ΓΙΟΣΙΦ ΚΕΪΦΙΤΣ
Η κυρία με το σκυλάκι
Πέμπτη 6 Ιούνη 2013

Σε επανέκδοση από σήμερα η απολύτως καλύτερη «τσεχοφική» ταινία. Απολύτως καλύτερη, λόγω της «τσεχοφικής» της διάστασης ως προς την αναπαράσταση - μέσα από μικρές, ανεπαίσθητες λεπτομέρειες - της παρακμής και της αποσύνθεσης της αστικής τάξης καθώς και της ατμόσφαιρας του τέλους μιας εποχής. Ισως πρόκειται και για την καλύτερη ταινία του Λευκορώσου Γιοσίφ Κέιφιτς, που επιδεικνύει εύρωστη ποιητική σκηνοθετική μαεστρία στις λεπτές αποχρώσεις... Ο Κέιφιτς επεξεργάστηκε και την κινηματογραφική διασκευή της ομώνυμης νουβέλας του Αντον Τσέχοφ από το 1898. Η διασκευή του, μάλιστα, θεωρείται θαυμαστή τόσο για την αποδραματοποιημένη προσήλωσή της στον «κόσμο» του συγγραφέα και τη μελαγχολία του, όσο για την επίκληση μιας εποχής κι ενός περιβάλλοντος αλλά και τις λεπτεπίλεπτες «δαντελωτές» ερμηνείες των ηθοποιών.

Είναι γεγονός ότι η κινηματογραφική διασκευή όχι μόνο σέβεται το λογοτεχνικό σκελετό, αλλά του δίνει «τροφή» μέσα από ορισμένες λειτουργικές ιδέες που πηγάζουν κατευθείαν απ' αυτήν. Μια γκαλερί από δευτερεύοντες χαρακτήρες αστών, διασκεδαστικά κωμικών ή εκνευριστικά παράλογων αλλά και ανώνυμα, σκούρα και εξαθλιωμένα περιγράμματα φτωχών που δουλεύουν και υπηρετούν όλους τους αργόσχολους, που πνίγονται στην ανία τους, γιατί κορόνα στο κεφάλι τους έχουν την ατομική ιδιοκτησία. Η διασκευή, εξάλλου, δίνει χώρο και σε κάποιες έξυπνες προσθήκες - όπως η σεκάνς με τον άλλο σκύλο - με λειτουργία σχεδιασμένη ακριβώς για να υπογραμμίζουν καλύτερα το συμπιεσμένο πάθος ανάμεσα στους δύο εραστές.

Στο ασπρόμαυρο ειδυλλιακό παραθαλάσσιο θέρετρο της Κριμαίας Γιάλτα, που προβάλλει ο Μοσχοβίτης Γκούροφ παρατηρεί μια νεαρή κυρία να περιφέρει στην προκυμαία το λευκό της σκυλάκι και την πλήξη της. Οι δυο τους γνωρίζονται κι έχουν ένα φλερτ. Ο Γκούροφ, όμως, επιστρέφοντας στη Μόσχα δεν βρίσκει ησυχία από τις εμμονές που του γεννά η ανάμνηση της κυρίας με το σκυλάκι. Γι' αυτό κάνει την αρχή και τη συναντά στη θλιβερή επαρχία που ζει με τον «λακέ» δημόσιο υπάλληλο σύζυγό της. Μετά, θα έρθει κι εκείνη να τον βρει στη Μόσχα, αλλά η ιστορία τους θα παραμείνει ένα «ατέρμον ανοιχτό δράμα» κατά τον Βασίλη Ραφαηλίδη και μετά το τέλος της τυπικής ιστορίας μια που οι άπειρες εξαρτήσεις τους δεν επιτρέπουν στους ήρωες να πάρουν οριστικές αποφάσεις. Πέραν της αισθητικής αρτιότητας, της μουσικής και της φωτογραφίας που μοιάζει να είναι «από βαμβάκι», το ιδιαίτερα δυνατό σημείο της ταινίας είναι η ερμηνεία των ηθοποιών. Τόσο του Αλεξέι Μπατάλοφ όσο και της λαμπερής Ιγια Σαβίνα που η φωνή της χαράσσεται στη μνήμη σαν ευχάριστο άκουσμα...

Παίζουν: Ιγια Σαβίνα, Αλεξέι Μπατάλοφ, Νίνα Αλίσοβα, κ.ά.

Παραγωγή: Σοβιετική Ενωση (1959).