Βιβλίο
Αγώνες και αγωνιστές στην Εύβοια
Κυριακή 30 Γενάρη 2000

Μια φορά δίνεται στον άνθρωπο η ζωή. Κι, όμως, υπάρχουν καιροί που ο άνθρωπος μπορεί και να δίνεται κάθε στιγμή στο θάνατο, σαν «έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος». Ποιος και γιατί; Οποιος πολύ αγαπά τη ζωή και θέλει ελεύθερος, με αξιοπρέπεια να ζει και ο ίδιος και κάθε άνθρωπος. «Κοινοτοπίες», θα πει κανείς είναι αυτά. Οχι, παντοτινές και πανανθρώπινες αλήθειες είναι κι οφείλει κανείς να τις θυμίζει όταν τις «συναντά» σε ηρωικά παραδείγματα ζωής. Πολλά τέτοια παραδείγματα ηρωικής «παράδοσης» της ζωής στο θάνατο προς χάρη της ζωής, της λευτεριάς, της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, «συναντά» ο αναγνώστης του βιβλίου του Γρηγόρη Σγάγια «Στην Εύβοια με τον Ανάποδο (Σύνδεσμος του Ανεξάρτητου Τάγματος Εύβοιας του ΔΣΕ)» (εκδόσεις «Εντός»). Αυτή την πολύτιμη για την ιστοριογραφία μας μαρτυρία, προλογίζει ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και μαχητής του ΔΣΕ, Γιώργος Μωραΐτης, ο οποίος ως ασυρματιστής, πορεύτηκε επί επτά μήνες (1948-1949) στην Εύβοια με τον μεγάλο επαναστάτη, αρχηγό του ΔΣΕ Ρούμελης, Διαμαντή, αλλά και με το Τάγμα του θρυλικού Ανάποδου, κατά κόσμον Θύμιο Καψή. Φυσικό επόμενο αυτού του γεγονότος είναι η «παρουσία» του Γ. Μωραΐτη σε αρκετές σελίδες του βιβλίου.

Παιδί φτωχής οικογένειας από το Κουμαρίτσι Φθιώτιδας, σιδηροδρομικός, γραμματέας της ΕΠΟΝ στο χωριό του και εφεδροελασίτης στα χρόνια της Αντίστασης, μαχητής του ΔΣΕ, με διώξεις, βασανιστήρια, καταδίκες, φυλακές στο «δισάκι» του, ο Γρ. Σγάγιας, στηριγμένος στο αγωνιστικό ημερολόγιο και στη γερή του μνήμη, με το βιβλίο του επιτέλεσε ένα ακόμη χρέος απέναντι στη ζωή, στο λαό και τον τόπο μας. Η μαρτυρία του, γραμμένη με απλότητα, σαφήνεια, ημερολογιακή ακρίβεια, λεπτομερειακές, κινηματογραφικής παραστατικότητας, περιγραφές (περιοχών, πορειών χειμώνα -καλοκαίρι, επικίνδυνων αποστολών, μαχών με ΜΑΥδες και το στρατό), καταγράφει τα βιώματά του από την Αντίσταση, από τις μεταπολεμικές διώξεις των αγωνιστών, από τη συγκρότηση της ομάδας κι ύστερα του Ανεξάρτητου Τάγματος του καπετάν Ανάποδου. Ο Γρ. Σγάγιας, μαζί με τον αξέχαστο Γιώργο Δημόπουλο , ήταν μεταξύ των λιγοστών μαχητών που αγωνίζονταν μέχρι τέλους πλάι στον Ανάποδο. Τον ήρωα που πέθανε άδοξα στα τέλη του Οκτώβρη του '49, δολοφονημένος ύπουλα από κάποιον Ψαθά από τα Καλύβια, η σορός του οποίου διαπομπεύτηκε από ταγματασφαλίτες, «σταυρωμένη» πάνω σε σκάλα και τοποθετημένη πάνω σε κομμένα κεφάλια ανταρτών στην πλατεία της Χαλκίδας. Τον ήρωα που μένει αθάνατος, εξυψώνοντας την έννοια άνθρωπος.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