Η ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, στη συναυλία
Με την οικογένεια του συνθέτη |
Τραγούδια που μας βοηθούν να μην ξεχνάμε. Τραγούδια που μας συγκινούν και μας θυμίζουν ότι ωραίο είναι καθετί που υπερνικά τις δυσκολίες...
Ο Θάνος γεννήθηκε πριν 78 χρόνια σε ένα νεοκλασικό της Πάτρας, Αράτου 33 και Κορίνθου. Η καταγωγή της οικογένειάς του αστική, συντηρητική. Ο πρώτος που «αλλαξοπίστησε» ήταν ο πατέρας του. Γύρισε από τις σπουδές του στο Μαθηματικό ως κομμουνιστής.
Οι πρώτες του θύμησες είναι από τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Η εκτέλεση του Μπελογιάννη, η στοχοποίηση του πατέρα του, οι συγκεντρώσεις της ΕΔΑ. Χρόνια δύσκολα που τον καθορίζουν βαθιά. Οπως βαθιά τον καθορίζουν οι γεμάτες αγάπη και μουσική στιγμές στο πατρικό του.
Αυτή που τον μύησε στον κόσμο της μουσικής ήταν η θεία του, η οποία για χάρη του μικρού Θάνου αποκαλύπτει το πιάνο που ήταν σκεπασμένο με μαύρο ύφασμα λόγω πένθους. Το πρώτο του άκουσμα; Σούμπερτ. Αυτό ήταν! Κεραυνοβολήθηκε... Και έτσι σιγά - σιγά η μουσική έγινε η βασική διάσταση στη ζωή του.
Η πρώτη μεγάλη αγάπη του ήταν η κλασική μουσική. Μπαχ, Μπετόβεν, Μότσαρτ. Παίζοντάς τους στο πιάνο, μαθητής του δημοτικού, ένιωθε να «ίπταται» και να περιπλανιέται στους δρόμους της πόλης του, με τις στοές της και τα όμορφα νεοκλασικά της, αλλά έφευγε και πέραν αυτής σε πόλεις και εποχές παλιές που δεν ήξερε. Αυτοσχεδίαζε στο πιάνο με τις ώρες.
Αρα, εδώ στην Πάτρα λοιπόν, έχουμε όλα όσα καθορίζουν τον Θάνο. Η μαγιά που τον διαμόρφωσε ως έναν νέο καλλιτέχνη που ψάχνει τον δικό του, προσωπικό δρόμο στη μουσική είναι εδώ. Εκτός από μια πλευρά. Αυτή θα έρθει λίγο αργότερα, στα φοιτητικά του χρόνια, και είναι η σχέση του με τη μεταπολεμική avant garde.
Ο Θάνος δεν ξέχασε ποτέ την πόλη του. Επέστρεφε σε αυτήν. Και πολλά χρόνια αργότερα έγινε ο πρώτος καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, του οποίου ήταν και ο εμπνευστής του. Κατόρθωσε να τον καταστήσει ως έναν από τους πιο σημαντικούς θεσμούς της πολιτιστικής ζωής της πόλης, συγκεντρώνοντας ξένους και Ελληνες δημιουργούς από πολλά είδη τέχνης.
Ναι, είναι αλήθεια πως ο Θάνος μέσα από τη μουσική και τα τραγούδια του άφησε τη σφραγίδα του και μίλησε για όλα τα σημαντικά, τα σπουδαία, τα συγκλονιστικά της ανθρώπινης ζωής και Ιστορίας. Και αυτή η σφραγίδα δεν θα ξεθωριάσει ποτέ, θα παραμείνει για πάντα ανεξίτηλη. Και σήμερα, αν ήταν μαζί μας, εδώ στην Πάτρα της φτωχολογιάς, ο Θάνος σίγουρα θα μας μιλούσε για την αδικία του καπιταλιστικού κόσμου, για όλα αυτά που παράγουν οι εργαζόμενοι με τα χέρια τους, για τις «πόλεις που χτίζουνε μαζί» κι αυτοί «ακόμα ζουν στο νοίκι». Θα κατακεραύνωνε αυτή την κοινωνία που συσσωρεύει αμύθητο πλούτο σε μια χούφτα κοινωνικά παράσιτα και αφήνει την πλειοψηφία στην ανέχεια και την αβεβαιότητα για το αύριο. Θα κατήγγειλε τα εγκλήματα αυτού του σάπιου και διεφθαρμένου κράτους, όπως αυτό που έγινε στα Τέμπη και τις ευθύνες, τις οποίες η κυβέρνηση προσπάθησε και πάλι προκλητικά να κουκουλώσει στη Βουλή τις προηγούμενες μέρες.
