"Μουδιασμένα" κυλούν οι πρώτες μέρες των θερινών εκπτώσεων, που άνοιξαν την αυλαία επίσημα την Πέμπτη 1η του Ιούλη και θα διαρκέσουν μέχρι τις 31 Αυγούστου, εξαντλώντας και την τελευταία ώρα που προβλέπει η νομοθεσία. Η εικόνα που επικρατούσε την Πέμπτη και την Παρασκευή στην αγορά δεν ξέφευγε από αυτή που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια σε κάθε περίοδο εκπτώσεων. Δηλαδή, δεν παρατηρήθηκε κάποια ιδιαίτερη κίνηση που να θυμίζει εκπτώσεις, πέρα από τα ποσοστά που φιγουράριζαν στις βιτρίνες των καταστημάτων και ξεκινούσαν από 10%-15% φτάνοντας μέχρι 40%, ενώ πολλοί καταστηματάρχες υπόσχονταν ότι διαθέτουν τα είδη τους "στη μισή τιμή". Πάντως οι καταναλωτές δε φαίνονταν να "συγκινούνται", αφού τα εισοδήματά τους δεν επιτρέπουν "ανοίγματα" και έτσι αυτές τις πρώτες μέρες περιορίζονται μάλλον στο να βολιδοσκοπούν τις τιμές και λιγότερο να πραγματοποιούν αγορές. Αυτό μας είπε χαρακτηριστικά στο τέλος της πρώτης μέρας των εκπτώσεων και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Ν. Ιωνίας Δ. Καψάμπελης,ο οποίος μας τόνισε ότι οι εκπτώσεις στα εμπορικά καταστήματα είναι "πραγματικά πολύ καλές και τα είδη που προσφέρονται εξαιρετικής ποιότητας". Εξάλλου, όπως είπε με έμφαση, "τα μαγαζιά δεν έχουν δουλέψει και τα είδη που πωλούνται είναι τα τρέχοντα", δηλαδή νέες παραλαβές της σεζόν.

Πάντως, οι ίδιοι οι έμποροι διαπιστώνουν χρόνο με το χρόνο ότι το ισχύον καθεστώς με τις προσφορές έχει οδηγήσει σε εκφυλισμό των εκπτώσεων, αφού ουσιαστικά έχει δώσει τη δυνατότητα στις μεγάλες επιχειρήσεις να πραγματοποιούν εκπτώσεις με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ούτε λίγο ούτε πολύ όλο το χρόνο. "Οι καταναλωτές δεν περιμένουν πια τις εκπτώσεις όπως παλιά", μας λέει ο Δ. Γεωργίου,που διατηρεί κατάστημα γυναικείων ενδυμάτων στην Καλλιθέα και συμπληρώνει ότι αυτό οφείλεται στο ότι "έτσι κι αλλιώς όλο το χρόνο με τις προσφορές των μεγάλων μαγαζιών, μα με τις χαμηλές τιμές σε κακής ποιότητας προϊόντα που αναγκαστικά θα τα αγοράσει ο κόσμος γιατί υπάρχει οικονομική στενότητα, όταν γίνονται οι κανονικές εκπτώσεις δεν πολυδίνουν σημασία".

"Γιατί να πάμε καλύτερα φέτος; Ξαφνικά απέκτησε ο κόσμος λεφτά;", μας είπε ο έμπορος Κ. Παπαδόπουλος,που είναι πάνω από είκοσι πέντε χρόνια έμπορος και παρατηρεί ότι χρόνο με το χρόνο οι καταναλωτές δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βάλουν το χέρι στην τσέπη "ακόμα και σχεδόν τσάμπα να τους πουλάς".

