Σε 12 χρόνια 1,5 δισ. άνθρωποι μπορούν να μάθουν γράμματα

Πρωτοποριακή πρόταση της Κούβας ενάντια στον αναλφαβητισμό, στο πλαίσιο Διεθνούς Συνεδρίου Παιδαγωγικής στην Αβάνα

Σάββατο 5 Φλεβάρη 2005

Η Παιδεία, ένα από τα «διαμάντια» προσφοράς της Κούβας
Η σοσιαλιστική Κούβα είναι μια περήφανη χώρα, που παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και το εγκληματικό εμπάργκο από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, καταφέρνει σημαντικότατα επιτεύγματα για το λαό της. Η Παιδεία ανάμεσα σε άλλα (Υγεία, Κοινωνική Πρόνοια, λαϊκός Αθλητισμός και Πολιτισμός), είναι αναμφισβήτητα η πρώτη προτεραιότητα. Αυτό έρχεται να επιβεβαιωθεί για άλλη μια φορά, με το φετινό Διεθνές Συνέδριο Παιδαγωγικής που πραγματοποιήθηκε από 31/1 - 4/2/05 στην Αβάνα και συμμετέχουν 5.000 αντιπρόσωποι από 46 χώρες του κόσμου.

Η Κούβα είναι γενναιόδωρη, όχι μόνο απέναντι στο λαό της, αλλά προσφέρει τις υπηρεσίες της σε πολλές γωνιές του πλανήτη π.χ. με τα εκπαιδευτικά της προγράμματα για την εξάλειψη του αναλφαβητισμού. Σημειώνουμε ότι το φαινόμενο αυτό εξαφανίστηκε σε μόλις 5 χρόνια από τη νίκη της επανάστασης.

«Μπορούμε να εξαλείψουμε τον αναλφαβητισμό»

Μεγάλη σημασία έχει η πρόταση που κατατέθηκε επίσημα στο Παγκόσμιο Συνέδριο ενάντια στον Αναλφαβητισμό, στα πλαίσια της διεθνούς παιδαγωγικής συνάντησης, από τον υπουργό Παιδείας της Κούβας, Λουίς Ιγκνάσιο Γκόμεζ. «Η Κούβα, είπε ο υπουργός, μπορεί να εξασφαλίσει μέσα σε 12 χρόνια τη δυνατότητα να μάθουν ανάγνωση και γραφή (σε επίπεδο απολυτηρίου Δημοτικού) σε 1,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο!» και συμπλήρωσε «αυτό θα απαιτήσει μια αρχική επένδυση 3 δισ. δολαρίων για μια μικρή περίοδο και στη συνέχεια 700 εκατομμύρια για κάθε χρόνο και για διάρκεια 9 χρόνων. Τα χρήματα αυτά θα διατεθούν για εκπαιδευτικό υλικό, περιλαμβανομένων και 1,5 εκατομμυρίου μονάδων για αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας, σε περιοχές όπου δεν υπάρχει παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.

Το συνολικό κόστος είναι 10 δισ. δολάρια, που αντιστοιχεί σε κάτι λιγότερο από το 0,004 % του ΑΕΠ για ένα χρόνο των αναπτυγμένων χωρών - μελών του Οργανισμού Οικονομικής Βοήθειας και Ανάπτυξης».

Ο υπουργός Παιδείας τόνισε επίσης ότι η Κούβα και η Βενεζουέλα αναπτύσσουν κοινά προγράμματα, σε συνεργασία με άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, για να εξαλείψουν τον αναλφαβητισμό. Η μέθοδος εκμάθησης ανάγνωσης και γραφής υποστηρίζεται από τη χρήση του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης και του βίντεο, πράγμα που δίνει τη δυνατότητα για απόκτηση βασικών και προχωρημένων γνώσεων με μικρή σχετικά δαπάνη.

Οι κουβανέζικες μέθοδοι «Ναι, μπορώ!» (επιπέδου 6χρονης εκπαίδευσης) και «Ναι, μπορώ να συνεχίσω!» (επιπέδου προπανεπιστημιακής εκπαίδευσης) έχουν εφαρμοστεί και δοκιμαστεί με πολύ συγκεκριμένα και θετικά αποτελέσματα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, στην Αφρική και την Ωκεανία, εφαρμόζεται στην αγγλική γλώσσα στη Νέα Ζηλανδία, ενώ τα δύο προγράμματα έχουν ετοιμαστεί στα πορτογαλέζικα και πρόκειται να εφαρμοστούν στη Βραζιλία και άλλες αφρικανικές χώρες.

