Με αφορμή το άνοιγμα των καταστημάτων την Κυριακή 3 Νοέμβρη, οι υπερασπιστές του μέτρου έριξαν διάφορα ιδεολογήματα στην «αρένα» της αντιπαράθεσης με τους εμποροϋπαλλήλους και τους μικρούς ΕΒΕ, τα συλλογικά όργανα των οποίων τοποθετούνται (με διαφοροποιήσεις) ενάντια στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας.

Πέρα από τα συνηθισμένα επιχειρήματα, που καταρρίφθηκαν στην πράξη από την πρώτη κιόλας Κυριακή που άνοιξαν τα μαγαζιά («θα αυξηθεί ο τζίρος», «θα ανακουφιστούν οι μικροί» κ.ά.) ακούστηκε και τούτο: Τα καταστήματα πρέπει να είναι ανοιχτά τις Κυριακές για εκείνους που όλη την υπόλοιπη βδομάδα δεν έχουν ελεύθερο χρόνο να κάνουν τα ψώνια τους.

Το ζήτημα του «ελεύθερου χρόνου» και της αξιοποίησής του στον καπιταλισμό, είναι σημαντικό για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Πράγματι, η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων έχει σήμερα από λίγο έως καθόλου «ελεύθερο χρόνο». Στην πραγματικότητα, όχι μόνο ο εργάσιμος, αλλά και αυτός ο χρόνος, είναι υποταγμένος στο κεφάλαιο, αφού είναι χρόνος που αξιοποιείται για την αναπλήρωση της ικανότητας του εργάτη για εργασία (με ό,τι αυτό σημαίνει βιολογικά, γνωστικά, ψυχολογικά), δηλαδή της εργατικής του δύναμης, η οποία αντικειμενικά φθείρεται κατά τη διάρκεια του εργάσιμου χρόνου.

Γράφει ο Μαρξ στον πρώτο τόμο του «Κεφαλαίου»: «Τι είναι μια εργάσιμη ημέρα; Πόσος είναι ο χρόνος που στη διάρκειά του το κεφάλαιο επιτρέπεται να καταναλώνει την εργατική δύναμη που πληρώνει την ημερήσια αξία της; Πόσο μπορεί να παραταθεί η εργάσιμη ημέρα πέρα από το χρόνο εργασίας που είναι αναγκαίος για την αναπαραγωγή της ίδιας της εργατικής δύναμης;

Σ' αυτά τα ερωτήματα, όπως είδαμε, το κεφάλαιο απαντάει: Η εργάσιμη ημέρα αριθμεί καθημερινά 24 ολόκληρες ώρες, εκτός από λίγες ώρες ανάπαυσης, που χωρίς αυτές η εργατική δύναμη είναι απολύτως ανίκανη να επαναλάβει την υπηρεσία της. Πρώτα πρώτα είναι αυτονόητο πως σ' όλη τη διάρκεια της ζωής του ο εργάτης δεν είναι τίποτα άλλο από εργατική δύναμη, ότι επομένως όλος ο χρόνος που διαθέτει είναι φύσει και νόμω χρόνος εργασίας και γι' αυτό ανήκει στην αυτοαξιοποίηση του κεφαλαίου.

Ο χρόνος για τη μόρφωση του ανθρώπου, για την πνευματική ανάπτυξη, για την εκπλήρωση κοινωνικών λειτουργιών, για την κοινωνική συναναστροφή, για το ελεύθερο παιχνίδι των φυσικών και πνευματικών δυνάμεων, ακόμα και ο ελεύθερος χρόνος της Κυριακής - κι ας είναι στη χώρα που γιορτάζουν ακόμα και το Σάββατο - όλα αυτά είναι καθαρή ανοησία!»¹.

Μια πλευρά, λοιπόν, είναι η έλλειψη «ελεύθερου χρόνου» στον καπιταλισμό. Ομως, η «λογική» που λέει ότι για να αξιοποιήσω εγώ το λίγο «ελεύθερο χρόνο» που μου μένει, πρέπει να τον χάσει ο συνάδελφος που δουλεύει δίπλα μου, υπονομεύει παραπέρα το δικαίωμα συνολικά την πάλη της εργατικής τάξης για «ελεύθερο χρόνο».

