Στις 23 Οκτώβρη του 1943 οι Γερμανοί κατακτητές και «Ελληνες» κουκουλοφόροι συνεργάτες τους γνωστοί στη Σπάρτη σαν ομάδες Βρεττάκου, που υπέδειξαν τα σπίτια των πατριωτών χτύπησαν τις πόρτες της Σπάρτης και συνέλαβαν τον ανθό της πόλης - επιστήμονες, επαγγελματίες, εργάτες και αγρότες, 450 το σύνολο, όλοι τους μέλη και στελέχη του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Την άλλη μέρα με 24 καμιόνια τους μετέφεραν στις φυλακές της Τρίπολης. Και τον άλλο μήνα, στις 26 Νοέμβρη, πήραν τους 118 και τους εκτέλεσαν στο Μονοδένδρι Λακωνίας, σε αντίποινα για το σκοτωμό, σε ενέδρα, πολλών Γερμανών, από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ. Ηταν μια ακόμα εκατόμβη στο βωμό της απελευθέρωσης της κατεχόμενης από τους ναζί πατρίδας μας, όπως και τόσες άλλες εκατόμβες και ολοκαυτώματα που πλήρωσε ο λαός μας για τη χιλιάκριβη τη λευτεριά του, που κατέκτησε με τον αγώνα και την καθοδήγηση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ που ήταν η ψυχή της Εθνικής Αντίστασης.

Τερατώδες το έγκλημα των φασιστών. Αλλά μια ακόμα φορά, αναδείχνεται ο ηρωισμός των πατριωτών, το μεγαλείο του ήρωα γιατρού Χρήστου Καρβούνη, που στην κλινική του έβρισκαν αρωγή οι φτωχοί και καταφρονεμένοι, ακόμα και Γερμανούς εγιάτρευε. Κι όταν του πρότειναν να βγει από τη σειρά των μελλοθανάτων να γλιτώσει την εκτέλεση, ο Χ. Καρβούνης απάντησε: «'Η όλοι ή κι εγώ μαζί τους»! Κι ας του φώναζαν οι συναγωνιστές του «φύγε γιατρέ φύγε γιατρέ», εκείνος έμεινε καταγγέλλοντας τους «Ούνους», όπως τους αποκάλεσε, για τα εγκλήματά τους.

Αλλά το γερμανοταγματασφαλίτικο αυτό έγκλημα γίνεται ακόμα πιο οδυνηρό, καθώς, στους 118 εκτελεσμένους συμπεριλαμβάνονταν 19 αδέλφια και δύο πατεράδες τους. Κι ανάμεσά τους τα 4 αδέλφια Τζιβανόπουλοι, τα τρία αδέλφια Αλεμαγίδη κ.ά. Εδώ, στον τόπο τη θυσίας, στο Μονοδένδρι, το περασμένο Σάββατο, παρά τον άστατο καιρό και τη βροχή, βρέθηκαν και πάλι, πολλοί αντιστασιακοί και φίλοι της Αντίστασης, όπου και τίμησαν τη μνήμη των εκτελεσμένων.

Την εκδήλωση οργάνωσε η ΠΕΑΕΑ Λακωνίας όπου συμμετείχαν και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Απογόνων και Φίλων της ΕΑ και του ΔΣΕ, συγγενείς των εκτελεσμένων, αντιπροσωπείες του ΚΚΕ και της ΚΝΕ και αντιστασιακοί από την Αθήνα. Η ΕΠΟΝίτισσα Αθηνά Τσιγκάρη απάγγειλε ποιήματα.

Την κεντρική ομιλία έκανε ο πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ Λακωνίας, Λευτέρης Αναστασάκος, που αναφέρθηκε στο ιστορικό, αλλά και στους αγώνες των αντιστασιακών, μαζί με τα λαϊκά στρώματα και τις ταξικές δυνάμεις για τη δικαίωση των οραμάτων και των ιδανικών του ΕΑΜ, για λαϊκά δικαιώματα και ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους κλπ. Καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ που στηρίζουν ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ. Και καλώντας σε υπερψήφιση στις εκλογές και ενίσχυση του ΚΚΕ.