ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ ΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν

Του Ζίρι Μέντζελ

Κυριακή 7 Αυγούστου 2005

Η ταινία προσφέρεται για πολύ θετικά συμπεράσματα. Γιατί είναι ένα δείγμα της σοσιαλιστικής τέχνης. Που κυρίαρχο στοιχείο της είναι ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος ο πραγματικός, όχι ο κατασκευασμένος.

Ενας απλός, ήρεμος και αθώος, για τα παγκόσμια δρώμενα, νεαρός Τσέχος, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, πιάνει δουλιά σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό. Η πατρίδα του είναι κάτω από τη Γερμανική Κατοχή. Αυτός, όμως, καταναλώνεται με τα προσωπικά του, καθώς βρίσκεται στο προχωρημένο στάδιο της εφηβείας του. Μέχρι που έρχεται η στιγμή να ανακαλύψει τις πραγματικές του δυνατότητες, που είναι πολύ πέρα από τη σεξουαλική του αφύπνιση και ευδαιμονία! Δυνατότητες, που ανταμώνουν το μεγαλείο της θυσίας.

Αυτή η απλή ιστορία, γυρισμένη με απλό ρεαλιστικό τρόπο, με απέραντη τρυφερότητα και ανθρωπισμό, με ακριβό χιούμορ και εξαιρετική φαντασία, είναι μια κινηματογραφική όαση, μέσα στο βομβαρδισμένο τοπίο της σημερινής βίαιης κινηματογραφικής βιομηχανίας. Είναι, επίσης, ένα σεμνό δείγμα του δρόμου που είχε πάρει η τέχνη στις σοσιαλιστικές χώρες, στην πρώτη απόπειρα της ανθρωπότητας να περάσει στο ανώτερο στάδιο οργάνωσης της κοινωνίας, το σοσιαλισμό.

Η ταινία κέρδισε το Oσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας το 1968 (δυο χρόνια μετά την κυκλοφορία της). Εκανε παγκόσμια καριέρα. Και συγκαταλέγεται στα εξαιρετικά κομμάτια του τσεχοσλοβάκικου, αλλά και του παγκόσμιου, κινηματογράφου. Ο σκηνοθέτης της, Ζίρι Μέντζελ (γεννήθηκε το 1938), είναι επίσης, συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης θεάτρου.

Η ταινία στηρίζεται στο βιβλίου τού πολύ γνωστού Τσέχου συγγραφέα Μπόχαμιλ Χράβαλ, ο οποίος, το 1997, σε ηλικία 82 ετών, έπεσε από το παράθυρο του νοσοκομείου όπου νοσηλευόταν. (Ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκε αν ήταν ατύχημα ή αυτοκτονία).

Παίζουν: Βάκλαβ Νέκαρ. Ζόζεφ Σομρ, Βλαστιμίλ Μπρόντσκι, Βλαντιμίρ Βαλέντα.