ΟΔ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ
«Παράλληλοι» δρόμοι
Παρασκευή 29 Σεπτέμβρη 2000

Associated Press

Νίκολα Σαΐνοβιτς. Ο εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος ανακοίνωσε το δεύτερο γύρο των εκλογών
ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Με δεδομένο το επίσημο εκλογικό αποτέλεσμα και την απόφαση της Ομοσπονδιακής Εκλογικής Επιτροπής για τη διεξαγωγή δεύτερου εκλογικού γύρου στις 8 Οκτώβρη, ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς γνωστοποίησε έμμεσα τη θέλησή του να λάβει μέρος στις εκλογές, ενώ συνεργάτες του τον έφεραν να καταστρώνει ήδη τα σχέδια για μία νέα προεκλογική εκστρατεία. Την ίδια ώρα, η «Σερβική Δημοκρατική Αντιπολίτευση» επέμενε στην άρνησή της να αναγνωρίσει τα τελικά εκλογικά αποτελέσματα προσκολλημένη στην απόφασή της να προχωρήσει σε κινητοποιήσεις διαφόρων μορφών (όπως γενικές απεργίες κ.ά.) με αίτημα την παραίτηση του Μιλόσεβιτς και την αναγνώριση των... δικών της εκλογικών αποτελεσμάτων... «Εάν κάνουμε παζάρια με τον Μιλόσεβιτς, είναι σαν να αποδεχόμαστε το ψέμα από την αλήθεια» δήλωνε με στόμφο ο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα στην προχτεσινοβραδινή μεγάλη συγκέντρωση υποστηριχτών του σε κεντρικό σημείο του Βελιγραδίου.

Ομως, παράλληλα φαίνεται πως η σερβική αντιπολίτευση δεν αρκείται στις «κινητοποιήσεις», αλλά αποβλέπει και στην «προσέγγιση» στελεχών συμμάχων του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και δη στελεχών του «Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος» Μαυροβουνίου, με σκοπό τον έλεγχο και του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου...

Τα επίσημα τελικά εκλογικά αποτελέσματα

Λίγη ώρα μετά τα μεσάνυχτα Τετάρτης προς Πέμπτη η Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή ανακοίνωσε τα τελικά εκλογικά αποτελέσματα και την απόφασή της για τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου στις προεδρικές εκλογές σε δύο βδομάδες, Κυριακή 8 Οκτώβρη.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα από 10.673 εκλογικά τμήματα σε σύνολο 7.249.831 ψηφοφόρων ψήφισαν 5.053.428 (ποσοστό 69,7%).

Ο υποψήφιος της Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης Σερβίας, Βόγισλαβ Κοστούνιτσα ήρθε πρώτος λαμβάνοντας 2.474.392 ψήφους ή 48,96%, δεύτερος ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς που έλαβε 1.951.761 ή 38,62%, τρίτος ο υποψήφιος του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος Τόμισλαβ Νίκολιτς πήρε 292.756 ψήφους ή 5,79% και ο ανεξάρτητος Μίοντραγκ Βιντοΐκοβιτς 46.421 ψήφους ή 0,92%.

Η 13μελής Επιτροπή ανακοίνωσε πως δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις αναφορικά με τις προεδρικές εκλογές και πως ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί στις 8 Οκτώβρη. Πληροφορίες αναφέρουν πως η απόφαση για τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου πάρθηκε με 10 ψήφους υπέρ και τρεις κατά.

Οσον αφορά το «γρίφο» γιατί οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν λιγότεροι απ' ό,τι είχε αρχικά ανακοινωθεί, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Στατιστικής ανακοίνωσε πως οι ψηφοφόροι ήταν λιγότεροι κατά 600.000 επειδή διαγράφηκαν, αφού δεν παρουσιάστηκαν τα απαραίτητα ντοκουμέντα από περίπου 300 τοπικές εφορευτικές επιτροπές... Το ποσοστό των άκυρων ψηφοδελτίων ανήλθε σε ποσοστό 2,68%.

Εκπρόσωπος της «Σερβικής Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης», που ήταν παρών στην ανακοίνωση των επίσημων τελικών αποτελεσμάτων, διαμαρτυρήθηκε γιατί «τα αποτελέσματα ήταν γραμμένα σε μία απλή κόλλα χαρτί του Ομοσπονδιακού Γραφείου Στατιστικής, δίχως τις απαραίτητες υπογραφές μελών της Επιτροπής». Ενέμεινε στην άποψη της παράταξής του για νόθευση των εκλογικών αποτελεσμάτων και κλοπή ψήφων, ισχυρίστηκε πως ορισμένα μέλη της Ομοσπονδιακής Εκλογικής Επιτροπής υπέβαλλαν αργά προχτές βράδυ παραιτήσεις και κάλεσε τις αρμόδιες αρχές να... αναγνωρίσουν τα αποτελέσματα της αντιπολίτευσης!

