Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση της ΚΟΒ Εκπαιδευτικών με ομιλήτρια την Β. Τσίγκα, υπεύθυνη της Διατμηματικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας
Ο επίκαιρος χαρακτήρας της σημαντικής αυτής πρωτοβουλίας φάνηκε από τη συμμετοχή γονιών και εκπαιδευτικών και κυρίως από την πλούσια συζήτηση, τα ερωτήματα και τις παρεμβάσεις που έγιναν.
Με τις εικόνες φρίκης από τα μέτωπα των ιμπεριαλιστικών πολέμων να κατακλύζουν τη ζωή μας, με τη στροφή στην πολεμική οικονομία και τις δηλώσεις υπουργών που καλούν να συνηθίσουμε σε εικόνες με φέρετρα νεκρών στρατιωτών, το επίκεντρο της συζήτησης δεν περιορίστηκε στο ζήτημα της προσέγγισης του πολέμου σε σχέση με το παιδί. Τέθηκαν ζητήματα που αφορούν συνολικότερα τις εξελίξεις, τη βαθιά εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, τις επιπτώσεις και τους κινδύνους για τις εργατικές - λαϊκές οικογένειες.
«Στα παιδιά μιλάει για τον πόλεμο η ίδια η πραγματικότητά τους, η εποχή στην οποία ζουν», είπε εισηγητικά η Β. Τσίγκα απαντώντας στο ερώτημα αν μιλάμε στα παιδιά για τον πόλεμο.
Το ερώτημα πρέπει να τεθεί από την πλευρά του πώς «μιλάει» η εποχή μας στα παιδιά, επεσήμανε, και εξήγησε ότι η επαφή των παιδιών και η προσέγγισή τους στο ζήτημα του πολέμου δεν είναι τυχαία, ούτε ανεπηρέαστη. Αντίθετα γίνεται μέσα από την οπτική και την παρέμβαση της αστικής εξουσίας και των μηχανισμών της, ανάλογα με τα συμφέροντα, τις επιδιώξεις και τις συνθήκες κάθε περιόδου.
«Προφανώς και δεν το επιλέξαμε, ούτε εξαρτάται από εμάς, αλλά ζούμε σε μια εποχή που μυρίζει μπαρούτι από παντού. Η λέξη πόλεμος με όλους τους τρόπους βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη των ειδήσεων, των συζητήσεων, πολύ περισσότερο της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στις περιοχές όπου διεξάγονται περισσότερες από 60 συγκρούσεις αυτήν τη στιγμή παγκόσμια.
Ταυτόχρονα, βέβαια, η ιστορική πείρα μάς δείχνει ότι ακριβώς αυτές οι εποχές διαμορφώνουν το έδαφος για να καρποφορήσει η δράση του λαού, για να ανθίσουν και να γίνουν πραγματικότητα τα όνειρα και οι ελπίδες για επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας, ο στόχος για τον οποίο καθημερινά και σήμερα αγωνιζόμαστε. Αρα ακριβώς ο χαρακτήρας αυτής της νέας εποχής δίνει τον τόνο και στη δράση του καθενός μας σήμερα, στο παράδειγμα που δίνουμε στα παιδιά μας, στους δρόμους που τους ανοίγουμε, στο τι λέμε και πώς τους μιλάμε».
Δίνοντας συγκεκριμένα παραδείγματα για το πώς η αστική εξουσία και οι μηχανισμοί της επιδρούν στη νεολαία και στους λαούς συνολικότερα, με στόχο την απόσπαση συναίνεσης και την προσαρμογή στα σχέδιά τους, η Β. Τσίγκα τόνισε:
«Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ έχουν ξεκινήσει μια μεγάλη προετοιμασία, ψυχολογική, προπαγανδιστική, προκειμένου να στρατεύσουν τους λαούς μπροστά στον πόλεμο. Από περισσότερο εξόφθαλμες παρεμβάσεις, π.χ. στην Πολωνία υποχρεωτικό μάθημα σκοποβολής στο σχολείο από τα 15 χρόνια, αλλά και πιο επεξεργασμένο σχέδιο για την προπαγάνδα, την τέχνη, το gaming, τη νεολαία και τις μικρότερες ηλικίες, το επιστημονικό δυναμικό.
