Οταν ο Χου Ζιντάο βρέθηκε το πρώτο δεκαήμερο του Φλεβάρη σε χώρες της Δυτικής, Κεντρικής, Νότιας και Ανατολικής Αφρικής, δεν είπε λέξη για την ιδιωτικοποίηση δημόσιων υπηρεσιών. Δεν απαίτησε χιλιάδες απολύσεις, ούτε συνέστησε ακόμη σφιχτότερες οικονομικές πολιτικές λιτότητας... Επιπλέον, δεν έκανε αφορισμούς για όσους ακολουθούν διαφορετική οικονομική πολιτική. Δε σήκωσε το δείκτη του χεριού για να εκστομίσει απειλές οικονομικο-πολιτικού χαρακτήρα ή να προλειάνει το έδαφος για την επιβολή διεθνών κυρώσεων. Δεν είπε, πολύ περισσότερο, τίποτε για την επιτακτική αποπληρωμή χρεών και δανείων... Στην περίπτωση της πρόσφατης περιοδείας του Κινέζου Προέδρου Χου Ζιντάο στην Αφρική, συνέβη μάλλον... το αντίθετο!

Η παρουσία του επί δύο βδομάδες σε οκτώ χώρες της Αφρικής δεν είχε ούτε στο ελάχιστο τα χαρακτηριστικά ανάλογων επισκέψεων υψηλόβαθμων Αμερικανών και Ευρωενωσιακών αξιωματούχων. Ετσι, κατά μία άποψη, αυτά που δεν είπε ο Κινέζος Πρόεδρος ήταν που έκαναν τη μεγάλη διαφορά (σε σχέση με την εκεί νεοαποικιοκρατική πολιτική ΗΠΑ - ΕΕ)... Οχι ότι οι πάνω από 50 συμφωνίες που υπέγραψε με Αφρικανούς αξιωματούχους ήταν αμελητέας σημασίας. Ισα ίσα, που ο Κινέζος Πρόεδρος κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες για να πείσει πως το Πεκίνο δεν ξέχασε τις φιλόδοξες διακηρύξεις της Σινο-Αφρικανικής Διάσκεψης Κορυφής του περασμένου Νοέμβρη περί διαγραφής των χρεών αρκετών αφρικανικών χωρών και το διπλασιασμό της σινικής οικονομικής βοήθειας έως το 2009 με προνομιακά δάνεια και επιχορηγήσεις 5 δισ. δολαρίων. Ούτε λησμόνησε τη συγκρότηση ενός ταμείου με προϋπολογισμό 5,5 δισ. δολάρια με στόχο την ενθάρρυνση επενδύσεων κινεζικών επιχειρήσεων στην Αφρική...

Ομως, θα παρατηρούσε κανείς πως οι Αφρικανοί αξιωματούχοι, συνηθισμένοι επί χρόνια να ακούν, να ανέχονται ή να υποκύπτουν (κατά περίπτωση) στις νεοφιλελεύθερες οικονομικές και πολιτικές συνταγές της Δύσης και «ευαγών» ιδρυμάτων του διεθνούς κεφαλαίου (Παγκόσμια Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), αισθάνθηκαν έντονα (και αυτή τη φορά λόγω επίσκεψης υψηλόβαθμου Κινέζου αξιωματούχου) τη διαφορά. Γι' αυτό και φαίνεται πως αντιμετωπίζουν πλέον, όλο και περισσότερο, την Κίνα σαν μία καλή εναλλακτική λύση απέναντι στη μακρόχρονη οικονομική (και άλλη...) τυραννία ΗΠΑ και ΕΕ. Από μία άποψη, αρκετοί Αφρικανοί αξιωματούχοι συναισθάνονται πως η διαπραγματευτική τους δύναμη έχει αρχίσει, κυρίως σε οικονομικό επίπεδο, να παίρνει την ανιούσα...