Την ίδια ώρα, το σερβικό πρακτορείο ειδήσεων «ΦΟΝΕΤ» μετέδιδε πως Ρώσοι διπλωμάτες ασκούσαν χτες πιέσεις στα στελέχη της αντιπολίτευσης να παρουσιάσουν ανοιχτά όλο το «εκλογικό υλικό» που διαθέτουν, ώστε να γίνουν οι εύλογες συγκρίσεις και να διαλυθούν οι συγχύσεις.

Προετοιμάζεται για δεύτερο γύρο ο Μιλόσεβιτς...

Ωρες μετά την επίσημη ανακοίνωση για τη διεξαγωγή δεύτερου εκλογικού γύρου, πληροφορίες έφερναν τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να σχεδιάζει πυρετωδώς μία νέα προεκλογική του εκστρατεία.

Σύμφωνα με «στενότατους» συνεργάτες του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και ανώτερα στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας που επικαλείται το «Ασοσιέιτεντ Πρες», ο Γιουγκοσλάβος ηγέτης ξεκίνησε ήδη την κατάστρωση σχεδίων για την προετοιμασία μίας νέας προεκλογικής εκστρατείας ενόψει του δεύτερου εκλογικού γύρου στις 8 Οκτώβρη, παρά το γεγονός πως η «Σερβική Δημοκρατική Αντιπολίτευση» απαξιώνει να συμμετάσχει... Σύμφωνα δε με το γιουγκοσλαβικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ΤΑΝΓΙΟΥΝΓΚ, από νωρίς χτες το μεσημέρι στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος συνεδρίαζαν πυρετωδώς εστιάζοντας τις προσπάθειές τους σε «άμεσα καθήκοντα» που πρέπει να εκτελεστούν ενόψει των εκλογών της 8ης Οκτώβρη. Οι πληροφορίες αυτές σχολιάστηκαν από δυτικά πρακτορεία ειδήσεων σαν «τρόπος με τον οποίο ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος κάνει φανερό πως δεν έχει καμία πρόθεση να παραιτηθεί, αλλά θα κινηθεί προς την κατεύθυνση επιδείνωσης της πολιτικής κρίσης στη χώρα».

Ωστόσο, τέτοιες ειδήσεις δεν ανακοινώνονται επισήμως από ανώτερα στελέχη του σερβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Αίσθηση πάντως προκάλεσαν οι χτεσινές δηλώσεις του Γιουγκοσλάβου υπουργού Εξωτερικών, Ζιβαντίν Γιοβάνοβιτς, ο οποίος κατήγγειλε τις δυνάμεις της Δύσης πως χρησιμοποίησαν ξένα και ντόπια ΜΜΕ, αλλά και τεράστια ποσά χρημάτων για να προκαλέσουν αποσταθεροποίηση στη χώρα και να ασκήσουν στο έπακρο πιέσεις στην κυβέρνηση. «Μιλάμε πρωτίστως για πιέσεις που ασκούνται σε επίπεδο ΜΜΕ και πολιτικής, όπως επίσης και για πιέσεις μέσω υπέρογκων ποσών», σημείωσε ο Γιοβάνοβιτς, μιλώντας στην κρατική σερβική τηλεόραση.

Οι κινήσεις της σερβικής αντιπολίτευσης

Ο «μάνατζερ» των κινητοποιήσεων της αντιπολίτευσης επανέλαβε και χτες την πρότασή του περί «γενικού μποϊκοτάζ», απεργιών και άλλων τινών έναντι του καθεστώτος Μιλόσεβιτς μέχρις τελικής πτώσεως... Ο Βόγισλαβ Κοστούνιτσα, (που έχει σύμπασα τη Δύση ως υποστηριχτή του και από χτες φανερά και τον πατριάρχη Παύλο της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που τον προσφώνησε ως «εκλεγμένο πρόεδρο»), εμφανίζεται αδιαπραγμάτευτος δηλώνοντας πως μία συμμετοχή του σε έναν δεύτερο εκλογικό γύρο δε θα ήταν παρά «παζάρια και αποδοχή της πρότασης που η βούληση ενός άνδρα, του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, είναι ισχυρότερη από τη βούληση ολόκληρου του λαού».

