Αναζητώντας την εσωτερική αλήθεια
Σάββατο 11 Μάρτη 2000

«Ποδηλάτης», 1996
«Ανήκω στους τελευταίους μιας γενιάς ρομαντικών, όπου έχοντας γλιτώσει απ' τα δεινά της κατοχής και του εμφύλιου, "ευτύχησα" ν' απολαμβάνω τα "αγαθά" του μεταπολεμικού καταναλωτικού μας μεσαίωνα», σημείωνε δύο χρόνια πριν ο Κώστας Κοντογιάννης, με αφορμή την αναδρομική του έκθεση στη Θεσσαλονίκη.

Σαράντα έργα μεγάλων διαστάσεων, αντιπροσωπευτικά της δημιουργίας του σημαντικού μας καλλιτέχνη, παρουσιάζονται αυτές τις μέρες στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα. Πρόκειται για δείγματα γραφής μιας ζωγραφικής λιτής, αυστηρής και συγκροτημένης.

Ο Κ. Κοντογιάννης κατάγεται από τους Αγίους Θεοδώρους Αλμυρού. Γεννήθηκε το 1926. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας και αποφοίτησε με πολλές διακρίσεις.

«Βρέθηκα στην Αθήνα του '46, με τις ανοιχτές ακόμα πληγές των "Δεκεμβριανών". Είχα τη μεγάλη τύχη να συνδεθώ με κάποιους φλογερούς κι ανήσυχους νέους συναδέλφους, σπουδαστές στην ΑΣΚΤ και κυρίως με τον αξέχαστο φίλο και σπουδαίο γλύπτη Δημήτρη Καλαμάρα, που η βαθιά φιλία μας κράτησε μια ζωή... Οι ανησυχίες μας, ο έρωτας για την τέχνη, οι καθημερινές μας συζητήσεις έγιναν το υπόβαθρο μιας πλατιάς θεώρησης των προβλημάτων της εποχής, το υπόβαθρο μιας πίστης στη βαθιά μελέτη των πραγμάτων, στην αυστηρότητα του εικαστικού λόγου».

Ο Κ. Κοντογιάννης συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας, ενώ ταυτόχρονα ταξίδεψε σε διάφορα κέντρα της Ευρώπης για καλλιτεχνική ενημέρωση. Εγκαταστάθηκε στην Ιταλία, όπου επί σειρά ετών ανέπτυξε μεγάλη καλλιτεχνική δραστηριότητα.

«Οταν βρέθηκα στην Ευρώπη της δεκαετίας του '60, ήταν το τέλος των μεγάλων πρωτοπόρων του αιώνα και η αρχή του νέου Ακαδημαϊσμού της Μεταμοντέρνας "αισθητικής". Ολοι σχεδόν αβασάνιστα έσπευσαν να καλυφθούν κάτω από την ομπρέλα της ανεικονικής τέχνης... Με παρότρυναν φίλοι και δάσκαλοι... Ομως η τέχνη δεν είναι έννοια μονοσήμαντη. Διαισθανόμουν ότι υπήρχε κι άλλος δρόμος...».

«Καρυάτις», 1998
Οπως σημειώνει ο Δημήτρης Παπαστάμος, «το έργο του Κ. Κοντογιάννη είναι στενά συνδεδεμένο με τη ζωή του, με τις χαρές και τις λύπες, με τις συνθήκες ζωής που αντιμετώπισε, αλλά κυρίως με την εσωτερικότητα, την ψυχοσύνθεσή του και με τη γενικότερη πνευματική καλλιέργειά του, που αποτελούν πάντοτε τα πιο σημαντικά στοιχεία για την εκδήλωση εκφραστικής δημιουργίας».

«Πιστεύω στον αυστηρό και λιτό λόγο, τον "εν αρχή"» αναφέρει ο καλλιτέχνης. «Πιστεύω - και πολύ - στην αφαίρεση. Μία αφαίρεση που όσο αφαιρεί, τόσο προσθέτει σε πλούτο και δύναμη, οδηγώντας σε μεγαλύτερη αισθητική έκφραση...».

«Ευαγγελίζομαι μια τέχνη σοβαρή, αυστηρή και συγκροτημένη, αφαιρετική στη μορφή, κλασική όμως στο βάθος της, πάνω από δόγματα, ετικέτες και τάσεις. Ακολούθησα πάντα τις προσωπικές μου συγκινήσεις, στάθηκα μακριά από συμβιβασμούς και εύκολη ικανοποίηση».

«Πιστεύω απόλυτα στο ρήμα του Εντουάρντο ντε Φιλίπο "Οποιος αναζητάει τη ζωή, βρίσκει τη φόρμα. Οποιος αναζητάει μόνο τη φόρμα, βρίσκει το θάνατο"».

Ο Κ. Κοντογιάννης έχει στο ενεργητικό του 40 ατομικές και συμμετοχή σε πάνω από 50 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια ζει στην Ελλάδα, ενώ έργα του βρίσκονται σε διάφορες ιδιωτικές συλλογές. Τιμήθηκε με διάφορα βραβεία και πολλές διακρίσεις σε πανιταλικές εκθέσεις και καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς.

«Ο Κ. Κοντογιάννης», καταλήγει ο Δ. Παπαστάμος, «μαζί με γνωστούς ζωγράφους μας, όπως ο Μόραλης, ο Μαυροϊδής, ο Τέτσης κ. ά. εκφράζουν μια ζωγραφική, που μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επηρεάζεται πραγματικά από την κρίση της αντικειμενικότητας, που χαρακτηρίζει όλη τη δυτική κουλτούρα, αναζητώντας με τα έργα τους την εσωτερική αλήθεια και όχι την εξωτερική αληθοφάνεια».