Ας το δούμε με ορισμένα παραδείγματα: Ο εργαζόμενος - καταναλωτής που την Κυριακή 3 Νοέμβρη έλεγε στις τηλεοπτικές κάμερες ότι πρέπει να καταργηθεί η Κυριακή αργία, επειδή αυτός και η οικογένειά του μόνο τις Κυριακές έχουν χρόνο να κάνουν τα ψώνια τους, ανάβει το φιτίλι -χωρίς ο ίδιος να το συνειδητοποιεί- για να μπει μπουρλότο όχι μόνο στα εργασιακά δικαιώματα των εμποροϋπαλλήλων, αλλά και στα δικά του.

Γιατί ο «ελεύθερος χρόνος» που του απομένει περιορίζεται σε μια Κυριακή; Επειδή καταργήθηκε στην πράξη το πενθήμερο και το Σάββατο έχει γίνει εργάσιμη μέρα για μια μεγάλη μερίδα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Επίσης, επειδή ο ημερήσιος χρόνος εργασίας μέσα στη βδομάδα έχει πάψει να είναι σταθερός, το συνεχές 8ωρο έχει γίνει 12ωρο και για πολλούς «σπαστό», κύρια σε κλάδους όπου έχουν κυριαρχήσει οι ελαστικές μορφές απασχόλησης.

Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, είναι κατά βάση το κυνήγι της επιβίωσης σε έναν κόσμο με θρυμματισμένες εργασιακές σχέσεις, με μισθούς που δε φτάνουν ούτε για «ζήτω», με εργαζόμενους που δουλεύουν 10ωρα και 12ωρα, ή σε δυο και τρεις δουλειές, για να συμπληρώσουν έναν αξιοπρεπές εισόδημα. 'Η με άνεργους που λιώνουν σόλες από το πρωί μέχρι το βράδυ σε συνεντεύξεις, πρακτικές, μαθητείες, με την ελπίδα ότι κάποιος τελικά θα τους προσφέρει μια δουλειά.

Τα προβλήματα αυτά αφορούν εξίσου τους εμποροϋπάλληλους, όπου εδώ και χρόνια εφαρμόζονται «υβριδικά» οι ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, πριν περάσουν και γενικευθούν σε άλλους τομείς, κύρια των υπηρεσιών. Η κατάργηση της Κυριακής αργίας θα επιδεινώσει κι άλλο τις συνθήκες δουλειάς και αμοιβής των εμποροϋπαλλήλων. Η εφταήμερη εργασία θα καταργήσει ακόμα και τη χαραμάδα του «ελεύθερου χρόνου» που έχουν σήμερα, όσοι δουλεύουν εντατικά έξι μέρες τη βδομάδα.

Οταν, λοιπόν, ένας εργαζόμενος ζητάει από το συνάδελφό του να σμπαραλιάσει κι άλλο τη ζωή του, για να έχει αυτός την «πολυτέλεια» να κάνει τα ψώνια του την Κυριακή, στην πραγματικότητα υπονομεύει παραπέρα τους όρους που ο ίδιος και η οικογένειά του βγάζουν το μεροκάματο, νομιμοποιώντας τη λογική που λέει ότι οι εργασιακές σχέσεις πρέπει να προσαρμοστούν «στις ανάγκες της (καπιταλιστικής) αγοράς». Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να ξεχνάει ότι αυτά που ζητάει να κάνει ο εμποροϋπάλληλος για να τον εξυπηρετήσει, αργά η γρήγορα θα τα ζητήσει από τον ίδιο ο δικός τους εργοδότης, για να εξυπηρετήσει τους δικούς του πελάτες.

