Για το α - α - δ μέτωπο

Το ζήτημα της αντιιμπεριαλιστικής - αντιμονοπωλιακής - δημοκρατικής (α-α-δ) συσπείρωσης και του αντίστοιχου μετώπου είναι φυσιολογικό να συγκεντρώνει την ιδιαίτερη προσοχή του προσυνεδριακού διαλόγου. Ο καθορισμός του άμεσου πολιτικού στόχου του Κόμματος είχε πάντα και έχει ιδιαίτερη και κρίσιμη σημασία. Συμφωνώντας με όλα όσα αναφέρει το Σχέδιο Προγράμματος και η ΚΕ για το θέμα αυτό, θεωρώ αναγκαίο και χρήσιμο να καταθέσω τη γνώμη μου, σχετικά με ορισμένες αντίθετες γνώμες και ενστάσεις.Το πρώτο ερώτημα, που καλούμαστε - έτσι και αλλιώς - να απαντήσουμε, είναι το αν μπορούμε και πρέπει να βάλουμε ως άμεσο πολιτικό στόχο τη σοσιαλιστική επανάσταση. Εάν όχι - και σ' αυτό δε νομίζω πως μπορεί να υπάρχει δεύτερη γνώμη από τον οποιοδήποτε έχει μια στοιχειώδη σήμερα εικόνα όλων των παραγόντων, που συνηθίζουμε να ονομάζουμε υποκειμενικές προϋποθέσεις - πρέπει να επεξεργαστούμε μια πολιτική, η οποία και στη σημερινή πραγματικότητα θα ακουμπά, αποτελώντας τον καθημερινό μοχλό ανάπτυξης των αγώνων και της ταξικής πάλης, και ταυτόχρονα θα βοηθά τα μέγιστα στην ωρίμανση των υποκειμενικών αυτών προϋποθέσεων. Θα σπρώχνει, δηλαδή, στην όσο γίνεται γρηγορότερη, καλύτερη και αποτελεσματικότερη προσέγγιση της επαναστατικής αλλαγής. Μια ωρίμανση, η οποία δεν μπορεί να γίνει μόνο με τη συστηματική και επίμονη διαφωτιστική δουλιά των κομμουνιστών (απαραίτητη κι αναντικατάστατη και αυτή). Αναντικατάστατη, όμως, είναι επίσης και η πολιτική πείρα, που θα αποκομίζει η εργατική τάξη και τα άλλα εργαζόμενα στρώματα, μέσα από τους αγώνες τους και τη διαμόρφωση της κάθε φορά πολιτικής πραγματικότητας και των εξελίξεων. Αυτή, τελικά, η πείρα είναι ο βασικός παράγοντας, που θα πείσει την εργατική τάξη για την ανάγκη της σοσιαλιστικής επανάστασης και θα την κάνει ώριμη και ικανή να παλέψει για τη νικηφόρα έκβασή της.

Η ανάγκη, επόμενα, μιας ανάλογης και σωστά επιλεγμένης πολιτικής (της τακτικής, δηλαδή, του Κόμματος) είναι απαραίτητη και κάθε άλλο παρά σημαίνει ότι απομακρύνει τη σοσιαλιστική αλλαγή (το στρατηγικό του δηλαδή στόχο) ή ότι προτάσσει κάποιο στάδιο πριν απ' αυτή. Ισα ίσα, η μη ύπαρξη της ανάλογης πολιτικής και ο περιορισμός στη διαφωτιστική δουλιά και μόνο για την ανάγκη του σοσιαλισμού είναι και αυτή μια τακτική, η οποία, όμως, παραπέμπει στην πράξη τη σοσιαλιστική επανάσταση στις... ελληνικές καλένδες. Είναι μια τακτική, που θα έχει ως αποτέλεσμα - στις συνθήκες της χώρας μας - το ακριβώς αντίθετο απ' αυτό που ισχυρίζονται όσοι την υποστηρίζουν, αφού κάθε άλλο παρά θα βοηθά τις μάζες να καταλάβουν και από τη δική τους πείρα την ανάγκη της σοσιαλιστικής αλλαγής. Οσον αφορά δε τον ισχυρισμό ότι η όποια τέτοια πολιτική αποτελεί στάδιο, είναι εντελώς αυθαίρετος. Η προτεινόμενη πολιτική του α-α-δ μετώπου είναι η τακτική του Κόμματος, η πολιτική του σήμερα και δεν μπορεί να συγκρίνεται με το χαρακτήρα της όποιας επαναστατικής αλλαγής, με στάδια ή χωρίς στάδια. Η α-α-δ συσπείρωση, το μέτωπο και η αντίστοιχη ενδεχόμενη κυβέρνηση δεν έχουν νομοτελειακό χαρακτήρα, όπως έχει η σοσιαλιστική επανάσταση. Το ενδεχόμενο να ωριμάσουν οι υποκειμενικές προϋποθέσεις για τη σοσιαλιστική αλλαγή, στην πορεία της πάλης του α-α-δ μετώπου, δεν είναι απίθανο. Και είναι ολοφάνερο ότι σε μια τέτοια περίπτωση η εργατική τάξη και το κόμμα της πρέπει να είναι έτοιμα να προχωρήσουν στην ανατροπή του καπιταλισμού και την κατάκτηση της εξουσίας.