Αυτόν τον πρωτοπόρο ρόλο, που αναδεικνύεται μέσα από την αλληλεγγύη που εκφράζεται στους μετανάστες, που δουλεύουν σαν σύγχρονοι σκλάβοι στα χωράφια της οργής, εδώ στη Δυτική Αχαΐα και τη Βόρεια Ηλεία, από τους ντόπιους συναδέλφους τους, το Εργατικό Κέντρο της Πάτρας, τη δημοτική αρχή. Από τα ελπιδοφόρα βήματα που γίνονται στην οργάνωσή τους, σπάζοντας την τρομοκρατία χρόνων.
Ειδικά σήμερα που έχει πλέον συσσωρευτεί μεγάλη πείρα, που όλες οι δήθεν «λύσεις» που προσφέρει το σύστημα δοκιμάστηκαν ξανά και ξανά και απέτυχαν για τον λαό, ακριβώς γιατί πέτυχαν για τα μεγάλα συμφέροντα και τους διεθνείς συμμάχους τους. Τώρα, που η κυβέρνηση της ΝΔ καλεί και πάλι τον λαό να κάνει υπομονή, να βάλει τα κεφάλια μέσα, γιατί «οι καιροί είναι ταραγμένοι» και να περιμένει στο μέλλον, κάποτε, να δει τα οφέλη της καπιταλιστικής ανάπτυξης στη ζωή του.
RIZOSPASTIS |
Για να γίνει τελικά «η ανάγκη ιστορία». Για να φτάσουμε σε εκείνη την πιο δίκαιη κοινωνία, την οποία οραματιζόταν και ο ίδιος και πάντα μιλούσε με τα πιο όμορφα λόγια για αυτή, επισημαίνοντας, ταυτόχρονα, την αναγκαιότητα ακόμα και στους πιο δύσκολους καιρούς, μέσα στον πιο αρνητικό συσχετισμό, να κρατάμε ανοιχτό ένα παράθυρο σε αυτό το μέλλον. Την κοινωνία του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, όπου θα έχει γίνει παρελθόν η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οι κρίσεις, η ανεργία, ο πόλεμος.
Γι' αυτή την προοπτική παλεύουμε από σήμερα. Αυτή τη συζήτηση ανοίγουμε πλατιά στον λαό και τη νεολαία. Εκεί έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας την ώρα που πρωτοστατούμε στους καθημερινούς αγώνες για κάθε ζήτημα που «καίει» τον λαό, για να έχει έστω και την πιο μικρή κατάκτηση.
Σήμερα ο Θάνος θα μας μιλούσε για τη φρίκη του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Για την αδικία που συνιστά να σφάζονται οι λαοί για τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών τους. Θα έδινε το σύνθημα και θα ξεκαθάριζε ότι κανένας καλλιτέχνης, κανένας εργαζόμενος και νέος, κανένας που θέλει να λέγεται άνθρωπος δεν μπορεί να μένει απαθής, απλός θεατής, όταν συντελείται μπροστά στα μάτια του μια κανονική γενοκτονία, αυτή του χιλιοβασανισμένου λαού της Παλαιστίνης και των παιδιών του από το κράτος - δολοφόνο του Ισραήλ.
Πόσες και πόσες φορές αυτές τις μέρες στις συγκεντρώσεις, στα συλλαλητήρια δεν σιγοτραγουδάμε τους στίχους από τον Μικρόκοσμο: «Για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό, πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο, είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει, είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε». Σιγοτραγουδάμε για να πάρουμε δύναμη και να φωνάξουμε ακόμη πιο δυνατά: «Λευτεριά στην Παλαιστίνη»!