Ολα όσα έχουν επεξεργαστεί περνάνε ήδη μέσα από αρθρογραφία στον αστικό Τύπο, διαδικτυακές εκπομπές κ.λπ., εξειδικεύονται και γίνονται ενεργητικές πολιτικές για παιδιά και για έφηβους, είτε από τα επίσημα κρατικά κανάλια είτε από διάφορους άλλους μηχανισμούς που δουλεύουν στο πλάι των κυβερνήσεων και των αστικών τάξεων κάθε χώρας.
Στο τελευταίο συνέδριο νεολαίας του ΝΑΤΟ ο Μαρκ Ρούτε είπε απευθυνόμενους στους νέους: "Το ΝΑΤΟ προσαρμόζεται στο μέλλον. Αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό χωρίς εσάς, τη συμβολή σας, την έμπνευσή σας, την ενέργειά σας, τη σκέψη σας. Οι προκλήσεις ασφάλειας που αντιμετωπίζουμε σήμερα απαιτούν τη φρέσκια σκέψη σας".
Εχουν ήδη ξεκινήσει με εντατικούς ρυθμούς την προσαρμογή τους μέσα από πολλά κανάλια: Τουρνουά gaming, τοιχογραφίες, graphic novels, podcasts, αξιοποίηση γνωστών influencers από πολλές χώρες. Εντοπίζουν ότι η εξιστόρηση ιστοριών δεν πρέπει να είναι διδακτική, πολλές φορές χρησιμοποιούνται όροι που δεν γίνονται κατανοητοί, αφού "το επικοινωνιακό υλικό φτιάχνεται από boomers, ενώ υπάρχουν σε Λύκεια, Γυμνάσια και πανεπιστήμια πολύ καλοί δημιουργοί περιεχομένου, σκηνοθέτες μικρού μήκους, ποιητές, συγγραφείς"....
Αρα δεν μιλάνε απλά στα παιδιά και στους νέους για τον πόλεμο. Τα στρατεύουν για να ενταχθούν, να πολεμήσουν - με τα όπλα στο μέτωπο ή με άλλους τρόπους στα μετόπισθεν - για τα συμφέροντα της αστικής τάξης».
Σε άλλο σημείο είπε ότι εκτός από την παρέμβαση για την αποδοχή του πολέμου, υπάρχει και η πλευρά του κοσμοπολιτισμού, που αποτελεί την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος: «Για παράδειγμα, στις οδηγίες που έδωσε στους εκπαιδευτικούς αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, με κατεύθυνση του υπουργείου Παιδείας, βλέπουμε τη βολική εκτίμηση της UNESCO ότι οι πόλεμοι αρχίζουν από τον νου των ανθρώπων, γι' αυτό στον νου των ανθρώπων πρέπει να οικοδομήσουμε την προστασία της ειρήνης.
Ετσι, οι πόλεμοι υποτίθεται πως γίνονται γιατί κάποιοι στα μυαλά τους δεν έχουν καλλιεργήσει τις σωστές έννοιες, όπως είναι η ειρήνη, ενώ όσοι ηγούνται των πολεμικών συρράξεων παρουσιάζονται ως "μανιακοί, αυταρχικοί, διεφθαρμένοι, παρανοϊκοί". Αυτή η προσέγγιση βολεύει, γιατί παρουσιάζει τον πόλεμο ως ένα τυχαίο γεγονός, που συνέβη επειδή τα λάθος άτομα, με τις λάθος αντιλήψεις, πήραν την εξουσία στα χέρια τους.
Αντίστοιχα, ο πόλεμος παρουσιάζεται στις οδηγίες του Ινστιτούτου ως μια "κατά μέτωπο επίθεση στις αξίες μας, στις ελπίδες μας, στα όνειρά μας για τη ζωή", αποσιωπώντας με κραυγαλέο και υποκριτικό τρόπο ότι η σημερινή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις έπαιξαν και εξακολουθούν να παίζουν ενεργό ρόλο στην προετοιμασία του, και τώρα στην εξέλιξή του».
