ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΠΑΖΑΡΙ ΣΕ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΤ. ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Επιταχύνουν το επόμενο βήμα επικίνδυνων διευθετήσεων με σφραγίδα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ
Σάββατο 25 Οχτώβρη 2025 - Κυριακή 26 Οχτώβρη 2025

Αναθερμαίνεται το παζάρι για ΝΑΤΟικής κοπής διευθετήσεις σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο, με την «πρωτοβουλία 5x5» της κυβέρνησης (για μια διάσκεψη με τη συμμετοχή Τουρκίας, Αιγύπτου, Λιβύης, Κύπρου και Ελλάδας για τον καθορισμό ΑΟΖ και άλλα ανοιχτά ζητήματα) να αποτυπώνει τις κινήσεις των ΗΠΑ στο παρασκήνιο, στην προσπάθειά τους να διασφαλίσουν την ευρωατλαντική συνοχή, να τρέξουν τα ενεργειακά σχέδιά τους στην περιοχή και να σηκώσουν αναχώματα απέναντι στη διείσδυση άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Αξιοποιώντας έτσι τα αποτελέσματα και τις «συγκλίσεις» προηγούμενων γύρων του παζαριού, επιταχύνεται ο ευρωατλαντικός «οδικός χάρτης» στα Ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό, στο πλαίσιο «ρυθμίσεων» που προωθούνται ευρύτερα στην περιοχή, με καταλύτη τη στροφή στην πολεμική οικονομία και την Ενέργεια.

Είναι πολύ χαρακτηριστικές οι εξελίξεις αυτής της βδομάδας, με τον Κυρ. Μητσοτάκη, εν αναμονή της αμερικανικής «πρωτοβουλίας» για το μεγάλο παζάρι με τα μερτικά της καπιταλιστικής «λείας» στην Ανατ. Μεσόγειο, να βγαίνει την Τετάρτη στον ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΪ» για να υπερασπιστεί την πρόταση που διατύπωσε ήδη από τις 16/10 στη Βουλή για διάσκεψη σε επίπεδο Ανατ. Μεσογείου, ενώ καθησύχασε ντόπια κεφάλαια για την κατάληξη ενός τέτοιου ιμπεριαλιστικού παζαριού, που γίνεται υπό την εποπτεία των ΗΠΑ και με βάση τους συσχετισμούς δυνάμεων και την αναβαθμισμένη Τουρκία: «Ακριβώς επειδή η εικόνα της χώρας είναι ισχυρή, δεν φοβόμαστε να καθίσουμε στο τραπέζι με τις υπόλοιπες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, υπό κάποιες προϋποθέσεις όμως (...) Η μία είναι η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας και η δεύτερη είναι ότι το απαραίτητο πλαίσιο για να οδηγηθούμε τελικά σε μια τέτοια πολυμερή - η οποία χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία, δουλειά από το υπουργείο Εξωτερικών, συναντήσεις ενδεχομένως των υπουργών Εξωτερικών σε πρώτο στάδιο, πριν φτάσουμε σε αυτό το σημείο - είναι ο απαραίτητος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και ειδικά στο Δίκαιο της Θάλασσας» - το οποίο βέβαια επικαλείται και η τουρκική αστική τάξη, και κόβεται και ράβεται καταπώς συμφέρει κάθε φορά τους σχεδιασμούς του κεφαλαίου.

Είχαν προηγηθεί άλλωστε οι δηλώσεις Φιντάν ότι «δεν δέχομαι 12 μίλια, εσείς δεν δέχεστε 6 μίλια. Στεκόμαστε λοιπόν σε ορισμένα σημεία, έχουν γίνει διερευνητικές συνομιλίες στο παρελθόν, έχουν καλυφθεί ορισμένες αποστάσεις. Το ζήτημα του Αιγαίου δεν είναι ένα άλυτο πρόβλημα. Οσο υπάρχει η βούληση, αυτό το πρόβλημα μπορεί να λυθεί», όπως και η συνάντηση Γεραπετρίτη - Φιντάν στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τη Δευτέρα, με τον Ελληνα ΥΠΕΞ να στέλνει ξανά μήνυμα στην Αγκυρα ότι «είναι η εποχή των συνδέσεων, είναι η εποχή της συνδεσιμότητας, είναι η εποχή να κοιτάξουμε μεγαλύτερες περιφερειακές συνεργασίες (...) Είναι η εποχή να δούμε το μέλλον με όραμα. Οι διχόνοιες μόνο καταστροφικά αποτελέσματα μπορούν να έχουν».

