Κυριακή 3 Απρίλη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Μπροστά στα αδιέξοδα της αστικής διαχείρισης

Ισοπεδώνουν τα πάντα γύρω τους, ρημάζουν τον τόπο, καταστρέφουν το παρόν και το μέλλον του ελληνικού λαού, προσκυνούν δουλικά τους κεφαλαιοκράτες, για τη σωτηρία των οποίων πασχίζουν, και λένε ασύστολα ψέματα.

Αυτήν την εικόνα παρουσιάζει σήμερα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Τη στιγμή που με τις πολιτικές τους επιλογές δολοφονούν τους ανθρώπους του μόχθου, την ίδια στιγμή, επιδίδονται σε μία γκαιμπελική προπαγάνδα, την οποία αναπαράγουν στο πολλαπλάσιο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης των διαπλεκόμενων εργολάβων, των εφοπλιστών και των άλλων επιχειρηματιών.

Ετσι, η καταδίκη σε αργό θάνατο των ευρωπαϊκών λαών - μαζί και του ελληνικού - που αποφασίστηκε στις Συνόδους Κορυφής στις 11 και 25 Μάρτη, με την υιοθέτηση των θέσεων για το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» ή «Σύμφωνο για το Ευρώ», εμφανίστηκε από τους κυβερνητικούς προπαγανδιστικούς μηχανισμούς ως «νίκη της Ελλάδας». Δηλαδή, νίκη της κυβέρνησης και προσωπικά του Γ. Παπανδρέου. Τέτοια αθλιότητα!

Σε ένα καταθλιπτικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, όπου η μία δυσάρεστη είδηση - για τα λαϊκά στρώματα και το γκρίζο μέλλον τους - διαδέχεται την άλλη, οι κυβερνητικοί γκαιμπελίσκοι προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο μαύρα, αλλά έχει ήδη αρχίσει να διαφαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Πουλάνε, δηλαδή, αισιοδοξία, η οποία, όμως, είναι πέρα για πέρα ψεύτικη. Γιατί είναι ακριβώς οι ίδιοι άνθρωποι που παρέτειναν την παρουσία της μισητής τρόικας ως το 2023, είναι οι ίδιοι που έβαλαν φαρδιά - πλατιά την υπογραφή τους στα επαίσχυντα κείμενα της ΕΕ, με τα οποία καταδικάζεται ο ελληνικός λαός σε διαρκή λιτότητα, προκειμένου να διασωθεί το ευρώ και το ευρωενωσιακό ιμπεριαλιστικό οικοδόμημα.

Βασικό ρόλο στην επιχείρηση «αισιοδοξία», διεκδικεί ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Οπου βρεθεί και όπου σταθεί το τελευταίο διάστημα, διατυμπανίζει σε όλους τους τόνους φράσεις κλισέ, όπως «η ανάκαμψη έχει ξεκινήσει», «η ύφεση ρηχαίνει και αρχίζει να φαίνεται, αν και αχνά, φως...», «οι εξαγωγές αυξάνουν τους τελευταίους μήνες με ρυθμό 30 -40%» ...«προσδοκούμε να φτάσουμε στο τέλος του 2011 σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης...».

Τι επιδιώκουν οι άνθρωποι με την προσφυγή σε μια προπαγάνδα που αντιστρέφει την πραγματικότητα; Να πείσουν ότι το μνημόνιο, μέσα στο οποίο μας μάντρωσαν, δεν είναι αδιέξοδο για το λαό; `Η, μήπως, η επιχειρηματολογία τους έχει το στοιχείο του καιροσκοπισμού και υπηρετεί τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις ( π.χ προκήρυξη πρόωρων εκλογών); Ο χρόνος θα δείξει.

