προχώρησαν σ' αυτό το βήμα λόγω «έλλειψης συμμετοχής τους στην παγκόσμια διακυβέρνηση, ιδιαίτερα στην Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δήλωσε ο Αρβιντ Σουμπραμανιάν, υψηλόβαθμος εταίρος στο Ιδρυμα Πέτερσον για τη Διεθνή Οικονομία».

Σύμφωνα με το «Bloomberg», στην Παγκόσμια Τράπεζα η Κίνα συμβάλλει με το 5,76% των κεφαλαίων της Τράπεζας, δηλαδή με 12,86 δισ. δολάρια, όχι πολύ περισσότερα από τα 10 δισ. δολάρια που συμφώνησε να συνεισφέρει στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS. Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία και Νότια Αφρική συνεισφέρουν ισότιμα και θα καταβάλουν περισσότερα χρήματα στην τράπεζα των BRICS από όσα συνεισφέρουν στην Παγκόσμια Τράπεζα. Επίσης στο ΔΝΤ, η συνδρομή της Ρωσίας είναι 9,19 δισ. δολάρια, περίπου το ήμισυ των 18 δισ. δολαρίων που θα συνδράμει στην τράπεζα των BRICS, η Κίνα θα συνεισφέρει στο ταμείο συναλλαγματικών διαθεσίμων της νέας τράπεζας 41 δισ. δολάρια, σχεδόν τα τριπλάσια της εισφοράς της στο ΔΝΤ.

Λέγεται ακόμη ότι το ΔΝΤ είχε υποσχεθεί μεγαλύτερες εξουσίες στις λεγόμενες αναδυόμενες οικονομίες. που έχει «καθυστερήσει αδικαιολόγητα» όπως εκτιμούν οι BRICS, αλλά ακόμη και αν γίνει αυτό, πάλι ΗΠΑ και ΕΕ θα έχουν πρωτοκαθεδρία. Και το «Bloomberg»,εκτιμά: Για ποιο λόγο να δώσουν 23,5 δισ. δολάρια στην Ελλάδα, 22,9 δισ. δολάρια στην Πορτογαλία και 19,4 δισ. δολάρια στην Ιρλανδία εάν είναι αμελητέο το μερίδιο των χωρών αυτών στο δικό τους εμπορικό ισοζύγιο; Οι χώρες BRICS προσέφεραν κατά την κρίση χρέους της Ευρωζώνης ενώ θα μπορούσαν να ζήσουν χωρίς Ευρωζώνη. Γι' αυτό και ενοχλούνται από την εξουσία που έχουν οι ΗΠΑ και η ΕΕ πάνω στα δικά τους χρήματα. Η προθυμία τους να δεσμεύσουν περισσότερους πόρους στη νέα τράπεζα καταδεικνύει πως είναι αποφασισμένες να αλλάξουν το σύστημα. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αναρωτιούνται μήπως σταματήσουν να χρηματοδοτούν το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα.

Βεβαίως, αστοί αναλυτές κάνουν ταυτόχρονα λόγο ότι τα μέτρα αυτά «δεν είναι αρκετά για να ενισχύσουν την ανάπτυξη ή τη συνοχή των BRICS γιατί η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών μειώνεται λόγω των εκλογών στη Βραζιλία, της σύγκρουσης στην Ουκρανία και τα σχέδια νέας οικονομικής πολιτικής στην Ινδία». «Είναι δύσκολο να δει κανείς αρκετή δυναμική σε αυτό το στάδιο για την ομάδα των BRICS συνολικά και για τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες ειδικότερα», δήλωσε ο Αρβιντ Σουμπραμανιάν στο «Bloomberg».

