ΙΡΑΝΙΚΟ ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Νέες κρίσιμες συνομιλίες στη Γενεύη
Πέμπτη 21 Νοέμβρη 2013

Από τις χτεσινές πρώτες συναντήσεις στη Γενεύη
ΓΕΝΕΥΗ.--

Το πλέον ακανθώδες ζήτημα των λεπτομερειών μιας ενδεχόμενης «προπαρασκευαστικής συμφωνίας» για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα αναμένεται να τεθεί σήμερα επί τάπητος, αρχής γενομένης από τη συνάντηση που αναμένεται να έχουν η εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, Κάθριν Αστον, που έχει τεθεί επικεφαλής της «ομάδας των έξι» (των πέντε χωρών μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Γερμανίας) και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Μουχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Χτες, οι δύο πλευρές είχαν αλλεπάλληλες σύντομες συναντήσεις, κυρίως σε τεχνικό επίπεδο, ενώ Αστον και Ζαρίφ συναντήθηκαν και πάλι.

Οι συνομιλίες διεξάγονται σε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας αν και όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές εκτιμούσαν ότι «μια συμφωνία δεν είναι μακριά και είναι δυνατή». Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε ότι «πρόκειται για τη μεγαλύτερη ευκαιρία εδώ και καιρό να επιτευχθεί πρόοδος σε ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής». Ο Ρώσος ομόλογός του, Σεργκέι Λαβρόφ, εξέφρασε την ελπίδα ότι «μπορούν οι προσπάθειες να στεφθούν με επιτυχία», ενώ ο Κινέζος υφυπουργός Εξωτερικών, Λι Μπαοντόνγκ, εκτιμούσε ότι «τα πράγματα βρίσκονται σε καλό δρόμο».

Πιο συγκρατημένη εμφανιζόταν η αμερικανική πλευρά. Ο Πρόεδρος Ομπάμα δήλωνε, πριν τις συνομιλίες, ότι δεν είναι βέβαιη μια άμεση συμφωνία, κάτι που επαναλάμβανε ώρες αργότερα από τη Γενεύη Αμερικανός αξιωματούχος.

«Οφελος για ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου» χαρακτήρισε, σε δηλώσεις του, την προοπτική επίτευξης συμφωνίας ο Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ρουχανί, συμπληρώνοντας ότι «συμφωνία μπορεί να υπάρξει με λογική και όχι με απειλές». Θετικός εμφανίστηκε και ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ, σημειώνοντας, όμως, ότι το Ιράν «δεν θα υπαναχωρήσει ούτε βήμα από το δικαίωμά του στην ειρηνική πυρηνική ενέργεια». Επίσης, εξαπέλυσε επίθεση κατά του Ισραήλ - που προφανώς θέλει να συνδέσει και με την επίθεση στην πρεσβεία του Ιράν στο Λίβανο - χαρακτηρίζοντάς το «λυσσασμένο σκυλί» και εκτιμώντας ότι «είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει», ενώ επέκρινε τη Γαλλία γιατί «υποκύπτει στις ΗΠΑ και γονατίζει μπροστά στο Ισραήλ».

Οι δηλώσεις του προκάλεσαν την αντίδραση του Παρισιού, που τις χαρακτήρισε «απαράδεκτες», ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος εκτίμησε ότι «δεν βοηθούν στις συνομιλίες». Επανέλαβε, δε, ότι αντί να προκαλεί, το Ιράν «πρέπει να δώσει απαντήσεις».

Επιμένει ο Νετανιάχου

Πολύωρη συνάντηση με τον Ρώσο Πρόεδρο είχε χτες στη Μόσχα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, κατά την οποία έγινε και ενδελεχής συζήτηση για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Ο Νετανιάχου περιέγραψε μια συμφωνία που θα υποχρεώνει το Ιράν «να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου». Ο Πούτιν, από την άλλη, αρκέστηκε να δηλώσει ότι ελπίζει σε «συμφωνία στο κοντινό μέλλον γιατί υπάρχουν οι δυνατότητες».