Θυμίζουμε ότι και η Τουρκία από τη μεριά της - όλη την τελευταία πενταετία τουλάχιστον - έχει φέρει επανειλημμένα πρόταση για σύγκληση «Διεθνούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο», με τη συμμετοχή μάλιστα όχι μόνο των παράκτιων χωρών αλλά και όσων «έχουν συμφέροντα στην περιοχή», προτείνοντας ταυτόχρονα τη δημιουργία «ενεργειακής πλατφόρμας στη Μεσόγειο».

Αντίστοιχα σχήματα αμερικανικής κοπής με επίκεντρο τις μοιρασιές στην Ενέργεια έχουν στηθεί ήδη από το 2019, όπως το «East Med Gas Forum» («Φόρουμ για το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο») με έδρα το Κάιρο, ο πρώτος διακυβερνητικός ενεργειακός οργανισμός της περιοχής που διαμορφώθηκε με «χορηγίες» των ΗΠΑ, σχήμα που «αναβαθμίστηκε» μετά και το 1ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Αιγύπτου τον περασμένο Μάη, λίγο πριν την αποκατάσταση των σχέσεων Αιγύπτου - Τουρκίας. Υπενθυμίζεται εξάλλου πως οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου έχουν υπογράψει συμφωνία μερικής διευθέτησης για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στην Ανατ. Μεσόγειο. Η συμφωνία αυτή αναγνωρίζει μειωμένη επήρεια για την Ελλάδα ακόμα και νοτιοανατολικά του μεγαλύτερου ελληνικού νησιού, της Κρήτης, και «γκριζάρει» όλη την περιοχή από ανατολικά της Ρόδου μέχρι το Καστελόριζο, κλείνοντας το μάτι στην Αγκυρα και δημιουργώντας επικίνδυνο προηγούμενο, όπως αποδεικνύουν όλες οι εξελίξεις.

«Πρέσπες» του Αιγαίου

Και δεν είναι μόνο παράγοντες της κυβέρνησης, αλλά και της βολικής αντιπολίτευσης που σπεύδουν να βάλουν πλάτη στην κατεύθυνση για απαράδεκτες διευθετήσεις.

Λες και ήταν συντονισμένοι, ίδια μέρα, την Τετάρτη, ο Αλ. Τσίπρας βγήκε με άρθρο του στην «Καθημερινή» να δώσει οδηγίες προς ΝΑΤΟικούς «ναυτιλλομένους», με την πείρα άλλωστε του «μπαρουτοκαπνισμένου» στην προώθηση ευρωατλαντικών σχεδιασμών.

Χαρακτηριστικά, με αφορμή την πρόταση της κυβέρνησης, η πρωτοβουλία για την οποία όπως εκτιμά (βουλωμένο γράμμα διαβάζει) ανήκει στην αμερικανική κυβέρνηση, ο Τσίπρας κάλεσε σε στοίχιση πίσω από τα αμερικανικά σχέδια, για τα οποία βάζει και μια γερή μπουγάδα, αφού βρίσκει και πάλι τον Τραμπ ...διαβολικό αλλά για καλό, λέγοντας πως επιδιώκει «την επίλυση των διαφορών μέσω της αρχής "peace through strength" (σ.σ. ειρήνη μέσω της δύναμης)» (!) και ζητώντας από την κυβέρνηση να θέσει τις «κόκκινες γραμμές της», όπως είχαν κάνει οι ίδιοι στις Πρέσπες, «όταν ο Πρόεδρος Τραμπ είχε στηρίξει αποφασιστικά τους όρους που είχε θέσει η τότε ελληνική κυβέρνηση», φυσικά για να «τρέξει» ο ΣΥΡΙΖΑ τη ΝΑΤΟποίηση των Βαλκανίων.

