|
Από πρόσφατη απεργιακή κινητοποίηση στο αεροδρόμιο της Φραγκφούρτης |
Η πείρα από την «ατμομηχανή» της Ευρώπης, Γερμανία, είναι χαρακτηριστική των συνεπειών που έχει για τους εργάτες η ανάπτυξη την οποία με τόση αγωνία προσδοκούν πολλοί και στη χώρα μας. Μια ανάπτυξη που τσακίζει εργατικές - λαϊκές ανάγκες και δικαιώματα, η οποία, ανοίγοντας το δρόμο για ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια και στην επόμενη καπιταλιστική κρίση.
Ετσι, στη χώρα για την οποία διάφοροι πανηγύρισαν πρόσφατα επειδή - όπως είπαν - κατοχυρώθηκε κατώτερος μισθός και ανακόπηκε η ανεργία, πανίσχυρα μονοπώλια, με μεγάλα μερίδια στην εγχώρια, ευρωπαϊκή, αλλά και την παγκόσμια αγορά αναβαθμίζουν τις θέσεις τους πατώντας πάνω στη σχετική, αλλά και απόλυτη φτώχεια της εργατικής τάξης.
Τα μονοπώλια αναβαθμίζουν τη θέση τους...
Ορισμένα παραδείγματα για το πώς διασφαλίζεται η καπιταλιστική ανάπτυξη (και) στη Γερμανία:
- Η εταιρεία «THYSSENKRUPP» δήλωσε πρόσφατα ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2014 «κατορθώθηκαν και ξεπεράστηκαν οι στόχοι» και τα κέρδη διπλασιάστηκαν σε 247 εκατ. ευρώ. Πώς «ξεπερνιούνται» οι στόχοι; Πρόσφατα η διεύθυνση ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να καταργήσει παγκόσμια 6.400 θέσεις εργασίας, οι 3.000 απ' αυτές θα αφορούν τη Γερμανία. Επίσης, να μειώσει τους μισθούς ως και κατά 45%, να μεταφέρει θέσεις εργασίας στην Πολωνία. Ηδη, υπάρχουν συμφωνίες με συνδικάτα που εμποδίζουν για παράδειγμα να γίνει πρόσληψη με πλήρη δικαιώματα μαθητευομένων που τελειώνουν τη μαθητεία τους. Την ίδια στιγμή, τους «επιτρέπουν» να πηγαίνουν για ένα χρόνο σε εταιρείες υπενοικίασης, δουλεμπορικά γραφεία ουσιαστικά, όπου δουλεύουν πάλι χωρίς δικαιώματα.
- Από την άλλη μεριά, η ΕΟΝ (Ενέργεια) ανακοίνωσε ότι το 2013 τα κέρδη της μειώθηκαν κατά 46%. Πώς θα δράσει η εταιρεία για να σώσει τη θέση της στον κλάδο; Σκοπεύει να κλείσει εννιά σταθμούς παραγωγής Ενέργειας ως το 2015. Ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε κατά 10.000 (σε 62.000) το 2013 για να εξασφαλίσει την κερδοφορία της, ενώ σήμερα η εταιρεία ετοιμάζεται να επεκταθεί και σε νέες αγορές, όπως τη Ρωσία, την Τουρκία και τη Βραζιλία.
- Η TELEKOM (τηλεπικοινωνίες) θα καταργήσει ως το τέλος του 2015 4.900 θέσεις εργασίας, ενώ ήδη έχουν καταργηθεί 900 θέσεις εργασίας.
- Η γνωστή DEUTSCHEBANK (χρηματοπιστωτικό σύστημα) επιδιώκει «μείωση» θέσεων εργασίας κατά 300 άτομα. Καταφεύγει μάλιστα γι' αυτό σε τακτικές που, πέρα από τη μείωση του μισθολογικού και μη μισθολογικού «κόστους», αποσκοπούν και στο να υποτάξουν εργατικές συνειδήσεις, όπως αυτή της πρόωρης συνταξιοδότησης, της «οικειοθελούς αποχώρησης» ώστε να εμφανίζονται ότι δεν απολύουν. Βέβαια, όχι μόνο μειώνονται οι θέσεις εργασίας, αλλά επηρεάζονται και τα δικαιώματα όσων συνεχίζουν να δουλεύουν (ωράρια, άδειες κλπ.)
Είναι ολοφάνερο δηλαδή ότι και τα κέρδη και οι ζημιές των εταιρειών «φορτώνονται» στις πλάτες των εργατών. Μόνο έτσι μπορούν οι πολυεθνικές να διεκδικούν με αξιώσεις μια καλύτερη θέση στην «πίτα» του κλάδου ή της αγοράς όπου δραστηριοποιούνται: Τσακίζοντας τα δικαιώματα και τις ανάγκες των εργαζομένων.
