«Ο Ν. Ξυλούρης και τρία ποιήματα»
Τρίτη 7 Φλεβάρη 2012

Τιμώντας τη μνήμη του Κρητικού λυράρη και τραγουδιστή Νίκου Ξυλούρη (8 Φλεβάρη 1980) το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr και www.ert.gr το ντοκιμαντέρ του Σταύρου Στρατηγάκου «Ο Νίκος Ξυλούρης και τρία ποιήματα», παραγωγής 2004.

Το ντοκιμαντέρ καταγράφει τη ζωή και το έργο του Νίκου Ξυλούρη, μέσα από αποσπάσματα συνεντεύξεων του ίδιου, στιγμιότυπα συναυλιών του και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν κοντά του, με κεντρικά πρόσωπα τη σύζυγό του Ουρανία και τον αδερφό του Αντώνη Ξυλούρη (Ψαραντώνη). Διανθισμένη με την αφήγηση τριών ποιημάτων του Αλέξη Ασλάνογλου, η εκπομπή ακολουθεί τους κύριους σταθμούς της δράσης του σημαντικού καλλιτέχνη, από τα Ανώγεια Ρεθύμνου στο Ηράκλειο και από εκεί στην Αθήνα, μέχρι το θάνατό του το 1980 σε ηλικία 44 χρονών, όταν έχασε τη μάχη με τον καρκίνο.

Η μουσική του πορεία στην Αθήνα σφραγίστηκε από τη συνεργασία του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στα έργα «Ριζίτικα» (1971) και «Χρονικό» (1969) σε στίχους του Κ. Χ. Μύρη, και τις κοινές εμφανίσεις τους στην μπουάτ «Λήδρα» στην Πλάκα. Φίλοι και συνεργάτες του περιγράφουν την παρουσία του στα αθηναϊκά μαγαζιά, σε συναυλίες, καθώς και στη θεατρική παράσταση «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» το 1973, για την οποία μιλούν ο Κώστας Καζάκος και ο Ιάκωβος Καμπανέλλης. Η κόρη του Ρηνιώ διαβάζει τις εντυπώσεις του Ιάπωνα Μασαάκι Ταμούρα, διευθυντή της Ραδιοφωνίας του Τόκιο, που είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα το 1973 για να τον συναντήσει. Για τον Ν. Ξυλούρη μιλούν, επίσης, ο Τάσος Γουδέλης, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, η Δόμνα Σαμίου, ο Κώστας Μανιουδάκης κ.ά.

Στην εκπομπή ακούγονται τραγούδια που ερμηνεύει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, ενώ προβάλλεται και αρχειακό υλικό, όπως στιγμιότυπα από τη συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου το 1978 στο Λυκαβηττό, αποσπάσματα από την παράσταση «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» (1973) και ηχητικά ντοκουμέντα από το πρόγραμμα στη «Λήδρα».