Ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης, το Σαββατοκύριακο από την Αμοργό όπου βρέθηκε, έκανε λόγο για «κρίσιμους καιρούς τους οποίους διανύουμε, με μεγάλες γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή μας», ενώ ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στην Αγκυρα - σε μια προσπάθεια να αμβλύνει τις αντιδράσεις της και σε αυτό το ζήτημα - λέγοντας ότι τα Θαλάσσια Πάρκα που εξήγγειλε θα είναι «εντός των χωρικών μας υδάτων» και ούτε μέτρο παραέξω.
Επιστρέφοντας, την Κυριακή συγκάλεσε στο Μαξίμου «σύσκεψη» για το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με τη συμμετοχή της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ. Ακολούθησε διαρροή από την κυβέρνηση ότι «σύντομα θα υπάρξουν σχετικές τοποθετήσεις» από μεριάς της.
Τι είχε προηγηθεί; Δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» ότι ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε από τη ΡΑΕΚ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου) να ανατρέψει το πλάνο πληρωμών που εγκρίθηκε τον Ιούλη (82 εκατ., με «προαπαιτούμενο» την παρουσίαση από τον ΑΔΜΗΕ ενός «πειστικού οδικού χάρτη υλοποίησης του έργου», το οποίο εδώ και μήνες έχει κολλήσει στον πάτο της θάλασσας έξω από την Κάσο) και να αναγνωριστούν μεγαλύτερες δαπάνες.
Ακολούθησε ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ ότι διαψεύδει το δημοσίευμα, ότι «αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου», αλλά ότι η απόφαση της ΡΑΕΚ «δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα» και τα οποία κατά τον ίδιο φτάνουν τα 251 εκατ. ευρώ.
Σε αυτό το φόντο, την Κυριακή ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Χριστοδουλίδης έκανε δηλώσεις όπως ότι «η κυπριακή κυβέρνηση δεν εκβιάζεται» και ότι ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ «δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει».
Θυμίζουμε ότι Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης μετά τη συνάντησή τους στις 23/9 στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ, προχώρησαν σε κοινή δήλωση ότι «οι δύο κυβερνήσεις παραμένουν απολύτως προσηλωμένες στην υλοποίηση αυτού του έργου στρατηγικής σημασίας». Κι αυτό ενώ στη Λευκωσία γίνονταν τοποθετήσεις όπως αυτή του υπουργού Οικονομικών Μ. Κεραυνού ότι υπάρχουν μελέτες «μη βιωσιμότητας» του έργου, ότι «το έργο είναι πολύπλοκο, με οικονομική, τεχνική και γεωπολιτική πτυχή» και ότι είναι ριψοκίνδυνο να δεσμευτούν κονδύλια χωρίς να έχουν μειωθεί οι «αβεβαιότητες» για το αν το έργο μπορεί να προχωρήσει.
Χθες, μετά το σούσουρο, τόσο η κυπριακή όσο και η ελληνική κυβέρνηση μιλούσαν περί «απόλυτης συμπόρευσης» και άλλα τέτοια, ενώ στην Αθήνα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έλεγε πως «σε ό,τι αφορά την πορεία του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, το οποίο θα ωφελήσει ενεργειακά πριν και πάνω απ' όλα την Κύπρο, αυτή συνδέεται με την επίλυση οικονομοτεχνικών εκκρεμοτήτων και από τη μη αμφισβήτηση της βιωσιμότητάς του», με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη συνέχισή του.
Αλλωστε και ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης, μιλώντας χθες στον ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΪ», άφησε ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο το όλο θέμα να καταλήξει στις ελληνικές καλένδες, πετώντας το «μπαλάκι» στην Κύπρο με αποστροφές τύπου «αναμένουμε ότι θα υπάρξει μια τέτοια καθολική στήριξη και από την πλευρά της Κύπρου» και «έως ότου στην πραγματικότητα αρθούν οι εκκρεμότητες και υπάρξει μια ενιαία στάση για δέσμευση, θα παραμείνουμε στη σημερινή κατάσταση».