...και οι εργάτες τις στερήσεις τους
Την ίδια στιγμή, η ζωή της γερμανικής εργατικής τάξης αποκτά χαρακτηριστικά όπως:
- Η προσωπική τους ζωή και η σωματική - ψυχική τους υγεία σμπαραλιάζεται αφού όλο και περισσότεροι αναγκάζονται να κάνουν και δεύτερη δουλειά. Επίσημα στοιχεία τούς κατέγραψαν στα 3,02 εκατομμύρια, επίπεδα δηλαδή υπερτριπλάσια από την εποχή της επανένωσης Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας. Οι περισσότεροι έχουν μία «κανονική» δουλειά και μια «μίνιτζομπ» (δουλειές με 300 και 400 ευρώ) για να συγκεντρώνουν ένα μηνιαίο εισόδημα που θα τους επιτρέπει να καλύπτουν βασικές ανάγκες.
- Αυξάνονται τα μέτρα που προσφέρουν στη μεγαλοεργοδοσία τη δυνατότητα να ελίσσεται και να προσαρμόζει το «κόστος εργασίας» στις ανάγκες των ισολογισμών της. Πριν καλά - καλά εφαρμοστεί το μέτρο για κατώτατο ωρομίσθιο, άρχισαν οι εξαιρέσεις. Σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας, Αντρέα Νάλες (που ανήκει στην ... «αριστερή» πτέρυγα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος), στις σκέψεις που υπάρχουν είναι η εξαίρεση εργαζομένων κάτω των 18 ετών, μακρόχρονα ανέργων (για τους πρώτους έξι μήνες αν βρουν νέα θέση εργασίας) καθώς και για την «εθελοντική εργασία».
- Διευρύνονται οι «ελαστικές» μορφές απασχόλησης και καταργείται η υποχρέωση των εργοδοτών να μονιμοποιούν εργαζόμενους που απασχολούν με πετσοκομμένα δικαιώματα (δοκιμαστικά υποτίθεται). Οι συμβάσεις περιορισμένου χρόνου χωρίς αναφορά αιτίας αυξήθηκαν από το 2001 (κατά 550.000) σε 1,3 εκατ. Με τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων δόθηκε η δυνατότητα σε επιχειρήσεις να απασχολούν εργαζόμενους επί δύο χρόνια με συμβόλαια περιορισμένης διάρκειας. Υπάρχει η δυνατότητα για τρία συνεχή τέτοια συμβόλαια.
- Τα περιβόητα μέτρα στήριξης των ασθενέστερων στρωμάτων - όπως το επίδομα που η μεταρρύθμιση «Χαρτζ 4» προέβλεπε να δίνεται σε ανέργους - παρέχονται σε όλο και λιγότερους. Σε πολλούς επιβάλλεται «ποινή» μείωσης (μέχρι και κατά 30%) για αιτίες όπως το ότι δεν ήταν «οικονομικοί» στην κατανάλωση θέρμανσης ή νερού.
- Η επιδείνωση της ζωής των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων αποτυπώνεται σε διάφορες πλευρές της καθημερινότητάς τους, όπως και η υγεία. Από το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής εκείνων που έχουν χαμηλότερα εισοδήματα από όσων έχουν ανώτερα εισοδήματα, την έκθεση των πρώτων σε περισσότερα προβλήματα υγείας (όπως εμφράγματα και ψυχικές ασθένειες που είναι κατά 2 με 3 φορές συχνότερες). Τα φτωχότερα παιδιά πάσχουν πιο συχνά από παχυσαρκία, γιατί κάνουν λιγότερο αθλητισμό σε σχέση με τα πλουσιότερα.
