Σε ένα γεμάτο αμφιθέατρο, στη Φιλοσοφική Αθηνών, μίλησε, χτες, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα. Κάλεσε τους φοιτητές και τους σπουδαστές να μπουν στη μάχη ενάντια στη βάρβαρη επίθεση που δέχεται όλος ο λαός. Τους κάλεσε, επίσης, στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές, στις 19 του Μάη, να στείλουν μήνυμα αντίστασης, ξεπερνώντας τις παρατάξεις του συμβιβασμού, αλλά και την αποχή, η οποία αξιοποιείται υπέρ των κυρίαρχων δυνάμεων. Ακολουθούν αποσπάσματα απ' την ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μια διαπίστωση, την έκανα και χτες στη Θεσσαλονίκη. Να μην το πάρετε αυτό σαν γκρίνια απέναντι στη νεολαία, αλλά είναι μία διαπίστωση που πρέπει να προβληματίσει όλους και όλες. Τον τελευταίο καιρό, υπάρχει μια ευρύτερη λαϊκή αφύπνιση, υπάρχουν διεργασίες μέσα στο λαό, υπάρχουν κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια, αντιστάσεις. Μπορεί να πει κανείς ότι όλοι δεν έχουν μπει στην πάλη, αλλά πολλοί έχουν μπει, περισσότεροι από κάθε άλλη φορά. Μάλιστα, άνθρωποι που δεν ανήκουν σε συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα μπήκαν στη δράση, πολλοί από αυτούς δίπλα μας, δίπλα στο ΚΚΕ, και αναζητούν δρόμο αντίστασης, δρόμο διεξόδου.

Επιτρέψτε μου να πω ότι για πρώτη φορά, στα τελευταία χρόνια, συμβαίνει να μην υπάρχει ένα μαζικό "παρών" σε αυτούς τους αγώνες από το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα. Βεβαίως, δεν εννοώ τα παιδιά της ΚΝΕ, τους φίλους της ΚΝΕ. Ανθρωποι που βαδίζουν στην ΚΝΕ είναι στη δράση, αλλά για πρώτη φορά, σε μια περίοδο που από άκρη σε άκρη στην Ελλάδα υπάρχει μια αναζήτηση, μια συσσωρευμένη αγανάκτηση και δυσαρέσκεια, ο φοιτητόκοσμος, ο κόσμος των φοιτητών δε βγαίνει. Δε θα έλεγα ότι δεν είναι μπροστά, δεν υπάρχει πάντα απαίτηση να είναι μπροστά, αλλά πάντως σημειώνει ένα "απών". Πραγματικά απασχολεί.

Τριάντα, σαράντα, πενήντα χρόνια πριν, όσο πάει το μυαλό μου πίσω, όταν ωρίμαζαν οι μεγάλοι αγώνες, καμιά φορά ξεκίναγαν πρώτοι οι φοιτητές και οι σπουδαστές. Αλλες φορές έμπαιναν πολύ γρήγορα στους αγώνες. Τι συμβαίνει; Δε θέλω να εξαντλήσω αυτό το θέμα σήμερα, και μάλιστα λίγες μέρες πριν τις εκλογές, αλλά πιστεύω ότι έχει ένα σημείο επαφής με το θέμα που θέλουμε να συζητήσουμε, όσο μπορούμε να το συζητήσουμε.

Ας πάρουμε μια πλευρά. Το 2006 και το 2008 όταν η κυβέρνηση της ΝΔ περνούσε το νόμο - πλαίσιο, σκεφτόταν την αναθεώρηση του Συντάγματος και την επίσημη συνταγματική νομιμοποίηση της ιδιωτικής Παιδείας, φοιτητές - σπουδαστές είχαν ξεχυθεί στους δρόμους. Εγινε μια πιο συστηματική προσπάθεια από πλευράς του ΚΚΕ και της νεολαίας αυτά τα προβλήματα που έθεταν φοιτητές και σπουδαστές να θεωρηθούν και προβλήματα της λαϊκής οικογένειας, της εργατικής οικογένειας. Η εργατική οικογένεια δεν είναι μόνο στον κλάδο που δουλεύει, γιατί έχει και παιδιά. Και τα παιδιά έχουν γονείς, δεν είναι απλώς νέοι άνθρωποι. Εγινε ένα μικρό βήμα, όχι επαρκές, αλλά έγινε.

Οι φοιτητές και οι σπουδαστές μπήκαν στη μάχη με διάφορους τρόπους. Εκαναν πολυήμερες καταλήψεις και βεβαίως μπήκαν πολλά ρεύματα μέσα σ' αυτή την πάλη. Μπαίνει, λοιπόν, ένα ερώτημα: Υπήρχε ένα πραγματικό ξέσπασμα σε αυτή την υπόθεση. Μήπως δεν επαρκούν τα ξεσπάσματα;

Ξέρετε, τα ξεσπάσματα πολλές φορές έχουν και ανεβασμένες μορφές πάλης, που καμιά φορά, όταν δεν αντιστοιχούν στην πολιτική κατεύθυνση που κάθε περίοδος απαιτεί, μένει η μορφή πάλης. Και καμιά φορά μπορεί να δημιουργήσει και απογοήτευση γιατί οι πολύ ανεβασμένες μορφές πάλης μπορεί να μην αντιστοιχούν στην πολιτική προετοιμασία.