Από κοντά έρχεται αναπόφευκτα το δεύτερο ερώτημα: Είναι η πολιτική του α-α-δ μετώπου η ενδεδειγμένη και ποιοι βασικά παράγοντες το στοιχειοθετούν;Αναμφίβολα, ναι. Και το πραγματικό πρόβλημά μας, μπορεί να πει κανείς, δεν είναι αυτό, αλλά πόσο επίμονα, σωστά και δημιουργικά εφαρμόζουμε καθημερινά την πολιτική αυτή. Πόσο σωστά την υποτάσσουμε καθημερινά και τη συνδέουμε δημιουργικά με το στρατηγικό μας στόχο, τη σοσιαλιστική αλλαγή.

Αυτή η πολιτική - μαζί βέβαια με τη δουλιά των κομμουνιστών - δίνει τη δυνατότητα της μετατροπής των σημερινών, πολλών και διάφορων, δίκαιων αιτημάτων των εργατών, των αγροτών, των ΕΒΕ κ. ά., επόμενα και των διάφορων αγώνων τους, σε μια ενιαία πολιτική έκφραση και σε α-α-δ κατεύθυνση. Να γίνεται, δηλαδή, μοχλός αλλαγής της πολιτικής συνείδησης των μαζών. Και, μάλιστα, να γίνεται αυτό μέσα από την καθημερινή εμπειρία των εργαζομένων, καθώς οι ίδιοι βλέπουν τα άμεσα αιτήματά τους να έρχονται σε σύγκρουση με τις φιλομονοπωλιακές πολιτικές του δικομματισμού, τις αντίστοιχες κατευθύνσεις της ΕΕ και το πλαίσιο γενικότερα εξάρτησης της χώρας από τον ιμπεριαλισμό, το δικομματικό αυταρχισμό της διγλωσσίας, της υποκρισίας και της πολύμορφης αλλοτρίωσης και χειραγώγησης των συνειδήσεων. Είναι επόμενα μια πολιτική, που ακουμπά στέρεα στην ελληνική πραγματικότητα και, ταυτόχρονα, προωθεί την πολιτική αλλαγή της.

Αυτή η πολιτική δίνει τη δυνατότητα να πείθονται οι μάζες, μέσα από την ίδια τους την πάλη και την πείρα, για την ανάγκη αλλαγής των συσχετισμών δύναμης, καθώς ενισχύει και βαθαίνει καθημερινά την αντίθεση μεταξύ της ολιγαρχίας και της συντριπτικά μεγάλης πλειοψηφίας του λαού στο κοινωνικό επίπεδο και των αντίστοιχων εκπροσώπων τους στο πολιτικό επίπεδο.

Αυτή η πολιτική δίνει τη δυνατότητα - πάλι μέσα στους καθημερινούς αγώνες και την ταξική πάλη και όχι έξω από αυτή, όπου τίποτε δε γίνεται - της οικοδόμησης των κοινωνικών συμμαχιών της εργατικής τάξης και μάλιστα με εκείνα τα στρώματα, πρώτα και κύρια, που ενδιαφέρονται και για τη σοσιαλιστική αλλαγή. Δημιουργεί τη δυνατότητα, επίσης, στην εργατική τάξη να κατακτήσει τον πρωτοπόρο ρόλο στα πλαίσια αυτής της συμμαχίας. Ορος απαραίτητος, σύμφωνα με το Σχέδιο Προγράμματος, αφού αυτός διασφαλίζει την αντιιμπεριαλιστική συνέπεια, σταθερότητα και προοπτική της συμμαχίας και ταυτόχρονα ωριμάζει παραπέρα τις προϋποθέσεις για τη σοσιαλιστική αλλαγή. Ανοίγει, δηλαδή, το δρόμο και δημιουργεί δυνατότητες για την κατάκτηση από την εργατική τάξη και του ηγετικού ρόλου και μάλιστα σε ένα μέτωπο, που ταυτόχρονα και μέσα από μία πορεία συνεχών συγκρούσεων και ρήξεων με την ολιγαρχία και τον ιμπεριαλισμό θα κατανοεί κάθε μέρα και περισσότερο την αδήριτη ανάγκη της κατάκτησης της εξουσίας και της σοσιαλιστικής αλλαγής. Τα ίδια ισχύουν και για την κατάκτηση από το ΚΚΕ του πρωτοπόρου και ηγετικού αντίστοιχα ρόλου του στο πολιτικό επίπεδο.