Πάντως, τα επιχειρήματά τους είναι παντελώς ψευδή, έστω και αν παρακάμψουμε το γεγονός ότι οι «ενέσεις αισιοδοξίας» έχουν αποκλειστικούς αποδέκτες τους εκπροσώπους του κεφαλαίου. Οσο για το μέλλον του ελληνικού λαού, αρκεί η εκτίμηση της Τράπεζας της Ελλάδας ότι η ανεργία στο τέλος του 2011 θα αναρριχηθεί στο 16,5%. Αυτή που μετρούν οι τεχνοκράτες της, γιατί η πραγματική ανεργία ίσως και να κινηθεί στα επίπεδα του 20 - 25%.

Αλλά ας πάρουμε το βασικό κυβερνητικό επιχείρημα.

Ανάπτυξη:

Ο ελληνικός καπιταλισμός, το 2010, γνώρισε τη μεγαλύτερη κρίση της μεταπολεμικής περιόδου, καθώς το ΑΕΠ της χώρας υποχώρησε κατά 6,6%! Η πρωτόγνωρη αυτή κρίση συμπαρέσυρε ανοδικά την ανεργία, οδήγησε σε κλείσιμο δεκάδες χιλιάδες μικρά καταστήματα, ενώ υποχώρησαν βίαια οι μισθοί και οι συντάξεις (κυρίως λόγω της εφαρμογής του μνημονίου). Για το 2011, οι επίσημες κυβερνητικές εκτιμήσεις προβλέπουν νέα υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 3%, στοιχείο το οποίο καταδεικνύει ότι η κρίση βαθαίνει και δεν υποχωρεί. Είναι, μάλιστα, οι ίδιες οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, που εκτιμούν ότι αν ληφθούν νέα μέτρα μέσα στο 2011, κάτι που θεωρείται σίγουρο, ενδέχεται η υποχώρηση του ΑΕΠ να είναι ακόμα μεγαλύτερη και από το 3%. Πού την είδε, επομένως, την αισιοδοξία ο υπουργός Οικονομικών, ακόμα και με τη χρήση της αστικής Στατιστικής;

Το ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει ανάκαμψη, αυτό δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς οικονομολόγος για να το προβλέψει. Μια μικρή αναδρομή στην ιστορία των οικονομικών κρίσεων του καπιταλισμού πείθει τον καθένα ότι, μετά την κρίση, ακολουθεί ανάκαμψη. Το ερώτημα, όμως, σήμερα είναι τι είδους ανάκαμψη θα είναι αυτή και πόσο θα διαρκέσει.

Αλλού επομένως είναι το ζήτημα, το οποίο αποκρύπτει η επίσημη απολογητική. Οτι στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού, έχει αλλάξει ο χαρακτήρας των οικονομικών κρίσεων, καθώς φαίνεται ότι έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στις φάσεις του οικονομικού κύκλου, έτσι όπως τις γνωρίσαμε στο παρελθόν, οι οποίες, με περιοδικότητα, ακολουθούσαν την κυκλική πορεία: Κρίση - στασιμότητα, αναζωογόνηση - άνοδος - άνθιση. Αυτή ήταν η πορεία του οικονομικού κύκλου το 19ο αιώνα, στην περίοδο του προ-μονοπωλιακού καπιταλισμού.