Για παράδειγμα, αν παγιωθεί το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές και αυτές κατοχυρωθούν σαν εργάσιμες, τότε με βεβαιότητα θα πάμε σε γενικευμένη εφαρμογή της εφταήμερης εργασίας τουλάχιστον στο λεγόμενο «κλάδο των υπηρεσιών». Αν το επιχείρημα είναι ότι τα εμπορικά πρέπει να είναι ανοιχτά την Κυριακή για να μπορεί ο κόσμος να ψωνίζει στον ελεύθερο χρόνο του, τότε γιατί να μην ισχύει το ίδιο με τα κομμωτήρια, τις τράπεζες, ενδεχόμενα και με υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, που έχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για το ωράριο λειτουργίας τους;

Μια ακόμα πλευρά: Ανοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές σημαίνει επέκταση του χρόνου της απλήρωτης δουλειάς και διευθέτηση του χρόνου εργασίας, αφού ο εργαζόμενος «ανταλλάσσει» την εργασία της Κυριακής με ένα ρεπό, ενδεχόμενα μέσα στη βδομάδα. Η οδηγία, βέβαια, για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας δίνει το δικαίωμα στον εργοδότη να δώσει το ρεπό όποτε του «καπνίσει», ενώ η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στους τόπους δουλειάς, σε συνθήκες υποχώρησης του κινήματος, του επιτρέπει να μην το δώσει και καθόλου.

Επιπλέον, η επέκταση του χρόνου λειτουργίας των καταστημάτων, στρώνει το έδαφος για παραπέρα ελαστικοποίηση του χρόνου εργασίας, με ωρομίσθιο ή μοίρασμα του 8ωρου σε περισσότερες από μια ημέρες. Ευνοούνται, δηλαδή, οι προϋποθέσεις για ένταση της εργοδοτικής επιθετικότητας, η οποία με βεβαιότητα δε θα περιοριστεί στα εμπορικά καταστήματα, αλλά σύντομα θα επεκταθεί και σε άλλους κλάδους.

Από αυτήν τη σκοπιά, το αίτημα για μείωση του εργάσιμου χρόνου και παράλληλη αύξηση του μισθού, ώστε να καλύπτονται οι σύγχρονες ανάγκες της λαϊκής οικογένειας, συμβάλλει ως στόχος πάλης να αναδεικνύονται οι δυνατότητες της ανθρωπότητας να απελευθερωθεί από την καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Είναι μια σύγχρονη ανάγκη, γιατί η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να μπορεί, στα πλαίσια άλλων σχέσεων παραγωγής, να λύσει τα πιο οξυμένα προβλήματα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Αναδείχνεται, λοιπόν, και έτσι η ανάγκη μιας εξουσίας και μιας οικονομίας που να εκφράζει τα συμφέροντα των άμεσων παραγωγών του κοινωνικού πλούτου.

Η έλλειψη του «ελεύθερου χρόνου» είναι ένα ζήτημα. Η αξιοποίησή του, κύρια από τη νεολαία, είναι ένα δεύτερο, εξίσου σημαντικό. Ο ελεύθερος χρόνος είναι το πεδίο ανάπτυξης ενός ιστορικά καθορισμένου τρόπου ζωής². Με τον όρο «τρόπος ζωής» εννοούμε τις δραστηριότητες, τις ασχολίες ή τις συνήθειες που χαρακτηρίζουν μια κοινωνική ομάδα, τάξη ή κοινωνία. Η αστική τάξη δεν στερεί μόνο τον «ελεύθερο χρόνο» από τους εργαζόμενους και τη νεολαία, αλλά παρεμβαίνει ανοιχτά και στον τρόπο που αυτός αξιοποιείται.

Το «σκότωμα της ώρας», η «κοινωνικοποίηση» μέσω διαδικτύου, η εκτόνωση ή η φυγή από τη δύσκολη πραγματικότητα που επιβάλλει ο καπιταλισμός στη ζωή εργαζόμενων και άνεργων, κυριαρχούν στο περιεχόμενο που έχει σήμερα ο «ελεύθερος χρόνος» για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων και ιδιαίτερα των νεότερων ηλικιακά. Από αυτή τη σκοπιά -για να επιστρέψουμε στην Κυριακάτικη αργία-, η λογική που λέει ότι «εγώ θέλω τις Κυριακές για να χαζεύω στα μαγαζιά και να κάνω τα ψώνια μου», καθόλου δεν ξενίζει.

