Συνταγματική μεταρρύθμιση. Ο στόχος της κυβέρνησης της Τουρκίας. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέχρι στιγμής έχει καταφέρει να διατηρήσει τις ισορροπίες, όντας το εκλεκτό τόσο των ΗΠΑ, όσο και της ΕΕ, αναδεικνύοντας την Τουρκία σε «παίκτη - κλειδί» για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή και την Ευρασία, ενώ την ίδια στιγμή πνίγει κυριολεκτικά στο αίμα και τη σιωπή, κάθε εσωτερική εκδήλωση διαμαρτυριών εκ μέρους του λαϊκού κινήματος. Το μόνο που δεν έχει επιτύχει μέχρι στιγμής παρά τις συλλήψεις εκατοντάδων στρατιωτικών, δικαστικών, πανεπιστημιακών και άλλων, είναι να νικήσει τη σκιώδη κυριαρχία του στρατού και του ονομαζόμενου «κεμαλικού καθεστώτος», που δίνει τη μάχη της εξουσίας, υποσχόμενο στους ιμπεριαλιστές τα ίδια ακριβώς πράγματα, με έναν πιο «εθνικό», «κοσμικό» τρόπο, από τα θρησκευτικά στοιχεία που προβάλλει το ΑΚΡ...

Η αναθεώρηση του Συντάγματος στην Τουρκία προπαγανδίζεται χρόνια, από την κυβέρνηση Ερντογάν, η οποία προσπαθεί να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την υλοποίησή της, ήδη από την δεύτερη εκλογή του ΑΚΡ στην εξουσία. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση της στρατιωτικής παρέμβασης στις κρατικές αποφάσεις και η εξάλειψη αυτού του λεγόμενου «βαθέως κράτους», που σήμερα ξεκινά από τις ένοπλες δυνάμεις και ελέγχει τη δικαιοσύνη, τα Πανεπιστήμια και αρκετούς τομείς του δημόσιου τομέα, δημιουργώντας σειρά πρακτικών προβλημάτων στην παρούσα κυβέρνηση, που θέλει να δημιουργήσει τις συνθήκες προκειμένου να ελέγξει απόλυτα την κρατική μηχανή.

«Ισλαμιστές» και «κεμαλικοί» δίνουν τη μάχη της εξουσίας, πάντα σε βάρος του τουρκικού λαού και υπέρ των συμφερόντων της πλουτοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, χρησιμοποιώντας τον λαό σαν άλλοθι και μόνο, καθοδηγώντας τον στον εθνικισμό και διασπείροντας την τρομοκρατία. Τα διεθνή ιμπεριαλιστικά κέντρα στηρίζουν την κυβέρνηση Ερντογάν γιατί εμφανίζεται πιο δεκτική και «βολική» στη δεδομένη χρονική στιγμή, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα δικά τους συμφέροντα, δείχνοντας την «αλληλεγγύη» τους τόσο στις εκάστοτε εκλογές όσο και στις δημόσιες τοποθετήσεις και δηλώσεις τους.

Οι ΗΠΑ φρόντισαν να επιβεβαιώσουν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους την υποστήριξή τους στο Ρ. Ερντογάν, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα να σπεύδει στην Τουρκία προκειμένου να δηλώσει φιλία στην κυβέρνηση, να υποστηρίξει την ενταξιακή της πορεία στην ΕΕ και να τη χαρακτηρίσει ως ένα «σύμμαχο - κλειδί» για τις ΗΠΑ και μεγάλο παίκτη για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, τονίζοντας τη γεωστρατηγική της θέση στον μουσουλμανικό κόσμο και όχι μόνο.

Αντίστοιχη είναι και η τοποθέτηση του ΝΑΤΟ που υπερθεματίζει υπέρ της Αγκυρας, τονίζοντας κάθε φορά την προσφορά της στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, αλλά και τη νέα της ιδιότητα, ως διαμεσολαβητή στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.