Είναι φανερό ότι για άλλη μια χρονιά ο εμπορικός κόσμος διαπιστώνει ότι τα εισοδήματα των καταναλωτών, των μισθοσυντήρητων οικογενειών, των συνταξιούχων, των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, ακόμα κι αν κάνει κάποιες αγορές στις εκπτώσεις, που το χειμώνα υπάρχει κάτι από το δέκατο τρίτο μισθό, το καλοκαίρι από το επίδομα άδειας, περιορίζονται στα εντελώς απαραίτητα και σε πολύ μικρές ποσότητες. Από την άλλη η μετατόπιση του τζίρου σε όλη τη διάρκεια του χρόνου στα μεγάλα καταστήματα, που με κάτι μικροπροσφορές ή με παραπλανητικές διαφημίσεις αποσπούν μεγάλο μέρος των λαϊκών εισοδημάτων, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας στους εκατοντάδες χιλιάδες μικρεμπόρους. Ο Αλ. Σπύρου,μέλος του ΔΣ της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), τόνισε μιλώντας στο "Ρ": "Η πρώτη μέρα δεν προμηνύει κάτι το αισιόδοξο για τόνωση τζίρου ιδιαίτερα των μικρών επιχειρήσεων. Πολύ περισσότερο, που το τελευταίο εξάμηνο η κάθετη πτώση του τζίρου 20-40% οδηγεί σε κατάσταση τραγική τις μικρές επιχειρήσεις". Ο ίδιος αναφερόμενος στο θεσμό των εκπτώσεων, όπως έχει καθιερωθεί να γίνεται, τόνισε ότι "μετά το 1990 ο θεσμός οδηγείται σταθερά και συνειδητά από κυβέρνηση και μεγαλοεπιχειρήσεις στον πλήρη εκφυλισμό του. Χάνεται το αρχικό περιεχόμενο που ήταν η ρευστοποίηση των πραγματικών αποθεμάτων κάθε τέλος σεζόν, που έδινε δυνατότητα στους καταναλωτές στην περίοδο αυτή να αγοράζουν φτηνότερα προϊόντα. Τώρα από μεγαλοεπιχειρήσεις έχουν δημιουργηθεί στρεβλά καταναλωτικά πρότυπα, εικονικές εκπτώσεις, προσφορές, παραπλανητικές διαφημίσεις, με στόχο τη μονοπώληση της αγοράς με το ταυτόχρονο κλείσιμο χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων. Από την πείρα τους οι ίδιοι οι μικρέμποροι συνειδητοποιούν ότι δε θα τους λύσουν τα συσσωρευμένα προβλήματα οι εκπτώσεις. Δεν έχουν ελπίδα".

Ο Αλ. Σπύρου, εκπροσωπώντας την "Αγωνιστική Συνεργασία Εμπόρων", υπογραμμίζει ότι αυτό το καθεστώς, που έχει απελευθερώσει την ασυδοσία των μεγαλοκαταστημάτων, πρέπει να αλλάξει στην κατεύθυνση της πραγματικής προστασίας του θεσμού, για να είναι αποτελεσματικός και για τους εμπόρους και για για τους καταναλωτές. Συγκεκριμένα προτείνει: "Εμείς σαν παράταξη λέμε για να αποκτήσει ο θεσμός την παλιά του αξιοπιστία, να κατοχυρωθεί νομοθετικά η πραγματοποίηση προσφορών και εκπτώσεων μόνο τους μήνες Φλεβάρη και Αύγουστο και με αντίστοιχα αυστηρά μέτρα για ουσιαστική εφαρμογή του. Βέβαια", συμπληρώνει, "πιστεύουμε ότι και αυτή η ρύθμιση από μόνη της δε λύνει το πρόβλημα. Χρειάζεται να παρθούν μια σειρά μέτρα, όπως η ενίσχυση των λαϊκών εισοδημάτων, η πολιτική ελέγχου των τιμών εκεί όπου διαμορφώνονται, περιορισμοί στην ασύδοτη δράση των πολυκαταστημάτων, κίνητρα για μαζική συνεταιριστικοποίηση μικρών επιχειρήσεων. Με δυο λόγια, χρειάζεται μια άλλη αντιμονοπωλιακή πολιτική, που θα στηρίζει τα μικρομεσαία στρώματα, τους εργαζόμενος και θα συγκρούεται με τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Και γι' αυτή την πολιτική πρέπει να παλέψουν οι ίδιοι οι έμποροι μέσα από το δυνάμωμα του συνδικαλιστικού κινήματος και τους αγώνες τους".

Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