Associated Press |
Πανέτοιμοι για τη σύγκρουση οι Αμερικανοί |
Η διπλωματική μάχη που εξελίσσεται τόσο εντός της αίθουσας του Συμβουλίου, κεκλεισμένων των θυρών, όσο και στο παρασκήνιο είναι αμείλικτη και περιγράφεται ως «απόλυτο χάος» από διπλωμάτες. Οι δύο «πλευρές» έχουν αποδυθεί σε ένα μαραθώνιο επαφών, στον οποίο συμμετέχουν ακόμη και ανώτερα ηγετικά στελέχη όπως ο Κόλιν Πάουελ, προκειμένου να εκμαιεύσουν από τα «αναποφάσιστα» μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας την κρίσιμη ψήφο τους. Με ανταλλάγματα, αναμφιβόλως, διόλου ευκαταφρόνητα, όπως είναι η χορήγηση παχυλής οικονομικής βοήθειας και πολλά άλλα, ιδιαίτερα για χώρες όπως η Αγκόλα, το Καμερούν, η Γουινέα ή ακόμη και το Μεξικό, το Πακιστάν και η Χιλή, που δε διάγουν και ημέρες οικονομικής ευμάρειας.
Η απόφαση της ιρακινής ηγεσίας να συναινέσει στην καταστροφή των πυραύλων «αλ Σαμούντ» λειτούργησε ως άσος στο οπλοστάσιο των επιχειρημάτων των «διαφωνούντων» που μοιάζουν, προς στιγμήν τουλάχιστον, να πετυχαίνουν στις προσπάθειες διαφύλαξης των συμφερόντων τους στην περιοχή. Εσπευσαν όλοι να υποστηρίξουν ότι αποτελεί την απτή απόδειξη της αποτελεσματικότητας των επιθεωρήσεων και της αναγκαιότητας εντατικοποίησής τους. Αν και πολλοί αναλυτές εκτιμούσαν ως μάλλον απίθανο το ενδεχόμενο άσκησης βέτο από κάποια από τις χώρες μόνιμα μέλη, τόσο η Γαλλία όσο και η Ρωσία δε δίστασαν να επαναφέρουν την προοπτική αυτή στο προσκήνιο, ενώ ακόμη και η, συνήθως, ουδέτερη Κίνα στήριξε ανοιχτά το γαλλο-γερμανο-ρωσικό μνημόνιο.
Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, αναμένοντας την εξέλιξη με τους πυραύλους, προσπάθησε να υποβαθμίσει την ιρακινή απόφαση, επιμένοντας ότι δεν αποτελεί κριτήριο συμμόρφωσης εκ μέρους του Ιράκ, αλλά απλώς αποδεικνύει την «υποκρισία της ιρακινής ηγεσίας». Η αμερικανική ηγεσία δεν έκρυψε τη δυσφορία της για το ενδεχόμενο η ιρακινή κίνηση να επηρεάσει, έστω και ελαφρά, και το περιεχόμενο της έκθεσης που έχει προετοιμάσει να παρουσιάσει στο Συμβούλιο ο επικεφαλής των επιθεωρητών, Χανς Μπλιξ, που εμφανίστηκε ικανοποιημένος για την εξέλιξη.
Εντούτοις, η αντίστροφη μέτρηση για το στρατιωτικό πλήγμα στο Ιράκ μοιάζει, εν πολλοίς, αναπόφευκτη. Το Πεντάγωνο ενισχύει τις στρατιωτικές του δυνάμεις στον Κόλπο, στέλνοντας 6ο αεροπλανοφόρο και καταμετρώντας, πλέον, περί τους 200.000 άνδρες, ενώ αναμένει το τελικό «πράσινο φως» από την Αγκυρα για να αναπτύξει δυνάμεις και στο Β. Ιράκ. Οι βρετανικές δυνάμεις ολοκληρώνουν, επίσης, την ανάπτυξή τους, ενώ παρά τις διαφωνίες και τις ανησυχίες, η, υπό αμερικανική αιγίδα, ιρακινή αντιπολίτευση κατέληξε σε μια 6μελή επιτροπή που θα χρησιμεύσει ως πυρήνας για μια μετα-Σαντάμ κυβέρνηση. Ο Αμερικανός Πρόεδρος δημοσιοποίησε το «όραμά» του για ένα δημοκρατικό Ιράκ, «παράδειγμα για ολόκληρη την περιοχή» και διαβεβαίωνε ότι οι ΗΠΑ «δε θα γίνουν δύναμη κατοχής, γιατί όπως έχει αποδείξει η ιστορία αφήνουν πίσω τους μόνο Κοινοβούλια και Συντάγματα».
Οπως τόνιζαν πολλοί αναλυτές, η αμερικανική ρητορική σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μιας τόσο ισχυρής δύναμης πυρός στην περιοχή καθιστούν, σχεδόν, αδύνατη κάθε υποχώρηση εκ μέρους της Ουάσιγκτον στην παρούσα φάση, αφού κάτι τέτοιο θα σηματοδοτεί διπλωματική ήττα στην προσπάθειά της για εδραίωση του ελέγχου της στη γεωστρατηγικά πολύτιμη περιοχή. Αν και η στρατηγική της κυβέρνησης Μπους δεν κατάφερε, όπως συμβούλευε ο γνωστός Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι στη «Μεγάλη Σκακιέρα», να διατηρήσει διασπασμένους τους «κομβικούς άξονες Ρωσίας - Κίνας και Γαλλίας - Γερμανίας», μοιάζει, πλέον, να έχει οδηγήσει τα πράγματα σε ένα σημείο που δεν έχει γυρισμό.
Παρά τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις περί σύντομης στρατιωτικής επιχείρησης, περί ελάχιστων δυνατών απωλειών και περί διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ, η επόμενη ημέρα δε μοιάζει τόσο ξεκάθαρη όσο η Ουάσιγκτον επιθυμεί να δείξει. Η Αγκυρα δεν κρύβει τις βλέψεις της στο Βόρειο Ιράκ, οι Κούρδοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους γι' αυτό και η Τεχεράνη δε διαψεύδει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να επέμβει, αν η Τουρκία θελήσει να προσεταιριστεί την περιοχή.
Αν αυτά μοιάζουν δυσοίωνα, το σενάριο γίνεται εφιαλτικό, αν λάβει κανείς υπόψη του την αστάθεια των πέριξ αραβικών ηγεσιών που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα της οργής των λαών τους. Ο Αραβικός Σύνδεσμος απεγνωσμένα αναζητεί μια κοινή φόρμουλα αντιμετώπισης της κατάστασης μέσα από την έκτακτη σύνοδό του που άρχισε, χτες, στο Κάιρο, αν και οι προσδέσεις πολλών αραβικών ηγεσιών στο άρμα της Ουάσιγκτον καθιστούν εξαιρετικά μικρά τα περιθώρια κατάληξης σε κοινή θέση. Και όλα αυτά, μόνο στο επίπεδο μιας, ας πούμε, «αφ' υψηλού» ανάλυσης, γιατί αν θελήσει κανείς να συνυπολογίσει τις πιθανές αλυσιδωτές αντιδράσεις και το ανυπολόγιστο ανθρωπιστικό κόστος, τότε μάλλον η, συχνά χρησιμοποιούμενη από τις αραβικές ηγεσίες, φράση «θα ανοίξουν οι πύλες της κόλασης» να μην είναι επαρκής...