Τώρα, στις μορφές πάλης, να σας πω την αλήθεια, εξαιρώ τα σπασίματα, τις καταστροφές των πανεπιστημίων, αυτές τις γνωστές μορφές δεν τις θεωρούμε μορφές πάλης. Καμιά φορά τις ακολουθούν και άνθρωποι σαν ένα ξέσπασμα, σαν μια οργή, σαν μια διαμαρτυρία. Μήπως αυτοί οι αγώνες που έγιναν μετά το ξέσπασμα είχαν και κάποια προβλήματα τα οποία έδωσαν τη δυνατότητα στο πολιτικό σύστημα - στο αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά και σε άλλες δυνάμεις που είναι πίσω απ' το πολιτικό σύστημα, επιχειρηματικές και άλλες δυνάμεις - να συκοφαντηθούν οι αγώνες;

Εμείς συζητάμε και προβληματιζόμαστε πάνω στο χαρακτήρα των μορφών πάλης. Δε φοβόμαστε και ξέρουμε ότι είμαστε σε μια περίοδο - και μπροστά μας θα φανεί - που θα μπούνε στην πράξη πολύ πλατιές λαϊκές μάζες, όλων των ηλικιών και ιδιαίτερα νέοι και νέες. Ανθρωποι που δεν έχουν μακρόχρονη κοινωνική και πολιτική πείρα. Θα μπούνε άνθρωποι και με αυθόρμητο τρόπο, που μπορεί να μη θέλουν να ακούσουν οργανωμένα πολιτικά κόμματα, ακόμα και το ΚΚΕ, που έχει πείρα οργάνωσης της πάλης.

Δε φοβόμαστε την είσοδο και των πιο ανώριμων - το "ανώριμων" δεν το λέω υποτιμητικά, είναι φυσικό, ο νέος άνθρωπος δεν έχει πείρα προσωπική - λαϊκών μαζών. Αυτό δεν το φοβόμαστε καθόλου και αλίμονο αν κίνημα εννοούμε το κίνημα των έμπειρων, των πολιτικών, κτλ. Βγαίνουν αρκετά συμπεράσματα. Εχουμε έναν πολύ σκληρό αγώνα μπροστά μας. Σκληρότερο από κάθε άλλη φορά από το '74 και μετά - ας πάρουμε τα χρόνια της μεταπολίτευσης - έναν αγώνα ο οποίος έχει πάρα πολλές ιδιαιτερότητες και σε πολλά πράγματα δεν μπορεί να μοιάζει με τους αγώνες που μέχρι τώρα είχαμε.

Ελπίζω μετά τις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές να δοθεί η δυνατότητα, γρήγορα, να βγουν κοινωνικά και πολιτικά συμπεράσματα, γιατί δεν επιτρέπεται η φοιτητική και σπουδάζουσα νεολαία να είναι απούσα από αυτούς τους αγώνες. Πολύ περισσότερο που το πρόγραμμα "διεξόδου" από την κρίση - να το πω έτσι τώρα - θίγει καίρια και άμεσα.

Τι θίγει; Και παιδιά λαϊκών οικογενειών, αλλά θίγει ακόμα και τα παιδιά εκείνα και μεσοστρωμάτων, που ακόμα αντέχουν. Αυτοί οι νέοι άνθρωποι μετά από πέντε - δέκα χρόνια θα έρθουν πολύ κοντά στα παιδιά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων και αρκετά μακριά απ' το στρώμα που ανήκαν οι γονείς τους, γιατί θα έχουν ταρακουνηθεί.

Και με την ευκαιρία, μου λένε αρκετά παιδιά απ' την ΚΝΕ ότι ακούγεται και αυτό το ζήτημα της αποχής. Ζήσαμε την αποχή των ευρωεκλογών του 2009 και την αποχή στις βουλευτικές εκλογές, που πρέπει επίσης να βγουν συμπεράσματα. Ποιος ωφελείται από την αποχή; Εμείς σας λέμε, να είναι όσο πιο μαζική η συμμετοχή, κι ας σημαίνει αυτό συμμετοχή και απόμακρων ανθρώπων απ' το ΚΚΕ και την ΚΝΕ. Δεν το φοβόμαστε. Αλίμονό μας να θέλουμε όλα τα πράγματα, δεν είναι δυνατόν να είναι ελεγχόμενα.