Η ΕΕ είναι εκείνη που σε κάθε Σύνοδο Κορυφής, ή Εκθεση προόδου με θέμα την Τουρκία επιλέγει να πλέξει το εγκώμιο της κυβέρνησης, τονίζοντας τη δήθεν σταθερή και συνεχή πρόοδο των δικαιωμάτων και ελευθεριών στη χώρα, χαιρετίζοντας τα προσχηματικά δικαιώματα που παραχωρούνται στην κουρδική κοινότητα και τις υπόλοιπες μειονότητες της χώρας και υπογραμμίζοντας τη σημασία της Τουρκίας στα ενεργειακά συμφέροντα της ΕΕ. Μία ΕΕ που έχει φροντίσει να συνδέσει το ΑΚΡ με την οικονομική σταθερότητα της χώρας, σημειώνοντας ότι η πολιτική κρίση θα φέρει την οικονομική καταστροφή. Σε όλα αυτά γίνονται και κάποιες «παραινέσεις», σχετικά με το Κυπριακό, που τείνει να εξομοιωθεί ο θύτης με το θύμα, απαλείφοντας την έννοια της εισβολής και κατοχής, ενώ και οι παραβιάσεις στο Αιγαίο γίνονται θέμα ήσσονος σημασίας, απέναντι στα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.

Στο ίδιο παιχνίδι παίζει και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία έχει δεχθεί την συνδιαχείριση με την Τουρκία του Αιγαίου, φυσικά μέσω της πλήρους ΝΑΤΟποίησής του. Χαρακτηριστικές ήταν οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού, που πρότεινε στην Ελλάδα μείωση των στρατιωτικών της εξοπλισμών, επικαλούμενος τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών, ενώ η τουρκική κορβέτα έκανε βόλτα το Μάρτη στα ελληνικά χωρικά ύδατα φτάνοντας μέχρι την Κέα... Αυτά τα «κοινά συμφέροντα» θα είναι και το θέμα της συνάντησης του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του, στην προγραμματιζόμενη επίσκεψη του Ρ. Ερντογάν στην Ελλάδα στα μέσα Μάη.

Σύμμαχος της Τουρκίας με αφορμή τους αγωγούς δηλώνει πλέον και η Ρωσία, που προχωρά σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων σε συνεργασία με την Αγκυρα. Η περσινή συνάντηση του Ρώσου πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν, με το Ρ. Ερντογάν επαναβεβαίωσε με τον σαφέστερο τρόπο την οικονομική τους συνεργασία, που αφορά σειρά αγωγών φυσικού αερίου και όχι μόνο.

Η Τουρκία από την πλευρά της υπερτονίζει σε κάθε ευκαιρία τη θέση της στο ενεργειακό παιχνίδι το οποίο παίζει με ΗΠΑ, Ρωσία και ΕΕ, έχοντας συμμετοχή και ηγετικό ρόλο σε όλους τους αγωγούς που αφορούν την Ασία, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια.

Συγκεκριμένα συμμετέχει στους αγωγούς πετρελαίου Μπακού - Τιφλίδα - Τζεϊχάν (BTC), αμερικανικών συμφερόντων, που την πλειοψηφία των μετοχών κατέχει η BP και ακολουθούν οι AzBTC , Chevron, Statoil, Eni, Total, Itochu, INPEX, Conoco Phillips και Amerada Hess, στον Κιρικούκ - Τζεϊχάν, που αφορά το ιρακινό πετρέλαιο, στον Σαμψούντα - Τζεϊχάν, που θα μεταφέρει ρωσικό αργό πετρέλαιο από τη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία. Στον τομέα του φυσικού αερίου εμπλέκεται στον Blue Stream, που αφορά στη ενεργειακή σύμπραξη Τουρκίας - Ρωσίας. Ο Μπακού - Τιφλίδα - Ερζερούμ (ΒΤΕ) θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της Κασπίας στην Τουρκία και από εκεί στις δυτικές αγορές. Ο υποθαλάσσιος αγωγός Κασπίας, επίσης αμερικανικών συμφερόντων, θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν στην Τουρκία και από εκεί στη Δύση, καθώς και ο Nabucco για το αέριο της Κασπίας και της Μ. Ανατολής από την Τουρκία στην Αυστρία, μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας.

Στις συμφωνίες με τη Ρωσία είναι και ο South Stream που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο από τη Μαύρη Θάλασσα στην Ευρώπη, αλλά και ο σχεδιαζόμενος αγωγός Τουρκία - Ελλάδα - Ιταλία, η προσπάθεια ίδρυσης «δικτύου φυσικού αερίου Νότιας Ευρώπης» για τη μεταφορά αερίου από την Κασπία και τη Ρωσία. Το ρόλο της ως ενεργειακή γέφυρα η Αγκυρα χρησιμοποιεί σε κάθε πολιτικό εκβιασμό, με πλέον πρόσφατο παράδειγμα τις «ευγενείς» συστάσεις για το Κυπριακό εκ μέρους της ΕΕ, αλλά και την απόπειρα αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ.

