Η πρόσφατη κίνηση του υπουργείου Εργασίας να ανακοινώσει παραμονή Χριστουγέννων μια εφάπαξ ενίσχυση ύψους 400 ευρώ σε περίπου 50.000 νέους ανέργους δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης και των προκατόχων της έχει φέρει την προστασία των ανέργων στο ναδίρ.

Χαρακτηριστικά, 9 στους 10 ανέργους δεν λαμβάνουν ούτε αυτό το γλίσχρο επίδομα ανεργίας των 360 ευρώ το μήνα. Την ίδια ώρα, ενισχύεται ο χαρακτήρας του ΟΑΕΔ ως μηχανισμού ενίσχυσης των επιχειρήσεων, μέσα από τα γνωστά ολιγόμηνα και κακοπληρωμένα «προγράμματα απασχόλησης», προγράμματα ανακύκλωσης της ανεργίας και πολύμορφης στήριξης του κεφαλαίου.

Παράλληλα, περικόπτονται και οι υπόλοιπες παροχές του ΟΑΕΔ προς τους εργαζόμενους, παρότι αυτοί είναι που συνεχίζουν να τον τροφοδοτούν με τις εισφορές τους και να συμβάλλουν κατά 80% στα έσοδά του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι περικοπές στις παροχές των Οργανισμών Εργατικής Κατοικίας και Εργατικής Εστίας (ΟΕΚ, ΟΕΕ), που πλέον έχουν ενταχθεί στον ΟΑΕΔ.

Εργαλείο και «καθρέφτη» της πολιτικής αυτής, η οποία εντείνεται σε βάρος των ανέργων και των μισθωτών, αποτελεί ο προϋπολογισμός του ΟΑΕΔ για το 2018, ο οποίος εγκρίθηκε προχτές από το Διοικητικό του Συμβούλιο.

Καταγγέλλοντας την αντιλαϊκή κατεύθυνση του προϋπολογισμού και την παραπέρα υποβάθμιση της προστασίας των ανέργων, ο Θανάσης Γκώγκος, εκπρόσωπος των εργαζομένων με τις δυνάμεις του ΠΑΜΕ στο ΔΣ του ΟΑΕΔ, τον καταψήφισε (βλ. δίπλα αναλυτικά τη δήλωσή του).

Ο προϋπολογισμός του ΟΑΕΔ υπηρετεί την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, υπέρ του κεφαλαίου. Τα βασικά του μεγέθη, το ύψος των εσόδων και των εξόδων του καθορίζονται με ευθύνη του υπουργείου Εργασίας, «με βάση τους δεσμευτικούς στόχους του Μεσοπρόθεσμου 2018 - 2021 (ν. 4472/17)».

Δύο μόνο στοιχεία του προϋπολογισμού του ΟΑΕΔ για το 2018 είναι αρκετά να αποδείξουν τον βαθιά ταξικό αντεργατικό του χαρακτήρα. Το ύψος του κονδυλίου που προορίζεται για τα επιδόματα ανεργίας και τα βοηθήματα μητρότητας περιορίζεται μόλις στα 983 εκατομμύρια ευρώ, όταν τα συνολικά έσοδα του Οργανισμού αναμένεται να διαμορφωθούν στα 2,993 δισ. ευρώ! Αντίστοιχο ήταν το ποσό που δόθηκε φέτος (975 εκατ. ευρώ). Διαχρονικά, το κονδύλι για τους ανέργους βαίνει μειούμενο: Το 2012 ήταν στα 1,737 δισ. ευρώ, γεγονός που διαψεύδει τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς περί ενίσχυσης της «κοινωνικής πολιτικής».

Δηλαδή, ενώ υποτίθεται βασική αποστολή του Οργανισμού είναι η στοιχειώδης έστω κάλυψη των εργαζομένων που χάνουν τη δουλειά τους, για τον σκοπό αυτό το 2018 θα διατεθεί μόνο το 33% των εσόδων του (από 48,16% των εσόδων το 2012). Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το κονδύλι για τα επιδόματα ανεργίας υπολείπεται κατά πολύ και από τα έσοδα που προϋπολογίζει ο ΟΑΕΔ γι' αυτόν τον σκοπό. Ετσι, ενώ προϋπολογίζει να δώσει σε επιδόματα ανεργίας μόνο 983 εκατ. ευρώ, τα έσοδα του Κλάδου Ανεργίας θα ανέλθουν στο ποσό των 1,378 δισ. ευρώ! Που σημαίνει ότι από το λογαριασμό του Κλάδου Ανεργίας θα παρακρατηθούν και δεν θα αποδοθούν στους ανέργους τουλάχιστον 395 εκατ. ευρώ.

