Ενας «γάμος» με τα όλα του
Κυριακή 12 Αυγούστου 2001

Σκηνή από το βλάχικο γάμο στην Παλαιομάνινα
Οι φετινές διήμερες εκδηλώσεις της Παλαιομάνινας Αιτωλοακαρνανίας (18-19 Αυγούστου) είναι αφιερωμένες στο Μεσολόγγι, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 180 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Την πρώτη μέρα των εκδηλώσεων (18/8) το πρόγραμμα περιλαμβάνει συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου με το μουσικό έργο «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» του Διονυσίου Σολωμού σε μορφή λαϊκής λειτουργίας (αποσπάσματα), ενώ στο 2ο μέρος θα ακουστούν τραγούδια από «Θητεία», «Ιθαγένεια», «Σεργιάνι του κόσμου». Στη συναυλία που θα διευθύνει ο Γιάννης Μαρκόπουλος, τραγουδούν Πέτρος Γαϊτάνος, Μανώλης Χατζημανώλης και Βασιλική Λαβίνα. Συμμετέχουν η Πολυφωνική Χορωδία Βόλου, σε διδασκαλία Γιάννη Καρκάλα και η Ορχήστρα Παλλίντονος Αρμονία. Το πρόγραμμα της πρώτης μέρας ολοκληρώνεται με παραδοσιακούς χορούς από αρματωμένους πανηγυριστές Μεσολογγίτες του Αϊ-Συμιού και από ομίλους του Μεσολογγίου, Αγρινίου, Θέρμου, Λεπενούς και Παλαιομάνινας.

Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις κορυφώνονται την άλλη Κυριακή με αναπαράσταση του κλασικού βλάχικου γάμου και του βλάχικου γαμήλιου φαγητού, τραπεζιού και γλεντιού και, φυσικά, με τη δωρεά διανομή στους επισκέπτες του περίφημου βλάχικου γαμήλιου φαγητού.

Η αναπαράσταση του βλάχικου γάμου με όλες τις αρχαιοελληνικές πτυχές του περιλαμβάνει τις εξής σκηνές: Ο Χορός της Νύφης, ο Χορός του Γαμπρού και ο Χορός του Νούνου (κουμπάρου). Βλάχικο γαμήλιο τραπέζι. Το έθιμο της «κούπε» ή «απορίε» ή «πουρίε» (περιφορά κοφινιού, όπου οι καλεσμένοι ρίχνουν χρήματα, τώρα θα ρίξουν φάκελο με εντυπώσεις και προτάσεις). Το γλέντι των γερόντων ή «κουτάρου», όπου γέροι, κυκλικά, τραγουδούν κυρίως παραδοσιακά ντόπια τραγούδια της τάβλας.

Οπως σημειώνεται στο βιβλίο «Βλάχικα έθιμα της Παλαιομάνινας», του δημοσιογράφου και προέδρου της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας Δημήτρη Στεργίου, που διοργανώνει και τις εκδηλώσεις, τα έθιμα του βλάχικου γάμου, αλλά και όλα τα βλάχικα έθιμα (γέννηση, θάνατος κλπ.) καθώς και το βλάχικο λεξιλόγιο, έχουν μυκηναϊκές, ομηρικές και γενικά αρχαιοελληνικές ρίζες.

Σε όλα τα έθιμα και τις παραδόσεις των Βλάχων κυριαρχεί ο αριθμός «3» καθώς και η σταφίδα, τα μήλα και το στάρι. Από την άλλη, η προμήθεια ξύλων, η προσφορά σφαχτών και ψωμιού ή φρούτων και γλυκών την προπαραμονή και παραμονή του γάμου αποτελούν αναγκαίες προετοιμασίες για το τραπέζι.