Με τέτοιες «περγαμηνές» και τον ίδιο άξονα - την προσπάθεια αναβάθμισης της αστικής τάξης μέσα από την προώθηση των ευρωατλαντικών σχεδιασμών - ο Τσίπρας, ενόψει και των νέων επικίνδυνων διευθετήσεων που δρομολογούνται σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο, κάλεσε για μια «εθνική» στρατηγική, με βασικά στοιχεία τη μετατροπή του παζαριού σε ευρω-τουρκικό (με τη σύνδεση της αναθεωρημένης Τελωνειακής Συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας με την κατάθεση συνυποσχετικού στη Χάγη, βάζοντας δηλαδή «τον λύκο να φυλάξει τα πρόβατα») συντονισμένες διμερείς οριοθετήσεις και, αν χρειαστεί, παράλληλες προσφυγές στο Διεθνές Δικαστήριο (καλλιεργώντας προσδοκίες για τον ρόλο της «Χάγης», ένα μέρος ενός συστήματος όπου εκπληρώνουν ιδιαίτερο ρόλο οι συσχετισμοί δυνάμεων και οι ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις). Πρωτοβουλίες που όχι μόνο δεν μπορούν να εξαλείψουν τις αιτίες των ανταγωνισμών στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τη διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά αντίθετα λειτουργούν ως μοχλός όξυνσης των ανταγωνισμών, με ανυπολόγιστους κινδύνους για τους λαούς και τα κυριαρχικά δικαιώματα.

Εν αναμονή των Αμερικανών

Ολα αυτά με την - μπροστά και πίσω από τις κουρτίνες - «υψηλή εποπτεία» των ΗΠΑ, οι οποίες θέλουν να διασφαλίσουν τη ΝΑΤΟική «συνοχή» στην περιοχή, απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, και τα «ζωτικά συμφέροντα» των ενεργειακών τους ομίλων.

Εξ ου και η κινητικότητα του συμπέθερου του Τραμπ, Μ. Μπούλος, ο οποίος τις τελευταίες βδομάδες έχει συναντηθεί με όλους τους παράγοντες στην περιοχή, όπως και με τον Κυρ. Μητσοτάκη στις 27/9 στη Νέα Υόρκη, σε μια συνάντηση όπου συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης και η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Ο Μπούλος, ο Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία Τ. Μπάρακ και η - αναμενόμενη στην Αθήνα τις επόμενες μέρες - νέα πρέσβειρα Κίμπερλι Γκιλφόιλ αναμένεται να «δουλέψουν» το σχέδιο της διευθέτησης σε στενή «συνεργασία» με τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας.

Να σημειωθεί και ότι της πρότασης Μητσοτάκη είχε προηγηθεί εκείνη του Μπάρακ για Σύνοδο των χωρών της Ανατ. Μεσογείου με αντικείμενο τη μοιρασιά του ενεργειακού πλούτου της περιοχής (και μάλιστα χωρίς την παρουσία της Κύπρου), όπως είχε γραφτεί στον Τύπο. Επιπλέον, στις 6 και 7 Νοέμβρη η κυβέρνηση φιλοξενεί τη συνεδρίαση των υπουργών της «Σύμπραξης για τη Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια» (P-TEC), με τη συμμετοχή του Αμερικανού υπουργού Ενέργειας Κρις Ράιτ, εκπροσώπων 20 κυβερνήσεων και άνω των 400 αξιωματούχων ενεργειακών εταιρειών.

Με οδηγό το Ελσίνκι και «θεμελιωμένο εσωτερικό μέτωπο»

Να καταγραφούν και όσα είπαν η Ντ. Μπακογιάννη και ο Ευ. Βενιζέλος, επίσης την Τετάρτη, σε εκδήλωση στην Πάτρα με θέμα τις «Γεωπολιτικές Εξελίξεις Ελληνικού Ενδιαφέροντος».