Οταν το φιτίλι του πολέμου έχει ανάψει για τα καλά σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν και μαζί με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ οδηγούν σε γενικευμένη ανάφλεξη ολόκληρη την περιοχή. Οταν ο πλανητάρχης Τραμπ στέλνει τελεσίγραφα στο Ιράν. Οταν ο Γερμανός Μερτς δηλώνει ότι το Ισραήλ κάνει εκ μέρους τους όλη τη βρώμικη δουλειά. Οταν η Κίνα και η Ρωσία προειδοποιούν, τότε δεν κάθεσαι να περιμένεις παθητικά να γίνεις εσύ ο στόχος αντιποίνων!!! Αλλά μπαίνεις μπροστά στον αγώνα και απαιτείς να σταματήσει τώρα κάθε εμπλοκή της χώρας σου.
Οταν η κυβέρνηση της ΝΔ σε πλήρη αντίθεση με τα αισθήματα της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, εξακολουθεί να δικαιολογεί ακόμα και τώρα τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα του Ισραήλ και να συγκαλεί συσκέψεις για την «αντιβαλλιστική προστασία της χώρας», τότε δεν περιμένεις. Μπαίνεις μπροστά και απαιτείς να σταματήσει κάθε στρατιωτική και οικονομική συνεργασία με αυτό το κράτος - δολοφόνο.
Μια στρατιωτική εγκληματική συνεργασία που έτρεξαν πολλές κυβερνήσεις. Τα θεμέλια έβαλε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2010. Ακολούθησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που προχώρησε πολλά βήματα πιο πέρα τη συνεργασία με το κράτος - τρομοκράτη, με πρωθυπουργό και τότε τον σφαγέα Νετανιάχου, τον «Μπίμπι» όπως τον έλεγε ο Τσίπρας, πριν παραδώσει τη σκυτάλη στη ΝΔ και τον Μητσοτάκη, που την έχει απογειώσει.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, υπήρξαν στο παρελθόν ακόμα και συνεκπαιδεύσεις ανάμεσα στις Πολεμικές Αεροπορίες των δύο κρατών, που προσομοίωναν επιθέσεις των Ισραηλινών σε στρατηγικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αξιοποιώντας το παρόμοιο ανάγλυφο της Ελλάδας και την περίπου ίδια απόσταση από το Ισραήλ. Δηλαδή, Ισραηλινοί πιλότοι που σήμερα εφορμούν κατά του Ιράν, έχουν εκπαιδευτεί σε συνεργασία με την Ελλάδα, εδώ στην Ελλάδα, για τέτοιες πολεμικές αποστολές.
Αυτές τις στρατηγικές συμμαχίες με το Ισραήλ, τις ΗΠΑ, τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ προσπαθούν εδώ και δεκαετίες τα ευρωατλαντικά παπαγαλάκια να πλασάρουν στον λαό, ως δήθεν «εγγύηση» για τα κυριαρχικά δικαιώματα και την ασφάλεια της χώρας και του λαού απέναντι σε όσους τα επιβουλεύονται.
Κι όταν αυτή η προπαγάνδα γκρεμίζεται κάθε μέρα από την ίδια την πραγματικότητα, όταν γίνεται ολοφάνερο ότι όχι απλά δεν προστατεύουν απολύτως τίποτα όλοι αυτοί, αλλά αντίθετα μας βάζουν στους πιο μεγάλους κινδύνους, εκείνοι αντί να απολογηθούν, αντί να σιωπήσουν, κάνουν την προπαγάνδα τους ακόμα πιο επιθετική.
Καλούν τον λαό να γίνει σαν τα μούτρα τους, να αποδεχτεί ως «αναγκαίο κακό» τους 60.000 νεκρούς στη Γάζα, τις εικόνες με τα σκελετωμένα παιδιά, τις μανάδες που κλαίνε, γιατί νιώθουν πως αν γλιτώσουν τα παιδιά τους από τους βομβαρδισμούς κινδυνεύουν να πεθάνουν από την πείνα. Εχουν το θράσος να λένε, «με το Ισραήλ έχουμε κοινούς αντιπάλους και είναι προς το συμφέρον μας να κερδίζει»!!!