Σε αντίστοιχη κατεύθυνση είναι και ο ρόλος της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής στην προσέγγιση του πολέμου, συνέχισε η Β. Τσίγκα. «Το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, οι αστικές κυβερνήσεις επεξεργάζονται με ιδιαίτερη έμφαση το πώς θα επιδράσουν στη στάση των νέων απέναντι στον πόλεμο. Σ' αυτό το ζοφερό πλαίσιο καλούμαστε κι εμείς να μιλήσουμε στα παιδιά, να τα προετοιμάσουμε, να τους δείξουμε τον δρόμο για τις μεγάλες στιγμές που πρόκειται να ζήσουν».
Δίνοντας απάντηση στο πώς θα πρέπει να μιλάμε στα παιδιά για το ζήτημα του πολέμου, είπε: «Καταρχάς είναι σημαντικό εμείς οι ίδιοι να μην αισθανόμαστε αποσβολωμένοι απέναντι σε αυτά που συμβαίνουν και να γνωρίζουμε οι ίδιοι τις αιτίες του βάρβαρου πολέμου που διεξάγεται, έτσι ώστε να μπορούμε και να τον εξηγήσουμε. Μια γνώση που δεν μπορεί παρά να αρχίζει και να τελειώνει σε μια ταμπέλα: "Ο πόλεμος γίνεται για τα κέρδη".
Χρειάζεται συνεχής ενημέρωση, μελέτη, συζήτηση ώστε να μπορούμε να κατανοούμε σε βάθος κάθε εξέλιξη και να μη μας ξαφνιάζει, να είναι ο λόγος μας τεκμηριωμένος. Χρειάζεται αρχικά από εμάς παρακολούθηση και μελέτη του "Ριζοσπάστη", της ΚΟΜΕΠ, βιβλίων, εκδόσεων κι άλλων επεξεργασιών. Ενας σωστά ενημερωμένος ενήλικας που μπορεί να εξηγήσει τα γεγονότα αποπνέει μεγαλύτερη σιγουριά στο παιδί. Αντίθετα, ένας εκπαιδευτικός ή γονιός που βρίσκεται σε σύγχυση από τα ψέματα και τις μεροληψίες της κυρίαρχης προπαγάνδας για τον πόλεμο δεν εμπνέει ασφάλεια στα παιδιά του».
Υπογράμμισε την ανάγκη να προσαρμόζεται η προσέγγιση του γονιού και του εκπαιδευτικού στην ηλικία κάθε παιδιού, τονίζοντας ωστόσο ότι «το περιεχόμενο, το τι θέλουμε να μείνει στα παιδιά απ' αυτά που θα τους πούμε ή θα κάνουμε μαζί τους, δεν αλλάζει και πάρα πολύ με βάση την ηλικία. Και είναι το πρώτο ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε: Ποιος είναι ο βασικός μας στόχος; Τι θέλουμε τα παιδιά μας να γνωρίζουν για τον πόλεμο; Τι θέλουμε να σκέφτονται, να αισθάνονται σχετικά με τον πόλεμο; Και, πολύ σημαντικό, τι θέλουμε να κάνουν για κάθε πόλεμο ή και σε κάθε πόλεμο;
Θέλουμε να γίνουν Ανθρωποι που δεν θα πάψουν στιγμή να αγωνίζονται για το δίκιο. Θέλουμε να διακρίνουν την αδικία γύρω τους και να μη συμβιβάζονται με αυτήν. Θέλουμε να γνωρίζουν πως οι άνθρωποι σήμερα μπορούν να ζήσουν διαφορετικά, πολύ καλύτερα. Εχουν καταφέρει πολλά με τα χέρια και το μυαλό τους, και μπορούν να χτίσουν μια κοινωνία που θα προσφέρει σε όλους όσα έχουν ανάγκη. Και θέλουμε να εμπνευστούν από συνομήλικούς τους που έτυχε κι αυτοί να ζήσουν σε δύσκολους καιρούς και αναδείχθηκαν σε ήρωες μικρών και μεγάλων αγώνων: Στα Αετόπουλα, στην ΕΠΟΝ, στον ΕΛΑΣ και αλλού».
Στον χώρο της εκδήλωσης τα παιδιά έφτιαξαν ζωγραφιές με θέμα την ειρήνη και συμμετείχαν σε θεατρικά παιχνίδια και παιδικά παραμύθια, ενώ λειτουργούσε και έκθεση βιβλίων της «Σύγχρονης Εποχής» με εκδόσεις που αφορούν τον πόλεμο.