Η Μπακογιάννη, αφού πρώτα ζήτησε για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής «συναίνεση από τα τρία κόμματα που κυβέρνησαν αυτήν τη χώρα», χαρακτήρισε «μεγάλη αλλαγή για Τούρκο υπουργό Εξωτερικών» τις πρόσφατες δηλώσεις Φιντάν «να τα βρουν» οι δύο πλευρές στα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, αποδίδοντάς τες στην πρεμούρα της τουρκικής αστικής τάξης να μπει στο SAFE και να κάνει μπίζνες με ευρωενωσιακά κονδύλια. Είπε ακόμα ότι η στάση της Αγκυρας τής θυμίζει την εποχή Ελσίνκι, 20 χρόνια πριν. Της θυμίζει δηλαδή μια απαράδεκτη Συμφωνία του 1999 που έκανε λόγο για «εκκρεμείς συνοριακές διαφορές και άλλα συναφή ζητήματα» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και άνοιξε πόρτα στο γκριζάρισμα του Αιγαίου.

Για τη δε «πρωτοβουλία 5x5» επέμεινε ότι «είναι στη σωστή κατεύθυνση», «μια συζήτηση που έπρεπε να ανοίξει και άνοιξε». Και έκανε πρόταση συμπληρωματικά να κληθούν σε ένα «τραπέζι διαλόγου με πρακτικά» όλοι οι πρώην πρωθυπουργοί της χώρας (Καραμανλής, Σαμαράς, Τσίπρας, Παπανδρέου) συν ο Ευ. Βενιζέλος (ως αντιπρόεδρος της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ) και ο νυν πρωθυπουργός Μητσοτάκης, ώστε να καταγραφούν απόψεις, προτάσεις και συγκλίσεις.

Ο Βενιζέλος από την πλευρά του έβαλε θέμα ότι δεν υπάρχει «καλλιεργημένο και θεμελιωμένο εσωτερικό μέτωπο» συναίνεσης, «αν και τα κόμματα που κυβέρνησαν, κυβέρνησαν με ενιαία στρατηγική και ελάχιστες παρεκκλίσεις», με βάση και το πλαίσιο που έστησε από τη δεκαετία του '70 ο Κων. Καραμανλής όπως είπε. «Πρέπει να συνεννοηθούμε», πρόσθεσε, ενώ επιβεβαίωσε ότι συζητούσαν «εκδοχές μερικής επέκτασης» των χωρικών υδάτων επί 57 γύρους διερευνητικών επαφών από το 2003 μέχρι το 2013.

Σε αυτό το μοτίβο, την Πέμπτη διεξήχθη άλλη μια συνάντηση αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (η προηγούμενη έγινε στις 28 Απρίλη στη Θεσσαλονίκη), ενώ στην Αθήνα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης, κλείνοντας το μάτι στην Αγκυρα, είπε ότι η «πρωτοβουλία» της Αθήνας «είναι μια πρόταση η οποία βασίζεται σε μια σειρά από κοινές διεκδικήσεις, τις οποίες μπορούν να προβάλουν χώρες που αντιμετωπίζουν κοινούς κινδύνους». Στο ίδιο φόντο, ερωτηθείς αν μιλάμε για «αμερικανικής εμπνεύσεως» πρωτοβουλία, ο Μαρινάκης προσπάθησε να το διαψεύσει και είπε ότι «με την Αμερική είμαστε στρατηγικοί σύμμαχοι και θέλουμε να ενισχύσουμε τη σχέση μας αυτή. Ομως είναι λάθος να βαφτίζεται μια πρωτοβουλία με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ως κάτι τέτοιο». Σε κάθε περίπτωση, παρέπεμψε για περισσότερες ειδήσεις και λεπτομέρειες «προσεχώς».

Εν αναμονή λοιπόν εξελίξεων, και από όλα τα παραπάνω, γίνεται σαφές ότι ο λαός δεν πρέπει να δείξει κανέναν εφησυχασμό για όσα θα ακολουθήσουν, πολύ περισσότερο όταν στο έδαφος των ιμπεριαλιστικών σχεδίων και των ανταγωνισμών που οξύνονται η μεγαλύτερη εμπλοκή της χώρας με τη συναίνεση όλων των αστικών κομμάτων και μορφωμάτων αυξάνει τους κινδύνους για τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου, ευρύτερα για τους λαούς της περιοχής και την ειρήνη.