Ολοένα και λιγότεροι νέοι και μεγαλύτεροι σε ηλικία βλέπουν τον «ελεύθερο χρόνο» σαν μια ευκαιρία να διαβάσουν ένα καλό βιβλίο, να δουν ένα καλό θεατρικό έργο -είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη το 44% των Ελλήνων δεν έχει διαβάσει ποτέ στη ζωή του ένα βιβλίο³. Πολύ περισσότερο, για να αναπτύξουν κοινωνική και συνδικαλιστική δράση, να κάνουν δουλειά για το σωματείο τους, να συμμετάσχουν στις διαδικασίες του κινήματος.

Η διεκδίκηση για δωρεάν πρόσβαση στα πολιτιστικά αγαθά, η ανάγκη για στήριξη της νεανικής δημιουργίας, η ενθάρρυνση της συμμετοχής και όχι της στεγνής παρακολούθησης, αποτελούν άξονες γύρω από τους οποίους μπορεί και πρέπει να παλέψει το εργατικό κίνημα, αναδεικνύοντας τις αξίες της συλλογικότητας και τη σημασία που έχει η συμμετοχή σε εκείνες τις δραστηριότητες που ανεβάζουν το επίπεδο της συνείδησης, με σκοπό να την προετοιμάσει για τη συμμετοχή στον πολιτικό αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού και την κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας.

Παραπομπές:

1. Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο», τ. 1ος, σελ. 242-246

2. ΚΟΜΕΠ, τεύχος 4/2004

3. «Ριζοσπάστης», 14/11/2013, σελ. 21

Οι τοπικές εκλογές που θα γίνουν την ερχόμενη Τρίτη στη Δανία πραγματοποιούνται μέσα στις συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, έντασης της επίθεσης του κεφαλαίου και όξυνσης των λαϊκών προβλημάτων. Στις συνθήκες αυτές, τα κόμματα του ευρωμονόδρομου στην προεκλογική συζήτηση προσπαθούν να αποκόψουν τις τοπικές και περιφερειακές εκλογές από τον πολιτικό τους χαρακτήρα, από την πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, από τον ίδιο τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης.

Γι' αυτό και τα συνθήματα των αστικών κομμάτων είναι συνειδητά «απολίτικα και αταξικά». Για παράδειγμα, το κεντρικό σύνθημα του σοσιαλδημοκράτη δήμαρχου Κοπεγχάγης είναι «εδώ μένουμε εμείς». `Η, ακόμα, «ψήφισε προσωπικά, να κάνουμε τον δήμο μας υπόδειγμα», αλλά και πιο «αριστερά τάχα συνθήματα» σε δήμους με εργατογειτονιές όπως «στον δήμο μας θα ισχύουν οι συλλογικές συμβάσεις» ή ακόμα «στo δήμο μας δε θα αποφασίζει η ΕΕ», «ο δήμος μας θα σέβεται το περιβάλλον» κ.ά.

Αποφεύγεται συνειδητά η αναφορά ότι βασικοί τομείς όπως της Υγείας, της Παιδείας, των όποιων εναπομεινασών κοινωνικών παροχών και της διαχείρισης του περιβάλλοντος (νερό, σκουπίδια) που έχουν περάσει στην αρμοδιότητα των περιφερειών και των δήμων, για τους οποίους έχουν ληφθεί αποφάσεις για την ιδιωτικοποίησή τους και για τον άμεσο περιορισμό του κόστους τους που σημαίνει μαζικές απολύσεις. Την περασμένη άνοιξη, μεσολάβησαν η κήρυξη από την Ενωση Περιφερειών του 2μηνου λοκ άουτ σε βάρος της απεργίας των δασκάλων που αντιδρούσαν στις απολύσεις και μειώσεις μισθών αλλά και σε βάρος της απεργίας των γιατρών. Την ίδια ώρα, έχουν βγει στη δημοσιότητα απαράδεκτες εικόνες για τη μεταχείριση των ηλικιωμένων στους οίκους ευγηρίας. Λόγω της ριζικής μείωσης του προσωπικού, οι περισσότερες υπηρεσίες διεκπεραιώνονται από εθελοντές. Στη δε παιδεία και συγκεκριμένα στα δημοτικά και στα γυμνάσια ο μέσος όρος ανά τάξη από 24 έχει ανέβει στους 30 μαθητές. Οι εταιρείες που αναλαμβάνουν τα δημοτικά έργα μετά από διαγωνισμό εκμεταλλεύονται τις νέες εργασιακές σχέσεις που έχουν ψηφιστεί στη βουλή και θησαυρίζουν, ενώ η κατάσταση των εργαζομένων γίνεται όλο και πιο δύσκολη, με εντατικοποίηση της δουλειάς, παραβίαση των μέτρων ασφάλειας, τρομοκρατία απολύσεων και αισθητή μείωση των αμοιβών.

