Συνέντευξη στον «Ριζοσπάστη» του Νίκου Παπαγεωργίου, προέδρου του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού Αττικής
-- Ποια στοιχεία ξεχωρίζουν στη δράση του σωματείου από τις προηγούμενες εκλογές; Πώς αποτιμάτε τη συσπείρωση των εργαζομένων, τη συμμετοχή τους στις διαδικασίες του Συνδικάτου;
-- Στο δίχρονο που πέρασε, μπορούμε να πούμε ότι έγιναν σημαντικά βήματα στην οργάνωση των εργαζομένων του κλάδου, με την ισχυροποίηση και τη σταθεροποίηση της συσπείρωσης δεκάδων επιχειρησιακών σωματείων και εκατοντάδων πρωτοπόρων συναδέλφων στα ξενοδοχεία και στον επισιτισμό.
Δουλειά που είχε στοιχεία επιμονής και αξιοποίησης των εμπειριών, από μια σχετικά νέα σε ηλικία Κεντρική Διοίκηση και τις τοπικές διοικήσεις των πέντε Παραρτημάτων, που συνέβαλαν στο να αυξηθεί το κύρος του Συνδικάτου, με εμπιστοσύνη οι εργαζόμενοι να απευθύνονται σε αυτό, για σημαντικά μέτωπα πάλης, μέχρι το πιο απλό πρόβλημα σε κάθε χώρο και να ιδρυθούν νέα επιχειρησιακά σωματεία.
Κάναμε βήματα στο να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο το περιεχόμενο δράσης μας, για όλες τις πτυχές της ζωής του εργάτη, για την Υγεία, τον Πολιτισμό, τη μόρφωση, διαπερνώντας την οργάνωσή μας το στοιχείο της αλληλεγγύης.
Δώσαμε ξεχωριστή σημασία στη διαφώτιση και ενημέρωση, με στόχο να ανέβει το επίπεδο της ταξικής συνείδησης. Να κατανοηθεί καλύτερα ότι η επιθετικότητα των μονοπωλίων, των κυβερνήσεών του, της ΕΕ, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με αλλαγές στη διαχείριση του συστήματος. Οτι χρειάζεται από τα κάτω να έρθουν οι αλλαγές, που δεν θα αφορούν βέβαια μόνο το μεροκάματο, αλλά κάθε πλευρά της ζωής μας.
Οι αγώνες που δώσαμε το 2012 για τις Συλλογικές Συμβάσεις του κλάδου, πριν και μετά την υπογραφή της πλειοψηφίας της Ομοσπονδίας, που μείωσε τους μισθούς κατά 15%, αγώνες που καθυστέρησαν σημαντικά αυτήν την εξέλιξη και κατάφεραν να την περιορίσουν σε αρκετούς μεγάλους χώρους στην Αττική, ανέδειξαν τις δυνατότητες που έχει η οργανωμένη πάλη, που όμως θέλει συνέχεια και να πάρει ακόμη πιο μαζικά χαρακτηριστικά.
Βέβαια, η όλη δουλειά είχε δυσκολίες και «πίσω-μπρος», μιας και δεν δρούμε μόνο εμείς, με τις αδυναμίες και τις δυσκολίες μας, αλλά και ο ταξικός αντίπαλος, που έχει ολόκληρο οπλοστάσιο από ιδεολογήματα και μεθόδους, τα οποία ενισχύονται ιδιαίτερα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης. Δεν είναι τυχαία η επίθεση που δεχτήκαμε, με απολύσεις μελών της Κεντρικής Διοίκησης και πρωτοπόρων αγωνιστών, με προσπάθεια για δικαστική απαγόρευση της δράσης μας.
Αυτές τις επιθέσεις τις αντιμετωπίσαμε δίνοντας παράλληλα δύσκολες μάχες, χώρο το χώρο, για να μην εφαρμοστούν τα μέτρα που επέβαλε η αντεργατική πολιτική των κυβερνήσεων. Οπως χωρίς συμβιβασμούς αντιμετωπίσαμε τα φαινόμενα απληρωσιάς, των εργοδοτικών αυθαιρεσιών, προσπαθώντας να συσπειρώσουμε και να βάλουμε στη μάχη περισσότερους, να συγκεντρώσουμε δυνάμεις που να σταθούν σταθερά και σθεναρά απέναντι στον εργοδότη τους, ατομικά και συλλογικά.
