Αι ειδοί του Μαρτίου | ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Με την τέταρτη κατά σειρά σκηνοθετική δουλειά του Κλούνι, μια συμπαραγωγή των εταιρειών «Smokehouse» (των Τζορτζ Κλούνι και Γκραντ Χέσλοφ) και «Appian WayProductions» (του Λεονάρντο ντι Κάπριο), άνοιξε το φετινό, 68^ο φεστιβάλ Βενετίας. O Κλούνι έχει ήδη αποδείξει πως διαθέτει ξεκάθαρες ιδέες για τον κινηματογράφο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το έργο εκείνο, που ο ίδιος υπογράφει με την ιδιότητα του σκηνοθέτη. Η τελευταία του ταινία φέρει τον περίεργα εξεζητημένο τίτλο «ΑΙ ΕΙΔΟΙ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ». Idus Martii στα λατινικά, όρος που συνήθως αναφέρεται στην ημερομηνία της δολοφονίας του Ιούλιου Καίσαρα που έλαβε χώρα στις 15 Μαρτίου του 44 π.Χ. Ο Κλούνι αποσαφήνισε ότι ο σωστός χαρακτηρισμός της ταινίας του θα ήταν «πολιτικό θρίλερ» και όχι «πολιτική ταινία» όπου χωρούν - και επιβάλλεται να χωρούν - πολύ περισσότερα από απλή αποτύπωση διαπιστώσεων ως προς τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις και αντιθέσεις της καθεστηκυίας συντεχνίας της εξουσίας. Ο Κλούνι δείχνει να πιστεύει ότι η λειτουργία του κινηματογράφου μοιάζει με εκείνη της «φρουράς», που καλείται να προασπίσει με τα όπλα που διαθέτει την ακεραιότητά του, αναδεικνύοντας εν προκειμένω την διεφθαρμένη φύση της καπιταλιστικής πολιτικής...

Ο σκηνοθέτης Κλούνι, αφηγείται μια ιστορία από την πολιτική, ιστορία που πρωτοεμφανίστηκε το 2008 υπό την μορφή θεατρικού έργου με τον τίτλο Farragut North. Ο τίτλος αυτός είναι το όνομα μιας στάσης, στην κόκκινη γραμμή του μετρό, στην πόλη Ουάσιγκτον DC. Η στάση βρίσκεται βόρεια της FarragutSquare και πλησίον της Connecticut Avenue, εκεί που χτυπά η καρδιά και ο σφυγμός των πανίσχυρων λόμπι. Ο συγγραφέας του θεατρικού, Beau Willimon, ξόδεψε τα νιάτα του δουλεύοντας σε εκστρατείες για προκριματικές εκλογικές αναμετρήσεις για διάφορους πολιτευτές του Δημοκρατικού κόμματος. Ο Κλούνι και ο Χέσλοφ διασκεύασαν το θεατρικό για το σινεμά που αφηγείται την εξέλιξη μιας πολιτικής ίντριγκας που λαμβάνει χώρα στα παρασκήνια του συγκρουσιακού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο πραγματοποιούνται οι προκριματικές αναμετρήσεις των υποψηφίων για την προεδρία του κόμματος των Δημοκρατικών. Στο Οχάιο, αντίπαλοι είναι οι Πούλμαν και Μόρρις (Κλούνι). Παρακάμπτοντας ηθική και ήθος, ενεργοποιώντας στο έπακρο μηχανισμούς νόμιμους και μη, η μάχη της πρόκρισης - με στόχο και όραμα το ύψιστο πολιτικό πόστο - επιτρέπει αλλά και προτρέπει χτυπήματα παντός τύπου, παντός είδους χειραγώγηση ανθρώπων και διαδικασιών, αμόκ και παραλήρημα ισχύος και θέλησης καθώς και όποια καταστρατήγηση κανονισμών και κανόνων χωρίς αναστολές, μέχρι να πέσει στην κάλπη και το τελευταίο κουκί!