Αυτή η πολιτική δίνει ακόμη τη δυνατότητα του καλύτερου συνδυασμού των συνθημάτων δράσης του Κόμματος (α-α-δ πολιτική) με τα συνθήματα ζύμωσης και την οπωσδήποτε αναγκαία και αναντικατάστατη και σήμερα πολύμορφη ιδεολογική δουλιά για την ανάγκη της σοσιαλιστικής αλλαγής και των προϋποθέσεών της. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, από παλιότερα, καθώς η βασική αντίθεση της ελληνικής κοινωνίας (κεφάλαιο - εργασία) έχει πολύ πιο έντονα και πολύμορφα περιπλεχτεί με την κυρίαρχη (ολιγαρχία και ιμπεριαλισμός - συντριπτική πλειοψηφία του λαού).

Αυτή η πολιτική, τέλος, επειδή αμφισβητεί ευθέως και έρχεται σε σύγκρουση με την κυρίαρχη και έχουσα την εξουσία σήμερα μονοπωλιακή αστική τάξη και το πλέγμα της εξάρτησης - με τα βασικά δηλαδή θεμέλια του σημερινού μονοπωλιακού και εξαρτημένου καπιταλιστικού συστήματος της χώρας μας - βοηθά αντικειμενικά στη γρηγορότερη και με τους καλύτερους για την εργατική τάξη όρους ωρίμανση των προϋποθέσεων για τη σοσιαλιστική αλλαγή. Μπορεί να αποτελέσει - κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις - το δρόμο περάσματος στο σοσιαλισμό, όπως σημειώνει το Σχέδιο Προγράμματος.

Ολα αυτά, όμως, δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας οδηγούν στην ταύτιση όλων αυτών των όρων και εννοιών. Για παράδειγμα, το επίπεδο της σοσιαλιστικής συνείδησης σήμερα είναι σαφώς χαμηλότερο από το επίπεδο της αντιιμπεριαλιστικής - αντιμονοπωλιακής συνείδησης. Η δεύτερη ωριμάζει αντικειμενικά, σχετικά λιγότερο δύσκολα από την πρώτη.

Και η πρώτη και η δεύτερη δεν ωριμάζουν με τον ίδιο τρόπο και βαθμό σε όλα τα ενδιαφερόμενα κοινωνικά στρώματα. Η πολιτική του α-α-δ κοινωνικού μετώπου προσφέρει μεν όλες τις προαναφερόμενες δυνατότητες ωρίμανσης των προϋποθέσεων για την επαναστατική αλλαγή - όταν σωστά και δημιουργικά εφαρμόσουμε όλη την πολιτική μας, υποτάσσοντας δηλαδή καθημερινά την τακτική στη στρατηγική μας και συνδυάζοντάς τες σωστά - αλλά δεν ταυτίζονται οι α-α-δ κοινωνικές δυνάμεις, στο σύνολό τους, με αυτές που θα κάνουν πράξη την επανάσταση. Τα ίδια μπορεί να συμβούν και στην όποια έκφραση πάρει το α-α-δ κοινωνικό μέτωπο στο πολιτικό επίπεδο, σε σχέση με το πολιτικό μέτωπο της επανάστασης. Η διεκδικούμενη από το α-α-δ μέτωπο κυβερνητική εξουσία (μια πιθανή, αλλά όχι νομοτελειακή εξέλιξη) δεν είναι επαναστατική κυβέρνηση, ούτε αποτελεί κατάκτηση της εξουσίας συνολικά από τις α-α-δ δυνάμεις.

Αυτές και άλλες διαφορές είναι υπαρκτές. Οπως υπαρκτή είναι και η στενή και πολύμορφη σχέση της α-α-δ πολιτικής και πάλης με την επανάσταση. Αλλωστε, σ' αυτή ακριβώς τη σχέση - αλλά όχι στην ανύπαρκτη ταύτιση - βρίσκεται και η αξία του προτεινόμενου άμεσου πολιτικού στόχου.

ΤΑΚΗΣ ΤΣΙΓΚΑΣ