«Τσιγάρο που καίγεται και η καύτρα του πλησιάζει το φίλτρο», η καπνοκαλλιέργεια στη χώρα μας. Το οριστικό τέλος της είναι προδιαγραμμένο, θα έρθει με την εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που ξεκινάει από του χρόνου και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, από το 2013 και μετά, καπνός δε θα φυτρώνει, πια, στην Ελλάδα. Χιλιάδες μικρομεσαίοι αγρότες, που, επί χρόνια, ζούσαν απ' αυτή την καλλιέργεια, θα εγκαταλείψουν τα χωράφια τους και θα είναι αναγκασμένοι να ζουν με τις πενταροδεκάρες του «επιδόματος», που θα τους δίνεται ως αντίτιμο του ξεκληρίσματός τους.
*****
Στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ, η κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε - με τη συμφωνία του ΠΑΣΟΚ και των ξεπουλημένων ηγεσιών των τριτοβάθμιων αγροτικών οργανώσεων - την ολική αποδέσμευση της επιδότησης από την παραγωγή, που σημαίνει ότι κάθε καπνοπαραγωγός, ο οποίος κατέχει άδεια καλλιέργειας, θα εισπράττει, υπό μορφή χρονιάτικου «επιδόματος», την επιδότηση που πήρε, κατά μέσο όρο, την τριετία 2000 - 2002. Ομως, δε θα την παίρνει ολόκληρη, καθώς θα του γίνονται μεγάλες κρατήσεις, που, σταδιακά, μπορεί να φτάσουν μέχρι και 15%. Μάλιστα, από το 2010 και μετά η ενίσχυση στον παραγωγό θα μειωθεί στο μισό και το υπόλοιπο 50% θα πάει στον Πυρήνα Β, για τη λεγόμενη ανάπτυξη της υπαίθρου, με αποτέλεσμα το 2013 να εισπράττει μόνο το 25%, περίπου, της επιδότησης που έπαιρνε στην τριετία 2000 - 2003.
*****
Μ' αυτό το πενιχρό εισόδημα θα πρέπει ο καπνοπαραγωγός να βγάλει πέρα ολόκληρη τη χρονιά, ανταποκρινόμενος στα πολλά και συνεχώς αυξανόμενα έξοδα της οικογένειάς του. Αλλα έσοδα δε θα έχει, αφού δεν τον συμφέρει να σπείρει καπνό, επειδή η εμπορική τιμή του προϊόντος δεν καλύπτει καν το κόστος παραγωγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος η εμπορική τιμή για τις ποικιλίες «Μπασμάς» και «Κατερίνης» κυμαίνεται γύρω στα 2,50 ευρώ το κιλό, ενώ το κόστος παραγωγής φτάνει στα 3,5 ευρώ το κιλό. Αλλά, ούτε και σε άλλη καλλιέργεια μπορεί να καταφύγει ο καπνοπαραγωγός, αφού δε θα δικαιούται επιδότηση και οι εμπορικές τιμές όλων, σχεδόν, των αγροτικών προϊόντων δεν καλύπτουν τα έξοδα καλλιέργειας.
*****
Οσοι συμφωνούν με τη νέα ΚΑΠ ισχυρίζονται ότι το «νέο καθεστώς» στον καπνό που αυτή διαμορφώνει, συμφέρει τους καπνοπαραγωγούς, μιας και - όπως υποστηρίζουν - με το «επίδομα» που θα παίρνουν θα εξασφαλίζουν ένα εισόδημα, το οποίο θα εισπράττουν «βρέξει - χιονίσει». Δε λένε, όμως, ότι ότι αυτό το εισόδημα είναι ελάχιστο και δεν αρκεί να καλύψει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες ζωής του αγρότη. Δε λένε, επίσης, ότι με το «παλιό καθεστώς» στον καπνό - αν κι αυτό δεν ήταν συμφέρον για τον αγρότη - ο καπνοπαραγωγός εισέπραττε και από την πώληση του προϊόντος του κι αυτή η επιπλέον είσπραξη, ναι μεν δεν πήγαινε στην τσέπη του αφού αντιστοιχούσε στα έξοδα της καλλιέργειας, όμως «διαχεόταν» στην τοπική αγορά - πήγαινε για την προμήθεια γεωργικών μέσων κι εφοδίων και για άλλα καλλιεργητικά έξοδα - αναζωογονώντας, οικονομικά, την τοπική κοινωνία και δίνοντας δουλιά σε πολλούς. Με το «νέο καθεστώς» πολλά χωράφια θα μείνουν χέρσα και θα ενταθεί το πρόβλημα της ανεργίας και της ερήμωσης της υπαίθρου.
*****
Το πρόβλημα στην καπνοκαλλιέργεια δεν εμφανίστηκε τώρα. Ξεκίνησε εδώ και χρόνια και το πρώτο, γερό, πλήγμα δόθηκε με την αναθεώρηση της ΚΑΠ στην αρχή της δεκαετίας του '90. Αποτέλεσμα εκείνης της αναθεώρησης και της πολιτικής που, με βάση αυτή, ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, ήταν να μειωθούν, κατά 50%, οι άδειες καλλιέργειας καπνού στη χώρα μας και χιλιάδες καπνοπαραγωγοί να ξεκληριστούν. Το τελειωτικό χτύπημα δίνεται με την πρόσφατη «ενδιάμεση» αναθεώρηση της ΚΑΠ, οποία δεν πλήττει μόνο τον καπνό, αλλά το σύνολο των αγροτικών προϊόντων και θα λειτουργήσει σαν «νεκροθάφτης» της μικρομεσαίας αγροτιάς στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της ΕΕ.