Εδώ αξίζει να αναφερθούμε και στο μεγαλύτερο σε κόστος έργο στην πρωτεύουσα, την επέκταση του μετρό, που θα διαρκέσει πάνω από 6 χρόνια με βασικό χρηματοδότη το δήμο Κοπεγχάγης και όπου δεν εργάζεται ούτε ένας εργάτης με συγκροτημένα δικαιώματα, αφού έχει γίνει εισαγωγή φτηνών εργατών από άλλες χώρες μεταξύ άλλων και Ελλήνων που δουλεύουν σε άθλιες συνθήκες και με πολύ μειωμένους μισθούς.

Ακόμη, τα κέντρα εύρεσης εργασίας έχουν περάσει στους δήμους με το δικαιολογητικό ότι έχουν άμεση επαφή με τις τοπικές επιχειρήσεις, αλλά αυτό χρησιμοποιείται για να προμηθεύουν τις επιχειρήσεις με φτηνό εργατικό δυναμικό και να πιέζουν τους άνεργους να δεχτούν όρους απαράδεκτους με την απειλή ότι θα πεταχτούν έξω από το σύστημα επιδότησης. Ακόμα, η εφαρμογή του ελεύθερου ωραρίου και η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας έχει σαν αποτέλεσμα το κλείσιμο πάνω από 30% των μικρομάγαζων στις γειτονιές και το ποσοστό είναι ακόμα μεγαλύτερο στην επαρχία.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η συμμετοχή στις κάλπες θα είναι χαμηλότερη του 50% και το στοίχημα θα είναι αν βγουν περισσότεροι «μπλε» (φιλελεύθεροι) ή «κόκκινοι» (σοσιαλδημοκράτες) δήμαρχοι, οι οποίοι έχουν εκ των προτέρων δεσμευτεί στην υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής, αφού τόσο προσωπικά όσο και μέσω των κομμάτων τους έχουν στηρίξει την τύπου «Καλλικράτη» διοικητική μεταρρύθμιση από το 2007 που μάλιστα θα ανανεωθεί σύντομα, με σκοπό την επιβολή νέων αντιλαϊκών μέτρων και την απόλυτη προσαρμογή στην πολιτική στήριξης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Η εργατική τάξη και ιδιαίτερα η νεολαία έχουν χάσει κάθε εμπιστοσύνη και αισθάνονται εξαπατημένοι από τα κόμματα που κυβερνούν ή στηρίζουν την κυβέρνηση. Και εδώ φαίνεται η αδυναμία που οφείλεται κυρίως στην έλλειψη ισχυρού ΚΚ και ταξικού πόλου στο εργατικό κίνημα στη Δανία. Ετσι, τα λαϊκά στρώματα είτε ελπίζουν ότι μέσα από τοπικές ή και εθνικές εκλογές μπορούν να έρθουν αποφασιστικές αλλαγές που θα δώσουν λύση στα προβλήματά τους, είτε απέχουν.

Είναι ενδεικτικό ότι το σαββατοκύριακο πριν τις εκλογές θα στηθούν σε μεγάλες πόλεις κάλπες έξω από μπαρ και ντισκοτέκ με ευθύνη δημοτικών αρχών, ώστε «να δοθεί η δυνατότητα στους νέους να ψηφίσουν». Να ψηφίσουν, δηλαδή, σε μια στιγμή που θα βρίσκονται υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών.

Αλλωστε, ο σοσιαλδημοκράτης δήμαρχος της Κοπεγχάγης Φρανκ Γιένσεν, έχει υποσχεθεί ότι με τη στήριξη των οπορτουνιστών της Κοκκινοπράσινης Συμμαχίας Δανίας θα νομιμοποιήσει σύντομα τα ελαφρά ναρκωτικά στην πρωτεύουσα, με τη δικαιολογία του υπεύθυνου ελέγχου στη διακίνησή τους.

