(Η μεγάλη κληρονομιά του Νίκου Καρβούνη)
ΣΤΟΝ «ΜΑΥΡΟΘΑΛΑΣΣΙΤΗ» σύντροφο του «Ριζοσπάστη» το κυριακάτικο αφιέρωμά του. Ποιος είναι; Είναι ο Νίκος Καρβούνης, ένας μεγάλος στοχαστής, ένας ΜΑΧΗΤΗΣ δημοσιογράφος, που έφτασε γρήγορα στις κορυφές της ελληνικής δημοσιογραφίας. «Μαυροθαλασσίτης», το φιλολογικό του ψευδώνυμο.
ΕΙΝΑΙ αυτός, που η ψυχή του κι η πένα του μας έδωσαν το θούριο του Αγώνα, αυτόν που τραγούδησε η ΕΑΜική Ελλάδα, και που και σήμερα τον τραγουδάει, χωρίς, βέβαια, οι περισσότεροι να γνωρίζουν πως ο ρωμαλέος ύμνος «Βροντάει ο Ολυμπος / αστράφτει η Γκιώνα» είναι του Ν. Καρβούνη έργο.
ΗΤΑΝ 17 Φλεβάρη 1947, που μαθαίναμε ότι ο «δάσκαλος», όπως τον λέγαμε, «έφευγε» ξαφνικά. Μια λεπτή υγεία, κλονισμένη από αρκετές ταλαιπωρίες και πολλά κυνηγητά, ιδιαίτερα στα χρόνια του Μεταξά, δεν τον άφησε να ολοκληρώσει τη ζωή του.
ΕΚΕΙΝΗ ακριβώς την περίοδο, που η δική του παρουσία στον κρίσιμο τομέα που του είχε αναθέσει η ΚΕ του ΕΑΜ, των εξωτερικών επαφών και σχέσεων, ήταν πολύτιμη. Πολύγλωσσος και κυρίως αφάνταστα μεθοδικός αντιμετώπιζε με τη βοήθεια των εθελοντών συνεργατών του ΕΑΜ αποτελεσματικά τη συκοφαντική εκστρατεία, που είχαν εξαπολύσει ύστερα από τη σύγκρουση με τους Αγγλους ιμπεριαλιστές.
ΜΕ στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπισή της, ο διευθυντής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του ΕΑΜ ταξίδεψε σε Αγγλία, Αμερική και Γαλλία και είχε πολλές σε υψηλό επίπεδο συναντήσεις.
ΓΥΡΩ στον δημοσιογράφο είχε δημιουργηθεί μια μεγάλη νεανική συντροφιά, που τον παρακολουθούσε στις συχνές διαλέξεις, διάβαζε και συζητούσε τα επίκαιρα θέματα που έθιγε στις επιφυλλίδες της «Πρωίας».
ΜΑΖΙ τους άνοιξε, τότε, τους δρόμους για τα βουνά, τη γνωριμιά με την ελληνική ύπαιθρο, που έμενε κλειστή και άγνωστη κι απόκοσμη για την Αθήνα. Η Πάρνηθα, ιδιαίτερα, ήταν ο αγαπημένος κυριακάτικος στόχος και με τη νεανική ομάδα ήταν ο τακτικός της επισκέπτης.
ΕΝΑ σχεδόν χρόνο πριν να «φύγει» για πάντα ο Νίκος Καρβούνης, σ' ένα μοναδικό γραφτό του, στο πολιτικό μνημόσυνο του Κ. Βιδάλη, μιλούσε για τη δημοσιογραφία. Ελεγε: «Ο δημοσιογράφος εκπληρώνει ένα καθημερινό έργο, που όσο και αν είναι βιαστικό και εφήμερο αποτελεί, ωστόσο, την ιστορία της στιγμής. Μα, από τις στιγμές συναπαρτίζονται οι χρόνοι και οι αιώνες. Και μέσα στο αέναο κύλισμα της ζωής της ανθρωπότητας, η κάθε στιγμή έχει την αξία της αιωνιότητας».
«ΕΤΣΙ ο δημοσιογράφος, που έχει φτάσει στη σωστή αντίληψη της αξίας του έργου του, μαθαίνει να το σέβεται και να το εκτελεί σ' όλη τη δυνατή λεπτότητά του. Γιατί καταλαβαίνει πως κάθε στιγμή γίνεται ποιητής ιστορίας, όσο μικρός και αν είναι ο κύκλος της ατομικής για τούτο συμβολής του».
ΤΟ μεγαλύτερο μέρος του έργου του Ν. Καρβούνη είναι σκόρπιο σε εφημερίδες, περιοδικά, σε φυλλάδια. Πολλά, επίσης, χωρίς υπογραφή του είναι αποδειγμένο πως είναι γραφτά δικά του.
ΕΝΑ τέτοιο γραφτό είναι δημοσιευμένο στους Πρωτοπόρους του 1943, με τον τίτλο «Εργα Πίστεως». Είναι ένα δυνατό εγερτήριο κάλεσμα αφύπνισης για τον πνευματικό κόσμο. Γράφει, ανάμεσα στ' άλλα: «Ο Σολωμός, ακούγοντας στο εξοχικό του χτήμα τον αντίλαλο του κανονιού, που βροντούσε στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, εμπνεύστηκε το ποίημα για τη Λευτεριά. Αυτός ο λαός, πώς είναι μπορετό να μην ηλεκτρίζει σήμερα την έμπνευση των λογοτεχνών μας; Αυτός ο λαός, που ζωντανεύει ένα μεγάλο έπος στην ιστορία του, έσπασε πια μέσα του κάθε λογής δεσμά. Θεμελιώνει τις ελευθερίες του». Και ο Καρβούνης κλείνει το γραφτό, τονίζοντας:
«ΕΙΝΑΙ ένα μεγάλο έργο πίστεως. Και σε παρόμοια έργα πίστεως καλεί η Μεγάλη ώρα τους αληθινούς λογοτέχνες μας. Πίστεως στο λαό μας. Πίστεως στην Ανθρωπότητα, που σφαδάζει μέσα στις ωδίνες, που προμηνάνε τη γέννηση νέου κόσμου. Πανανθρώπινου Πολιτισμού»...
ΑΛΛΑ για τον «Μαυροθαλασσίτη» του «Ρίζου» ας κλείσουμε το σημερινό σημείωμα με τα λόγια του Αποστόλη Σπήλιου στο «Ριζοσπάστη», που έγραφε τότε: «...Σκύβουμε κι ασπαζόμαστε την ασκητική τη φαγωμένη... απ' τη "μέσα φλόγα" μορφή σου, σύντροφε Καρβούνη».