«Διαμορφώνουμε ολοκληρωμένους πολίτες»

Ο ίδιος ο ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο, ήταν πολύ γλαφυρός, αναφερόμενος στο ίδιο θέμα: «Ο μόνος τρόπος, σημείωσε, για να εξαφανίσεις τον άλλο φοβερό αναλφαβητισμό, που είναι ο πολιτικός αναλφαβητισμός είναι το να μάθεις όλον τον κόσμο να διαβάζει και να γράφει. Μόνο ένας κόσμος, όπου οι λαοί γνωρίζουν ανάγνωση και γραφή μπορεί να διαμορφώσει έναν τέτοιο πολιτισμό που θα κάνει εφικτό έναν καλύτερο κόσμο».

Αναφερόμενος δε στα επιτεύγματα της Κούβας σημείωσε ότι σε αυτή τη φάση επιχειρεί να διαμορφώσει πολίτες ακόμα πιο μορφωμένους, έχει ξεπεραστεί εδώ και πολύ καιρό η πάλη ενάντια στον αναλφαβητισμό και τώρα διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για περισσότερους ολοκληρωμένους επιστήμονες.

Αφού αναφέρθηκε ότι το εμπάργκο, ο βρώμικος πόλεμος, τα σαμποτάζ έχουν αποτύχει, υπογράμμισε ότι «αυτή τη χώρα δεν μπορεί να διευθύνει κανείς με το ψέμα, χωρίς ηθική». Και πρόσθεσε, αυτή «η χώρα είναι ενωμένη γιατί στηρίζεται στο υψηλό φρόνημα του λαού της και οι ενωμένες γενιές του διαμορφώνουν μια τεράστια δύναμη». Αναφερόμενος δε ο Φιντέλ στον βενεζουελάνικο λαό, εκτίμησε ότι όχι μόνο έμαθε να διαβάζει και να γράφει, αλλά απέκτησε πολιτική κουλτούρα πολύ σημαντική σε σχέση με αυτό που ίσχυε πριν.

Ενδεικτικές είναι όμως και οι εμπειρίες εκπροσώπων και καλεσμένων άλλων χωρών που πήραν μέρος στο Συνέδριο. Ανθρωποι από τον Ισημερινό, το Μεξικό, την Αργεντινή και αλλού μίλησαν για το πώς άλλαξε η ζωή τους με τα κουβανέζικα εκπαιδευτικά προγράμματα. Ο υπουργός Παιδείας και Αθλητισμού της Βενεζουέλας Αριστόβουλο Ιστρουίζ, υπογράμμισε ότι οι εκπαιδευτικές αποστολές (αποστολές εκπαιδευτικών και στην τελευταία γωνιά της χώρας, που βασίζονται στις δύο κουβανικές μεθόδους) έχουν φέρει εκπληκτικά αποτελέσματα στο εκπαιδευτικό σύστημα σε σημείο που σήμερα πάνω από το 50% του πληθυσμού της χώρας να σπουδάζει σε κάποιο επίπεδο από τα πρώτα μέχρι την ανώτατη εκπαίδευση. Ενώ στόχος παραμένει στα τέλη του 2005 η Βενεζουέλα να είναι περιοχή χωρίς αναλφάβητους. Ο υπουργός αυτής της χώρας τόνισε χαρακτηριστικά «Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και μάλιστα θα πετύχουμε το στόχο μας νωρίτερα από ό,τι σχεδιάζαμε και αφού η Βενεζουέλα το μπορεί, θέλουμε να πούμε ότι σήμερα το μπορεί η Λατινική Αμερική, η Καραϊβική, το μπορεί όλος ο κόσμος». Είναι χαρακτηριστικό ότι όπως πρόσθεσε μέσα σε ενάμιση χρόνο 1.371.595 πολίτες έμαθαν γραφή και ανάγνωση!.


Δημήτρης ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