Για να το πετύχουν βάζουν Μέσα Ενημέρωσης να λειτουργούν μέρα - νύχτα σαν ντουντούκες του ισραηλινού στρατού, αναπαράγοντας γελοία τα προσχήματά τους. Πότε για το δήθεν «δικαίωμα» του κατακτητή στην «αυτοάμυνα» και πότε για το δικαίωμά του να πραγματοποιεί «προληπτικά χτυπήματα», για να «μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα». Μια καραμέλα που την πιπιλάνε βέβαια εδώ και 30 χρόνια, όπως κάποτε δικαιολογούσαν την εισβολή στο Ιράκ με τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ Χουσεΐν, τα οποία ακόμα τα ψάχνουν. Τους έπιασε ο πόνος, βλέπετε, για τον κίνδυνο από τα πυρηνικά του Ιράν, αλλά δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τα πυρηνικά του Ισραήλ. Δεν λένε κουβέντα για το γεγονός ότι ο Αραξος, εδώ στη Δυτική Ελλάδα, παραμένει σε ετοιμότητα για να φιλοξενήσει ξανά πυρηνικά των ΗΠΑ, όπως άλλωστε συνέβαινε από το 1978 έως το 2001. Να το βάλουν καλά στο μυαλό τους: Ο λαός της Πάτρας, ολόκληρης της Αχαΐας, δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει να φέρετε πυρηνικά στον Αραξο!
Δεν λένε τίποτα για το γεγονός ότι εγκαταστάσεις στη χώρα μας, όπως το αεροδρόμιο της Ανδραβίδας και η βάση στο Ακτιο, γίνονται κεντρικοί κόμβοι για τους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς, για την επίβλεψη των κινήσεων της Ρωσίας, του Ιράν και άλλων αντιπάλων των ΗΠΑ και της ΕΕ, για τον ανεφοδιασμό πλοίων και αεροπλάνων που συμμετέχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις, για τη μεταφορά στρατευμάτων και υλικού προς τα πολεμικά μέτωπα. Δεν δείχνουν να ανησυχούν καθόλου που όλες αυτές οι εγκαταστάσεις και μαζί τους οι παρακείμενες πόλεις της χώρας μας θα γίνουν αντικειμενικά στόχοι αντιποίνων στα επόμενα βήματα της γενίκευσης του πολέμου.
Θάβουν τις κινητοποιήσεις του ελληνικού λαού που βροντοφωνάζει ότι «η Ιστορία έχει μια σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά», όπως και τις παρεμβάσεις του ΚΚΕ, γιατί τους χαλάνε τη σούπα και το αφήγημα.
Η αλήθεια είναι ότι κανένας λαός, ποτέ και πουθενά, δεν ωφελήθηκε από τα εγκλήματα των ιμπεριαλιστών, σε όποια πλευρά κι αν βρισκόταν. Ούτε καν ο ίδιος ο λαός του Ισραήλ δεν ωφελείται, που τώρα περνά τις νύχτες του κρυμμένος στα καταφύγια, εξαιτίας των αντιποίνων από το Ιράν. Και θα ωφεληθεί ο ελληνικός λαός;
Αλλο πράγμα εννοούν αυτοί όταν μιλάνε για «ωφέλεια» και «εθνικά συμφέροντα». Εννοούν τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων που διεκδικούν μερίδιο από τη λεία, που θα επωφεληθούν από τα ενεργειακά και επενδυτικά projects και τους αντίστοιχους δρόμους μεταφοράς που σχεδιάζονται μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Μόνο που για να προχωρήσουν αυτά, απαιτείται να ενταφιαστεί οριστικά η προοπτική δημιουργίας ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους, να αλλάξουν μη αρεστά καθεστώτα και κυβερνήσεις, όπως έκαναν και πρόσφατα στη Συρία και να σχεδιαστεί ο χάρτης της Μέσης Ανατολής καταπώς βολεύει το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Στη μάχη τους για την πρωτοκαθεδρία οι ιμπεριαλιστές δεν θα διστάσουν να διαπράξουν κανένα έγκλημα, θα χρησιμοποιήσουν και τα πιο θανατηφόρα όπλα. Μάλιστα, έχουν βάλει τα παπαγαλάκια τους να τα παρουσιάζουν και να τα περιγράφουν με δέος και θαυμασμό στα δελτία ειδήσεων, θέλοντας να κάνουν τον λαό να νιώσει αδύναμος και ανήμπορος απέναντι στους σχεδιασμούς τους.
