Θραύση κάνουν στους εφήβους η ηρωίνη και η κάνναβη, καθώς αποτελούν τις κύριες ουσίες χρήσης και μάλιστα σε όλο και μικρότερες ηλικίες. Η παραπάνω διαπίστωση, αλλά και η αναγκαιότητα για την επέκταση των προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης της χρήσης στους εφήβους προκύπτουν από μελέτη της «Στροφής», του προγράμματος του ΚΕΘΕΑ για εφήβους χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών και τις οικογένειές τους.

Η μελέτη παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά των ατόμων που προσέγγισαν το 1999 το Κέντρο Συμβουλευτικής Εφήβων της «Στροφής», που λειτουργεί στο Δικαστήριο Ανηλίκων Αθήνας και αφορά σε 450 εφήβους.

Ο μέσος όρος προσέλευσης στη «Στροφή» ήταν τα 18 χρόνια, ωστόσο η χρήση αρχίζει πολύ νωρίτερα. Σύμφωνα με τη μελέτη, παραπάνω από το 60% των εφήβων είχαν την πρώτη τους επαφή με τις παράνομες ψυχοτρόπους ουσίες έως την ηλικία των 15 ετών. Το 70% ξεκίνησαν τη χρήση με κάνναβη κατά μέσο όρο στα 14,5 χρόνια τους, ενώ το 25% ξεκίνησαν τη χρήση με εισπνεόμενες ουσίες κατά μέσο όρο στα 13 τους χρόνια.

Το 53% των αγοριών και το 32% των κοριτσιών, που προσέγγισαν τη «Στροφή», είχαν την κάνναβη ως κύρια ουσία χρήσης-κατάχρησης-εξάρτησης, ενώ το 31% των αγοριών και το 52% των κοριτσιών είχαν ως κύρια ουσία χρήσης την ηρωίνη. Ο μέσος όρος ηλικίας έναρξης της κύριας χρήσης ήταν τα 15,5 χρόνια ενώ για την ηρωίνη ήταν τα 16 χρόνια, για την κάνναβη τα 14,5 και για τα κατασταλτικά χάπια τα 15 χρόνια. Σχεδόν το 70% των νέων έκαναν παράλληλη χρήση και δεύτερης ουσίας, ενώ σχεδόν το 60% έκαναν χρήση και τρίτης ουσίας. Τα κατασταλτικά χάπια είναι η πιο διαδεδομένη δευτερεύουσα ή και τριτεύουσα ουσία χρήσης.

Η χρήση συνδέεται άμεσα και με την πρόωρη διακοπή του σχολείου. Από τους συνολικά 450 εφήβους που προσέγγισαν τη «Στροφή» μόνο το 36% πήγαιναν σχολείο. Παραπάνω από τους μισούς είχαν διακόψει το σχολείο κατά μέσο όρο στα 15,9 χρόνια τους, ενώ το 25% των αγοριών και το 16% των κοριτσιών είχαν ως ανώτερο επίπεδο ολοκληρωμένης εκπαίδευσης το δημοτικό.

Σε ό,τι αφορά στην οικογενειακή κατάσταση, το 90% των χρηστών ζούσε με τους γονείς του, το 60% και με τους δύο, ενώ το 30-40% είχε χωρισμένους γονείς. Σχεδόν το 80% ανέφεραν ότι κανένας από τους γονείς ή τα αδέρφια τους δεν είχε κάποιο πρόβλημα ψυχολογικό, κατάχρησης ψυχοτρόπων ουσιών ή αλκοόλ. Το 6% των εφήβων ανέφερε χρήση ουσιών από τον πατέρα. Το αντίστοιχο ποσοστό για την κατάχρηση αλκοόλ απ' τον πατέρα φτάνει το 10%. Επίσης, το 17% περίπου των νέων ανέφεραν χρήση ουσιών από τον αδερφό ή την αδερφή.

Πάντως, το 96% των εφήβων που προσέγγισαν τη «Στροφή» ήταν καπνιστές, παραπάνω από το 70% έκαναν χρήση αλκοόλ ενώ το 14% των αγοριών και 12% των κοριτσιών κατανάλωνε πάνω από δυο ποτά ημερησίως τον τελευταίο μήνα.

Τέλος, η παραβατικότητα που προκύπτει από τη χρήση φανερώνεται από τη μελέτη, η οποία δείχνει ότι παραπάνω από το 60% των αγοριών και το 40% των κοριτσιών είχαν στο παρελθόν συλληφθεί για κάποιο αδίκημα, ενώ σχεδόν το 89% είχαν από μια έως και πέντε συλλήψεις. Επίσης, το 7,5% των αγοριών και το 3,3% των κοριτσιών δήλωσαν ότι έχουν καταδικαστεί στο παρελθόν για κάποιο αδίκημα.