Προχτές οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» αποκάλυψαν αυτό που όλοι γνώριζαν: στον πλανήτη του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού,

στους καιρούς της «νέας τάξης» που οι πολυεθνικές δε φείδονται δαπανών όταν πρόκειται να μετατρέψουν σε πειραματόζωα εκατομμύρια ανθρώπους,

δεν υπάρχει επαρκής αριθμός φαρμάκων για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης πανδημίας γρίπης.

Γιατί άραγε;...

***

Η απάντηση είναι τόσο παλιά, όσο και ο καπιταλισμός: Το κέρδος.

Οι δυο εταιρίες - «Γκλάξο» (Glaxo) και «Ρος» (Roche) - που παράγουν τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη γρίπη των πουλερικών, ασκούν το «δικαίωμα» που τους παρέχει ένα πολιτικό και οικονομικό σύστημα που έχει για προμετωπίδα του το «ο θάνατός σου - η ζωή μου»: Αποτρέπουν (σ.σ.: στην ουσία απαγορεύουν) την παραγωγή εκείνων των ποσοτήτων φαρμάκων που είναι απαραίτητα, ώστε να κρατούν ψηλά την τιμή και να κερδοσκοπούν με τον πανικό, αλλά και με τη γρίπη, εφόσον αυτή εκδηλωθεί.

***

Η ιστορία του εγκλήματος (περί εγκλήματος πρόκειται) είναι μακρά. Και έχει μια σειρά από πολύ ενδιαφέροντα επεισόδια. Με πρωταγωνίστριες, βέβαια, τις φαρμακοβιομηχανίες.

*

Αρχές της δεκαετίας του '90, η Ινδία και η Βραζιλία αποφάσισαν να σπάσουν την πατέντα των φαρμάκων που κατείχαν οι φαρμακοβιομηχανίες και προχώρησαν στην παραγωγή αντιγράφων - και εξίσου θεραπευτικών - φαρμάκων για την αντιμετώπιση του έιτζ. Η διαφορά με τα λεγόμενα πρωτότυπα είναι ότι τα αντίγραφα είναι κατά πολύ φθηνότερα. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: το ποσό των 10.000 - 15.000 δολαρίων που απαιτούνταν για την ετήσια θεραπεία ενός ασθενή έιτζ, να πέσει κατά 95%!

*

Οι φαρμακοβιομηχανίες «φρικίασαν». Τότε, ακριβώς, άρχισε το σύστημα να... δουλεύει: Το 1994 οι φαρμακοβιομηχανίες επέβαλαν στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) τη συμφωνία TRIPS. Τι προέβλεπε η συμφωνία; Οτι για μια τουλάχιστον 20ετία και σε κάθε περίπτωση μέχρι το 2005, η εταιρία που θα ανακάλυπτε κάποιο φάρμακο θα είχε την απόλυτη «πνευματική» ιδιοκτησία του. Λόγω, όμως, της «φιλανθρωπίας» τους, οι φαρμακοβιομηχανίες υποσχέθηκαν ότι θα έκαναν δεκτό το αίτημα να σπάει η πατέντα τους, εφόσον ετίθετο ζήτημα δημόσιας υγείας. Υπό μία προϋπόθεση: Εκείνος που θα αναλάμβανε την παραγωγή των αντιγράφων φαρμάκων θα ήταν η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία κάθε χώρας. Αναγκαία «λεπτομέρεια»: Οι περισσότερες φτωχές χώρες δε διαθέτουν εγχώρια φαρμακοβιομηχανία...

*

Το αποτέλεσμα: Το έιτζ στην Αφρική θερίζει, ο μέσος όρος ζωής έχει πέσει στα 47 από τα 62 χρόνια που ήταν πριν δυο δεκαετίες. Οσο για τις «φιλάνθρωπες» φαρμακοβιομηχανίες, έφτασαν ως εκεί: Εκαναν μήνυση (!) στην κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής όταν το 1997 προχώρησε στην παραγωγή αντιγράφων φαρμάκων για να σωθεί ο πληθυσμός της από το έιτζ.

***

Αφού έσυραν στα δικαστήρια τη Νότια Αφρική, οι φαρμακοβιομηχανίες το 2001 απέσυραν τη μήνυση. Τι συνέβη; Μήπως... επλήγησαν ξαφνικά από «ουμανισμό»; Οι φαρμακοβιομηχανίες είναι άτρωτες από τέτοιες «ασθένειες». Απλώς είχαν καταφέρει προηγουμένως να εξασφαλίσουν τα κέρδη τους. Πώς; Στη συνδιάσκεψη του ΠΟΕ στο Κατάρ, αρχικά αναγνωρίστηκε ότι οι φτωχές χώρες πρέπει να βοηθιούνται όταν τίθενται ζητήματα δημόσιας υγείας και τέθηκε ως όριο το 2002 για να έχει βρεθεί κάποια λύση όσον αφορά τα «πνευματικά δικαιώματα» των φαρμακοβιομηχανιών. Αλλά έκτοτε ανέλαβαν οι υπάλληλοι των πολυεθνικών των φαρμάκων, δηλαδή οι κυβερνήσεις: Οι φαρμακοβιομηχανίες, έχοντας στο πλευρό τους τις ΗΠΑ και την ΕΕ (τι σύμπτωση!) έχουν οδηγήσει σε κωλυσυεργία και αδιέξοδο τις διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή των αποφάσεων του Κατάρ (σ.σ.: όπως έχετε διαπιστώσει, για τις κωλυσιεργίες της ΕΕ στο θέμα, δεν έχει αναφέρει λέξη τις τελευταίες μέρες ο αρμόδιος επίτροπος Υγείας. Λογικό...).

*

Στο μεσοδιάστημα, 2,2 εκατομμύρια Αφρικανοί έχουν πεθάνει από έιτζ, φυματίωση και ελονοσία ενώ υπολογίζεται ότι συνολικά μέχρι το 2010 θα έχουν ξεπεράσει τα 18 εκατομμύρια τα παιδιά που θα έχουν μείνει ορφανά καθώς θα έχουν χάσει τουλάχιστον τον ένα γονέα τους από έιτζ...

***

Λίγο αργότερα ήρθε μια νέα συμφωνία. Υπογράφτηκε το 2003 στο Μεξικό και προέβλεπε κι αυτή - στα λόγια - τη δυνατότητα πρόσβασης των φτωχών στα αντίγραφα φάρμακα. Στην πραγματικότητα ήταν μια επανάληψη του ίδιου έργου: Εξασφαλίστηκαν εκ νέου τα συμφέροντα των φαρμακοβιομηχανιών καθώς η συμφωνία επέβαλε τέτοιους οικονομικούς και νομικούς όρους, που οι φτωχές χώρες αδυνατούν να τους εκπληρώσουν απέναντι στις πολυεθνικές. Οι τελευταίες έχουν καταφέρει και πάλι η διεθνής τιμή των αντιγράφων φαρμάκων, ακόμα κι όταν παρασκευάζονται, να καθορίζεται από την τιμή της αρχικής πατέντας, συνεπώς να είναι και αυτά απαγορευτικά για τους τοπικούς πληθυσμούς...

*

(Συνεχίζεται...)