Με στήριγμα τους κολαούζους του συστήματος
Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες κι ενώ τα μονοπώλια εξαπολύουν όλο και πιο άγρια επίθεση στους εργάτες με την πρωταγωνιστική συμβολή Σοσιαλδημοκρατών και Χριστιανοδημοκρατών, πώς απαντούν οι «αριστεροί» της Die Linke (του κόμματος δηλαδή που είναι το δίδυμο αδελφάκι του ΣΥΡΙΖΑ στη Γερμανία και είναι στην προεδρία του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς); Τρέχοντας να διαχειριστούν την πολιτική εκείνη που δίνει αέρα στα πανιά των μεγαλοεργοδοτών, αλλά και συνδιαμορφώνοντάς την σε μια σειρά ομόσπονδα κρατίδια όπου συγκυβερνούν με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Μερικά μόνο ενδεικτικά «έργα» τους είναι τα εξής:
- Ενόψει των δημοτικών εκλογών που θα γίνουν στη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία στις 25 Μάη 2014, στο Ντίσελντορφ η Linke έχει εξετάσει μεταξύ άλλων πρόταση για επιβολή επιπλέον καταναλωτικών φόρων «για να χρηματοδοτούνται πολιτιστικά κέντρα», αλλά και ενός χαρατσιού (10%) στο φόρο ακίνητης περιουσίας που θα μπορεί ο ιδιοκτήτης διαμερισμάτων να το παίρνει από τους ενοικιαστές του. Επιβεβαιώνοντας δηλαδή ότι η Τοπική Διοίκηση είναι το μακρύ χέρι του αστικού κράτους, προτείνουν από πάνω και νέα αντιλαϊκά μέτρα που μπορεί να πάρει, προκειμένου τα ταμεία να γεμίζουν για να εφαρμόζεται ανεμπόδιστα η κυρίαρχη πολιτική και να μπουκώνουν νέα προνόμια οι επιχειρήσεις (επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές κλπ.), να εξασφαλίζεται ζεστό χρήμα που θα τροφοδοτεί νέες επενδύσεις, δηλαδή νέες μπίζνες για τα μονοπώλια.
- Στην κρατιδιακή Βουλή του Βραδεμβούργου (όπου η Linke συγκυβερνά με τους Σοσιαλδημοκράτες) ψηφίστηκε αρχές Απρίλη νόμος για την Ανώτατη Παιδεία που προβλέπει «κρυφά» δίδακτρα ύψους 51 ευρώ το εξάμηνο, ανοίγοντας το δρόμο για παραπέρα εμπορευματοποίηση. Αυτά θα θεωρούνται «τέλος εγγραφής». Επιπλέον, θα γίνονται αναγκαστικές διαγραφές από το Πανεπιστήμιο, αν ο σπουδαστής υπερβαίνει την προβλεπόμενη διάρκεια σπουδών. Σύσσωμοι σχεδόν οι βουλευτές της Linke ψήφισαν υπέρ του νόμου, αν και στο προεκλογικό της πρόγραμμα (2009) είχε τοποθετηθεί ενάντια σε τέτοια καλυμμένη μορφή διδάκτρων. Δηλαδή, επισφραγίζουν την εμπορευματοποίηση της Παιδείας, κόβουν και ράβουν μέτρα που αποκλείουν όλο και περισσότερα παιδιά λαϊκών στρωμάτων.
- Στο ίδιο κρατίδιο, η συγκύβερνηση Linke - Σοσιαλδημοκρατών έχει συναινέσει και πρωτοστατεί στην παράδοση του ορυκτού πλούτου στις εταιρείες. Ηδη από τον περασμένο χρόνο προετοιμάζεται η κατασκευή ορυχείου που θα ανήκει στο μονοπώλιο «Vattenfall». Υπέρμαχος της αντίληψης ότι ανάπτυξη γίνεται με «επενδύσεις» και «υγιή» ανταγωνιστικότητα, παραδίδουν τα κλειδιά των πλουτοπαραγωγικών πηγών στα μονοπώλια, για να εξαπολύσουν εκείνα με τη σειρά τους επίθεση στις εργατικές - λαϊκές ανάγκες.
Αυτή είναι η επιλογή του «αριστερού» Linke. Να διαμορφώνει προτάσεις για να προχωρούν οι επενδύσεις των πολυεθνικών. Να μοιράζεται μαζί με τους άλλους διαχειριστές του συστήματος ρόλους και πόστα στο πώς καλύτερα θα προωθηθούν οι ανάγκες των μονοπωλίων. Να αποτελεί τελικά ένα πολύτιμο δεκανίκι για όσους κάνουν τη ζωή των εργατών κόλαση.
Βεβαίως, αυτές οι επιλογές τέτοιων «αριστερών» δυνάμεων (όπως η Linke ή ο ΣΥΡΙΖΑ στη χώρα μας) δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας «λανθασμένης» ή «προσωπικής» επιλογής. Εκδηλώνονται αντανακλώντας εξελίξεις στην ίδια την οικονομική βάση της κοινωνίας, διεργασίες για να βρεθεί εκείνο το οικονομικό μείγμα διαχείρισης που ευνοεί κάθε φορά περισσότερο την αστική τάξη, συμμαχίες που η αστική τάξη - ή μερίδες της - εκτιμά ότι θα δώσουν ώθηση στις επιδιώξεις της. Οπως και να 'χει βέβαια, προσφέρουν υπηρεσίες μόνο στους αντιπάλους της εργατικής τάξης και σ' εκείνη επιφυλάσσουν μόνο νέα βάσανα.
Α. Μ.