-- Ο τουρισμός παρουσιάζεται από τους μεγαλοξενοδόχους και την κυβέρνηση σαν η «ατμομηχανή της ανάπτυξης», που πρέπει να ενισχυθεί με κάθε τρόπο. Τι έχουν να περιμένουν οι εργαζόμενοι στον κλάδο από μια «καλύτερη τουριστική σεζόν», όπως αυτή που περιμένουν οι εργοδότες για το 2014;
-- Η προπαγάνδα της κυβέρνησης και της μεγαλοεργοδοσίας, που υπόσχονται έξοδο από την κρίση για το λαό μέσα από τον τουρισμό, είναι για να δημιουργήσει πλαστές εντυπώσεις θετικών εξελίξεων.
Η προπαγάνδα αυτή όχι μόνο δεν επιβεβαιώθηκε για το 2013, αλλά τα ίδια τα στοιχεία τους δείχνουν ότι είχαμε μείωση της απασχόλησης στον τουρισμό, με ακόμη χαμηλότερους μισθούς, ενώ κυριάρχησαν παντού η απληρωσιά, η ανασφάλιστη δουλειά, η εντατικοποίηση, οι ελαστικές μορφές εργασίας, οι συμβασιούχοι, τα 4ωρα, τα 4ήμερα, η εξτρά απασχόληση και τα δουλεμπορικά. Ξεχωριστό ρόλο στα κέρδη τους έπαιξαν η τζάμπα δουλειά μέσα από προγράμματα του ΟΑΕΔ (ύψους 150 εκατ. ευρώ) και η πρακτική άσκηση χιλιάδων σπουδαστών από σχολές του κλάδου.
Οι προβλέψεις για το 2014, που δείχνουν ακόμα μεγαλύτερα έσοδα και αφίξεις τουριστών, είναι βέβαιο ότι θα επιβεβαιώσουν πως η τεράστια κερδοφορία των ομίλων και μεγάλων αλυσίδων θα επιτευχθεί μέσα από τα αποκαΐδια των εργασιακών μας δικαιωμάτων. Είναι πραγματικότητα πια, κι όχι εκτίμηση, ότι όποια ανάπτυξη κι αν υπάρξει, όσοι τουρίστες κι αν έρθουν, ο λαός θα εξακολουθεί να αδυνατεί να κάνει διακοπές και αναψυχή.
Οι δε εργαζόμενοι του κλάδου δεν έχουν να περιμένουν τίποτε άλλο από απληρωσιά ή «μαύρη» εργασία, μισοαπασχόληση ή δουλειά ήλιο με ήλιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τα κέρδη των μεγάλων τουριστικών ομίλων μόνο το 2013 θα μπορούσαν να κάνουν δωρεάν διακοπές 4 εκατ. εργαζόμενοι.
-- Ο κλάδος του τουρισμού συγκεντρώνει χιλιάδες νέους εργαζόμενους. Πόσο απασχολεί το Συνδικάτο η ιδιαίτερη δουλειά με αυτό το κομμάτι των εργαζομένων;
-- Πρόκειται δίχως άλλο για ηλικίες που βιώνουν με οξύτητα συγκεκριμένα προβλήματα, δουλεύουν συνήθως ανασφάλιστοι, είναι πιο ευάλωτοι σε πιέσεις της εργοδοσίας. Είναι ο στόχος των προγραμμάτων κατάρτισης, που δημιουργούν εργαζόμενους χωρίς δικαιώματα, χωρίς ΣΣΕ, με μισθούς κάτω κι από 400 ευρώ. Είναι στόχος των περισσότερων ιδεολογημάτων της κυβέρνησης και της εργοδοσίας, μιας και απευθύνονται σε εργαζόμενους χωρίς εργασιακή εμπειρία, που δεν έχουν ζήσει εργατικούς αγώνες κι άρα ευκολότερα περνά ο ατομικισμός, που γίνεται εμπόδιο στην οργανωμένη πάλη.
Θέλει, λοιπόν, ιδιαίτερο σχέδιο παρέμβασης σε κάθε επιχείρηση. Να μας βλέπουν δίπλα τους σε κάθε πρόβλημα, να εντάσσονται γρήγορα μέσα στα σωματεία, να έχουμε σταθερό πλαίσιο αιτημάτων. Γι' αυτό προσανατολιστήκαμε στην εγγραφή και στην καθημερινή επαφή με νέους εργαζόμενους, με όποια μορφή απασχόλησης κι αν δουλεύουν. Προσπαθούμε διαρκώς να κάνουμε βήματα στην καλύτερη κατανόηση των ιδιαίτερων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, στην ενημέρωσή τους για τα δικαιώματά τους, στη συμμετοχή τους στη λειτουργία και τη δράση του Συνδικάτου.