Αντιδράσεις προκάλεσε, επίσης, την περασμένη βδομάδα το γράμμα του υπ. Παιδείας προς την πρύτανη του πανεπιστημίου Κοπεγχάγης, όπου ανάφερε ρητά ότι μέσα στους χώρους των πανεπιστημίων απαγορεύεται η οποιαδήποτε προεκλογική δραστηριότητα και η παράβαση αυτού θα έχει συνέπειες. Σε μια εποχή, μάλιστα, που έχουν ανακοινωθεί νέες αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα, που θα περιορίσουν τη δυνατότητα σε μεγάλο μέρος νέων από τα λαϊκά στρώματα να σπουδάζει.

Χαρακτηριστικό αυτών των εκλογών είναι και η εμφάνιση, σε πολλές περιφέρειες, φασιστών υποψήφιων με το όνομα «Κόμμα των Δανών». Πρόκειται για καθαρά φασιστικό κόμμα - παρακλάδι της ναζιστικής οργάνωσης danish defence league, που προβάλλει όλη τη βρωμιά του συστήματος με το ρατσισμό, τον άκρατο εθνικισμό, τον αντισημιτισμό και το χυδαίο αντικομμουνισμό. Κύριο σύνθημά τους είναι: μια Δανία για τους Δανούς και μόνο. Εντύπωση προκαλεί η μεγάλη προβολή τους από τα ΜΜΕ σαν κόμμα ριζοσπαστικό και αντισυστημικό και ο ρόλος πολλών δημοτικών αρχών που τους καλούν σε προεκλογικές συγκεντρώσεις ακόμα και σε σχολεία.

Μάλιστα, στην κεντρική Δανία έχει γίνει προεκλογική συμφωνία μεταξύ φασιστών και κεντροδεξιών κομμάτων, ότι σε περίπτωση που δεν εκλέξουν αντιπρόσωπο οι φασίστες, οι ψήφοι τους θα μοιραστούν στα κόμματα του καλούμενου μπλε μπλοκ των φιλελευθέρων.

Μπροστά στις εκλογές, είναι χαρακτηριστικός ο αποπροσανατολιστικός ρόλος του κόμματος των Πρασινοκόκκινων (αδελφό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, και μέλος του ΚΕΑ) που κινούμενοι εντός των καπιταλιστικών τειχών προσπαθούν να επωφεληθούν από τις απώλειες των σοσιαλδημοκρατών που θα τιμωρηθούν για την αντιλαϊκή πολιτική που υλοποιούν, δίνοντας ψεύτικες υποσχέσεις ότι με μια καλύτερη διαχείριση τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν προς όφελος των εργαζομένων. Και μάλιστα όταν αυτήν την περίοδο διαπραγματεύονται οι ίδιοι με την κυβέρνηση το πόσο αντιλαϊκός θα είναι ο νέος προϋπολογισμός, ο οποίος, μεταξύ άλλων, καθορίζει αυστηρά και τα οικονομικά πλαίσια στα οποία θα κινηθούν δήμοι και περιφέρειες. Ισχυρίζονται ότι πιέζουν την κυβέρνηση να κάνει πράσινες επενδύσεις λες και από αυτές δεν επωφελείται πρώτα από όλους το μεγάλο κεφάλαιο. Επίσης, σε όλους τους δήμους και τις περιφέρειες, έχουν δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα συνεργαστούν με τους σοσιαλδημοκράτες, κανονικό δεκανίκι δηλαδή της σοσιαλδημοκρατίας.