Με αυτόν τον τρόπο διαμορφώνεται στον ΟΑΕΔ και το 2018 ένα πλεόνασμα πραγματικά αιματοβαμμένο, αφού εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, η συντριπτική πλειοψηφία των εγγεγραμμένων ανέργων, δεν θα λάβουν την παραμικρή στήριξη. Και αυτό είναι το δεύτερο άκρως αντιδραστικό χαρακτηριστικό της κυβερνητικής πολιτικής απέναντι στους ανέργους. Αντί δηλαδή ο προϋπολογισμός του ΟΑΕΔ να είναι ισοσκελισμένος και να γίνεται προσπάθεια όσο γίνεται περισσότερα κονδύλια να κατευθύνονται για την προστασία του 1 εκατομμυρίου ανέργων που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του, ο Οργανισμός θα παρουσιάσει ένα πρωτόγνωρο στην ιστορία του πλεόνασμα, ύψους 586 εκατ. ευρώ! Αν μάλιστα συνυπολογιστούν και κάποια έσοδα από χρεολύσια, το πλεόνασμα αυτό αυξάνεται στα 641 εκατ. ευρώ, από 288 εκατ. ευρώ φέτος.

Κόντρα στους ισχυρισμούς της κυβέρνησης περί «καλύτερης διαχείρισης», «νοικοκυρέματος» κ.ο.κ., επιβεβαιώνεται ότι και αυτό το ματωμένο πλεόνασμα προέρχεται από τον ιδρώτα και τις εισφορές των εργαζομένων, από την παραπέρα υποβάθμιση της προστασίας των ανέργων.

Στον αντίποδα, για άλλη μια χρονιά, τα «προγράμματα απασχόλησης», δηλαδή η ενίσχυση επιχειρήσεων που μέσω του ΟΑΕΔ εξασφαλίζουν φθηνό και ευέλικτο προσωπικό με πρόσχημα την «κατάρτιση» και την «εκπαίδευση», θα «απορροφήσουν» τουλάχιστον 450 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι υπερ-τριπλάσιο από τα έσοδα του συγκεκριμένου κλάδου.

Συγκεκριμένα, τα έσοδα του Προγράμματος Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΛΑΕΚ), στα οποία εκτός από τους εργοδότες συνεισφέρουν και οι εργαζόμενοι, για το 2018 προϋπολογίζονται στα 126,8 εκατομμύρια ευρώ, όμως οι επιχειρήσεις θα λάβουν υπερ-τριπλάσιο ποσό. Επιβεβαιώνεται και με αυτόν τον τρόπο η σταδιακή μετατροπή του ΟΑΕΔ σε μηχανισμό στήριξης των επιχειρήσεων. Γίνεται φανερό ότι το κονδύλι των 505 εκατ. ευρώ από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό, που υποτίθεται πως δίνεται στον ΟΑΕΔ, κατευθύνεται εκεί όχι για τη στήριξη των ανέργων, αλλά, μαζί και με τις εισφορές των εργαζομένων, ξεκοκαλίζεται από τις επιχειρήσεις και τους πάσης φύσεως μεσάζοντες που εμπλέκονται στην υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών.

Ενα ακόμα ποσό από τα έσοδα του ΟΑΕΔ, ύψους 464 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με μνημονιακούς νόμους, θα κατευθυνθεί προς τον ΕΦΚΑ. Μέσα και απ' αυτήν την ανακατανομή κονδυλίων η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όπως και οι προκάτοχοί της, την ώρα που συνεχώς περικόπτει τις συντάξεις και μειώνει την κρατική χρηματοδότηση προς τον ΕΦΚΑ, «καταφέρνει» να εμφανίζει και σε αυτόν τα γνωστά «πλεονάσματα»...

Εξίσου χαρακτηριστική είναι η πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση και για τις περιπτώσεις των Οργανισμών Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ). Οι δύο αυτοί Οργανισμοί από το 2012 μεταφέρθηκαν στον ΟΑΕΔ και η τότε κυβέρνηση απάλλαξε τους εργοδότες από τις εισφορές τους σε αυτούς, εξασφαλίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια όφελος για το κεφάλαιο. Την ίδια στιγμή, οι εισφορές των μισθωτών σε ΟΕΚ και ΟΕΕ συνέχισαν και συνεχίζουν να καταβάλλονται, παρότι ουσιαστικά οι παροχές των δύο Οργανισμών έχουν διακοπεί.

Ετσι, ενώ οι μισθωτοί μέσω των εισφορών από το μισθό τους θα καταβάλουν το 2018 το ποσό των 400 εκατομμυρίων ευρώ, ο ΟΕΚ και ο ΟΕΕ, που πλέον υπάγονται στον ΟΑΕΔ, θα αποδώσουν σε παροχές μόνο 60 εκατ. ευρώ. Αποτυπώνεται έτσι άλλη μια πτυχή από το αντιλαϊκό πλεόνασμα του ΟΑΕΔ.

Συγκεκριμένα, ο ΟΕΚ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, αναμένεται να έχει το 2018 έσοδα 273 εκατ. ευρώ, αλλά οι παροχές του, δηλαδή η επιδότηση ενοικίου και επιτοκίου, θα είναι μόλις 35 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, τα έσοδα του ΟΕΕ θα είναι 127 εκατ. ευρώ, όταν οι παροχές του σε προνοιακά επιδόματα περιορίζονται μόλις στα 25 εκατ. ευρώ!