Για την ώρα, οι εκκλήσεις της «Σερβικής Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης» προς τους Σέρβους πολίτες για ανοιχτές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας φαίνεται πως εισακούγονται. Αργά προχτές βράδυ συγκεντρώθηκαν πολλές δεκάδες άτομα σε κεντρικά σημεία του Βελιγραδίου και του Νόβι Σαντ με συνθήματα κατά του Σλ. Μιλόσεβιτς, κραυγάζοντας πως «είναι τελειωμένος». Ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέδωσαν πως στο Βελιγράδι, η αντιπολίτευση κατόρθωσε να συγκεντρώσει περίπου 200.000 άτομα και στο Νόβι Σαντ περίπου 50.000 άλλα. Τα σχετικά στοιχεία των τοπικών αρχών δεν ήταν διαθέσιμα. Αξίζει να σημειωθεί πως παρά την κινδυνολογία στελεχών της αντιπολίτευσης και ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων περί ενδεχόμενων επεισοδίων εξαιτίας της «βίαιης και προκλητικής συμπεριφοράς των αστυνομικών αρχών» δεν έγινε το παραμικρό έκρυθμο περιστατικό, καθώς όλα εκτυλίχτηκαν ομαλά και ειρηνικά...

Παράλληλα, ξένοι αναλυτές (από το πρακτορείο «Ρόιτερς» και το δίκτυο του BBC) σχολίαζαν την επιλογή της σερβικής αντιπολίτευσης να πραγματοποιήσει κινητοποιήσεις καλώντας τον Μιλόσεβιτς σε παραίτηση, επισημαίνοντας πως «όσο μεγαλύτερες και μαχητικές γίνουν οι διαδηλώσεις, τόσο περισσότερο αυξάνουν οι πιθανότητες μίας βίαιης αντιπαράθεσης ανάμεσα σε υποστηριχτές του Μιλόσεβιτς, του Κοστούνιτσα και των δυνάμεων ασφαλείας». Σύμφωνα μ' αυτές τις αναλύσεις, ο Γιουγκοσλάβος ηγέτης ίσως τότε να κατηγορήσει τους αντιπάλους του ότι επιχειρούν να τον ανατρέψουν με τη βοήθεια της Δύσης υποθάλποντας και επιβάλλοντας κατάσταση αναρχίας στη χώρα. Τότε -ισχυρίζονται αυτοί οι αναλυτές- ίσως ο Μιλόσεβιτς ακυρώσει τα αποτελέσματα των εκλογών παραμένοντας στην εξουσία» μέχρι νεοτέρας...

«Παζαρέματα» στο Μαυροβούνιο

Παράλληλα, η «Σερβική Δημοκρατική Αντιπολίτευση» άρχισε να κάνει επαφές με στελέχη του «Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος» Μαυροβουνίου με σκοπό τον προσεταιρισμό της παράταξης αυτής για τον έλεγχο του ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου και τη σύναψη πολιτικών σχέσεων που θα απομονώνουν τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς...

Σύμφωνα με χτεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας του Μαυροβουνίου «ΒΙΖΕΣΤΙ», που επιβεβαιώθηκε από στέλεχος της αντιπολίτευσης, ήδη «προσεγγίστηκαν ανώτερα στελέχη του «ΛΣΚ», όπως ο αντιπρόεδρος Ζόραν Τζίτζιτς. ο Τζίτζιτς μάλιστα δήλωσε και στο Ρόιτερς πως το κόμμα του θα συζητήσει με ποιον θα συνεργαστεί στο νέο Κοινοβούλιο μόλις γίνουν διαθέσιμα τα τελικά εκλογικά αποτελέσματα. Ο Τζίτζιτς εξήγησε: «Ο πρώτος στόχος του κόμματός μας είναι να σχηματιστεί ένας συνασπισμός για μία ισχυρή Γιουγκοσλαβία. Ως το μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο θα πάρουμε ευθύνες για την πολιτική σκηνή, τόσο του Μαυροβουνίου όσο και της Σερβίας»...

Στο μεταξύ η «ΒΙΖΕΣΤΙ» υποστήριξε πως ήδη η «Δημοκρατική Αντιπολίτευση Σερβίας» θα προσφέρει τη θέση του ομοσπονδιακού πρωθυπουργού ή στον αντιπρόεδρο του Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μαυροβουνίου, Πρεντράγκ Μπουλάτοβιτς, ή στο στέλεχος της «Ομάδας των 17» οικονομολόγων και αντιπρόεδρο του «Μαυροβουνιακού Συμβουλίου Ιδιωτικοποίησης» Βεσελίν Βούκοβιτς. Η εφημερίδα, επικαλούμενη δηλώσεις στελεχών της αντιπολίτευσης, υποστήριξε πως η επιλογή θα εξαρτηθεί «από το εάν η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί θα είναι κυβέρνηση πολιτικών ή εμπειρογνωμόνων».

Τέλος, χτες, ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου Φίλιπ Βουγιάνοβιτς (πρόσκειται στο ΛΣΚ) αναγνώρισε τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών που δείχνουν την επικράτηση της αντιπολίτευσης, λέγοντας: «Εχουν τελειώσει για μας οι προεδρικές εκλογές, τις κέρδισε ο υποψήφιος της Σερβικής Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης, Βόγισλαβ Κοστούνιτσα»...