Την ίδια στιγμή η Τουρκία ενισχύει το ρόλο του μεσολαβητή, έχοντας ήδη ενεργή ανάμειξη στη διαμάχη Συρίας - Ισραήλ, ενώ ζητά να αναλάβει δράση και όσον αφορά το Ιράν.

Σε αυτό το πλαίσιο της εξασφάλισης της ιμπεριαλιστικής εύνοιας, η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να «καθαρίσει» και στο εσωτερικό. Η προβολή της υπόθεσης «Εργκένεγκον», που εμφανίστηκε ως μία υπερεθνικιστική οργάνωση με στόχο το πραξικόπημα και την ανατροπή της «δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης» του ΑΚΡ, έδωσε την ευκαιρία «εκκαθάρισης» του στρατού, της δικαιοσύνης, του χώρου του Τύπου, αλλά και της Παιδείας. Ακολούθησε ο νόμος σύμφωνα με τον οποίο οι στρατιωτικοί που διαπράττουν παραπτώματα ή εγκλήματα μη στρατιωτικού χαρακτήρα θα δικάζονται από πολιτικά δικαστήρια, ενώ ζητείται αλλαγή της νομοθεσίας για το δικαίωμα του κράτους να θέτει κόμματα εκτός νόμου, τη στιγμή που η κυβέρνηση απαγόρευσε το Κόμμα Δημοκρατικής Κοινωνίας, ως φιλοκουρδικό και «φίλα προσκείμενο σε τρομοκρατικές οργανώσεις»...

Σύμμαχος στην προσπάθεια δηλώνει η ΕΕ των «27», που μιλά για μάχη του κράτους εναντίον σκοτεινών δυνάμεων, ενώ την ίδια στιγμή «πιέζει» για μία συνταγματική μεταρρύθμιση, που θα φέρει την Τουρκία πιο κοντά στο «ευρωπαϊκό κεκτημένο», συγχαίροντας για τον περιορισμό του ρόλου του στρατού στην πολιτική πραγματικότητα. Η συζήτηση της συνταγματικής αναθεώρησης ξεκίνησε τελικά την Τρίτη στο τουρκικό κοινοβούλιο...

Ωστόσο η πραγματικότητα της Τουρκίας - όπως και της ΕΕ άλλωστε - είναι η συγκαλυμμένη ή λιγότερο, δικτατορία του κεφαλαίου . Η ανεργία παραμένει στο 25%, σε πραγματικά νούμερα, , οι απολύσεις πολλαπλασιάζονται και οι ιδιωτικοποιήσεις εντατικοποιούνται (όπως το παράδειγμα της καπνοβιομηχανίας ΤΕΚΕΛ, όπου ξεσπούν εργατικοί αγώνες), οι εργαζόμενοι παραμένουν έρμαια της εργοδοσίας, δεχόμενοι απειλές και υφιστάμενοι την εργοδοτική τρομοκρατία, οι κομματικές διαδικασίες αστυνομοκρατούνται, ανθεί ο χαφιεδισμός, οι λαϊκές κινητοποιήσεις συχνά εξελλίσσονται σε παιχνίδι θανάτου με τις δυνάμεις ασφαλείας, που δικαιούνται βάσει νόμου να πυροβολούν τους διαδηλωτές, που «διαταράσσουν την τάξη» (χαρακτηριστική η καταστολή κάθε χρόνο της Πρωτομαγιάτικης Απεργίας στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης), οι Κούρδοι πολιτικοί διώκονται, οι αγωνιστικές λαϊκές δυνάμεις όπως το ΚΚ Τουρκίας βρίσκονται υπό παρακολούθηση και διωγμό.

Σε αυτή την πραγματικότητα ο τουρκικός λαός καλείται να αντιδράσει υπερασπιζόμενος τα ταξικά του συμφέροντα, ξπερνώντας ψευτοδιλήμματα όπως «μαντίλα» ή «κοσμικό κράτος», συνειδητοποιώντας ότι πρόκειται για τις όψεις του ίδιου νομίσματος. Οσο για την «συνταγματική μεταρρύθμιση» δεν πραγματοποιείται για τα λαϊκά συμφέροντα, αλλά για την πάγια εξασφάλιση των συμφερόντων της πλουτοκρατίας και του ιμπεριαλισμού, σε μία μάχη επικράτησης, μεταξύ των δύο εκφραστών της εξουσίας του κεφαλαίου.