Τον 20ό αιώνα, επέρχονται ποιοτικές και ποσοτικές αλλαγές στην καπιταλιστική οικονομία, με την εμφάνιση και εδραίωση του μονοπωλίου, ως κυρίαρχης μορφής των οικονομικών σχέσεων, αλλά και την ενεργό παρέμβαση και δράση του καπιταλιστικού κράτους στη διαδικασία αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου. Λογικό είναι οι δύο αυτοί παράγοντες να επηρεάζονται και από την είσοδο του οικονομικού κύκλου στη φάση της κρίσης και να προσδίδουν σε αυτή νέα χαρακτηριστικά. Η πρώτη μεγάλη οικονομική κρίση που εκδηλώθηκε στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού, αυτή του 1929 - 1933, συνοδεύεται από το μεγάλο της βάθος, με αποτέλεσμα να ταρακουνηθεί συθέμελα ο καπιταλιστικός κόσμος, αλλά και τη μεγάλη της διάρκεια. Σε όλα αυτά υπάρχει ένα κρίσιμο ερώτημα: Πώς ξεπεράστηκε η κρίση της περιόδου 1929 - 1933; Οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις κατέφυγαν τότε σε όλα τα γνωστά εργαλεία που είχαν στα χέρια τους για την αντιμετώπισή της, με πιο πρόσφορο αυτό της ενεργοποίησης της αντικυκλικής δράσης του καπιταλιστικού κράτους. Προχώρησαν, δηλαδή, στην υλοποίηση μεγάλων δημόσιων έργων - κάτι το οποίο έκανε εκτεταμένα και η χιτλερική Γερμανία - με την προσδοκία ότι μέσω των κρατικών παρεμβάσεων θα αφυπνισθεί και θα ενεργοποιηθεί και ο βαριά τραυματισμένος από την κρίση ιδιωτικός τομέας της οικονομίας. Ηταν τελικά αποτελεσματικά τα μέτρα αυτά; Οι απόψεις που έχουν διατυπωθεί από τους ερευνητές της κρίσης του 1929 - 1933 ποικίλλουν. Ανεξάρτητα από την ποικιλία των απόψεων η κρίση δεν ξεπεράστηκε. Στην πορεία έγινε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Ανάπτυξη καπιταλιστική σημειώθηκε μεταπολεμικά.

Η νέα κρίση

Αλλά ας έλθουμε στο σήμερα. Ξεπεράστηκε η κρίση της παγκόσμιας αγοράς που ξεκίνησε το 2007 στις ΗΠΑ; Οι χώρες της Ευρώπης - με εξαίρεση την Ελλάδα - οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία έχουν εισέλθει σε θετικούς, αν και αναιμικούς, ρυθμούς ανάπτυξης. Αλλά είναι οι ίδιοι οι διεθνείς οργανισμοί, που στις εκθέσεις τους κάνουν λόγο για τη διατήρηση «αβεβαιοτήτων» που απειλούν να επαναφέρουν σε ύφεση την παγκόσμια οικονομία. Είναι οι αστοί οικονομολόγοι που διατυπώνουν απόψεις περί «διπλής ύφεσης», την οποία περιγράφουν με το γράμμα U. Και το φαινομενικά «παράξενο» της υπόθεσης, η οικονομία να κινείται σε θετικούς ρυθμούς και η ανεργία να αυξάνεται. Αλλά δεν είναι η κρίση η μόνη αιτία της ανεργίας. Η ανεργία μπορεί να αυξάνεται και σε περιόδους ανάπτυξης λόγω αλλαγής της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου για αύξηση της παραγωγικότητας. Οι πρόσφατες αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής της ΕΕ στις 11 και 25 Μάρτη, με τις οποίες φορτώνουν με νέα δυσβάστακτα βάρη τους λαούς της Ευρώπης, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η οικονομία δεν έχει ξεμπερδέψει με την κρίση. Και το ερώτημα είναι, υπάρχει κανείς στην Ελλάδα ή στις χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, να δώσει πειστική απάντηση στο ερώτημα, αν και πότε η διεθνής οικονομία θα βγει από την κρίση; Βεβαίως η ζωή των λαών, είτε με ανάπτυξη είτε με κρίση χειροτερεύει. Να μην παγιδευτούν σε τέτοια ερωτήματα. Πρέπει να παλεύουν για την ανατροπή του συστήματος.

Δυναμικές εξαγωγές...