Τα 2 ΚΚ της Δανίας κατεβαίνουν σε κοινή λίστα μέσα σε πολύ αντίξοες συνθήκες και κλίμα αντικομμουνισμού. Η ΚΟ Δανίας του ΚΚΕ συμμετέχει ενεργά στον προεκλογικό αγώνα με δική της προεκλογική ανακοίνωση και δραστηριότητα, απορρίπτοντας κάθε αντιλαϊκό δίλημμα για μπλε ή κόκκινη διαχείριση, αποκαλύπτει τον ύπουλο ρόλο του οπορτουνισμού. Με άνοιγμα στους Ελληνες μετανάστες αλλά και σε Δανούς εργαζόμενους γίνεται προσπάθεια να κατανοηθεί ότι η ψήφος θα πρέπει να έχει πολιτικά ταξικά κριτήρια, να συνειδητοποιηθεί ότι η τοπική διοίκηση είναι μακρύ χέρι του αστικού κράτους. Ενός κράτους που στις συνθήκες της απελευθερωμένης αγοράς, εν μέσω κυριαρχίας των μονοπωλίων, δεν υπάρχουν περιθώρια για το κεφάλαιο να κάνει παραχωρήσεις στους εργαζόμενους που κάποτε έγιναν κάτω κι από την πίεση των σοσιαλιστικών χωρών και τώρα το ποτάμι πίσω δεν γυρνά. Να προβληθεί πλατιά η ανάγκη για την οργάνωση των εργαζομένων, την ενίσχυση του ταξικού προσανατολισμού της πάλης, να ανοίξει συζήτηση για την αναγκαιότητα της ρήξης με το μεγάλο κεφάλαιο και τους εκπροσώπους του, να αναδειχθεί η αναγκαιότητα του σοσιαλιστικού δρόμου ανάπτυξης.

ΠΡΩΤΟ: Γιατί ο Δασκαλόπουλος, ο πρόεδρος του ΣΕΒ, να κάνει μια τόσο μεγάλη δωρεά; Σίγουρα θα ήταν αφελής κάποιος να υποθέσει ότι την κάνει λόγω φιλοτεχνίας. Ολη αυτή η ιστορία αποτελεί μια ακόμα επένδυση για τον βιομήχανο. Και φυσικά δε μιλάμε για μία συνηθισμένη επένδυση με άμεση μόνο ανταπόδοση. Μιλάμε για μια επένδυση που στοχεύει στο μυαλό του καθενός μας. Είναι σε όλους μας γνωστή η ελιτίστικη αντίληψη που κυριαρχεί στο χώρο μας και πλασάρεται σαν πρωτοπορία. Σαν ό,τι πιο προωθημένο στον τομέα των εικαστικών. Μιλάμε για τις θεωρίες τού «τέχνη για την τέχνη», «όλα είναι τέχνη» και «τέχνη εσωστρεφής με επίκεντρο τον καλλιτέχνη και μακριά από την κοινωνία». Τα παραπάνω κάνουν να παράγονται έργα τέχνης που αναπόφευκτα διδάσκουν τον ατομισμό, τη μεταφυσική σύγχυση, το αδιέξοδο και την αντικοινωνικότητα, διδάσκουν δηλαδή όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που βοηθάνε έναν εκμεταλλευτή να κρατά πιο εύκολα υπόδουλους τα θύματα της εκμετάλλευσης. Ετσι και ο κ. Δασκαλόπουλος, σαν προνοητικός εκμεταλλευτής, φροντίζει να εξασφαλίσει την ομαλότητα των κερδών του με τέτοιου είδους επενδύσεις. Φυσικά και δεν υπονοούμε ότι κάνοντας μια βόλτα στον Εθνικό Κήπο κάποιος θα κυριεύεται από «μαγικές δυνάμεις» και στο τέλος της βόλτας του θα είναι ένας πειθήνιος υποταγμένος ανθρωπάκος. Απλά, η συγκεκριμένη κίνηση είναι από αυτές που απευθύνονται στο πλατύ κοινό, ενώ συνήθως όλη αυτή η σχετική με την τέχνη δραστηριότητα είναι κλεισμένη σε μουσεία και γκαλερί και αφορά κάποιους λίγους.

Οι δηλώσεις του κ. Δασκαλόπουλου προκαλούν το κοινό αίσθημα όταν λέει πως επιτέλους ο Κήπος δεν θα είναι ιδιοκτησία κάποιων(!!!), εννοώντας τους συνταξιούχους και τις οικογένειες με παιδάκια που κάνουν τον περίπατό τους στον Κήπο...

