Ινδονησία
Ανεξέλεγκτη ή ελεγχόμενη «κούρσα» βαλκανιοποίησης;

Ο χειρισμός της υπόθεσης της κλυδωνιζόμενης από ανταρτικά κινήματα ανεξαρτησίας της πετρελαιοφόρας επαρχίας Ατσέι, από την κυβέρνηση του νέου Προέδρου Ουαχίντ, θα δείξει τελικά προς ποια «κατεύθυνση» θα βαδίζει τον 21ο αιώνα το Ινδονησιακό Αρχιπέλαγος...Θα υψωθούν οι παντιέρες της ανεξαρτητοποίησης ή θα καταφέρει να βγει η Ινδονησία αλώβητη από μια υπόθεση, στην οποία έχουν ήδη αναμειχθεί και οι ΗΠΑ;

Κυριακή 21 Νοέμβρη 1999

Associated Press

Πρόσφυγες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους φοβούμενοι αιματοχυσίες
Παρά την προ ημερών δήλωση του Ινδονήσιου Προέδρου, Αμπντουραχμάν Ουαχίντ, πως έως τους επόμενους επτά μήνες θα έχει διεξαχθεί δημοψήφισμα σχετικά με την ανεξαρτησία της επαρχίας Ατσέι, χιλιάδες κάτοικοι της επαρχίας εγκαταλείπουν τις εστίες τους με κάθε μέσο φοβούμενοι έκρηξη του κύματος βίας αλλά και ενδεχόμενη ένταση στις συμπλοκές ανάμεσα στους αντάρτες κινημάτων ανεξαρτησίας και τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της ινδονησιακής εφημερίδας «Τζακάρτα Ποστ», όλα τα δρομολόγια αεροπλάνων, πλοίων και λεωφορείων από την επαρχία με κατεύθυνση άλλες περιοχές της χώρας ήταν κλεισμένα έως και για τις επόμενες δύο βδομάδες. Η ίδια εφημερίδα υποστήριξε πως πολλοί από τους κατοίκους της επαρχίας Ατσέι προχωρούν μαζικά στις αναλήψεις χρημάτων που είχαν έως σήμερα σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν πως αυτό το μαζικό κύμα φυγής από το Ατσέι έχει ως αιτία ασαφείς αλλά κρίσιμες λεπτομέρειες που συνόδευαν τις προχτεσινές δηλώσεις του Προέδρου Ουαχίντ σχετικά με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Οπως λένε οι παρατηρητές, μπορεί ο Πρόεδρος Ουαχίντ να δήλωσε πως το «δημοψήφισμα για την επαρχία Ατσέι θα διεξαχθεί μέσα στους επόμενους επτά μήνες», ωστόσο, έμεινε η εντύπωση σε μεγάλη μερίδα του κόσμου πως το δημοψήφισμα δε θα έθετε το κρίσιμο ερώτημα της ανεξαρτησίας της επαρχίας. Αλλες, «κακές γλώσσες» προχωρούν παραπέρα υποστηρίζοντας πως τελικά το εκλογικό σώμα θα κληθεί να επιλέξει ανάμεσα στο σημερινό καθεστώς και στην παροχή καθεστώτος ευρείας αυτονομίας εντός του πλαισίου κυριαρχίας της Ινδονησίας. Ωστόσο, φαίνεται πως δεν πρόκειται μόνον για «φήμες». Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΒΒC στην Τζακάρτα, ο κυβερνήτης της επαρχίας Ατσέι, Σουαμσουντίν Μαχμούντ, δήλωσε επί λέξει μετά από συνάντησή του με τον Πρόεδρο Ουαχίντ: «Ο κόσμος στο Ατσέι πιστεύει πως το δημοψήφισμα αφορά την ανεξαρτησία. Αυτό δεν είναι αλήθεια»! Να πρόκειται άραγε για έναν μάλλον κακόγουστο «ελιγμό» του Προέδρου Ουαχίντ; Η αλήθεια είναι ότι η νέα του κυβέρνηση βρίσκεται ανάμεσα σε «συμπληγάδες πέτρες». Από τη μιά το «παράδειγμα» του Ανατολικού Τιμόρ φαίνεται να ανοίγει το δρόμο για τη λεγόμενη «βαλκανιοποίηση» της Ινδονησίας και τη ραγδαία διάσπασή της σε μία πλειάδα μικρών κρατιδίων. Απ' την άλλη, το πολιτικό κατεστημένο στην Τζακάρτα και ένας σεβαστός αριθμός μελών της «Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης» φαίνονται δυσαρεστημένοι με τις τελευταίες πρωτοβουλίες (ή ελιγμούς...) του Προέδρου Ουαχίντ, υψώνοντας ολοένα και περισσότερο τη φωνή τους προκειμένου τέτοιες κρίσιμες αποφάσεις να λαμβάνονται όχι από τον Πρόεδρο αλλά από το νομοθετικό σώμα της χώρας...Ωστόσο, η αιχμηρότερη από τις «συμπληγάδες πέτρες» φαίνεται να ξεπροβάλλει από τη δυτική όχθη του Ατλαντικού Ωκεανού, καθώς στο επικίνδυνο αυτό «παιχνίδι» έχουν μπει για τα καλά (πώς θα μπορούσε άλλωστε το αντίθετο;) και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλωστε, καθ' όλη τη διάρκεια του τελευταίου 48ωρου, πρωτοκλασάτα στελέχη της ινδονησιακής κυβέρνησης επαναλάμβαναν πως στην πρόσφατη συνάντηση του Προέδρου Ουαχίντ με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, υπήρξε σαφής «δέσμευση» της Ουάσιγκτον πως θα παράσχει βοήθεια στην αντιμετώπιση «κινημάτων ανεξαρτησίας». Αλλωστε, ο υπουργός Εξωτερικών, Αλγουί Σιχάμπ, ήταν που δήλωνε προχτές ευθαρσώς πως η Αμερικανίδα ομόλογός του, Μαντλίν Ολμπράιτ, προσέφερε την υποστήριξη της χώρας της, λέγοντας επί λέξει: «Η κυρία Ολμπράιτ ορκίζεται πως οι ΗΠΑ θέλουν την Ινδονησία άθικτη και θέλει να βοηθήσει στη διατήρηση της ενότητας της χώρας μας»... Μακάρι, αν και απίθανο, να είναι έτσι...

