Προληπτικά μέτρα διαμορφώνονται για την αποτροπή νέων κλυδωνισμών στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της ΕΕ με έμφαση και προτεραιότητα στις τράπεζες της Ευρωζώνης, μετά την επίτευξη «συμβιβαστικής λύσης» γύρω από την τραπεζική ένωση. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε χτες τα 3 «βασικά κείμενα», τα οποία επί της ουσίας αφορούν στο επιμερισμό της χασούρας, στην περίπτωση που μια τράπεζα καταστεί προβληματική, ανάμεσα στους μεγαλομετόχους, στις Κεντρικές Τράπεζες των κρατών και τους μηχανισμούς διάσωσης που διαμορφώνονται σε επίπεδο ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τον όποιο πρόσκαιρο συμβιβασμό και συμφωνία, τα σπασμένα από τις μελλοντικές διασώσεις, αλλά και τις τυχόν πτωχεύσεις, θα φορτωθούν στα λαϊκά στρώματα, αφού στη διάσωση συμμετέχουν οι Κεντρικές Τράπεζες των κρατών που θα μετακυλήσουν τη χασούρα.

Ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος, Μ. Μπαρνιέ, δήλωσε σχετικά: «Η ΕΕ πραγματοποίησε τις δεσμεύσεις της: Η τραπεζική ένωση συμπληρώνει την οικονομική και νομισματική ένωση, θέτει τέλος σε μια εποχή μαζικών διασώσεων και εξασφαλίζει ότι δεν θα επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι όταν οι τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Η τραπεζική ένωση όχι μόνο συμβάλλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον τραπεζικό τομέα αλλά και εξασφαλίζει ένα πραγματικά ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας και εξυγίανσης τραπεζών που αντιμετωπίζουν κρίση. Με τη σημερινή ψήφο, παραμένουμε στη σωστή πορεία για την έναρξη του επιχειρησιακού σταδίου εντός του έτους». Είναι απόλυτα φανερό το γεγονός ότι με το νέο ενιαίο πλαίσιο διάσωσης και εποπτείας, σε συνδυασμό με τους διαγνωστικούς ελέγχους στα προβληματικά στοιχεία των ισολογισμών των τραπεζών, διαμορφώνονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για ένα νέο κύκλο αναδιαρθρώσεων και συγχωνεύσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ. Να σημειωθεί ότι η συμφωνία για την τραπεζική ένωση αφορά στην Ευρωζώνη, ενώ προβλέπεται μόνο εθελοντικά η συμμετοχή των υπόλοιπων κρατών της ΕΕ, καθώς και τραπεζών του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου. Ηδη πάντως η κυβέρνηση της Αγγλίας - όπου έχουν την έδρα τους ισχυρά μονοπώλια του κλάδου, επίσης και θυγατρικές μεγάλων τραπεζών - εμφανίζεται αρνητική στο να συμμετάσχει στον ενιαίο μηχανισμό...

Σε γενικές γραμμές τα ψηφίσματα που εγκρίθηκαν χτες από το Ευρωκοινοβούλιο αφορούν στα παρακάτω:

Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης (SRM): Πρόκειται για τη διάσωση των τραπεζών με «ίδια μέσα», όπως με την άντληση φρέσκων κεφαλαίων από τις αγορές, «κούρεμα» των μετοχών αλλά και ανασφάλιστων καταθέσεων για ποσά πάνω από 100.000 ευρώ, ενώ βέβαια υπάρχει και η δυνατότητα συγχώνευσης μέρους ή και ολόκληρης της τράπεζας σε άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Στη συνέχεια και μετά την εξάντληση αυτών των πηγών της στήριξης αναλαμβάνονται από τα εθνικά ταμεία διάσωσης και κατόπιν από τον ενιαίο μηχανισμό της ΕΕ. Σύμφωνα με την Κομισιόν, σε περίπτωση διασυνοριακών χρεοκοπιών, αυτό θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από ό,τι ένα δίκτυο εθνικών αρχών εξυγίανσης και έτσι θα αποφεύγονται οι κίνδυνοι μετάδοσης. Ο SRM θα τεθεί σε ισχύ την 1η Γενάρη 2015, ενώ οι διασώσεις με «ίδια μέσα» προβλέπεται να ισχύσουν από το 2016. Εν ολίγοις, ο ενιαίος μηχανισμός διαμορφώνεται κατά το πρότυπο του «κουρέματος» που εφαρμόστηκε στην περίπτωση των κυπριακών τραπεζών.

Το «κοινό ταμείο διασώσεων»: Προβλέπεται να είναι έτοιμο σε διάστημα 8 ετών. Τα συνολικά κεφάλαια προδιαγράφονται να φτάσουν στα 55 δισ. ευρώ και θα εισφερθούν τμηματικά από τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Αρχικά, η Κομισιόν υποστήριζε τη σταδιακή ανάπτυξη του Ταμείου σε ορίζοντα 10ετίας (με καταβολές ύψους 5,5 δισ. ευρώ ετησίως), έναντι 3ετίας σύμφωνα με τις αρχικές θέσεις εκπροσώπων του Ευρωκοινοβουλίου.

Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM): Ειδικά αυξημένες αρμοδιότητες «προληπτικής εποπτείας» ανατίθενται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε συνεργασία με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών που θα συμμετάσχουν.

Σύστημα εγγύησης καταθέσεων: Αφορά στα ποσά κάτω από 100.000 ευρώ ανά τράπεζα και καταθέτη, το οποίο διασφαλίζεται σε εθνικό επίπεδο, ξεχωριστά κάθε κράτος - μέλος, με συνεισφορές των τραπεζών και ανάλογα με τον όγκο των καταθέσεων.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευ. Βενιζέλος, στην ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σημείωσε ότι η τραπεζική ένωση «στέλνει ένα καθαρό και σαφές μήνυμα σε όλους εκείνους που αμφέβαλλαν για την ικανότητα της ΕΕ να αντλήσει τα σωστά διδάγματα από την οικονομική κρίση και να προβεί στις διαρθρωτικές παρεμβάσεις που αφορούν στην εποπτεία και διαχείριση του χρηματοπιστωτικού συστήματος».

Η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ καταψήφισε την αντιλαϊκή συμφωνία των κομμάτων του κεφαλαίου για την Τραπεζική Ενωση, επισημαίνοντας τα εξής:

«Η ψήφιση σήμερα στο Ευρωκοινοβούλιο από τα κόμματα του κεφαλαίου και του ευρωμονόδρομου της Τραπεζικής Ενωσης αποτελεί συμβιβασμό στην ευρωζώνη και την ΕΕ, που θα επιταχύνει τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, με οδυνηρές συνέπειες για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Η Τραπεζική Ενωση στην ΕΕ υπηρετεί το γενικό στόχο διασφάλισης της διευρυμένης αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου, δηλαδή της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων και θωράκισης της ανταγωνιστικότητάς τους, μέσα από την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος των κρατών-μελών της ΕΕ, τη δημιουργία ισχυρότερων και σταθερότερων τραπεζών, τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Στοχεύει στη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου που να εγγυάται στο μεγάλο κεφάλαιο απρόσκοπτη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και ταυτόχρονα μεταφορά των βαρών της κρίσης και της απαξίωσης του κεφαλαίου στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων, είτε ως μικροκαταθετών είτε ως φορολογούμενων. Οι καταθέσεις ακόμη και κάτω των 100.000 ευρώ δε διασφαλίζονται, εάν είναι σε προθεσμιακό τραπεζικό λογαριασμό, αφού ο μικροκαταθέτης θεωρείται επενδυτής, ενώ καμία εγγύηση δεν υπάρχει σε περίπτωση καπιταλιστικής κρίσης. Αλλωστε, η καπιταλιστική κρίση και η χρεοκοπία αποτελούν στοιχεία του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος.

Η επίκληση μιας τάχα ευνοϊκότερης αντιμετώπισης των λαϊκών στρωμάτων ως καταθετών είτε ως δανειστών είναι ψευδεπίγραφη και αποπροσανατολιστική. Οι τράπεζες στον καπιταλισμό τοποθετούν τα κεφάλαιά τους με γνώμονα το ποσοστό κέρδους και όχι την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Οι όποιες διαφωνίες ξετυλίγονται στο προωθούμενο πλαίσιο δεν αμφισβητούν τη βασική αντιλαϊκή του στόχευση, τη διασφάλιση ισχυρών τραπεζών για να υπηρετηθεί η καπιταλιστική ανάπτυξη και της μεταφοράς των βαρών της κρίσης στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων. Αντίθετα, οι όποιες διαφωνίες ανάμεσα σε τραπεζικούς ομίλους και στα κράτη-μέλη τους, αφορούν τους όρους, τις συνθήκες και το εύρος μιας τέτοιας ένωσης. Αντανακλούν τις ολοένα και αυξανόμενες αντιθέσεις των τραπεζικών ομίλων και των κρατών για τα μερίδια αγοράς, για την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, για την κατανομή των βαρών της κρίσης και των κερδών της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αντιθέσεις που οφείλονται στον ίδιο τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και τον ανισόμετρο χαρακτήρα της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Τελικά, η Τραπεζική Ενωση συμπυκνώνει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα της ίδιας της ΕΕ, τους στόχους της και τις αντιθέσεις της. Η Τραπεζική Ενωση έρχεται να προστεθεί στο αντιλαϊκό πλαίσιο της "ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης", των διαρκών μνημονίων της ΕΕ για όλα τα κράτη-μέλη της, ενάντια στους λαούς. Για την ενίσχυση των μονοπωλιακών κολοσσών. Είναι ένα ακόμη κρίκος στις αλυσίδες των αντιλαϊκών μέτρων και δεσμεύσεων που επιβάλλουν ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις στους εργαζόμενους για την ενίσχυση των μονοπωλιακών κολοσσών. Η λαϊκή ελπίδα βρίσκεται στη συμπαράταξη με το ΚΚΕ για την ενίσχυση της αντιμονοπωλιακής αντικαπιταλιστικής πάλης της Λαϊκής Συμμαχίας, που μπορεί να αναμετρηθεί νικηφόρα με την εξουσία των μονοπωλίων, να ανοίξει το δρόμο για την αποδέσμευση από την ΕΕ, μονομερή διαγραφή του χρέους, με τον εργαζόμενο λαό κυρίαρχο στην εξουσία και την οικονομία.»

Μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα αναμένεται η έκδοση της υπουργικής απόφασης σχετικά με την κατανομή του αποκαλούμενου κοινωνικού μερίσματος, που αφορά στη διαχείριση ακραίων φαινομένων φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για επιδόματα που θα καταβληθούν εφάπαξ σε κατηγορίες δικαιούχων στη βάση των οικογενειακών εισοδηματικών κριτηρίων, τα οποία διαμορφώνονται χαμηλότερα και από τα όρια της επίσημης φτώχειας. Η διαμόρφωση της τελικής ρύθμισης συζητήθηκε σε χτεσινή σύσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Χ. Σταϊκούρα, του υφυπουργού Εργασίας, Β. Κεγκέρογλου, και εκπροσώπων της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Κριτήριο για τη χορήγηση του επιδόματος είναι τα φορολογητέα εισοδήματα σε επίπεδο νοικοκυριού έτους 2012, όπως προκύπτουν από τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2013. Να σημειωθεί ότι στα «φορολογητέα εισοδήματα» συμπεριλαμβάνονται και τα «τεκμαρτά εισοδήματα», τα οποία αυτομάτως βγάζουν εκτός ενίσχυσης δεκάδες χιλιάδες λαϊκά νοικοκυριά, ωστόσο η τελική ρύθμιση αναμένεται να αποσαφηνιστεί με την υπό έκδοση κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες,τα όρια στο οικογενειακό εισόδημα και το ύψος του επιδόματος διαμορφώνονται ως εξής :

Αγαμος: Εισόδημα μέχρι 6.000 ευρώ, επίδομα 500 ευρώ

Εγγαμοι και μονογονεϊκές οικογένειες: Εισόδημα μέχρι 8.000 ευρώ, επίδομα 666,70 ευρώ,

Με 1 παιδί: Εισόδημα μέχρι 9.000 ευρώ επίδομα 750 ευρώ

Με 2 παιδιά :Εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ επίδομα 833 ευρώ

Με 3 παιδιά :Εισόδημα μέχρι 11.000 ευρώ επίδομα 916,70 ευρώ

Με 4 παιδιά :Εισόδημα μέχρι 12.000 ευρώ, επίδομα 1.000 ευρώ

Με 5 παιδιά:Εισόδημα μέχρι 13.000 ευρώ, επίδομα 1.083,30 ευρώ.

Καθορίζονται και περιουσιακά κριτήρια. Η αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας για του άγαμους διαμορφώνεται στα 125.000 ευρώ και για τις άλλες κατηγορίες στα 250.000 ευρώ.

Η υποβολή των αιτήσεων αναμένεται να ξεκινήσει στις επόμενες μέρες μέσω ειδικής εφαρμογής στη διαδικτυακή πύλη του υπουργείου Οικονομικών (www.gsis.gr), ενόψει και των επικείμενων εκλογών του Μάη.

Σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ύψους 2,86 δισ. ευρώ, προχωρά και όμιλος της «Γιούρομπανκ». Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), βασικοί αιμοδότες, με ποσά ύψους 1,3 δισ. ευρώ, θα είναι λεγόμενοι διεθνείς «θεσμικοί επενδυτές» στους οποίους περιλαμβάνονται οι : Fairfax, Capital Research, Wilbur Ross, Fidelity, Mackenziee και Brookfield. Οι εν λόγω «επενδυτές» έχουν συμφωνήσει να συνεισφέρουν πάνω από το 45% της επικείμενης ανακεφαλαιοποίησης και μάλιστα στην ιδιαίτερα προνομιακή τιμή στα 0,30 ευρώ ανά μετοχή. Σε σχέση με την προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση ύψους 5,8 δισ. ευρώ - η οποία καλύφθηκε εξολοκλήρου από το ΤΧΣ - η παρεχόμενη «έκπτωση» για όλους όσοι θα μετάσχουν σε αυτή φτάνει στο 80,5%. Τις διαδικασίες για νέα αύξηση κεφαλαίου έχει δρομολογήσει και ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας.

Εξάλλου, στη σύναψη νέου κρατικού δανείου ύψους 1,6 δισ. ευρώ, μέσω έκδοσης εντόκων γραμματίων διάρκειας 13 εβδομάδων προχώρησε χτες το υπουργείο Οικονομικών. Το επιτόκιο υποχώρησε στο 2,45% από 3,10% στην προηγούμενη δημοπρασία του Μάρτη.