Με φόντο τις πολλαπλές αβεβαιότητες και τους «κινδύνους» που εκδηλώνονται στην ΕΕ και γενικότερα στην παγκόσμια οικονομία, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ κατέθεσε στις αρχές αυτής της βδομάδας το σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017. Πρόκειται για έναν ακόμη «κρίκο» στην αλυσίδα της αντιλαϊκής πολιτικής, με την προσθήκη και νέων μέτρων, τόσο από την πλευρά της φοροληστείας του λαού, όσο και από την πλευρά της νέας ακόμη πιο δραστικής συρρίκνωσης των κρατικών κονδυλίων που αφορούν στην κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών κοινωνικών αναγκών, σε συνδυασμό με μια πολύμορφη χρηματοδότηση του κεφαλαίου στο όνομα της ανάπτυξης. Αλλωστε, ο κρατικός προϋπολογισμός είναι εργαλείο αναδιανομής σε όφελος του κεφαλαίου και σε βάρος του λαού.

Την ίδια ώρα, υπό διαμόρφωση και στα παζάρια με τους δανειστές του ελληνικού κράτους βρίσκεται το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2017 - 2020, δηλαδή ο πολυετής προϋπολογισμός των κυβερνήσεων και του εγχώριου κεφαλαίου, σε ό,τι αφορά το ζήτημα της δημοσιονομικής διαχείρισης. Ηδη η συζήτηση και το ενδιαφέρον περιστρέφονται πλέον στο εύρος των αντιλαϊκών μέτρων, μόνιμου χαρακτήρα και «επαναλαμβανόμενης απόδοσης», που θα εφαρμόζονται από το 2018, ενώ βέβαια ορθάνοιχτο παραμένει και το ενδεχόμενο της εφαρμογής τέτοιων μέτρων από το 2017, ταυτόχρονα και σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες δημοσιονομικές παρεμβάσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, τα αστικά επιτελεία, προετοιμάζοντας το έδαφος, διατυπώνουν ενστάσεις και βάζουν σειρά από «αστερίσκους», τόσο σε ό,τι αφορά την επίτευξη των επίσημων εκτιμήσεων σχετικά με τους ρυθμούς ανάκαμψης, όσο και τις άλλες παραμέτρους του κρατικού προϋπολογισμού. Ουσιαστικά, ομολογούν ότι ανεξάρτητα από την όποια εξέλιξη του παραγόμενου ΑΕΠ και της οικονομικής δραστηριότητας (πτώση, στασιμότητα ή ανάκαμψη), τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα και οι αναδιαρθρώσεις αποτελούν το μονόδρομο για το εγχώριο κεφάλαιο και για την εφαρμοζόμενη πολιτική.

Μεταξύ άλλων:

• Το Γραφείο του Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή, στην έκθεση για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2017, επισημαίνει: «Πολλά θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη του Ασφαλιστικού, η διατηρησιμότητα του οποίου, σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, δεν έχει διασφαλιστεί, παρά τις τελευταίες αλλαγές», ενώ, όπως τονίζει, «η δαπάνη για συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι πολύ υψηλότερη από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ». Δείχνοντας στην κατεύθυνση νέων δραστικών περικοπών στα προνοιακά επιδόματα, επισημαίνει ότι δεν έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για το «κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης» από το 2018. Να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ζήτημα βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων συγκυβέρνησης - κουαρτέτου.

Σε σχέση με τον προβλεπόμενο ρυθμό ανάκαμψης (2,7%), τονίζεται ότι οι κρίσιμες προβλέψεις, «όπως, για παράδειγμα, ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ, εξαρτώνται από αρκετούς όρους, έτσι ώστε η πραγματοποίησή τους να είναι επερωτήσιμη».

• Την ίδια ώρα, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) διατυπώνει σειρά επιφυλάξεων σχετικά με την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017, ενώ από τη σκοπιά του εγχώριου κεφαλαίου ασκεί κριτική στα νέα φορολογικά μέτρα, επισημαίνοντας ότι «δεν προάγουν τον κύριο στόχο, που θα πρέπει να είναι η επαναφορά της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά».