Σε αυτούς, ο Θάνος θα απαντούσε σίγουρα με τους στίχους από το «Γερμανικό εγχειρίδιο πολέμου» του Μπρεχτ:
«Στρατηγέ, το τανκς σου είναι δυνατό μηχάνημα.
Θερίζει δάση ολόκληρα κι εκατοντάδες άνδρες αφανίζει.
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα: χρειάζεται οδηγό.
Στρατηγέ, το βομβαρδιστικό είναι πολυδύναμο.
Πετάει πιο γρήγορα απ' τον άνεμο.
Κι απ' τον ελέφαντα σηκώνει βάρος πιο πολύ.
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα: χρειάζεται πιλότο.
Στρατηγέ, ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ.
Ξέρει να πετάει.
Ξέρει και να σκοτώνει.
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα: ξέρει να σκέφτεται».
Για αυτή την ακατανίκητη δύναμη του σκεπτόμενου ανθρώπου μιλούσε ο Θάνος μέσα από τη μουσική και τα τραγούδια του. Και όπως είχε πει ο ίδιος, εδώ στην Πάτρα, στη μεγάλη συναυλία που έδωσε για τα 100χρονα του ΚΚΕ: «Εχουμε ταχθεί για να ξεπερνάμε τις δυνατότητές μας. Δυνατό και ρεαλιστικό είναι το αδύνατο. Και μόνο τότε θα έρθει η πιο όμορφη θάλασσα...».
Ναι, αγαπημένε μας Θάνο. Την υπόσχεση που σου δώσαμε θα την κρατήσουμε!
Θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για τον καινούργιο κόσμο για τον οποίο μιλούσες, μέχρι κάθε άνθρωπος που υφίσταται την εκμετάλλευση, να αισθανθεί ότι ανάμεσα σε εκείνους που οραματίζονται και παλεύουν για την επαναστατική αλλαγή, θα βρει ένα κομμάτι του δικού του κόσμου. Μέχρις ότου όλοι μαζί να το κάνουμε πράξη, πάντα με τη μουσική σου να συντροφεύει το ταξίδι μας.
Μέχρι να «γελάσεις από τα βάθη των χρυσών σου ματιών»,
γιατί θα έχουμε αρχίσει «το ταξίδι μας στην πιο όμορφη θάλασσα»,
θα έχουν αρχίσει «να μεγαλώνουν τα πιο όμορφα παιδιά»,
θα ζούμε «τις πιο όμορφες μέρες μας»,
και θα λέμε ο ένας στον άλλο «τα πιο όμορφα λόγια».
Προχωράμε δυνατά!
Ο καθένας και η καθεμιά ατομικά και όλοι μαζί οργανωμένα και συλλογικά, για «να πάμε μπροστά, να πάμε ίσια»! Για να ανοίξουμε όλα τα παράθυρα του κόσμου σε ένα φωτεινό αύριο, στο φωτεινό μέλλον του σοσιαλισμού - κομμουνισμού! Της κοινωνίας όπου «ο ποιητής θα ψαρεύει και ο ψαράς θα γράφει ποιήματα».
Εμπρός! Ας ενώσουμε τις φωνές μας απόψε όλοι και όλες μαζί με τα πιο αγαπημένα μας τραγούδια.
Γιατί εμείς ξέρουμε καλά «να πολεμάμε και να τραγουδάμε»!