Από πρόσφατη συνάντηση Σέρβων αξιωματούχων με τον πρίγκηπα των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ Αλ Ναχγιάν

Ας δούμε σε ποιους τομείς κινούνται οι επιχειρηματικές μπίζνες. Στις αρχές του 2013, η Σερβία ανακοίνωσε την υπογραφή συμφωνίας πώλησης όπλων, πυραύλων και πυρομαχικών στα ΗΑΕ (μέσω της εταιρείας «Yugoimport SDPR») συμπεριλαμβανομένων και της εξαγωγής θωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς στρατού και πυραύλων εδάφους - εδάφους, ύψους 200.000.000 ευρώ. Τον περασμένο Αύγουστο, η «Etihad Airlines» (αεροπορική εταιρεία των ΗΑΕ) αγόρασε έναντι 40.000.000 ευρώ το 49% των υπερχρεωμένων σερβικών αερογραμμών «Jat Airways». Ακολούθησε η υπογραφή συμφωνίας για τη χορήγηση 400.000.000 ευρώ από το Αναπτυξιακό Ταμείο των ΗΑΕ στο πλαίσιο παρέμβασης στον αγροτικό τομέα. Στη συνέχεια ήρθε η συμφωνία λίζινγκ για την εκμετάλλευση εγκαταλελειμμένων εδώ και χρόνια αγροκτημάτων από την εταιρεία παραγωγής τροφίμων «Al Dahra» έναντι μισού δισ. ευρώ.

Στις αρχές Οκτώβρη δόθηκε η πρώτη δόση από τα 200.000.000 ευρώ που αποφάσισαν να δώσουν τα ΗΑΕ για επενδύσεις σε αρδευτικά έργα υποδομής στη Σερβία, ενώ την περασμένη Δευτέρα ο αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης Α. Βούτσιτς ανακοίνωσε από το Αμπού Ντάμπι ότι μέχρι το τέλος αυτού του μήνα θα έχουν ολοκληρωθεί οι συνομιλίες για τη δημιουργία μεγάλης βιομηχανικής μονάδας παραγωγής ανταλλακτικών αεροπλάνων «Μπόινγκ» και «Ερμπάς» κοντά στο αεροδρόμιο του Βελιγραδίου με χρηματοδότηση της κρατικής επενδυτικής εταιρείας των ΗΑΕ, «Mubadala». Αξιοσημείωτο είναι επίσης το εντεινόμενο ενδιαφέρον των ΗΑΕ για την αγορά σερβικών όπλων, πυραύλων και ανταλλακτικών στρατιωτικών οχημάτων από την (κάποτε κραταιά) σερβική αμυντική βιομηχανία, που μέσα στην τελευταία 20ετία «γονάτισε» από τις κυρώσεις, τους πολέμους στην πρώην Γιουγκοσλαβία και το ΝΑΤΟικό πόλεμο του 1999 με πρόσχημα τα δικαιώματα των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο.

Κοντολογίς, οι καταιγιστικές εξελίξεις στις σχέσεις Σερβίας - ΗΑΕ μοιάζουν σαν «σανίδα σωτηρίας» για ένα μέρος της αστικής τάξης της Σερβίας, που ένιωθε να πνίγεται μέσα σε έναν ωκεανό δυσθεώρητων δημόσιων χρεών (πάνω από 60% του ΑΕΠ), υψηλής ανεργίας (επισήμως 25%) και ασφυκτικών οικονομικο-πολιτικών πιέσεων αφενός από το ΔΝΤ (που έχει παγώσει από πέρσι τη δόση ενός δισ. δολαρίων, γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση δεν προχώρησε σε απολύσεις και μειώσεις μισθών στο δημόσιο τομέα), και αφετέρου την ΕΕ που αναμένεται να σφίξει το επόμενο διάστημα τα λουριά, ενόψει έναρξης της ενταξιακής διαδικασίας από τις αρχές του 2014.

Συνεπώς ο «ξαφνικός έρωτας» ανάμεσα στο Βελιγράδι και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν είναι δυσεξήγητος. Τα μονοπώλια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων επιδιώκουν επιχειρηματικά και επενδυτικά ανοίγματα με τη Σερβία σε μία περίοδο κατά την οποία επιθυμούν μεγαλύτερο μερίδιο και πλεονεκτικότερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ (προτού διαμορφωθούν νέα δεδομένα υπέρ των Βρυξελλών), ενώ ταυτόχρονα θέλουν να εξασφαλίσουν ισχυρότερο ρόλο και λόγο στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής είτε με την εξασφάλιση επισιτιστικής επάρκειας (βλέπε την υπενοικίαση αγροτικών εκτάσεων σε Σερβία και άλλες χώρες), είτε με την ενίσχυση του ρόλου τους σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις (π.χ. Συρία) μεταξύ άλλων και μέσω της πρόσβασής τους σε «αποκλειστικές» αγορές όπλων (π.χ. σερβική αμυντική βιομηχανία).

Σε κάθε περίπτωση η ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμεσα σε Σερβία και ΗΑΕ αποκτά τη δική της δυναμική και δείχνει ότι το «κουβάρι» των ανταγωνισμών στο ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι ιδιαίτερα μπλεγμένο και με πολλούς... παίχτες.