ΔΕΥΤΕΡΟ: Το κράτος ουδέποτε εφάρμοσε το νόμο για την Τέχνη στο Δημόσιο χώρο και τα δημόσια κτίρια και χώρους, που προβλέπουν το 1% της δαπάνης των δημόσιων κτιρίων και του γύρω χώρου να δίνεται για τη δημιουργία καλλιτεχνικών έργων από τους εικαστικούς, με ανοιχτή πρόσκληση στους καλλιτέχνες μέσα από δημόσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς ώστε να διασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή πρόταση για το δημόσιο χώρο, αλλά και η ίση αντιμετώπιση των καλλιτεχνών από την πολιτεία, κρίνοντας το έργο και όχι το όνομα... Οι σχετικοί νόμοι δεν εφαρμόζονται από το 1989! Το ΕΕΤΕ, ο συλλογικός φορέας των εικαστικών καλλιτεχνών, έχει κατ' επανάληψη προτείνει τρόπους για τη λειτουργία του νόμου, καταθέτοντας αναλυτική επεξεργασία, ποτέ όμως δεν πήρε απάντηση. Μάλιστα, για το θέμα της τέχνης στο δημόσιο χώρο το 2012 δόθηκαν δύο αντίθετες μεταξύ τους απαντήσεις από τους συναρμόδιους υπουργούς (ΥΠΕΚΑ κ. Ευάγ. Λιβιεράτο και τότε Πολιτισμού κ. Κ. Τζαβάρα) στη Βουλή σε Ερώτηση για παράτυπη και παράνομη Υπουργική Απόφαση της άλλοτε υπουργού ΥΠΕΚΑ κας Μπιρμπίλη. Στις παρεμβάσεις του συλλογικού φορέα των εικαστικών καλλιτεχνών για το θέμα, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2013 ο νέος υπουργός Πολιτισμού αλλά και συνολικά η κυβέρνηση δεν έδωσε καμία απάντηση.

ΤΡΙΤΟ: Πώς γίνεται το ίδιο το κράτος, ο Δήμος Αθήνας, να αγνοεί τους ίδιους του τους νόμους; Η απάντηση είναι πολύ απλή και μας δείχνει για άλλη μια φορά ξεκάθαρα ότι στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος που ζούμε, οι κατακτήσεις παίρνονται πίσω όταν το κίνημα το επιτρέψει και οι ανάγκες του συστήματος το επιβάλουν. Οι καπιταλιστές μπορούν ωμά να καταπατούν τους δικούς τους νόμους, όχι όμως οι εργάτες που κάθε αγώνας τους βγαίνει παράνομος. Το ΕΕΤΕ και ο νόμος του είναι αποτέλεσμα αγώνων του λαού μας τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι κυβερνήσεις όλα αυτά τα χρόνια το ανεχόντουσαν μέχρι που το καπιταλιστικό σύστημα πριν μερικά χρόνια μπήκε πάλι σε κρίση. Αυτή η κατάσταση στενεύει τα περιθώρια ανοχής του σε οποιοδήποτε φιλολαϊκό μέτρο, με αποτέλεσμα οι ελάχιστοι νόμοι με κάποια φιλολαϊκά στοιχεία να ποδοπατιούνται ή να καταργούνται! Ετσι και σε αυτήν την περίπτωση: Οι νόμοι για την τέχνη στο δημόσιο χώρο παρακάμφθηκαν. Και βέβαια, όπως συνηθίζεται, το θέμα θα φανεί ως δωρεά του κ. Δασκαλόπουλου προς το Δημόσιο για να ξεπερασθούν οι πολλές αντιρρήσεις.. Αποκαλύπτεται το πόσο «δημόσιος» θεωρείται από την κυβέρνηση και το Δήμο Αθήνας ο «δημόσιος χώρος» και τι συμφέροντα εξυπηρετεί η άρνησή τους να εφαρμόσουν χρόνια τώρα τη σχετική με την τέχνη στο δημόσιο χώρο νομοθεσία. Κρίνοντας και από την εμπειρία άλλων χωρών της ΕΕ στις οποίες τέτοιου είδους εκδηλώσεις πλασάρονται αρκετά συχνά, καταλαβαίνουμε ότι το πράγμα δεν θα σταματήσει εδώ και ότι θα γίνουν τα πάντα να μας κάνουν να αποδεχτούμε την αστική «τέχνη» ως... πρωτοπορία.