ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

Πρωτομαγιά...

1η Μάη. Από αρχαίους χρόνους η μέρα αυτή συμβόλιζε την οριστική έλευση της καλοκαιρίας. Το γεννοβόλημα της φύσης προμήνυε καλή σοδειά για τους αγρότες και καλές ψαριές για τους ψαράδες, ενώ οι κτηνοτρόφοι εγκατέλειπαν τα χειμαδιά. Με την πάροδο μακρού χρόνου, η 1η Μάη, μαζί με την εξαιρετική φυσική της ιδιότητα, απέκτησε και την κοινωνική της διάσταση. Σημαδεύτηκε από την εξέγερση των εργατών του Σικάγου την Πρωτομαγιά του 1886 και την καταδίκη σε θάνατο του ηγέτη τους Αύγουστου Σπις και των συντρόφων του. Τρία χρόνια αργότερα, το 1889, η Διεθνής των εργατών καθιέρωνε την 1η Μάη ως μέρα αγώνα του διεθνούς προλεταριάτου.

Ενώ στη φυσική παραγωγική της πλευρά παραμένει ως σημάδι έναρξης πλούσιου γεννοβολήματος, στην κοινωνική της πλευρά απέκτησε ταξικό περιεχόμενο. Από τη μια η Πρωτομαγιά των λουλουδιών της αστικής τάξης κι από την άλλη η Πρωτομαγιά του αγώνα των όπου Γης εργαζομένων. Η Διεθνής των εργατών τη συνέδεσε, ως μέρα σύμβολο, με το συνεχή αγώνα κοινωνικής χειραφέτησης της μισθωτής εργασίας από το κεφάλαιο, δίνοντάς της επαναστατικό περιεχόμενο. Από το 1889 και εδώ, ο πλανήτης γνώρισε σειρά εργατικών εξεγέρσεων.

Το 1917 το ρωσικό προλεταριάτο κατόρθωσε να μετατρέψει την εξέγερσή του σε επανάσταση και να καταλάβει την εξουσία. Αυτό έγινε δυνατό με την εξαιρετική παρουσία των μπολσεβίκων και έμεινε στην ιστορία με το όνομα «Οχτωβριανή Επανάσταση». Το επαναστατικό νόημα της Εργατικής Πρωτομαγιάς έγινε πράξη και φάρος προσανατολισμού των εργαζομένων. Ο εικοστός αιώνας ορθώς ονομάστηκε αιώνας πολέμων και επαναστάσεων. Το πρώτο του μισό σημαδεύτηκε από δυο ιμπεριαλιστικούς πολέμους, κάτω από τον αστικό φόβο νικηφόρων εργατικών επαναστάσεων. Ρωσία, Κίνα, Βόρειο Βιετνάμ έγιναν χώροι νικηφόρας έκβασης εργατικών και λαϊκών επαναστατικών πολέμων.

***

Αυτοί, μαζί με το χώρο της Ανατολικής Ευρώπης, που το 1945 δέσποσε η έλευση του Κόκκινου Στρατού, μετέτρεψαν το διεθνές πλαίσιο ανταγωνισμού και άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας. Στο πλαίσιο του διεθνούς μεταπολεμικού ανταγωνισμού, το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα χαρακτηρίστηκε ως περίοδος του ψυχρού πολέμου με τον ανατριχιαστικό τίτλο «ισορροπία του τρόμου». Με το φάσμα ενός ανταγωνισμού πυρηνικών εξοπλισμών η Γη μετατράπηκε σε μια πλανητική πυρηνική βόμβα έτοιμη να εκραγεί. Αυτό μαζί με την αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών του πλανήτη και τη μόλυνση του περιβάλλοντος οδήγησε την ανθρωπότητα στο χείλος της πυρηνικής απειλής και της οικολογικής καταστροφής, δηλαδή στον πάτο του βαρελιού.

***

Στο καθεστώς του παγκόσμιου ανταγωνισμού διακρινόταν η εξής αντίφαση: Οσο πιο λυσσώδης γινόταν ο ανταγωνισμός τόσο περισσότερο εναρμονιζόταν με τη φύση της λειτουργίας του κεφαλαίου. Στις διεθνείς εκθέσεις (defendories), τα οπλικά συστήματα εμφανίζονται ως μια νέα ποιότητα εμπορευμάτων, μιας νέας μορφής οικονομίας, της μιλιταριστικής οικονομίας.

Η νέα αυτή μορφή δραστηριότητας του χρηματιστικού κεφαλαίου διασφαλίζει ευκολότερα και πολλαπλάσια κέρδη. Μέσα από την υποδαύλιση τοπικών και περιφερειακών ανταγωνισμών και συγκρούσεων και την επιτακτική ανανέωση του οπλισμού των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, πραγματοποιείται η σύγχρονη τεράστια συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου.

Μια ανεξέλεγκτη κλειστή λέσχη υπερεθνικής ολιγαρχίας ρυθμίζει την οικονομία του πλανήτη και καθορίζει τον ετήσιο προϋπολογισμό ακόμη και των πιο ανεπτυγμένων καπιταλιστικών κρατών που ασχολούνται με την παραγωγή κι εμπορία των όπλων. Αντίθετα προς αυτή την εντεινόμενη λειτουργία του κεφαλαίου, η ΕΣΣΔ παρέμενε από τη φύση της στη λειτουργία της σχεδιασμένης σοσιαλιστικής οικονομίας. Η ουσία της βρίσκεται στη σχεδιασμένη για τις κοινωνικές ανάγκες παραγωγή αξιών χρήσης. Σε αντίθεση με την απευθείας παραγωγή ανταλλακτικών αξιών (εμπορεύματα) του κεφαλαίου, τα προϊόντα της σοσιαλιστικής παραγωγής παίρνουν προς στιγμή λογιστική αξία (ονομαστική, φαινομενική) εμπορευμάτων για εντελώς πρακτικούς λόγους κρατικού προϋπολογισμού και κατανάλωσης. Με την από μέσα ανατροπή και διάλυση της ΕΣΣΔ έγινε φανερό ότι μόνο με την επέκταση της σοσιαλιστικής επανάστασης στο ανεπτυγμένο καπιταλιστικό μπλοκ μπορούσε να κρατηθεί ο σοσιαλιστικός τρόπος παραγωγής.

***

Μετά τα εβδομήντα τρία χρόνια ύπαρξης του πρώτου εργατικού κράτους, της ΕΣΣΔ, το επαναστατικό νόημα της Εργατικής Πρωτομαγιάς προβάλλει ρωμαλέο και επίκαιρο στον αγώνα κοινωνικής απελευθέρωσης του ανθρώπου.

Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