Η συμμετοχή σε αυτήν την τράπεζα των BRICS, θα ανοίξει τελικά και σε χώρες εκτός των BRICS, ενώ η αναγγελία της ίδρυσής της συμπίπτει με σχέδια για την ίδρυση της Ασιατικής Παγκόσμιας Τράπεζας που θα είναι αναπτυξιακή τράπεζα υποδομών, επικεφαλής της οποίας θα είναι η Κίνα. Μάλιστα, το πρώτο έργο που θα αναλάβει αυτή η τράπεζα, σύμφωνα με τους «Financial Times», είναι η κατασκευή και η αναβίωση του ιστορικού δρόμου του μεταξιού, ο οποίος για μακρές ιστορικές περιόδους ένωνε την Κίνα και την Απω Ανατολή με την Ευρώπη. Ο δρόμος αυτός θα πληροί, βέβαια, όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές, ενώ το πρώτο βήμα θα είναι η άμεση σύνδεση του Πεκίνου με τη Βαγδάτη διά μέσου σιδηροδρομικής γραμμής. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων για τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις θα προέλθει από την Κίνα. Στο Αποθεματικό Ταμείο, το αντίστοιχο του ΔΝΤ, θα μπορούν να προσφεύγουν οι χώρες - μέλη σε περίπτωση ελλειμμάτων στα ισοζύγια πληρωμών τους. Θα χρηματοδοτηθεί δε με 41 δισ. δολάρια από την Κίνα, ενώ η Νότια Αφρική θα δώσει 5 δισ. δολάρια και οι άλλες τρεις χώρες θα δώσουν από 18 δισ. δολάρια η κάθε μία. Αυτά αντιστοιχούν στο 2% των συνολικών διαθεσίμων των BRICS. Αυτό το Ταμείο θα δρα κόντρα στο ΔΝΤ.

Με την ίδρυση των συγκεκριμένων καπιταλιστικών οργανισμών, οι αστικές τάξεις των κρατών - μελών των BRICS επιδιώκουν ακόμη πιο ενιαία οργανωμένη παρέμβαση στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους οξύτατους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, σε όφελος των μονοπωλίων τους κόντρα σε ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία, ενισχύοντας τα δικά τους μονοπώλια, αλλά και «τραβώντας» άλλα κράτη σε συμμαχία, (αυτό ήδη διαφαίνεται στη Λατινική Αμερική σε βάρος των ΗΠΑ αφού έγινε η αρχή με Βενεζουέλα και Παραγουάη), σε μια περίοδο που και η καπιταλιστική κρίση επιταχύνει διεργασίες, αλλά και αλλαγές, σε μια σειρά ιμπεριαλιστικά «στρατόπεδα».

Ενδιαφέρον, επίσης, προκαλεί η πρόταση της Ρωσίας για «να συσταθεί μια ενεργειακή ένωση των BRICS. Υπό τη στέγη της, θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα στρατηγικό απόθεμα καυσίμων και ένα ινστιτούτο για την ενεργειακή ασφάλεια» είπε ο Βλ. Πούτιν, επισημαίνοντας ότι «τα βήματα αυτά θα συμβάλουν να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια των χωρών μας».

Φαίνεται πως τα ρήγματα μεγαλώνουν, αφού και στην ΕΕ έχουν πέσει οι ιδέες για Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο και Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ενωση, ενώ υπάρχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανάπτυξης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Το ζήτημα της Ενέργειας και της μεταφοράς της βρίσκεται στο επίκεντρο των οξύτατων αντιθέσεων σε ένα γεωγραφικό και γεωστρατηγικό εύρος από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, αλλά η ΕΕ είναι η πλέον εξαρτημένη. Ταυτόχρονα, οι «κυρώσεις» στη Ρωσία παίζουν επίσης ρόλο.

Βεβαίως, αυτές τις αποφάσεις των BRICS δεν μπορεί κανείς να τις αντιμετωπίσει και έξω από μια πορεία επιβράδυνσης των ρυθμών ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας αυτών των κρατών, με διαφορές από κράτος σε κράτος, αλλά υπαρκτή. Σύμφωνα με αστούς οικονομολόγους, όπως αναφέρει το «Bloomberg» ο μέσος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης των πέντε καπιταλιστικών οικονομιών των BRICS προβλέπεται να φθάσει το 5,37% εφέτος, ο μισός σε σχέση με το ρυθμό πριν από επτά χρόνια. Η Βραζιλία και η Ρωσία αναμένεται να αναπτυχθούν με ρυθμό 1,3% και 0,5%, αντίστοιχα. Ο μεγαλύτερος ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται στην Κίνα με περίπου 7,5%, αν και ανησυχούν για επιβράδυνση της οικονομίας με επίφοβο κλάδο τις κατασκευές. Δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρονται τέτοιες εκτιμήσεις από το 2013 ακόμη.