Μέσα από τη δουλειά της Επιτροπής Νέων έχουμε ιεραρχήσει τη δουλειά μας στις σχολές του κλάδου, όπου σήμερα οι σχολάρχες και το τουριστικό κεφάλαιο δημιουργούν μια πλαστή εικόνα για το τι θα συναντήσει ο νέος εργαζόμενος μετά την εκπαίδευση, φτιάχνοντας μια ψευδαίσθηση, που κρατά βέβαια πολύ λίγο. Από τις πρώτες κιόλας μέρες της πρακτικής άσκησης, ο νέος καταλαβαίνει ότι είναι διπλά εκμεταλλευόμενος πριν, αλλά και μετά, ενώ η «επαγγελματική καταξίωση» που διαφημίζουν, δεν είναι παρά μια ...σκηνή σε τηλεπαιχνίδι.
Η περσινή εμπειρία του Συνδικάτου, μετά την υλοποίηση ενός τετράμηνου προγράμματος με εκδηλώσεις, παρεμβάσεις και πολιτιστικά δρώμενα, άφησε μια παρακαταθήκη που σήμερα εκφράζεται με πολλές εγγραφές και ανάδειξη νέων στα όργανα διοίκησης.
-- Ενα από τα βασικά μέτωπα πάλης που αναδεικνύει το σωματείο είναι αυτό των Συλλογικών Συμβάσεων. Τι στάση κρατούν οι άλλες συνδικαλιστικές δυνάμεις στον κλάδο;
-- Η ΣΣΕ των ξενοδοχοϋπαλλήλων, που υπογράφηκε από την πλειοψηφία της Ομοσπονδίας, τις δυνάμεις της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ, όχι μόνο διατηρεί τη μείωση του 15% που υπογράψανε το 2012 για τα δύο επόμενα χρόνια, αλλά καταργεί επί της ουσίας τον σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, επιβάλλοντας διευθέτηση του χρόνου εργασίας με 10ωρη δουλειά.
Αυτή η εξέλιξη καταδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι η στάση αυτών των δυνάμεων, όπου πλειοψηφούν, είναι μακριά από τα συμφέροντα των εργαζομένων, είτε σε καιρούς ανάπτυξης, είτε σε καιρούς κρίσης. Και στις δυο περιπτώσεις φροντίζουν πότε για τη διασφάλιση και πότε για την κατακόρυφη αύξηση της κερδοφορίας της μεγαλοεργοδοσίας, μέσα από τη συνειδητή στήριξη των αντεργατικών μέτρων και την υπογραφή αντιδραστικών ΣΣΕ.
Το χειρότερο όμως αποτέλεσμα αυτής τους της δράσης έχει να κάνει με τα ιδεολογήματα που σπέρνουν μέσα στους χώρους δουλειάς, ιδιαίτερα στα μεγάλα ξενοδοχεία, για την αναποτελεσματικότητα των αγώνων, για τα δήθεν κοινά συμφέροντα εργοδότη κι εργαζόμενου, για την προώθηση ατομικών λύσεων, που είναι απέναντι στη συλλογική σκέψη και δράση.
Εχουν πλέον αφήσει στην άκρη τα προσχήματα και κηρύσσουν ανοιχτά την ταξική συνεργασία, τη λύση δήθεν των προβλημάτων μέσα από διαβουλεύσεις με τους εκμεταλλευτές μας, κοροϊδεύοντας τους εργαζόμενους με «συμβολικές», όπως τις αποκαλούν, αυξήσεις του 1% στους μισθούς, όταν οι εισπράξεις των ξενοδόχων αυξήθηκαν σχεδόν 25% την περίοδο 2012 - 2013.
Για το Συνδικάτο, το ζήτημα τι ΣΣΕ έχει ανάγκη ο κλάδος πρέπει να κυριαρχήσει σε κάθε χώρο, είτε πρόκειται για τον επισιτισμό και τα ζαχαροπλαστεία, που είναι χωρίς συλλογική σύμβαση, είτε για τα ξενοδοχεία, όπου ισχύουν κι εδώ οι μειώσεις σε μισθούς και δικαιώματα. Δεν μπορεί ένα τέτοιο ζήτημα να είναι υπόθεση μιας πλειοψηφίας σε ένα συνδικαλιστικό όργανο, ιδιαίτερα όταν αυτή έχει κατ' εξακολούθηση ξεπουλήσει κατακτήσεις δεκαετιών.
Οι εργαζόμενοι του κλάδου, μέσα από τα ταξικά μας Σωματεία, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος προτάσσοντας τις ίδιες τις ανάγκες μας, συγκεντρώνοντας καθημερινά δυνάμεις που θα επιβάλουν με αγώνες ό,τι μας στερούν, αυτά που μας ανήκουν.