ΤΟΥΡΚΙΑ - ΗΠΑ - ΙΡΑΚ
«Ολα ανοιχτά» ενόψει του πολέμου
Τετάρτη 5 Μάρτη 2003

Associated Press

Αντιπολεμικές εκδηλώσεις στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης
ΑΓΚΥΡΑ, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ και ΙΡΜΠΙΛ.-

Η παρτίδα δεν έχει ακόμη τελειώσει όσον αφορά στην τουρκική εμπλοκή στον επερχόμενο πόλεμο κατά του Ιράκ.

Αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι συνέχιζαν χτες να ασκούν πιέσεις και εκβιασμούς, προκειμένου να πείσουν την ηγετική ομάδα του σπαρασσόμενου κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης & Ανάπτυξης (ΑΚΡ) να στείλει ξανά στη Βουλή προς κύρωση το νομοσχέδιο που θα εξουσιοδοτήσει την ανάπτυξη 62.500 Αμερικανών στρατιωτών στο τουρκικό έδαφος και τη στάθμευση εκατοντάδων αεροσκαφών και ελικοπτέρων σε τουρκικές βάσεις, με στόχο να «ανοίξει από το τουρκικό έδαφος το βόρειο μέτωπο».

Το ερώτημα είναι αν ο χρόνος «επαρκεί». Ακόμη και αν ο πρόεδρος του ΑΚΡ Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που αναμένεται να εκλεγεί βουλευτής στις επαναληπτικές εκλογές αυτής της Κυριακής (9 Μαρτίου) στο Σίιρτ καταλάβει, στη συνέχεια, τον πρωθυπουργικό θώκο και κάνει ανασχηματισμό, το πρόβλημα της «ανταρσίας» 99 βουλευτών του ΑΚΡ παραμένει. Παρ' όλα αυτά, τόσο η Νιου Γιορκ Τάιμς όσο και η Ουάσιγκτον Ποστ αναφερόταν με χτεσινά τους δημοσιεύματα σε πιέσεις της Ουάσιγκτον προς τον Ερντογάν, ώστε να επιχειρήσει ξανά τη νομιμοποίηση της αμερικανικής διέλευσης. Ο στρατιωτικός ανασχεδιασμός της επιχείρησης χωρίς την Τουρκία θα χρειαστεί, σύμφωνα με δηλώσεις απόστρατου Αμερικανού στρατηγού στο MSNBC, κάπου 3 βδομάδες, χρονοδιάγραμμα μέσα στο οποίο η στάση της τουρκικής κυβέρνησης αναμένεται να έχει κριθεί οριστικά. Αν η Τουρκία δεν υποκύψει στις αμερικανικές πιέσεις, σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί το έδαφος του Κουβέιτ, «επιχειρησιακά» αεροδρόμια στον κουρδικό θύλακα και αεροπλανοφόρα που πλέουν κοντά στο Σουέζ, σύμφωνα με εκτιμήσεις στρατιωτικών αναλυτών που τονίζουν ότι «οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες», δίχως τη δυνατότητα αμερικανικής χερσαίας προέλασης από βορρά.

Καρότο και μαστίγιο

Associated Press

Αμερικανικά μαχητικά στη βάση Ιντσιρλίκ
Με αυτά τα σενάρια κατά νου, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι συνέχιζαν την πολιτική του μαστιγίου και του καρότου: «Αν δεν υπάρξουν στρατιωτικές διευκολύνσεις, φυσικά δεν πρόκειται να υπάρξει και οικονομική βοήθεια», έλεγε ο εκπρόσωπος του ΥπΕξ Ρίτσαρντ Μπάουτσερ. «Αν η Τουρκία δεν πάρει μέρος στις επιχειρήσεις, θα χάσει την ευκαιρία να μετάσχει με πιο ευρύ τρόπο στη διαδικασία ανοικοδόμησης του νέου Ιράκ», πρόσθετε ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και πρώην πρεσβευτής στην Αγκυρα Μαρκ Γκρόσμαν. Ουσιαστικά, υπονοώντας την πριμοδότηση των σχεδίων των Κούρδων για δημιουργία ομόσπονδου κρατιδίου ή αυτόνομου κράτους.

Ο σημαντικός Κούρδος πολιτικός Χοσιάρ Ζουμπαρί έλεγε χτες για άλλη μια φορά πως οι Κούρδοι δε θα ανεχτούν τουρκική κατοχή. «Θα αντισταθούμε», επανέλαβε.

Ο υποστράτηγος Ντέιβιντ ΜακΚίρναν, που θα διοικήσει τις αμερικανικές δυνάμεις στην περίπτωση του πολέμου, δήλωσε χθες στην Ουάσιγκτον Ποστ πως είναι «έτοιμος» για δράση «με ή χωρίς την Τουρκία»...