Πώς η μία επαρχία θα μπορούσε να καθορίσει το μέλλον μίας χώρας... Αν και τελικά δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο επί της ουσίας το περιεχόμενο της υπόσχεσης του Προέδρου Ουαχίντ «για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στο Ατσέι το πολύ σε επτά μήνες» , ένα είναι ξεκάθαρο, για τον ανταποκριτή της βρετανικής εφημερίδας «Τάιμς» στην Τζακάρτα: «Οι αντάρτες του κινήματος "Ελεύθερο Ατσέι" ίσως να μη συμμερίζονται την αρετή της "υπομονής" , ούτε με τον Πρόεδρο Ουαχίντ, ούτε με ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού». Στην ίδια ανταπόκριση, που δημοσιεύτηκε μεσοβδόμαδα, η βρετανική εφημερίδα θεωρεί πως ο στρατός παρακολουθεί τις εξελίξεις με άγρυπνο βλέμμα, και υπογραμμίζει την πρόσφατη δήλωση του εκπροσώπου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ινδονησίας, αντιστράτηγου Σουντρατζάτ: «Ενα δημοψήφισμα για την παροχή αυτονομίας είναι θετικό. Οχι όμως και ένα δημοψήφισμα για την παροχή ανεξαρτησίας, γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μία διαδικασία βαλκανιοποίησης»! Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι βουλευτές και ακαδημαϊκοί γνωρίζουν «το κοινό μυστικό»: Πως η αντιμετώπιση του ζητήματος της επαρχίας Ατσέι θα μπορούσε να ενθαρρύνει, ακόμη και να ανοίξει το δρόμο, για την «επιβράβευση» κινημάτων ανεξαρτησίας που υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της Ινδονησίας, όπως στη Σουμάτρα, στην Ιρίαν Τζάγια, στο Νότιο Σουλαουέσι και στη νήσο Αμπόν.

Αν και ο Πρόεδρος Ουαχίντ φαίνεται σοβαρά να πιστεύει πως η υπόθεση του κινήματος ανεξαρτησίας στην επαρχία Ατσέι με τους κατάλληλους χειρισμούς θα μπορούσε να αποβεί «ένα παράδειγμα» για την ολοκλήρωση του συστήματος διακυβέρνησης της χώρας σε ομοσπονδιακό, εντούτοις, υπάρχουν μερικοί ξένοι διπλωμάτες στην Ινδονησία που δηλώνουν πως «ήδη για την Τζακάρτα το ζήτημα της επαρχίας Ατσέι έχει καθοριστεί και πως αυτό έχει ήδη πάρει το δρόμο της ανεξαρτητοποίησης. Οπως σημείωνε ο ανώνυμος δυτικός διπλωμάτης στην εφημερίδα «Τάιμς», «οι Ινδονήσιοι έχουν ήδη χάσει το Ατσέι... Τα πράγματα κινούνται πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι έχει ή μπορεί να συνειδητοποιήσει η κυβέρνηση»...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