ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Αποστολή Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ).--

Ιράκ, Κασπία, Καύκασος, Ρωσία... Ιδού τα σύνορα της ΕΕ «προς Ανατολάς», όταν ολοκληρωθεί η νέα διεύρυνση και ολοκληρωθούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και κυρίως με την Τουρκία.

Αυτός είναι στην πραγματικότητα και ο απώτερος και στρατηγικός στόχος της απόφασης που πήραν προχτές στις Βρυξέλλες οι 25 ηγέτες της ΕΕ: Οι ευρωπαϊκές πολυεθνικές να κατακτήσουν νέες αγορές, να έρθουν πολύ κοντά στα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, χρησιμοποιώντας ως «προγεφύρωμα» την Τουρκία των 70 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Η προχτεσινή απόφαση των «25» της ΕΕ δε σημαίνει ότι η Τουρκία προσδέθηκε στο άρμα του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού, πολύ περισσότερο που δεκαετίες τώρα βρίσκεται στην αμερικανική «σφαίρα επιρροής». Ομως οι «Ευρωπαίοι», με πρώτη τη Γερμανία, προσδοκούν ότι μέσα από τις μακροχρόνιες διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ θα καταφέρουν να αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερο έλεγχο και τελικά να αποκτήσουν το πάνω χέρι.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, είναι φανερό ότι η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων που αποφασίστηκε προχτές στις Βρυξέλλες είναι από την αρχή ενταγμένη στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για το μοίρασμα των αγορών και τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών του κόσμου.

Από αυτή την άποψη, είναι αστείοι οι φόβοι περί «αλλοίωσης της φυσιογνωμίας» της ΕΕ, εξαιτίας της ένταξης της Τουρκίας, που ακούγονται οπό την πλευρά ορισμένων ευρωλάγνων και υπέρμαχων της «πολιτικής ολοκλήρωσης». Η ΕΕ από την ίδρυσή της ήταν πρώτα απ' όλα μια «μεγάλη αγορά», που εξασφάλιζε την ελεύθερη δράση των μονοπωλίων, ενώ διαρκώς συρρίκνωνε τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων και επέβαλε τη «δημοκρατία της αγοράς».

Αυτός είναι ο λόγος που οι ηγέτες των «25» αδιαφόρησαν επιδεικτικά για την ύπαρξη χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων στη γειτονική χώρα, για τα βασανιστήρια και τα «λευκά κελιά», για την ωμή καταπίεση των Κούρδων, για την κατοχή της Κύπρου, την απειλή πολέμου σε βάρος της Ελλάδας, σε περίπτωση που ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια.

Τις μόνες ρήτρες που φρόντισαν να θέσουν στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας ήταν αυτές που προστατεύουν τον «ανταγωνισμό» του ευρωπαϊκού κεφαλαίου και την προστασία του ευρωοικοδομήματος, όπως για παράδειγμα οι περιορισμοί στην «ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων».

Η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, εκτός των άλλων, έχει δυσμενείς επιπτώσεις και στο Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά. Και αυτό γιατί οι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως άλλωστε και οι ΗΠΑ, εμφανίζονται πρόθυμοι να αναγνωρίσουν «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο, αποδεχόμενοι ένα ρόλο «περιφερειακού παίκτη» στο κατεστημένο της Αγκυρας.

Είναι φρούδες οι προσδοκίες της εγχώριας άρχουσας τάξης που εξέφρασε και ο Κ. Καραμανλής στις δηλώσεις του μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής ότι ο «εξευρωπαϊσμός της Τουρκίας» θα οδηγήσει στην «ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή μας», καθώς και σε «σχέσεις καλής γειτονίας». Από μόνη της η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ κάθε άλλο παρά αποτελεί εγγύηση προς αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχει, άλλωστε, το προηγούμενο του ΝΑΤΟ, το οποίο όχι μόνο δεν εμπόδισε την Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο, αλλά δημιούργησε νέα προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. ΝΑΤΟικός κανονισμός, για παράδειγμα, καθόρισε ότι ο εθνικός εναέριος χώρος της Ελλάδας είναι 6 και όχι 10 μίλια...

Η εξόφθαλμα προκλητική και επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο δεν εμπόδισε τους «25» να αποφασίσουν την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αντίθετα, το «ναι» που της πρόσφεραν αποτελεί μια «ευρω-νομιμοποίηση» στην παρουσία στρατευμάτων κατοχής στην Κύπρο και της διχοτόμησης του νησιού, στις παραβιάσεις στο Αιγαίο και την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, στο casus belli, κ.ο.κ. Η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς για τα προηγούμενα, στο κείμενο των Συμπερασμάτων της ΕΕ, αποτελεί, δίχως άλλο, μια «κατοχύρωση» των τουρκικών διεκδικήσεων. Και αυτό έγινε με την υπογραφή της ελληνικής κυβέρνησης.

Αποδεικνύεται ότι η ΕΕ ελάχιστα ενδιαφέρεται για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, όταν πρόκειται να υπηρετήσει τα ιμπεριαλιστικά της συμφέροντα, πράγμα που μόνο εμπλοκή σε περιπέτειες εγγυάται για το μέλλον.

Ο τρόπος που βοήθησαν οι ηγέτες της ΕΕ τον Ρ. Τ. Ερντογάν να αποφύγει την οποιαδήποτε δέσμευση, τουλάχιστον για τον επόμενο χρόνο για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι αποκαλυπτικός. Ο Τούρκος πρωθυπουργός δεν ανέλαβε σαφή δέσμευση ότι θα το πράξει αυτό ούτε μέχρι τις 3 Οκτώβρη του 2005, που αποτελεί την επίσημη ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αντίθετα, οι ηγέτες της ΕΕ θα ρίξουν το βάρος τους στην «επίλυση» του Κυπριακού με βάση το «σχέδιο Ανάν», διευκολύνοντας έτσι και την κυβέρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει στο μέλλον μια «νέα πραγματικότητα» στο Νησί, αυτή που νομιμοποιεί την εισβολή και κατοχή του 1974.

Αντίστοιχα, τίποτα καλό δεν εγγυάται «η σταθερή εμπλοκή της ΕΕ στην παρακολούθηση της πορείας των ελληνοτουρκικών σχέσεων», όπως με καμάρι την παρουσίασε ο Ελληνας πρωθυπουργός. Ακριβώς γιατί στο κείμενο των Συμπερασμάτων επαναλαμβάνεται ο όρος του Ελσίνκι περί ύπαρξης «συνοριακών διαφορών» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, νομιμοποιώντας έτσι τις τουρκικές διεκδικήσεις. Είναι σκόπιμα αφελής ο ισχυρισμός του Κ. Καραμανλή ότι η «παρακολούθηση» των ελληνοτουρκικών σχέσεων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα υποχρεώσει την Τουρκία «σε μια συνεχή εξομάλυνση των σχέσεών της με την Ελλάδα». Το βέβαιο είναι ότι ο Ρ. Τ. Ερντογάν δεν αισθάνθηκε την παραμικρή πίεση στις Βρυξέλλες τις προηγούμενες μέρες, προκειμένου να σταματήσει την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Μπορεί όμως να δείξει κατανόηση στην αδικαιολόγητη θριαμβολογία του «κουμπάρου» του...