Απ' όσα παραθέσαμε έως τώρα προκύπτει ότι το ζητούμενο, και για την Ελλάδα, είναι η έξοδος από την οικονομική κρίση. Οσο για τις «ενέσεις αισιοδοξίας» του υπουργού Οικονομικών, το λιγότερο είναι να παραθέσουμε επίσημα στοιχεία, που επιβεβαιώνουν ακριβώς το αντίθετο. Δε γνωρίζει, π.χ., ο υπουργός ότι η βιομηχανική παραγωγή έχει βουλιάξει; Σύμφωνα με στοιχεία του Δεκέμβρη του 2010, τα επίπεδα της βιομηχανικής παραγωγής ήταν κατά 15,4 εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2005 και ειδικά της μεταποιητικής βιομηχανίας κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες. Σε σύνολο 24 κλάδων της μεταποίησης, μόλις 2 διατηρούν επίπεδα παραγωγής πάνω από το έτος βάσης 2005. Τα φαρμακευτικά προϊόντα - σκευάσματα - όπου γίνονται μεγάλες εξαγωγές σε βάρος των αναγκών της εσωτερικής αγοράς - και παράγωγα πετρελαίου, όπου τα δύο διυλιστήρια της χώρας πραγματοποιούν εξαγωγές επεξεργασμένου πετρελαίου.

Οσο για την ...εκτίναξη των εξαγωγών, αυτή δεν προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία. Σύμφωνα με το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, που εκδίδει η Τράπεζα της Ελλάδας (στοιχεία Δεκέμβρη 2010), οι εξαγωγές εμπορευμάτων (εκτός καυσίμων και πλοίων) ανήλθαν στα 11,333 δισ. ευρώ, έναντι 11,483 δισ. ευρώ το 2009 και 13,976 δισ. ευρώ το 2008. Αύξηση παρουσιάζουν μόνο οι εξαγωγές καυσίμων (από 3,063 δισ. ευρώ το 2009 σε 4,950 δισ. ευρώ το 2010). Αν π.χ. τις αυξημένες εξαγωγικές επιδόσεις των ομίλων Λάτση και Βαρδινογιάννη - σε ένα, δηλαδή, χώρο εκτεταμένης κερδοσκοπίας - θεωρεί η κυβέρνηση ως στοιχείο συνολικής ανόδου των εξαγωγών, τότε μπορούμε να καταλάβουμε τα αδιέξοδά της.

Το σοβαρότερο, πάντως, με τη φιλολογία περί «εξαγωγικού προσανατολισμού της χώρας», είναι ότι προδίδει την αγωνία της άρχουσας τάξης και των σχεδιαστών της οικονομικής πολιτικής, για τον προσανατολισμό του κεφαλαίου, στα πλαίσια του ιμπεριαλιστικού καταμερισμού της εργασίας. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 ως το ξέσπασμα της κρίσης, κυριαρχούσε η άποψη ότι η Ελλάδα, μη δυνάμενη να ανταγωνιστεί τους άλλους «εμπορικούς εταίρους» στους τομείς παραγωγής βιομηχανικών εμπορευμάτων, θα πρέπει να γίνει χώρα προσφοράς υπηρεσιών, με εξειδίκευση στον τουρισμό και τη ναυτιλία. Ολη αυτήν την περίοδο, η οποία χαρακτηρίστηκε από υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, τα μονοπώλια της χώρας σημείωσαν αξιοζήλευτα επίπεδα κερδοφορίας, από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Αλλά η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και η βίαιη πτώση του βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού, από το 2009 και μετά, η οποία συμπαρέσυρε προς τα κάτω και τα επίπεδα κατανάλωσης, δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα και για τους φορείς του κεφαλαίου, οι οποίοι αντιλήφθηκαν ότι δεν θα είναι δυνατό πλέον να λεηλατούν τον ελληνικό λαό, με τους ρυθμούς του παρελθόντος. Πολύ απλά, όταν ο εργαζόμενος δεν έχει χρήματα, δε θα μπορεί να καταναλώνει και τα εμπορεύματα της βιομηχανίας. Ετσι αναζητούν νέες λύσεις... Οραματίζονται ορισμένοι να κάνουν την Ελλάδα Γερμανία του νότου. Χώρα, η οποία θα στηρίξει την ανάπτυξή της σε ισχυρή εξαγωγική βάση...

Ονειρα καλοκαιρινής νυκτός. Λίγη Ιστορία αν είχαν διαβάσει για το πώς διαμορφώθηκαν τα ιμπεριαλιστικά κέντρα στην Ευρώπη, θα είχαν αντιληφθεί το κωμικοτραγικό της υπόθεσης...


Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