Στην ταινία η αφηγηματική οπτική ταυτίζεται με το βλέμμα του τριαντάχρονου χαρισματικού Στίβεν, στέλεχος στο team του Δημοκρατικού Κυβερνήτη Μόρρις. Ο Στίβεν (Ράιαν Γκόσλινγκ) είναι κάτι σαν παιδί θαύμα. Πιστός, ιδεαλιστής, διπλωμάτης και ικανότατος, έχει εξιδανικεύσει τον Κυβερνήτη, πιστεύει τυφλά στην απόλυτη μοναδικότητά του, το βλέπει σαν ηγέτη με μοναδική υπέρτατη θρησκεία του, το Σύνταγμα της Αμερικής. Βέβαια η εξέλιξη των γεγονότων θα τον κάνει να αλλάξει γνώμη και στάση απέναντι στα πράγματα και για να φθάσει στους στόχους του θα περάσει σε εκβιασμούς και συμβιβασμούς... Ετσι μεταλλάσσεται σε έναν του σιναφιού.

Ο ηθοποιός Κλούνι, με πολλή διακριτικότητα αποσύρεται από το επίκεντρο της ιστορίας αφήνοντας τη θέση του απόλυτου πρωταγωνιστή από την αρχή ως το τέλος, στον πολλά υποσχόμενο, ανερχόμενο αστέρα, Ράιαν Γκόσλινγκ.

Με ρεαλιστικά αξιόπιστη ίντριγκα, με αντικατάσταση των κλισέ από χαρακτήρες, με σκηνοθετημένο μελόδραμα για κάθε αφηγηματική λογική, λειτουργεί το πολιτικό θρίλερ του Κλούνι. Ομως αφήνει κάποιες τρύπες στη λογική εξαγωγή νοήματος. Ο ρόλος του Γκόσλινγκ παρουσιάζει αντιφάσεις, είναι αφελής και ο χαρακτήρας του δύσκολα πείθει για «ιδεαλιστής». Με τόση περισσή εξυπνάδα πώς είναι δυνατόν να σκέφτεται διαφορετικά από τους υπόλοιπους του team; Πώς δε θα αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του; Οτι προσπαθούν να τον χειραγωγήσουν; Από την άλλη, αν δεν ήταν πράγματι ιδεαλιστής θα μπορούσε να αισθανθεί τέτοια απογοήτευση; Απλοϊκή και η ιστορία του κυβερνήτη με τη νεαρή Μόλι Στερνς που μοιάζει να βρίσκεται στη θέση που ο πατέρας της την έβαλε μόνο για να προσφέρει σεξ. Μία φορά πήγε με τον Μόρρις και έμεινε έγκυος και παρότι είναι Καθολική θέλει να κάνει έκτρωση... Χαρακτήρες και καταστάσεις που θα άξιζαν πιο σύνθετο και πολυσήμαντο προφίλ.

Βγαίνοντας από την αίθουσα ίσως κάποιος δυσκολευτεί να απαντήσει τι ακριβώς είναι αυτό που θέλει να πει η ταινία, που σαν σε κουβάρι τυλιγμένες προσδοκίες και προκλήσεις ακουμπούν στο διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Το φιλμ σαν σύνολο αψεγάδιαστο, οι διάλογοι έξυπνοι και γρήγοροι, οι ερμηνείες των ηθοποιών άριστες, τεχνική αρτιότητα, επαγγελματισμός και κλάση. Χωρίς η γραφή και η μορφή της ταινίας να προβάλλει αξιώσεις πρωτοπορίας και χωρίς καινοτόμους πειραματισμούς, ο σκηνοθέτης μοιάζει να έχει γραπώσει στιβαρά όλα τα νήματα με τις λεπτομέρειες και να αφηγείται με τρόπο μετρημένο και ενίοτε γοητευτικά μελαγχολικούς τόνους. Χωρίς να ποντάρει στην πρωτοτυπία, φέρνει μέσα από ψυχρό κυνισμό πιο κοντά την αλήθεια υποτάσσοντας τα πάντα στο ερώτημα: Είναι ποτέ δυνατόν να βγει κάτι καλό από τέτοια βρωμιά;

Παίζουν: Ράιαν Γκόσλινγκ, Τζορτζ Κλούνι, Ιβαν Ρέιτσελ Γουντ, Μαρίζα Τομέι, Πολ Τζιαμάτι, Μαξ Μινγκέλα, Φίλιπ Σίμουρ Χόφμαν, κ.ά.

Παραγωγή: ΗΠΑ 2011.