Η χθεσινή ομιλία του Ερντογάν στη Βουλή αντανακλούσε ακριβώς το αδιέξοδο της κυρίαρχης τάξης, που παραμένει αποκομμένη από το αντιπολεμικό αίσθημα του τουρκικού λαού στη συντριπτική του πλειοψηφία (πάνω από το 96%). Οπως κι αν έχει, είπε ο Ερντογάν, «η Τουρκία δεν μπορεί να μείνει απλός παρατηρητής των εξελίξεων. Πιστεύω ότι τις επόμενες μέρες, η Τουρκία θα αποφασίσει πως χρειάζεται να επέμβει και ποιες μεθόδους θα χρησιμοποιήσει».

Ο πρόεδρος του ΑΚΡ στάθηκε στο θέμα της στάσης των Κούρδων, που αν εφαρμοζόταν το σχέδιο συμφωνίας ΗΠΑ - Τουρκίας θα οπλίζονταν και θα αφοπλίζονταν υπό τον έλεγχο του τουρκικού στρατού. Το Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα και η Πατριωτική Ενωση του Κουρδιστάν αντιτίθενται σε οποιαδήποτε προώθηση τουρκικών στρατευμάτων (ήδη στο βόρειο Ιράκ βρίσκονται κάπου 10.000) βαθύτερα στην ιρακινή επικράτεια προς το Κιρκούκ και τη Μοσούλη. Σύμφωνα με πληροφορίες «προετοιμάζουν πυρετωδώς την άμυνά τους από κοινού». Ο Ερντογάν σχολίασε πως «υπάρχουν στο βόρειο Ιράκ ανησυχητικά και λυπηρά γεγονότα... ουδείς δικαιούται να κάνει κατάχρηση της καλής θελήσεως της Τουρκίας». Και, στη συνέχεια, κάλεσε τις κουρδικές οργανώσεις να μην επιδίδονται σε «λεονταρισμούς».

Οι Αμερικανοί έχουν ξεκαθαρίσει στην Αγκυρα ότι «δε θα ανεχθούν» μονομερή δράση της Τουρκίας στο Ιράκ. Αν οι συνθήκες παραμείνουν ως έχουν και ξεκινήσει ο πόλεμος, σχολιάζει, έτσι, ο Βρετανός αναλυτής Νταν Πλες, «θα μπορούσε να ξεσπάσει ένας πολυμερής πόλεμος: Αμερικανοί, Ιρακινοί, Τούρκοι, Κούρδοι, Ιρανοί, όλοι εναντίον όλων». Ούτως ή άλλως, δήλωσε χθες ο απόστρατος Τούρκος στρατηγός Νεζάτ Εσλέν, ο στρατός της Τουρκίας «θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση» με δεδομένες τις σημερινές ισορροπίες.

Το αντιπολεμικό κίνημα συνεχίζεται

Το αντιπολεμικό κίνημα στην Τουρκία αγωνιά επίσης για τις εξελίξεις -που η απόφαση της Βουλής το Σάββατο δε θα αποτρέψει. «Οι πάνω από εκατό χιλιάδες που διαδήλωσαν στην Αγκυρα το Σάββατο πρέπει να συνεχίσουν τη δράση τους», ανέφερε χτες ανακοίνωση του ΚΚ Τουρκίας. «Πρέπει να σιγουρέψουμε ότι η άρχουσα τάξη δε θα μας σύρει στη σφαγή». Στην ίδια ανακοίνωση καλούσε για το κλείσιμο του Ιντσιρλίκ και των άλλων αμερικανικών βάσεων, και την αποπομπή των αμερικανικών οπλικών συστημάτων και του προσωπικού των ΗΠΑ στη χώρα - διεκδικήσεις αρκετά προωθημένες. Σε μια μάλλον αξιοσημείωτη εξέλιξη, με δεδομένη την ασφυκτική αστυνομική παρουσία εντός πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, φοιτητές σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Κωνσταντινούπολη και την Αγκυρα συμμετείχαν στις διαδηλώσεις.

Ικανοποίηση για την απόφαση του κοινοβουλίου εξέφρασε η τουρκική Συμμαχία «Σταματήστε τον Πόλεμο», στην οποία συμμετέχουν δεκάδες φορείς εργαζομένων, πολιτικά κόμματα κ.λπ., τονίζοντας και αυτή από την πλευρά της ότι οι κινητοποιήσεις πρέπει να συνεχιστούν.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Σκληραίνει τη στάση της στο Κουρδικό (2012-10-02 00:00:00.0)
Δεν «αστειεύεται» η Αγκυρα (2007-10-20 00:00:00.0)
Εγκριση για ενδεχόμενη επέμβαση στο Βόρειο Ιράκ (2007-10-10 00:00:00.0)
Ντόναλντ Ράμσφελντ (2003-07-20 00:00:00.0)
Περιμένοντας τον Πάουελ (2003-04-02 00:00:00.0)
Λεονταρισμοί και σκληρές διαπραγματεύσεις (2003-03-20 00:00:00.0)