Την ίδια ώρα, υπό παρακολούθηση από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό παραμένει το τουρκικό ερευνητικό πλοίο «Πίρι Ρέις», το οποίο πλέει σε διεθνή ύδατα, δυτικά των Ψαρών, σε συνέχεια της NAVTEX που είχε εκδώσει η Αγκυρα για «έρευνες» το διάστημα 4 έως 14 Οκτώβρη. Είναι ερώτημα αν στα επόμενα 24ωρα κινηθεί και στα 22 σημεία που έχει υποδείξει ως δυνητικά σημεία ερευνών. Σημειωτέον, η περιοχή που έχει οριστεί ως χώρος έρευνας για το «Πίρι Ρέις» σύμφωνα με την τουρκική NAVTEX εκτείνεται από τη Θάσο μέχρι τη Χίο, τον Αη Στράτη, τη Μύκονο, την Ικαρία και τους Φούρνους.
Ολα αυτά στον απόηχο των δηλώσεων του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, το Σαββατοκύριακο, ότι υφίστανται συμφωνίες στην Ανατολική Μεσόγειο κατά της Τουρκίας: «Υπάρχουν περιοχές συμμαχιών που γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθούν στη Μεσόγειο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τις βλέπουμε και αναπτύσσουμε διπλωματικά μέτρα γι' αυτές». «Αν δεν μπορέσεις να αναπτύξεις διπλωματικά μέτρα για συγκεκριμένα θέματα, τότε παραπέμπεις το θέμα στον στρατό σου, στα όργανα ασφαλείας, και συμβαίνουν περισσότερα πράγματα», πρόσθεσε με νόημα.
Διόλου τυχαία, ο Ρομπ Μπάουερ, πρώην επικεφαλής της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ (2021-2025), έλεγε το Σάββατο στα «Νέα» (ερωτηθείς για τη συμμετοχή της Τουρκίας στην «άμυνα» της ΕΕ) ότι «αν μιλάμε για ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τα κράτη εκτός ΕΕ, ειδικά τα μέλη του ΝΑΤΟ Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία, Τουρκία. Η Τουρκία έχει δημιουργήσει μια σημαντική αμυντική βιομηχανία, είναι μέλος του ΝΑΤΟ και θα πρέπει να είναι σε θέση να βοηθήσει στην ενίσχυση κρατών που θέλουν να αγοράσουν τουρκικά όπλα. Το να τους αποκλείουμε και να τους αντιμετωπίζουμε ως κίνδυνο είναι λάθος».
Στη δε επισήμανση ότι η Ελλάδα «έχει συγκεκριμένες ευαισθησίες», έσπευσε να τις απαξιώσει, λέγοντας πως «είναι πολύ δύσκολο να λυθεί αυτό το πρόβλημα αν τα ίδια τα έθνη δεν θέλουν να το λύσουν. Και τότε αυτό που συμβαίνει στο ΝΑΤΟ είναι ότι τα κράτη λένε στους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ, όπως ήμουν εγώ, αλλά και στον γενικό γραμματέα σε πολιτικό επίπεδο, ότι το άλλο κράτος φέρει την ευθύνη για οτιδήποτε» και καλώντας «τα δύο έθνη (...) να προσπαθήσουν περισσότερο» για επικίνδυνες «διευθετήσεις» με ΝΑΤΟική «βούλα».
Σε αυτό το κλίμα, η Τουρκία ξεκίνησε τη μεγάλη ετήσια άσκησή της «Θαλασσόλυκος», που λαμβάνει χώρα στη Μαύρη Θάλασσα, στο Αιγαίο Πέλαγος και στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ 6 και 10 Οκτώβρη. Συμμετέχει ολόκληρος ο τουρκικός στόλος.