Η αποχή ποιον βοηθάει; Και εδώ μπαίνει το εξής ζήτημα: Είναι δυνατόν ένας σπουδαστής, ο οποίος από τα 18 έχει αποκτήσει το δικαίωμα της ψήφου, να πει τι με νοιάζει εμένα η κρίση, να πει τι με νοιάζουν τώρα αυτά, να τελειώσω τις σπουδές μου να βρω μια δουλειά. Δε λέω, σε ατομικό επίπεδο, πολύ περισσότερος κόσμος, να το πω έτσι, θα προσηλωθεί στο θέμα της ατομικής επιβίωσης.

Μα, και τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ δεν αντιμετωπίζουν θέμα ατομικής επιβίωσης; Τι θα πεις στον άλλο; Μη νοιάζεσαι αν έχεις φαΐ αύριο να θρέψεις το παιδί σου. Δε λέω αυτό. Ο,τι μπορείς θα κάνεις, αλλά πολύ λιγότερο σήμερα εξαρτάται η επίλυση προβλημάτων από την προσωπική σου προσπάθεια. Μάλιστα, περνάμε σε μια περίοδο, όπου η προσωπική σου προσπάθεια θα είναι άκαρπη, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους.

Θα πάρεις το πτυχίο και δε θα βρεις δουλειά. Τι θα κάνεις; Θα βρεις δουλειά; Το μεγαλύτερο ποσοστό θα είναι σε άσχετο επάγγελμα. Θα τελειώσεις τη Φιλοσοφική και θα ψάχνεις να βρεις δουλειά σε ένα συνεργείο - έχετε εδώ πολλά συνεργεία καθαριότητας - να πας να καθαρίσεις σκάλες, σπίτια, τζάμια. Δεν είναι ντροπή και δε χωρίζουμε εμείς την πνευματική από τη χειρωνακτική δουλειά, την απλή από τη σύνθετη δουλειά, αλλά για άλλο πράγμα πήγες στο πανεπιστήμιο.

Και θα μείνουν και αυτές οι καημένες οι γυναίκες εντελώς άνεργες, γιατί θα έρχεται ο απόφοιτος του πανεπιστημίου. Θα κρύβει το πτυχίο και θα ζητάει τέτοιες δουλειές, δουλειές του ποδαριού. Στα σούπερ μάρκετ που παίρνουν τριωρίτες, τετραωρίτες για συσκευασίες κλπ. Δεν μπορεί, λοιπόν, να πεις δε με νοιάζει η κρίση, μια βαθιά οικονομική κρίση, καπιταλιστική κρίση, που λέμε εμείς.

Και να σας πω κι ένα άλλο: Δεν είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να είναι απλά προοδευτικός και να μην έχει μια σφαιρικότερη και ευρύτερη αντίληψη της ζωής, της πολιτικής, της κοινωνικής πραγματικότητας. Η επιστήμη δεν μπορεί να μη διευρύνει τους ορίζοντες. Μια σειρά άνθρωποι, που παλιότερα δεν είχαν τελειώσει το δημοτικό, όσο κι αν είναι έξυπνοι και ικανοί, έχουν στενότερους ορίζοντες. Ακόμα και αυτή η μόρφωση η ακαδημαϊκή ανοίγει κάποιους ορίζοντες. Δεν αρκεί αυτό, γιατί αν σε βάλει η ζωή και γίνεις βίδα του συστήματος και τα πτυχία χάνουν την αξία τους, αλλά εν πάση περιπτώσει.

Αρα, λοιπόν, θα σας το πω καθαρά: Εμείς ως ΚΚΕ θεωρούμε ότι είναι στοιχείο ευθύνης και προοδευτικότητας να υπάρχει ευρύτερο ενδιαφέρον και συμμετοχή όλων. Και βεβαίως παλεύουμε αυτή η συμμετοχή, και σε αυτές τις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές, να είναι ένα βήμα στη ριζοσπαστικοποίηση, στην οργάνωση, στην πολιτικοποίηση. Δεν είναι μόνο η μια μέρα εκλογών βέβαια, αλλά είναι κι αυτό κάτι.

Δε θέλω να σταθώ στις εκλογές. Να θυμίσω και κάτι άλλο: Πάντα η Παιδεία είναι δεμένη με την οικονομία και την κοινωνία. Δεν υπάρχει Παιδεία έξω από την οικονομία. Οσο αναπτύσσεται το καπιταλιστικό σύστημα και ιδιαίτερα την τελευταία εικοσαετία - τριακονταετία, γίνεται προσπάθεια να προσαρμοστεί ακόμα περισσότερο η Παιδεία στις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας και κερδοφορίας. Να υποταχθεί πλήρως.

Γιατί; Γιατί η επιστήμη και τα αποτελέσματα της έρευνας, της επιστήμης και της τεχνικής πρέπει να χρησιμοποιηθούν ακόμα πιο πλατιά και πιο βαθιά από τους επιχειρηματίες για να αρπάξουν κέρδη. Να πάρουν ό,τι μπορούν να πάρουν από την Παιδεία για να το εφαρμόσουν στην παραγωγή, στις υπηρεσίες».