Διαχειριστικές μανούβρες και οι λαοί στη γωνία | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Eurokinissi

Οι αποφάσεις των «27» αφορούν τα μονοπώλια και τη δυνατότητά τους να αντλούν φθηνότερο χρήμα. Τα δάνεια και τα μέτρα θα συνεχίσουν να φορτώνονται στις πλάτες του λαού

Ο συμβιβασμός που κατέληξαν τα ξημερώματα της Παρασκευής οι ηγέτες της Ευρωζώνης, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της κρίσης, προβλέπει βασικά τα εξής:

1. Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μπορεί υπό όρους να γίνει απευθείας από το μόνιμο μηχανισμό στήριξης (ΕΜΣ). Μέχρι σήμερα, οι «μηχανισμοί στήριξης» δεν μπορούσαν να δανείσουν απευθείας τις τράπεζες, αλλά μόνο τις κυβερνήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους διοχέτευαν τα χρήματα στους τραπεζικούς ομίλους που αντιμετώπιζαν προβλήματα ρευστότητας.

Μ' αυτόν τον τρόπο όμως επιβαρυνόταν κι άλλο το δημόσιο χρέος των κρατών-μελών (όπως στην περίπτωση της Ισπανίας και της Ιταλίας), γεγονός που προκάλεσε την αντίδρασή τους και την αναζήτηση ενός νέου συμβιβασμού με τη Γερμανία και άλλους. Αυτές οι χώρες προσπαθούσαν μέχρι τελευταία ώρα να εξασφαλίσουν επιπλέον ανταλλάγματα, προκειμένου να συναινέσουν στην απευθείας δανειοδότηση των τραπεζών ανταγωνιστριών οικονομιών της Ευρωζώνης.

Με δεδομένα τα παραπάνω, η Σύνοδος κατέληξε στη δυνατότητα του απευθείας δανεισμού, που θα συνοδεύεται όμως με αυστηρές προϋποθέσεις, όπως η δημιουργία ενιαίου εποπτικού μηχανισμού των τραπεζών, στον οποίο θα συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Επιπλέον, προϋποθέτει ομόφωνη απόφαση των κρατών-μελών που συμμετέχουν στον ΕΜΣ.

Συγκεκριμένα, στη δήλωση που εκδόθηκε αναφέρεται ότι «αφότου θεσπισθεί αποτελεσματικός ενιαίος εποπτικός μηχανισμός για τις τράπεζες στην ευρωζώνη, στον οποίον θα συμμετέχει και η ΕΚΤ, ο ΕΜΣ (σ.σ. ο Ενιαίος Μηχανισμός Στήριξης) θα μπορούσε, κατόπιν αποφάσεως, να έχει τη δυνατότητα άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών». Αμέσως μετά διευκρινίζεται ότι «αυτό θα υπόκειται στις κατάλληλες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων η συμμόρφωση προς τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες θα είναι συγκεκριμένες για κάθε ίδρυμα, τομέα ή οικονομία, και θα διατυπωθούν τυπικά σε μνημόνιο συμφωνίας».

2. Οι ηγέτες της ΕΕ ξεκαθάρισαν ότι τα «εργαλεία» για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, όπως ο προσωρινός (EFSM) και ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης (ESM), μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο από τα κράτη-μέλη που εφαρμόζουν απαρέγκλιτα και πλήρως τα βάρβαρα αντιλαϊκά μέτρα που απορρέουν από το μεγάλο και μόνιμο μνημόνιο, δηλαδή το «δημοσιονομικό σύμφωνο σταθερότητας» και το «σύμφωνο για το ευρώ».

Με άλλα λόγια, για να έχει ένα κράτος-μέλος πρόσβαση στα κονδύλια του μηχανισμού στήριξης και άρα φθηνότερο δανεισμό από αυτόν που παρέχουν οι καπιταλιστικές αγορές, προϋπόθεση είναι να τηρεί τα συμφωνηθέντα για αντιλαϊκές ανατροπές και αναδιαρθρώσεις, έστω και αν το μνημόνιο που θα καλείται να υπογράψει δε θα είναι ίδιο με αυτό που επιλέχθηκε στην περίπτωση της Ελλάδας. Με την απόφαση της Συνόδου και ύστερα από επίμονο αίτημα της Ιταλίας, στο εξής οι χώρες που προσφεύγουν για δανεισμό στους μηχανισμούς της ΕΕ, θα πρέπει να υπογράφουν ένα «μνημόνιο συνεννόησης» στο οποίο θα αναφέρονται οι υφιστάμενες πολιτικές δεσμεύσεις τους και θα συμφωνείται ένα χρονοδιάγραμμα.

«Επιβεβαιώνουμε την ισχυρή δέσμευσή μας να πράξουμε ό,τι είναι αναγκαίο για να διασφαλίσουμε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης, χρησιμοποιώντας ειδικότερα τα υφιστάμενα μέσα ΕΤΧΣ/ΕΜΣ με ευέλικτο και αποτελεσματικό τρόπο, ώστε να σταθεροποιηθούν οι αγορές των κρατών μελών που τηρούν τις ανά χώρα συστάσεις και τις λοιπές δεσμεύσεις τους, περιλαμβανομένων των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων, δυνάμει του Ευρωπαϊκού Εξάμηνου, του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών. Οι όροι αυτοί θα πρέπει να αποτυπωθούν σε μνημόνιο συμφωνίας», τονίζεται χαρακτηριστικά στη δήλωση που εκδόθηκε από τους 17 ηγέτες της Ευρωζώνης, που κάθε άλλο παρά δικαιώνει τους αποπροσανατολιστικούς ισχυρισμούς για δήθεν «ήττα της Μέρκελ» και «νίκη της Ιταλίας και Ισπανίας».

Στην απόφαση αναφέρεται ακόμα ότι η Κομισιόν θα υποβάλει σήμερα προτάσεις για τη δημιουργία ενιαίου εποπτικού μηχανισμού των τραπεζών.

3. Δίνοντας το στίγμα του συμβιβασμού, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι σε δηλώσεις του ανακοίνωσε πως οι ηγέτες της Ευρωζώνης συμφώνησαν να ενισχύσουν την οικονομική και νομισματική ενοποίησή τους, εγκρίνοντας τον οδικό χάρτη για την έγκριση της έκθεσης που παρουσίασε ο ίδιος στις αρχές της βδομάδας με τίτλο «προς μια ουσιαστική οικονομική και νομισματική ένωση», η οποία προβλέπει ενίσχυση της τραπεζικής, δημοσιονομικής, οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης της ΕΕ σε πιο αντιδραστική κατεύθυνση, που χαρακτηρίζεται από εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στην Κομισιόν και τα όργανα της ΕΕ.

Οπως διευκρίνισε ο πρόεδρος του Συμβουλίου, η επεξεργασία ενός ακριβέστερου οδικού χάρτη θα γίνει τους προσεχείς μήνες, ενώ μια πρώτη έκθεση για το θέμα θα παρουσιαστεί τον Οκτώβρη.