Δεν έλειψαν, βέβαια, από τη μεριά τους οι έστω και χαμηλόφωνοι προβληματισμοί και επιφυλάξεις γι' αυτήν την «επίθεση» φιλίας της Κίνας στην Αφρική. Είναι χαρακτηριστική η μελετημένη διαβεβαίωση του Χου Ζιντάο - στη διάρκεια ομιλίας του στο πανεπιστήμιο της Πρετόριας στη Ν. Αφρική - πως «η Κίνα δε θα επιβάλει ποτέ στους άλλους, ούτε την ιδεολογία της, ούτε το κοινωνικό της σύστημα, ούτε τον τρόπο ανάπτυξής της...». Επιπλέον, ο Πρόεδρος Χου πολλές φορές προσπάθησε να καθησυχάσει τους Νοτιοαφρικανούς αξιωματούχους ότι θα καταβληθούν προσπάθειες, προκειμένου «οι σινο-αφρικανικές οικονομικές σχέσεις να είναι ισορροπημένες». Και να μην πλήξουν, για παράδειγμα, οι εξαγωγές του Πεκίνου στην Αφρική την ντόπια αγροτική και βιομηχανική παραγωγή...(Οπως, π.χ., υποστηρίζουν νοτιοαφρικανικά συνδικάτα, που θεωρούν τις κινεζικές εισαγωγές υπεύθυνες για την πρόκληση 100.000 ανέργων στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας και του ιματισμού....) Πέρα, βέβαια, από τις καλές προθέσεις, μέλλει να βρεθεί και ο τρόπος για την εξισορρόπηση των σινο-αφρικανικών εμπορικών σχέσεων, που μέσα στο 2006 ξεπέρασαν τα 39,7 δισ. δολάρια. Ειδάλλως, τα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο της Κίνας με την Αφρική θα δημιουργήσουν - αντί να λύσουν... - τεράστια προβλήματα...

Από την άλλη πλευρά, η Κίνα δεν είναι «ένας καινούριος ξένος» στην Αφρική. Ούτε οι σχέσεις της με τη λεγόμενη Μαύρη Ηπειρο προέκυψαν τα τελευταία λίγα χρόνια μόνο και μόνο λόγω των εντεινόμενων ενεργειακών αναγκών της σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλο ορυκτό πλούτο (όπως προτιμούν να επισημαίνουν αρκετοί Δυτικοί αναλυτές, κρίνοντας περισσότερο από την ιμπεριαλιστική εμπειρία των πολιτικών ΗΠΑ και ΕΕ στην Αφρική, παρά από την έως τώρα κινεζική εμπειρία). Η Κίνα δεν ήρθε ούτε τώρα στην Αφρική, ούτε «μόνο... για τα πετρέλαια», π.χ., του Σουδάν, του Τσαντ ή της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας. Οι δραστηριότητες των κινεζικών εταιρειών στην Αφρική ξεδιπλώνονται από την αλιεία και την ξυλεία μέχρι τις τηλεπικοινωνίες και τις κατασκευές συγκοινωνιακών αξόνων και μεγάλων έργων υποδομής και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα της συγκεκριμένης ηπείρου...

Δεν είναι, π.χ., διόλου τυχαίο πως με την επιστροφή του Κινέζου Προέδρου, το Πεκίνο έσπευσε να κάνει απολογισμό της «πολύ επιτυχημένης και ιστορικής σημασίας» περιοδείας, σημειώνοντας πως οι σχέσεις Κίνας - Αφρικής είναι «βαθιά ριζωμένες έπειτα από χρόνια αμοιβαίας υποστήριξης». Ο δε εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε, πριν δύο βδομάδες, σκόπιμα πως η κινεζο-αφρικανική φιλία συμβολίζεται, για παράδειγμα, «στην επί δεκαετίας του '70 κατασκευή του σιδηροδρομικού άξονα "Ταζάρα", που συνδέει τη Ζάμπια με τα λιμάνια της Τανζανίας...» και «αντανακλάται στα ζεστά συναισθήματα των Αφρικανών για τις υπηρεσίες που προσφέρουν εδώ και δεκαετίες ομάδες Κινέζων γιατρών σε χώρες της Αφρικής...». Με άλλα λόγια, το Πεκίνο προσπάθησε να απαντήσει στην καχυποψία Αμερικανών και Ευρωενωσιακών αξιωματούχων, σημειώνοντας πως ούτε «καινούρια» είναι στη «γειτονιά» της Αφρικής, ούτε ήρθε για να κάνει «φιλανθρωπίες» ή να επιβάλει νεο-αποικιοκρατικές πολιτικές στους Αφρικανούς, αλλά να δημιουργήσει έργα ανάπτυξης με όρους αμοιβαίας ωφέλειας. Πράγμα, που δε μένει παρά να αποδειχθεί - αργά ή σύντομα - στο μέλλον...