Σύμφωνα με το ΕΔΣ:

-- «Γενικά, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2017 εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από μια σειρά προϋποθέσεων και συνθηκών, οι περισσότερες από τις οποίες, προς το παρόν, δεν έχουν διασφαλισθεί».

«Υπάρχουν επιφυλάξεις τόσο για το ύψος της ανόδου του ΑΕΠ και της ιδιωτικής κατανάλωσης, όσο και για την άνοδο των τιμών και της απασχόλησης».

«Η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2017 βασίζεται κατά 80% στην αύξηση των εσόδων και μόνο κατά 20% στη συγκράτηση των δαπανών» και μάλιστα «με δεδομένη την αίσθηση της "υπερφορολόγησης", που ενδέχεται να λειτουργήσει ως αντικίνητρο για εργασία και επιχειρηματικότητα».

-- Υπάρχει ανησυχία για το κατά πόσον η ρύθμιση των «κόκκινων» τραπεζικών δανείων θα αναδείξει αυξημένες καταπτώσεις εγγυήσεων από δάνεια εγγυημένα από το ελληνικό Δημόσιο.

-- Δεν είναι προβλέψιμο το πώς η μετάβαση στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) θα επηρεάσει την εισπραξιμότητα των ασφαλιστικών εισφορών και τον έλεγχο των αντίστοιχων δαπανών (συντάξεις και λοιπές παροχές).

-- Η δυνατότητα είσπραξης των σημαντικά αυξημένων εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, τον ΦΠΑ και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, συναρτάται απόλυτα από την πραγμάτωση των αισιόδοξων μακροοικονομικών προβλέψεων.

Παράλληλα, το ΕΔΣ τονίζει ότι για άλλη μια χρονιά η κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής «παραμένει έντονα περιοριστική», προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα, και ακόμη ότι τα περιθώρια αποκλίσεων από την εκτέλεση του προϋπολογισμού είναι πολύ μικρά.

Παίρνοντας τη «σκυτάλη», ο ΣΕΒ, σε προχτεσινό δελτίο, χαρακτηριστικά τονίζει: «Η διάρθρωση της φορολογίας πρέπει να αναθεωρηθεί, με το φορολογικό βάρος να κατανέμεται σε περισσότερους ώμους, παίρνοντας λίγα από πολλούς και όχι πολλά από λίγους. Προς αυτή την κατεύθυνση, επιβάλλεται η μείωση του αφορολόγητου, των φορολογικών συντελεστών στο φόρο νομικών προσώπων και του μη μισθολογικού κόστους».

Ο ΣΕΒ ανοιχτά και προκλητικά βάζει ζήτημα μείωσης των φόρων, τόσο στα επιχειρηματικά κέρδη όσο και στο «μη μισθολογικό κόστος» (δηλαδή, στις ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει η εργοδοσία), δηλαδή μέτρα μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης και με αρνητικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα. Μάλιστα, αξιώνουν οι εν λόγω απώλειες για το κρατικό ταμείο να φορτωθούν και πάλι στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων, με νέα μέτρα και συγκεκριμένα με την παραπέρα μείωση του αφορολόγητου ορίου στους μισθωτούς και συνταξιούχους και κατάργηση της έκπτωσης φόρου κάποιων από τις λαϊκές δαπάνες που έχουν ακόμη απομείνει, (π.χ. Υγεία).

Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, προκειμένου να «καμφθούν» οι αβεβαιότητες των «αγορών» και των «επενδυτών» και «προεξοφλώντας δυναμικά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής, η κυβέρνηση θα μπορούσε άμεσα να προχωρήσει μέχρι και σε πλήρη άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και μείωση κάποιων εμβληματικών φορολογικών συντελεστών». Σε αυτό το πλαίσιο, φέρνουν στο προσκήνιο και την άμεση μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης του εγχώριου κεφαλαίου. Οπως τονίζουν, με το κλείσιμο της «αξιολόγησης», σε συνδυασμό και με τα άλλα βήματα του «οδικού χάρτη», «θα δοθεί το σήμα που αναμένουν οι αγορές για ανάκαμψη των χρηματοδοτικών ροών και των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, που αφορούν στις προοπτικές των ελληνικών επιχειρήσεων και των τραπεζών, και, σε εύλογο χρονικό διάστημα, του ελληνικού Δημοσίου, με τις αγορές να προεξοφλούν την αποκατάσταση συνθηκών εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας».

Σε αυτό το πλαίσιο, το «success story», που πλασάρουν η συγκυβέρνηση και το εγχώριο κεφάλαιο, έχει ως όρο και προϋπόθεση την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής με διαδοχικά μέτρα.

Οι νέες «δημοσιονομικές παρεμβάσεις» για τα έτη 2016 - 2017 υπολογίζονται σε 4 δισ. ευρώ και αποτελούνται από μόνιμα αντιλαϊκά μέτρα, με αντίστοιχη απόδοση σε ετήσια βάση από το 2017 και βέβαια για τα επόμενα χρόνια.

Από τη μια πλευρά κι ενώ ο εκτιμώμενος ρυθμός οικονομικής ανάκαμψης για το 2017 διαμορφώνεται σε 2,7%, την ίδια ώρα η απόδοση των αντιλαϊκών μέτρων της επόμενης χρονιάς είναι υπερτριπλάσια σε σχέση με αυτά του 2016 (1,41 δισ. ευρώ), τα οποία βέβαια διατηρούνται «μέχρι κεραίας», όπως και το σύνολο των παρεμβάσεων που κλιμακώθηκαν, στο πλαίσιο και των τριών μνημονίων. Σε αυτό το πλαίσιο, το καθαρό ταξικό πρόσημο του νέου κρατικού προϋπολογισμού υπέρ του εγχώριου κεφαλαίου, οι προβλέψεις του και τα αντιλαϊκά μέτρα που περιλαμβάνει, αποδεικνύουν ανάγλυφα τον απόλυτα ψευδεπίγραφο χαρακτήρα της «επιχειρηματολογίας» της συγκυβέρνησης περί... «δίκαιης ανάπτυξης», αλλά και τον κάλπικο χαρακτήρα της προπαγάνδας της κυβέρνησης, και συνολικά των αστικών επιτελείων, ότι η επάνοδος σε ρυθμούς καπιταλιστικής ανάκαμψης θα φέρει τάχα ανακούφιση στο λαό.

Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Γενάρη 2017, μεταξύ άλλων, αυξάνονται τα χαράτσια ή επιβάλλονται νέα στις παρακάτω κατηγορίες:

• Σταθερή τηλεφωνία. Επιβάλλεται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε λογαριασμό, επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τιμολογίων. Πάνω σε αυτό θα φορτώνεται και ο ΦΠΑ, με την τελική επιβάρυνση να υπολογίζεται κοντά στο 6%.
• Καύσιμα κίνησης. Ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα αυξηθεί κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,70 ευρώ το λίτρο.
• Ανατιμήσεις στον καφέ. Επιβάλλεται ΕΦΚ, με αποτέλεσμα να επιβαρύνει τις λιανικές τιμές από 10% μέχρι 20%, ανάλογα με την κατηγορία.
• ΦΠΑ στα νησιά. Στο τέλος του έτους, καταργείται η έκπτωση 30% του ΦΠΑ που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα σε ορισμένα από αυτά.
• Ανατιμήσεις στα τσιγάρα. Αυξάνονται οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού, με την αναμενόμενη αύξηση των λιανικών τιμών να ξεπερνά το 0,50 ευρώ στο πακέτο.
• Χαράτσι στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Επιβάλλεται ΕΦΚ στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Το ύψος του νέου φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.